Ανοίγει η πλατφόρμα για αναδοχές και υιοθεσίες
Ποια παιδιά είναι κατάλληλα για αναδοχή; Παιδιά οικογενειών σε κρίση. Κακοποιημένα - παραμελημένα παιδιά. Έκθετα, τουλάχιστον μέχρι τον εντοπισμό των γονέων. Παιδιά εξαρτημένων γονέων, χωρίς άλλο υποστηρικτικό περιβάλλον. Παιδιά με αναπηρίες, μη αποδεκτά από τη φυσική η θετή οικογένεια. Παιδιά σε ειδικές καταστάσεις (προσφυγιά, φυσικές καταστροφές κ.λπ.). Παιδιά που σήμερα βρίσκονται σε ιδρύματα.
Του Κώστα Παπαντωνίου.
Σάρκα και οστά παίρνει ο νέος νόμος (4538/2018) «για την αναδοχή και υιοθεσία», καθώς μέσα στις επόμενες ημέρες θα ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα www.anynet.gr., πάνω στην οποία θα βασιστεί η υλοποίησή του.
Με την ψηφιακή εφαρμογή του νόμου το υπουργείο Εργασίας πιστεύει ότι κλείνει μία ανοιχτή πληγή που ταλάνιζε την κοινωνία επί δεκαετίες και δίνει ανάσα σε χιλιάδες παιδιά και οικογένειες.
Περίπου 2.500 παιδιά υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε ιδρύματα, τη στιγμή που είναι πάρα πολλοί εκείνοι που θέλουν να προσφέρουν μια οικογένεια στα παιδιά που την έχουν ανάγκη. Ο νόμος έχει στόχο να τους διευκολύνει, όχι μόνο μέσω της υιοθεσίας, αλλά και μέσω του θεσμού της αναδοχής, ο ρόλος του οποίου στην προσπάθεια για αποϊδρυματοποίηση είναι καταλυτικός. «Ακόμη και τα ιδρύματα που λειτουργούν με τις καλύτερες συνθήκες δεν υποκαθιστούν ένα σπίτι, μια ανθρώπινη αγκαλιά» υπογραμμίζεται από το υπουργείο.
Για τους ανθρώπους που υπομένουν τόσα χρόνια την ατελείωτη γραφειοκρατία και τις συνέπειες των ελλείψεων και της υποστελέχωσης, για τους ανθρώπους που περιμένουν τόσο καιρό όχι να φτάσουν στην υιοθεσία ή την αναδοχή, αλλά να ξεκινήσουν έστω οι διαδικασίες, για τους ανθρώπους που δεν το έβαλαν ποτέ κάτω, ένας οδηγός με τα οκτώ απαραίτητα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν σήμερα ώστε να γίνει πραγματικότητα επιτέλους εκείνο για το οποίο αγωνίζονταν: να βρουν στοργή, τρυφερότητα, ασφάλεια και οικογενειακή θαλπωρή τα παιδιά.
Τα οκτώ βήματα για να γίνετε ανάδοχος γονέας
1. Υποβάλετε αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, είτε από τον υπολογιστή σας, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας στο Taxisnet, είτε πηγαίνοντας σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν είσαστε σε γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του /της συζύγου ή συντρόφου σας.
2. Συμπληρώνετε όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης έχετε τη δυνατότητα να την τροποποιείτε με τον ρυθμό που εσείς επιλέγετε. Με την οριστική υποβολή της αίτησής σας λαμβάνετε τον Αριθμό Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών, μετά τον οποίο θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, διάρκειας 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, θα κληθείτε να παρακολουθήσετε ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Σε περίπτωση απόρριψης, μπορείτε να υποβάλετε εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης εγγράφεστε στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά, ταιριάζουν με τις δικές σας δυνατότητες και επιθυμίες, όπως τις έχετε καταγράψει κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, θα κληθείτε από τον αρμόδιο φορέα εποπτείας και θα ενημερωθείτε σχετικά.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας σας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη αναδοχή. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται τελική απόφαση για την αναδοχή και υπογράφεται η σχετική σύμβαση ή η σχετική δικαστική απόφαση.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον! Ο φορέας εποπτείας συνεχίζει είναι δίπλα στην ανάδοχη οικογένεια για όσο χρόνο διαρκεί η αναδοχή και εσείς από την πλευρά σας οφείλετε να ενημερώνετε τον φορέα εποπτείας για κάθε σημαντική αλλαγή που αφορά είτε την οικογένειά σας είτε το παιδί, π.χ. θέματα υγείας, εκπαίδευσης, οικογενειακής κατάστασης, τόπου διαμονής κ.λπ.
