Τετάρτη 17 Ιανουαρίου 2024

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Οι προτάσεις του αναπηρικού κινήματος σχετικά με την επιστολική ψήφο

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Οι προτάσεις του αναπηρικού κινήματος σχετικά με την επιστολική ψήφο

Αθήνα: 11.01.2024

Αρ. Πρωτ.:           48

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ε.Σ.Α.μεΑ.: Οι προτάσεις του αναπηρικού κινήματος σχετικά με την επιστολική ψήφο

Η ΕΣΑμεΑ κατέθεσε τις θέσεις και τις προτάσεις της στη δημόσια διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του υπουργείου Εσωτερικών», καθώς και με επιστολή προς την υπουργό Εσωτερικών Ν. Κεραμέως.

Κατά τη διάρκεια της Συνάντησης Διαλόγου «Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Εθνική Στρατηγική 2024-2030» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Εθνικής Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία στις 4 Δεκεμβρίου 2023 στην οποία συμμετείχε ο πρωθυπουργός και σχεδόν το σύνολο των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης τόνισε σχετικά με τη νομοθετική πρωτοβουλία της θεσμοθέτησης της επιστολικής ψήφου: «η θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου συνιστά πρόοδο διότι δίνει τη δυνατότητα τόσο στους Έλληνες και Ελληνίδες με ή χωρίς αναπηρία ή χρόνια πάθηση που διαβιούν εκτός Ελλάδος όσο και στους Έλληνες και Ελληνίδες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις εντός της ελληνικής επικράτειας, που λόγω διαφόρων εμποδίων (π.χ. έλλειψη προσβασιμότητας  στις κτιριακές εγκαταστάσεις, στις μεταφορές κ.λπ.) καθίσταται αδύνατον να μεταβούν στα εκλογικά τμήματα και τα καταστήματα ψηφοφορίας, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα». Ωστόσο επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία:

• Δεν πρέπει να λειτουργήσει ως τροχοπέδη ως προς τον κύριο στόχο που πρέπει να είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων των εκλογικών τμημάτων και των καταστημάτων ψηφοφορίας σε ολόκληρη τη χώρα προκειμένου τα άτομα με αναπηρία να μπορούν να ασκήσουν επί ίσοις όροις, όπως κάθε άλλος πολίτης, το δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή.

• Πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους εκλογείς με ολική ή μερική απώλεια όρασης να επιλέξουν εάν επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα είτε με επιστολική ψήφο είτε διά ζώσης στα εκλογικά τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας, χρησιμοποιώντας ψηφοδέλτιο σε μορφή braille, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. στην Ισπανία).

• Πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις να επιλέξουν εάν επιθυμούν να εισέλθουν στον χώρο εντός του διαχωριστικού ψηφοφορίας μόνο με τον συνοδό τους, προκειμένου αυτός/αυτή να τους παράσχει την υποστήριξη που επιθυμούν.

• Πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις που διαβιούν σε δομές κλειστής περίθαλψης, δημόσιες ή ιδιωτικές, και δεν τελούν σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μέσω επιστολικής ψήφου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μυστικότητα και το αδιάβλητο αυτής.

• Πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ακόμη και εάν τελούν σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Γαλλία, Ισπανία).

Στην επιστολή που επισυνάπτεται είναι όλες οι προτάσεις της ΕΣΑμεΑ επί του νόμου κατά άρθρο.

Το κείμενο της επιστολής:

Πληροφορίες: Δημήτρης Λογαράς

Αθήνα: 11.01.2024

Αρ. Πρωτ.:           46

ΠΡΟΣ:   κα Ν. Κεραμέως, Υπουργό  Εσωτερικών

ΚΟΙΝ:    «Πίνακας Αποδεκτών»

ΘΕΜΑ:  «Δημόσια διαβούλευση επί του Σχεδίου Νόμου ‘Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών’: οι θέσεις και προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ.»

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), στο πλαίσιο της ανοιχτής δημόσιας διαβούλευσης για το Σχέδιο Νόμου υπό τον τίτλο «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών», με το παρόν σας αποστέλλει τις θέσεις και προτάσεις της, οι οποίες υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 10.01.2024 στον διαδικτυακό τόπο ανοιχτής διακυβέρνησης www.opengov.gr.

