Οι δαπάνες που «χτίζουν» αφορολόγητο - Αναλυτικά ποια έξοδα περιλαμβάνονται στη λίστα
Η υφυπουργός Οικονομικών Κατ. Παπανάτσιου υπέγραψε την περασμένη εβδομάδα την απόφαση με τη λίστα των δαπανών που αναγνωρίζονται από την Εφορία αλλά και εκείνες που εξαιρούνται, καθώς και τις κατηγορίες φορολογουμένων που θα πρέπει να συνεχίσουν να μαζεύουν χάρτινες αποδείξεις για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου.
Η λίστα με τις e-αποδείξεις περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα. Από τα είδη του σούπερ μάρκετ, τους λογαριασμούς για ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, σταθερή και κινητή τηλεφωνία, καύσιμα, πετρέλαιο θέρμανσης, κοινόχρηστα, ασφάλιστρα αυτοκινήτου, επισκευές κατοικιών, ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Ελάχιστες είναι οι δαπάνες που εξαιρούνται: ενοίκια, δόσεις δανείων, τέλη κυκλοφορίας, αγορές ακινήτων, αυτοκινήτων, σκαφών αναψυχής, πληρωμή φόρων, αγορές μετοχών.
Τα ιατρικά έξοδα (αμοιβές γιατρών, νοσήλια, διαγνωστικά κέντρα, φάρμακα, φαρμακευτικά είδη) βρίσκονται εκτός της λίστας των δαπανών που «χτίζουν» το αφορολόγητο όριο, καθώς για τα έξοδα αυτά προβλέπεται έκπτωση φόρου 10% εφόσον υπερβαίνουν το 5% του εισοδήματος.
Από τη στιγμή που σχεδόν όλες οι δαπάνες «μετράνε» για το αφορολόγητο, θα είναι εύκολο ακόμη και για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα έως 10.000 ευρώ να καλύψουν το 10% του εισοδήματός τους, δηλαδή 1.000 ευρώ, με δαπάνες που θα πραγματοποιήσουν με ηλεκτρονικό χρήμα.
Πάντως το νέο μέτρο αφήνει περιθώρια για να συνεχιστούν οι «μαύρες» συναλλαγές. Όταν ένας μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ χρειάζεται δαπάνες ύψους 4.000 ευρώ με ηλεκτρονικό χρήμα για να εξασφαλίσει την έκπτωση φόρου, είναι προφανές ότι του μένει ένα σημαντικό τμήμα του εισοδήματός του για να χρηματοδοτήσει μαύρες συναλλαγές, τις οποίες μπορεί να πληρώσει με μετρητά.
Οι ηλικιωμένοι
Οι ηλικιωμένοι άνω των 70 ετών, άτομα με αναπηρία από 80% και πάνω, κάτοικοι χωριών με πληθυσμό μικρότερο των 500 ή κάτοικοι νησιών με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 εξαιρούνται από το μέτρο. Θα συνεχίσουν να μαζεύουν χάρτινες αποδείξεις, προκειμένου να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο.
Σύμφωνα με την απόφαση, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου 1.900 - 2.100 ευρώ ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, που οδηγεί σε αφορολόγητο από 8.636 έως και 9.100 ευρώ, θα πρέπει για να το κατοχυρώσουν να έχουν πραγματοποιήσει δαπάνες με πλαστικό χρήμα ύψους:
10% του εισοδήματός τους εφόσον αυτό ανέρχεται έως 10.000 ευρώ,
15% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως και 30.000 ευρώ, και
20% για το υπερβάλλον των 30.000 ευρώ εισόδημα.
Ο κατάλογος των δαπανών περιλαμβάνει:
• Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά: Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, κρέας, ψάρια, αλλαντικά, γαλακτοκομικά, έλαια, φρούτα, λαχανικά, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά, χυμοί, νερό, αναψυκτικά κ.λπ.
• Αλκοολούχα ποτά και καπνός: Αλκοολούχα, οινοπνευματώδη ποτά, κρασιά, μπίρες, καπνός, τσιγάρα, πούρα.
• Ένδυση και υπόδηση: Υφάσματα, ενδύματα, καθαρισμός και μεταποίηση ενδυμάτων, παπούτσια, επιδιορθώσεις υποδημάτων.
• Στέγαση: Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, φυσικό αέριο, υγραέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, αποχέτευση, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη, επισκευή και συντήρηση κατοικίας, εργασίες υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή, υπηρεσίες για τη συντήρηση πολυκατοικιών.
• Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες: Έπιπλα, διακοσμητικά είδη, έπιπλα κήπου, φωτιστικά, χαλιά, μοκέτες, κουρτίνες, κλινοσκεπάσματα, οικιακές συσκευές, ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες, κλιματιστικά, συσκευές θέρμανσης, εργαλεία, υπηρεσίες καθαρισμού, είδη καθαρισμού κ.ά.
• Μεταφορές: Ποδήλατα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα, λιπαντικά, μίσθωση γκαράζ και χώρων στάθμευσης, μαθήματα οδήγησης, εισιτήρια τρένων, λεωφορείων, αεροπλάνων, πλοίων και ταξί.
• Επικοινωνίες: Κινητή και σταθερή τηλεφωνία, σύνδεση Internet, ταχυδρομικές υπηρεσίες.
• Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες: Υπολογιστές, κάμερες, μουσικά όργανα, άνθη, κατοικίδια ζώα, αθλητικές δραστηριότητες, θέατρα, κινηματογράφος, συναυλίες, μουσεία, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, πακέτα διακοπών.
• Εκπαίδευση: Δίδακτρα για προσχολική, Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
• Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία.
• Άλλα αγαθά και υπηρεσίες: Κουρεία, κομμωτήρια, κοσμήματα, ρολόγια, είδη για μωρά, οίκοι ευγηρίας και ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, υπηρεσίες για βοήθεια στο σπίτι, ασφάλιση κατοικίας, υγείας, οχημάτων.
Από το χτίσιμο του αφορολογήτου εξαιρούνται:
• Δαπάνη ενοικίου,
• Τέλη κυκλοφορίας,
• Αγορά οχημάτων (αυτοκινήτων, δικύκλων),
• Αγορά σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών,
• Δαπάνη για αγορά κατοικίας, οικοπέδου,
• Πληρωμή φόρων,
• Δόσεις στεγαστικών δανείων,
• Αγορά επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ.).
Το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Αυτό σημαίνει ότι στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης θα υπάρχει ξεχωριστός κωδικός για κάθε σύζυγο ή κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση που καλύπτεται το ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση να μεταφερθεί στον άλλον σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Ποιοι δεν έχουν υποχρέωση χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος
Εξαιρούνται από την υποχρέωση χρήσης πλαστικού ή ηλεκτρονικού χρήματος αλλά θα πρέπει να προσκομίσουν χάρτινες αποδείξεις οι εξής κατηγορίες:
• Φορολογούμενοι 70 ετών και άνω.
• Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
• Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
• Οι φορολογικοί κάτοικοι της ΕΕ ή του ΕΟΧ, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ν. 4172/2013, που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
• Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό.
• Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και των συνταξιούχων.
• Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
• Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το εισόδημα τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
• Φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
• Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).
Τέλος δεν υποχρεούνται να προσκομίσουν αποδείξεις οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί, εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα και οι φυλακισμένοι.
Μαρία Bουργάνα
Πηγή: Εφημερίδα «Έθνος»