Τα οκτώ βήματα για να υιοθετήσετε
1. Υποβάλετε αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είτε από τον υπολογιστή σας, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας στο Taxisnet, είτε πηγαίνοντας σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν είσαστε σε γάμο, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του / της συζύγου. Στην Ελλάδα δεν προβλέπεται η υιοθεσία από πρόσωπα σε σύμφωνο συμβίωσης.
2. Συμπληρώνετε όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης έχετε την δυνατότητα να την τροποποιείτε με τον ρυθμό που εσείς επιλέγετε. Με την οριστική υποβολή της αίτησής σας λαμβάνετε τον Αριθμό Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών, μετά τον οποίο θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, διάρκειας 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, θα κληθείτε να παρακολουθήσετε ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης με σκοπό να προετοιμαστείτε για τον καινούργιο σας ρόλο. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Υπάρχουν περιπτώσεις που η κοινωνική έρευνα δεν έχει θετική έκβαση. Σε περίπτωση απόρριψης μπορείτε να υποβάλετε εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης εγγράφεστε στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά ταιριάζουν με τις δικές σας δυνατότητες και επιθυμίες, όπως τις έχετε καταγράψει κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, θα κληθείτε από την αρμόδια κοινωνική υπηρεσία και θα ενημερωθείτε σχετικά.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας σας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη υιοθεσία. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται η τελική απόφαση για την υιοθεσία και δρομολογείται η νομική διαδικασία για να ληφθεί η σχετική δικαστική απόφαση. Στις περισσότερες περιπτώσεις το παιδί τοποθετείται στη θετή οικογένεια πριν από την έκδοση της δικαστικής απόφασης, όταν από την κοινή εμπειρία προκύπτει ότι αυτή θα είναι μάλλον θετική.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον! Η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία είναι δίπλα στη θετή οικογένεια για τρία χρόνια, με σκοπό να παρακολουθήσει την εξέλιξη, να βοηθήσει την οικογένεια, να συνδράμει στις δυσκολίες, να δώσει κατευθύνσεις και να αποσοβήσει κινδύνους αν χρειαστεί.
Απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα
Με την εφαρμογή του νέου νομοσχεδίου, από τη μία μειώνεται θεαματικά ο χρόνος αναμονής ενός υποψηφίου ανάδοχου ή θετού γονέα. Φαινόμενα, όπως να περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι για πολύ μεγάλα διαστήματα να βρεθεί ένας ή μία από τους ελάχιστους διαθέσιμους κοινωνικούς λειτουργούς για να ξεκινήσει η διαδικασία, αναμένεται να εκλείψουν, καθώς με το νέο πλαίσιο ενεργοποιούνται εκατοντάδες εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι κοινωνικοί λειτουργοί.
Από την άλλη ο πρωτοποριακός χαρακτήρας της διαδικασίας και η έλλειψη μέχρι τώρα ενημέρωσης του κοινού για την αναδοχή και την υιοθεσία είναι λογικό να φέρουν στην επιφάνεια ερωτήματα.
Ακολουθούν απαντήσεις σε ορισμένα βασικά ερωτήματα, τα οποία βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της αναδοχής και της υιοθεσίας, όπως και των σχετικών διαδικασιών.
Σε τι διαφέρουν η υιοθεσία και η αναδοχή;
Υιοθεσία είναι η νομική πράξη με την οποία ένα παιδί αποκτά ως προς τη θετή του οικογένεια την ίδια νομική σχέση που έχει κάθε παιδί με τη βιολογική του οικογένεια. Όταν ένα παιδί υιοθετείται, κάθε νομικός και φυσικός δεσμός με τη βιολογική του οικογένεια αποκόπτεται, το παιδί αποκτά το οικογενειακό επώνυμο της θετής οικογένειας, έχει κληρονομικά δικαιώματα και τη γονική μέριμνα ασκούν οι θετοί γονείς. Για να υπάρξει υιοθεσία απαιτείται δικαστική απόφαση που λαμβάνεται μετά από αίτηση των θετών γονέων, αν το δικαστήριο κρίνει ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Απαιτείται συναίνεση των φυσικών γονέων, αν υπάρχουν, ή αναπλήρωση της συναίνεσης σε ορισμένες περιπτώσεις. Μετά την ενηλικίωσή του το παιδί δικαιούται, εάν το επιθυμεί, να αναζητήσει τη φυσική του οικογένεια. Οι αρχές υποχρεούνται να το βοηθήσουν σε αυτήν του τη βούληση.