Οφείλουμε αρχικά να υπενθυμίσουμε ότι η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες στις Τελικές Παρατηρήσεις και Συστάσεις[1] της στην αρχική έκθεση της Ελλάδας, οι οποίες δημοσιοποιήθηκαν στις 24.09.2019,  καταρχάς «[…] ανησυχεί για το ότι τα άτομα με νοητικές ή ψυχοκοινωνικές αναπηρίες που τελούν υπό δικαστική συμπαράσταση στερούνται του δικαιώματός τους να ψηφίζουν. Ανησυχεί, επίσης, και για την έλλειψη προσβασιμότητας στις εκλογικές διαδικασίες, τις εγκαταστάσεις και το εκλογικό υλικό» (παρ. 42) και προτείνει στη χώρα μας «[…]να αναμορφώσει το σχετικό εκλογικό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών νόμων, κανονιστικών διατάξεων και υποστηρικτικών μηχανισμών, προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα άτομα με αναπηρία μπορούν να συμμετέχουν αποτελεσματικά και πλήρως στην πολιτική και δημόσια ζωή, και να εξασκούν το δικαίωμά τους να ψηφίζουν, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, την απρόσκοπτη φυσική προσβασιμότητα στην ψηφοφορία, το απόρρητο της ψήφου και τη διαθεσιμότητα εκλογικού υλικού και πληροφόρησης σε προσβάσιμες μορφές, σύμφωνα και με το γενικό σχόλιο Αρ. 2 (2014) για την προσβασιμότητα» (παρ.43).

Η θέση της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας εκφράστηκε από τον Πρόεδρό της κ. Γιάννη Βαρδακαστάνη κατά τη διάρκεια της Συνάντησης Διαλόγου με θέμα «Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία: Εθνική Στρατηγική 2024-2030» που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Εθνικής Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία στις 4 Δεκεμβρίου 2023 στο Κέντρο Πολιτισμού-Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στην οποία συμμετείχε ο Πρωθυπουργός και σχεδόν το σύνολο των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, μεταξύ των οποίων και εσείς κυρία Υπουργέ. Ο Πρόεδρος της Ε.Σ.Α.μεΑ. ανέφερε ότι η θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου συνιστά πρόοδο διότι δίνει τη δυνατότητα τόσο στους Έλληνες και Ελληνίδες με ή χωρίς αναπηρία ή χρόνια πάθηση που διαβιούν εκτός Ελλάδος όσο και στους Έλληνες και Ελληνίδες με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις εντός της ελληνικής επικράτειας, που λόγω διαφόρων εμποδίων (π.χ. έλλειψη προσβασιμότητας  στις κτιριακές εγκαταστάσεις, στις μεταφορές κ.λπ.) καθίσταται αδύνατον να μεταβούν στα εκλογικά τμήματα και τα καταστήματα ψηφοφορίας, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Ωστόσο επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία:

Ι. δεν πρέπει να λειτουργήσει ως τροχοπέδη ως προς τον κύριο στόχο που πρέπει να είναι η βελτίωση της προσβασιμότητας των κτιριακών εγκαταστάσεων των εκλογικών τμημάτων και των καταστημάτων ψηφοφορίας σε ολόκληρη τη χώρα προκειμένου τα άτομα με αναπηρία να μπορούν να ασκήσουν επί ίσοις όροις, όπως κάθε άλλος πολίτης, το δικαίωμα στην ελεύθερη επιλογή.

ΙΙ. πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στους εκλογείς με ολική ή μερική απώλεια όρασης να επιλέξουν εάν επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα είτε με επιστολική ψήφο είτε διά ζώσης στα εκλογικά τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας, χρησιμοποιώντας ψηφοδέλτιο σε μορφή braille, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. στην Ισπανία).

ΙΙΙ. πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις να επιλέξουν εάν επιθυμούν να εισέλθουν στον χώρο εντός του διαχωριστικού ψηφοφορίας μόνο με τον συνοδό τους, προκειμένου αυτός/αυτή να τους παράσχει την υποστήριξη που επιθυμούν.

1. IV. πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις που διαβιούν σε δομές κλειστής περίθαλψης, δημόσιες ή ιδιωτικές, και δεν τελούν σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα μέσω επιστολικής ψήφου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μυστικότητα και το αδιάβλητο αυτής.

2. V. πρέπει να δίνει τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ακόμη και εάν τελούν σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Γαλλία, Ισπανία).

Στη βάση λοιπόν των προαναφερθεισών παρατηρήσεων-συστάσεων και θέσεων, η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει ανά άρθρο τα ακόλουθα:

1. A. Στο άρθρο 2 «Αντικείμενο», το σημείο ε) να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«ε) η εισαγωγή ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση της συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στην εκλογική διαδικασία, όπως η πρόβλεψη δεύτερου γραμματέα στις εφορευτικές επιτροπές στις οποίες προεδρεύει αντιπρόσωπος με αναπηρία, η δημιουργία μητρώου καταστημάτων ψηφοφορίας και εκλογικών τμημάτων προσβάσιμων σε άτομα με αναπηρία και η υποχρεωτική μετάδοση των προεκλογικών μηνυμάτων στη νοηματική γλώσσα, με υποτιτλισμό και ακουστική περιγραφή των εικόνων και των πλάνων του βίντεο».

Αιτιολόγηση: Αναφορικά με τις προτεινόμενες προσθήκες, βλ. προτάσεις μας/αιτιολόγηση επί του άρθρου 33 (σημείο Ε).

1. B. Στο άρθρο 8 «Ειδική εφαρμογή εγγραφής εκλογέων που επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο»:

2. i) Η παρ. 1 να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«1. Το Υπουργείο Εσωτερικών δημιουργεί ηλεκτρονική εφαρμογή, προσβάσιμη στα άτομα με αναπηρία, συμμορφούμενη με τα προβλεπόμενα στο Κεφάλαιο  Η’ του ν.4727/2020, σε επίπεδο συμμόρφωσης ΑΑΑ, η οποία είναι διαθέσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) για την εγγραφή, τη μεταβολή στοιχείων και τη διαγραφή από τον ειδικό εκλογικό κατάλογο εκλογέων επιστολικής ψήφου. […]».

Αιτιολόγηση: Με την προαναφερθείσα συμπλήρωση επιδιώκουμε να διασφαλιστεί ότι η εν λόγω ηλεκτρονική εφαρμογή θα είναι πλήρως προσβάσιμη στα άτομα με αναπηρία.

1. ii) Να προστεθεί νέα παράγραφος με την οποία να δίνεται η δυνατότητα σε άτομα με αναπηρία (αφορά στους εκλογείς με ολική ή μερική απώλεια όρασης) να δηλώσουν εάν επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα είτε μέσω επιστολικής ψήφου είτε διά ζώσης (ήτοι στα εκλογικά τμήματα και καταστήματα ψηφοφορίας), χρησιμοποιώντας ψηφοδέλτιο σε μορφή braille, το οποίο να αποστέλλεται στη διεύθυνση που επιθυμούν. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει το υλικό που αναφέρεται στο άρθρο 12 «Περιεχόμενο ειδικών φακέλων ψηφοφορίας» να παρέχεται και σε μορφή braille.

Αιτιολόγηση: βλ. θέσεις μας στο σημείο ΙΙ.

iii) Να προστεθεί νέα παράγραφος με την οποία να προβλέπεται η διαδικασία εγγραφής των εκλογέων με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις που διαβιούν σε δομές κλειστής περίθαλψης, δημόσιες ή ιδιωτικές, και δεν τελούν σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη μυστικότητα και το αδιάβλητο της ψήφου.

Αιτιολόγηση: βλ. θέσεις μας στο σημείο ΙV.