Όταν ένα παιδί δεν είναι δυνατόν να ζει στη βιολογική του οικογένεια για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αναζητείται μια ανάδοχη οικογένεια που θα διασφαλίσει την ομαλή ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού σε οικογενειακό περιβάλλον και την αποφυγή της ιδρυματικής φροντίδας. Αν κατάλληλοι συγγενείς είναι διαθέσιμοι, είναι προτιμότερο να γίνουν αυτοί ανάδοχοι γονείς.
Η σχέση με τη φυσική οικογένεια διατηρείται και η επιστροφή σε αυτήν είναι ο στόχος, αν αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Το παιδί διατηρεί το αρχικό του επώνυμο, τη γονική μέριμνα μπορεί να έχουν οι φυσικοί γονείς, οι ανάδοχοι γονείς ή φορείς παιδικής προστασίας κατά περίπτωση.
Ποια παιδιά είναι κατάλληλα για αναδοχή;
* Παιδιά οικογενειών σε κρίση.
* Κακοποιημένα - παραμελημένα παιδιά.
* Έκθετα, τουλάχιστον μέχρι τον εντοπισμό των γονέων.
* Παιδιά εξαρτημένων γονέων, χωρίς άλλο υποστηρικτικό περιβάλλον.
* Παιδιά με αναπηρίες, μη αποδεκτά από τη φυσική η θετή οικογένεια.
* Παιδιά σε ειδικές καταστάσεις (προσφυγιά, φυσικές καταστροφές κ.λπ.).
* Παιδιά που σήμερα βρίσκονται σε ιδρύματα.
Μπορεί το παιδί να φύγει από την ανάδοχη οικογένεια;
Ναι, το παιδί θα επιστρέψει στη φυσική του οικογένεια όταν τα προβλήματα έχουν αντιμετωπιστεί και οι δικαστικές και κοινωνικές υπηρεσίες εκτιμούν πως το περιβάλλον είναι ασφαλές και πάλι. Οι ανάδοχοι γονείς γνωρίζουν εκ των προτέρων τις πιθανότητες επιστροφής και συμβάλλουν στη διατήρηση της σχέσης γονέα - παιδιού, όσο αυτό είναι κοντά τους, πάντα με την εποπτεία της κοινωνικής υπηρεσίας.
Τι δικαιολογητικά χρειάζονται;
* Υπεύθυνη δήλωση ότι: Αποδέχομαι τους όρους χρήσης, συμφωνώ με την επεξεργασία των προσωπικών μου δεδομένων, η δήλωση των στοιχείων μου επέχει θέση υπ. δήλωσης του Ν. 15899/86.
* Υπεύθυνη δήλωση των στοιχείων όλων των συνοικούντων.
* Εκκαθαριστικά Τaxis των τριών τελευταίων ετών.
* Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
* Πιστοποιητικό δημοσίου νοσοκομείου για όλους τους συνοικούντες για μεταδοτικά νοσήματα.
* Πιστοποιητικά περί μη θέσης σε δικαστική συμπαράσταση.
* Ποινικό μητρώο κ.λπ. για όλους τους συνοικούντες.
Πόσος χρόνος χρειάζεται;
Εκτιμάται ότι, από τη στιγμή που θα υποβληθεί μία αίτηση με πλήρη δικαιολογητικά, η κοινωνική έρευνα και η εκπαίδευση θα έχουν ολοκληρωθεί το πολύ σε 6-8 μήνες. Τότε ο υποψήφιος εγγράφεται αμέσως στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων ή Θετών Γονέων αντίστοιχα και είναι πλέον διαθέσιμος για να υποδεχθεί παιδί. Το πότε θα κληθεί ο υποψήφιος σε συνεργασία για συγκεκριμένο παιδί εξαρτάται από τις συγκεκριμένες ανάγκες των προς αναδοχή ή υιοθεσία παιδιών και το κατά πόσο αυτές καλύπτονται από τις δυνατότητες και επιθυμίες κάθε υποψηφίου.