Γ. Στο άρθρο 13 «Διαδικασία ψηφοφορίας», η παρ. 7 να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«7. Για την υποβοήθηση του εκλογέα, και ιδίως των εκλογέων με αναπηρία, δημιουργείται εφαρμογή στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία συμμορφώνεται με τα προβλεπόμενα στο Κεφαλαίο Η’ του ν.4727/2020, σε επίπεδο συμμόρφωσης ΑΑΑ,  όπου ο εκλογέας επιλέγει τον συνδυασμό που προτιμά και στη συνέχεια τους υποψηφίους στους οποίους θέλει να εκφράσει την προτίμησή του και εκτυπώνει το ψηφοδέλτιο συμπληρωμένο μηχανογραφικά με τις επιλογές του, κατ’ αναλογική εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 12». Επιπρόσθετα, πρέπει να διευκρινιστεί, διότι δεν είναι ξεκάθαρο σύμφωνα με αυτά που αναφέρονται τόσο στη συγκεκριμένη παράγραφο όσο και στην παρ.  4 του άρθρου 12, ότι ο εκλογέας μπορεί να προχωρήσει στην εκτύπωση και αποστολή του συμπληρωμένου εκτυπωμένου ψηφοδελτίου.

Αιτιολόγηση: Με την ως άνω προτεινόμενη τροποποίηση επιδιώκουμε να διασφαλιστεί ότι η εν λόγω ηλεκτρονική εφαρμογή θα είναι πλήρως προσβάσιμη στα άτομα με αναπηρία.

Δ. Το άρθρο 32 «Μητρώο καταστημάτων ψηφοφορίας και εκλογικών τμημάτων» να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«1. Εκλογικά τμήματα ορίζονται κατά προτεραιότητα χώροι οι οποίοι, βάσει όλων όσων ορίζει η κείμενη νομοθεσία,  είναι προσβάσιμοι από άτομα με αναπηρία.

2. Στο Υπουργείο Εσωτερικών δημιουργείται μητρώο καταστημάτων ψηφοφορίας και εκλογικών τμημάτων, στο οποίο, πλην του Υπουργείου Εσωτερικών, έχουν πρόσβαση εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των δήμων και των περιφερειών της χώρας. Στο μητρώο περιλαμβάνεται κάθε εκλογικό κέντρο και κάθε εκλογικό τμήμα με ειδικό κωδικό, ο οποίος αναγράφεται στην απόφαση ορισμού των εκλογικών τμημάτων της παρ. 1 του άρθρου 55 του π.δ. 26/2012.

3. Σκοπός του μητρώου είναι η καταγραφή όλων των πιθανών χώρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση ως εκλογικά τμήματα και η καταγραφή της δυνατότητας ευχερούς πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε αυτά.

4. Την ευθύνη για την υποβολή των στοιχείων και την ακρίβεια αυτών έχουν οι οικείοι δήμοι, οι οποίοι, για τον σκοπό αυτό, ορίζουν έναν Υπεύθυνο Προσβασιμότητας με τον αναπληρωτή του».

Επισήμανση: Θέση μας είναι ότι στο ως άνω μητρώο πρέπει επίσης να δηλώνονται ρητώς ποιοι χώροι συμμορφώνονται πλήρως με τις προδιαγραφές προσβασιμότητας που θέτει η κείμενη νομοθεσία και ποιοι όχι.

Ε. Στο άρθρο 33 «Διευκόλυνση ατόμων με αναπηρία στην παρακολούθηση του προεκλογικού διαλόγου»:

1. Η παρ. 1 να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«1. Μηνύματα κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων, καθώς και πολιτικές εκδηλώσεις, συνεντεύξεις τύπου και άλλες συναφείς εκδηλώσεις που μεταδίδονται βάσει του άρθρου 45 του π.δ. 26/2012 (Α΄ 57) συνοδεύονται από διερμηνεία νοηματικής γλώσσας, υποτιτλισμό και ακουστική περιγραφή των εικόνων και των πλάνων του βίντεο. Σε περίπτωση παραβίασης του πρώτου εδαφίου, τα μηνύματα και οι εκδηλώσεις δεν μεταδίδονται».