Η διερεύνηση της συμβατότητας γίνεται κατ΄ απόλυτη προτεραιότητα εγγραφής στο μητρώο, συνεπώς έχει σημασία και το πόσοι υποψήφιοι με παρόμοια χαρακτηριστικά προηγούνται. Κατά τη συνεργασία υποψηφίου αναδόχου ή θετού γονέα με παιδί, πάντα υπό την εποπτεία των αρμοδίων επιστημόνων, θα κριθεί το αν η αναδοχή ή υιοθεσία θα προχωρήσει.
Γιατί χρειάζεται εκπαίδευση των υποψηφίων αναδόχων και θετών γονέων;
Τα παιδιά που έχουν ανάγκη αποκατάστασης μέσω των θεσμών της αναδοχής ή της υιοθεσίας, είναι βέβαιο ότι έχουν στερηθεί το οικογενειακό τους περιβάλλον, γεγονός που ήδη απαιτεί αυξημένη φροντίδα προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή ψυχοκοινωνική τους εξέλιξη. Επιπλέον μπορεί να υπάρχουν προβλήματα, μεμονωμένα ή σωρευτικά, που να σχετίζονται με υλικές στερήσεις, κακοποίηση, προβλήματα υγείας, έλλειψη δεξιοτήτων, συνέπειες της διαβίωσης σε ιδρυματικό περιβάλλον.
Η ένταξη σε ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον, η διαχείριση τόσο των προσδοκιών όσο και πιθανών κρίσεων και δυσκολιών, η διαχείριση των σχέσεων με τη φυσική οικογένεια στην περίπτωση της αναδοχής είναι φυσικό να προκαλούν απορίες, ακόμα και ανησυχία σε ανθρώπους χωρίς τη σχετική εμπειρία, ακόμα και αν έχουν εξαιρετικές εμπειρίες μιας ομαλής οικογενειακής ζωής χωρίς προβλήματα.
Η εκπαίδευση από εξειδικευμένους επιστήμονες θα απαντήσει στα πολυποίκιλα ερωτήματα που ανακύπτουν και θα βοηθήσει τις οικογένειες να αντλήσουν ικανοποίηση από τη νέα τους κατάσταση.
Ημερίδα και ομιλία της Θ. Φωτίου για το νέο ν/σ
Αναλυτικά για την ηλεκτρονική πλατφόρμα και συνολικά τον νέο νόμο θα μιλήσει αύριο η αν. υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου σε ημερίδα που γίνεται στο ΕΚΔΔΑ (Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης) στον Ταύρο. Παρών θα είναι και ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, ενώ θα ακολουθήσουν εργαστήρια που θα αφορούν την εξοικείωση με τη διαδικασία.
Πηγή: Εφημερίδα «Η Αυγή»
Ποια παιδιά είναι κατάλληλα για αναδοχή; Παιδιά οικογενειών σε κρίση. Κακοποιημένα - παραμελημένα παιδιά. Έκθετα, τουλάχιστον μέχρι τον εντοπισμό των γονέων. Παιδιά εξαρτημένων γονέων, χωρίς άλλο υποστηρικτικό περιβάλλον. Παιδιά με αναπηρίες, μη αποδεκτά από τη φυσική η θετή οικογένεια. Παιδιά σε ειδικές καταστάσεις (προσφυγιά, φυσικές καταστροφές κ.λπ.). Παιδιά που σήμερα βρίσκονται σε ιδρύματα.
Του Κώστα Παπαντωνίου.
Σάρκα και οστά παίρνει ο νέος νόμος (4538/2018) «για την αναδοχή και υιοθεσία», καθώς μέσα στις επόμενες ημέρες θα ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα www.anynet.gr., πάνω στην οποία θα βασιστεί η υλοποίησή του.
Με την ψηφιακή εφαρμογή του νόμου το υπουργείο Εργασίας πιστεύει ότι κλείνει μία ανοιχτή πληγή που ταλάνιζε την κοινωνία επί δεκαετίες και δίνει ανάσα σε χιλιάδες παιδιά και οικογένειες.