Αιτιολόγηση: Με την ως άνω προτεινόμενη συμπλήρωση επιδιώκουμε να διασφαλιστεί η ανεμπόδιστη παρακολούθηση του προεκλογικού διαλόγου τόσο από κωφούς  εκλογείς που δεν γνωρίζουν νοηματική γλώσσα, όσο και από εκλογείς με ολική ή μερική απώλεια όρασης.

1. Μετά την παρ. 2 να προστεθεί νέα παρ. 3 ως ακολούθως:

«Τα προεκλογικά προγράμματα των πολιτικών κομμάτων διατίθενται και σε εναλλακτικές μορφές, προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία (π.χ. μέσω προσβάσιμων ιστοσελίδων, κείμενα σε μορφή Braille ή με μεγάλους χαρακτήρες, σε μορφές εύκολες για ανάγνωση -easy-to-read- κ.λπ.).

Αιτιολόγηση: Με την ως άνω προτεινόμενη συμπλήρωση επιδιώκουμε να διασφαλιστεί η παρακολούθηση των προγραμματικών θέσεων των κομμάτων από το σύνολο των εκλογέων με αναπηρία, διευκολύνοντας έτσι την παρακολούθηση του προεκλογικού διαλόγου εν γένει.

ΣΤ. Να προστεθεί νέο άρθρο με το οποίο να τροποποιείται το άρθρο 36 του ν. 5043/2023 ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«Άρθρο 36 – Χώρος υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα κατά τις βουλευτικές εκλογές Προσθήκη παρ. 3Α στο άρθρο 83 του π.δ. 26/2012

Στο άρθρο 83 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57), περί του τρόπου ψηφοφορίας κατά τις βουλευτικές εκλογές, προστίθεται παρ. 3Α ως εξής:

3Α. Σε κάθε κατάστημα ψηφοφορίας στην ελληνική επικράτεια, στο οποίο δεν καθίσταται δυνατό όλα τα εκλογικά τμήματα να βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και να πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρία (Α.μεΑ.), λειτουργεί χώρος υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα. Η λειτουργία, τα χαρακτηριστικά και ο ρόλος του χώρου προσδιορίζονται ως εξής:

α. Ο χώρος υποδοχής και υποστήριξης […]

ε. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος επαληθεύει τα στοιχεία ταυτότητας του εκλογέα με τα αντίστοιχα στοιχεία του εκλογικού καταλόγου και διαβεβαιώνεται ως προς την ταυτοπροσωπία του. Στον χώρο εντός του διαχωριστικού ψηφοφορίας για την επιλογή του ψηφοδελτίου, αποκλειστική πρόσβαση, εφόσον είναι αναγκαίο, εκτός από τον εκλογέα, έχουν: εα) ο δικαστικός αντιπρόσωπος και εβ) τυχόν έχει ο συνοδός του εκλογέα προκειμένου να βοηθήσει με την ευθύνη και την παρουσία του δικαστικού αντιπροσώπου. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος βοηθά στην έκφραση της επιθυμίας του εκλογέα με την απαιτούμενη διακριτικότητα και εχεμύθεια για την τήρηση της μυστικότητας της ψήφου. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος βοηθά στην έκφραση της επιθυμίας του εκλογέα με την απαιτούμενη διακριτικότητα και εχεμύθεια για την τήρηση της μυστικότητας της ψήφου.»

Αιτιολόγηση: βλ. θέσεις μας σημείο ΙΙΙ.

Ζ. Στο Κεφάλαιο Ε του Σχεδίου Νόμου προτείνουμε να προστεθεί νέο άρθρο με το οποίο να δίνεται η δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία, όπως άλλωστε ισχύει και σε άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, ακόμη και εάν βρίσκονται σε καθεστώς δικαστικής συμπαράστασης.

Αιτιολόγηση: βλ. θέσεις μας στο σημείο V.

Κυρία Υπουργέ,

Θα εκτιμούσαμε ιδιαίτερα εάν ορίζατε μια συνάντηση μαζί μας προκειμένου να σας παρουσιάσουμε περισσότερο αναλυτικά τις εύλογες και δίκαιες προτάσεις μας.

Ελπίζοντας στη θετική ανταπόκρισή σας.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Β. Κούτσιανος