Περίπου 2.500 παιδιά υπολογίζεται ότι βρίσκονται σε ιδρύματα, τη στιγμή που είναι πάρα πολλοί εκείνοι που θέλουν να προσφέρουν μια οικογένεια στα παιδιά που την έχουν ανάγκη. Ο νόμος έχει στόχο να τους διευκολύνει, όχι μόνο μέσω της υιοθεσίας, αλλά και μέσω του θεσμού της αναδοχής, ο ρόλος του οποίου στην προσπάθεια για αποϊδρυματοποίηση είναι καταλυτικός. «Ακόμη και τα ιδρύματα που λειτουργούν με τις καλύτερες συνθήκες δεν υποκαθιστούν ένα σπίτι, μια ανθρώπινη αγκαλιά» υπογραμμίζεται από το υπουργείο.
Για τους ανθρώπους που υπομένουν τόσα χρόνια την ατελείωτη γραφειοκρατία και τις συνέπειες των ελλείψεων και της υποστελέχωσης, για τους ανθρώπους που περιμένουν τόσο καιρό όχι να φτάσουν στην υιοθεσία ή την αναδοχή, αλλά να ξεκινήσουν έστω οι διαδικασίες, για τους ανθρώπους που δεν το έβαλαν ποτέ κάτω, ένας οδηγός με τα οκτώ απαραίτητα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν σήμερα ώστε να γίνει πραγματικότητα επιτέλους εκείνο για το οποίο αγωνίζονταν: να βρουν στοργή, τρυφερότητα, ασφάλεια και οικογενειακή θαλπωρή τα παιδιά.
Τα οκτώ βήματα για να γίνετε ανάδοχος γονέας
1. Υποβάλετε αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, είτε από τον υπολογιστή σας, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας στο Taxisnet, είτε πηγαίνοντας σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν είσαστε σε γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του /της συζύγου ή συντρόφου σας.
2. Συμπληρώνετε όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης έχετε τη δυνατότητα να την τροποποιείτε με τον ρυθμό που εσείς επιλέγετε. Με την οριστική υποβολή της αίτησής σας λαμβάνετε τον Αριθμό Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών, μετά τον οποίο θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, διάρκειας 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, θα κληθείτε να παρακολουθήσετε ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Σε περίπτωση απόρριψης, μπορείτε να υποβάλετε εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης εγγράφεστε στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά, ταιριάζουν με τις δικές σας δυνατότητες και επιθυμίες, όπως τις έχετε καταγράψει κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, θα κληθείτε από τον αρμόδιο φορέα εποπτείας και θα ενημερωθείτε σχετικά.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας σας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη αναδοχή. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται τελική απόφαση για την αναδοχή και υπογράφεται η σχετική σύμβαση ή η σχετική δικαστική απόφαση.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον! Ο φορέας εποπτείας συνεχίζει είναι δίπλα στην ανάδοχη οικογένεια για όσο χρόνο διαρκεί η αναδοχή και εσείς από την πλευρά σας οφείλετε να ενημερώνετε τον φορέα εποπτείας για κάθε σημαντική αλλαγή που αφορά είτε την οικογένειά σας είτε το παιδί, π.χ. θέματα υγείας, εκπαίδευσης, οικογενειακής κατάστασης, τόπου διαμονής κ.λπ.
Τα οκτώ βήματα για να υιοθετήσετε
1. Υποβάλετε αίτηση ενδιαφέροντος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα είτε από τον υπολογιστή σας, χρησιμοποιώντας τους κωδικούς σας στο Taxisnet, είτε πηγαίνοντας σε μία από τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες του τόπου διαμονής σας, που είναι κατά περίπτωση τα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφερειών, οι Περιφέρειες ή οι Περιφερειακές Ενότητες. Αν είσαστε σε γάμο, είναι απαραίτητη η δήλωση συναίνεσης του / της συζύγου. Στην Ελλάδα δεν προβλέπεται η υιοθεσία από πρόσωπα σε σύμφωνο συμβίωσης.
2. Συμπληρώνετε όσα από τα πεδία της αίτησης δεν είναι προσυμπληρωμένα και υποβάλετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Όσα από αυτά δεν είναι διαθέσιμα σε ηλεκτρονική μορφή, θα χρειαστεί να σκαναριστούν πριν από την υποβολή τους.
3. Μέχρι την οριστική υποβολή της αίτησης έχετε την δυνατότητα να την τροποποιείτε με τον ρυθμό που εσείς επιλέγετε. Με την οριστική υποβολή της αίτησής σας λαμβάνετε τον Αριθμό Μητρώου Υποβολής, με βάση τον οποίο μπορείτε να παρακολουθείτε την πορεία της ανά πάσα στιγμή.
4. Ακολουθεί ο έλεγχος των δικαιολογητικών, μετά τον οποίο θα ανατεθεί σύντομα σε ειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό η διεξαγωγή κοινωνικής έρευνας του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, διάρκειας 90 ημερών.
5. Μετά την ολοκλήρωση της κοινωνικής έρευνας με θετική έκβαση, θα κληθείτε να παρακολουθήσετε ένα σύντομο πρόγραμμα εκπαίδευσης με σκοπό να προετοιμαστείτε για τον καινούργιο σας ρόλο. Η εκπαίδευση θα γίνεται κάθε φορά σε μία από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό αριθμό και τη γεωγραφική κατανομή των τόπων διαμονής των υποψηφίων. Υπάρχουν περιπτώσεις που η κοινωνική έρευνα δεν έχει θετική έκβαση. Σε περίπτωση απόρριψης μπορείτε να υποβάλετε εκ νέου αίτηση μετά την πάροδο τριετίας.
6. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης εγγράφεστε στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Θετών Γονέων. Αμέσως μόλις εντοπιστεί ένα παιδί που οι ανάγκες του, όπως προσδιορίζονται από διάφορα ειδικά χαρακτηριστικά ταιριάζουν με τις δικές σας δυνατότητες και επιθυμίες, όπως τις έχετε καταγράψει κατά την εξέλιξη της κοινωνικής έρευνας, θα κληθείτε από την αρμόδια κοινωνική υπηρεσία και θα ενημερωθείτε σχετικά.
7. Ακολουθεί η περίοδος γνωριμίας σας με το παιδί. Αυτή ξεκινά πάντα από τον φυσικό χώρο του παιδιού, με την επίβλεψη προσώπων αναφοράς που το γνωρίζουν και τα γνωρίζει, και σταδιακά αξιολογείται το πόσο είναι προς το συμφέρον του παιδιού η συγκεκριμένη υιοθεσία. Μετά τη θετική εισήγηση της διεπιστημονικής επιτροπής λαμβάνεται η τελική απόφαση για την υιοθεσία και δρομολογείται η νομική διαδικασία για να ληφθεί η σχετική δικαστική απόφαση. Στις περισσότερες περιπτώσεις το παιδί τοποθετείται στη θετή οικογένεια πριν από την έκδοση της δικαστικής απόφασης, όταν από την κοινή εμπειρία προκύπτει ότι αυτή θα είναι μάλλον θετική.
8. Το παιδί έχει πλέον αποκτήσει ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον! Η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία είναι δίπλα στη θετή οικογένεια για τρία χρόνια, με σκοπό να παρακολουθήσει την εξέλιξη, να βοηθήσει την οικογένεια, να συνδράμει στις δυσκολίες, να δώσει κατευθύνσεις και να αποσοβήσει κινδύνους αν χρειαστεί.
Απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα
Με την εφαρμογή του νέου νομοσχεδίου, από τη μία μειώνεται θεαματικά ο χρόνος αναμονής ενός υποψηφίου ανάδοχου ή θετού γονέα. Φαινόμενα, όπως να περιμένουν οι ενδιαφερόμενοι για πολύ μεγάλα διαστήματα να βρεθεί ένας ή μία από τους ελάχιστους διαθέσιμους κοινωνικούς λειτουργούς για να ξεκινήσει η διαδικασία, αναμένεται να εκλείψουν, καθώς με το νέο πλαίσιο ενεργοποιούνται εκατοντάδες εκπαιδευμένοι και πιστοποιημένοι κοινωνικοί λειτουργοί.
Από την άλλη ο πρωτοποριακός χαρακτήρας της διαδικασίας και η έλλειψη μέχρι τώρα ενημέρωσης του κοινού για την αναδοχή και την υιοθεσία είναι λογικό να φέρουν στην επιφάνεια ερωτήματα.
Ακολουθούν απαντήσεις σε ορισμένα βασικά ερωτήματα, τα οποία βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της αναδοχής και της υιοθεσίας, όπως και των σχετικών διαδικασιών.
Σε τι διαφέρουν η υιοθεσία και η αναδοχή;
Υιοθεσία είναι η νομική πράξη με την οποία ένα παιδί αποκτά ως προς τη θετή του οικογένεια την ίδια νομική σχέση που έχει κάθε παιδί με τη βιολογική του οικογένεια. Όταν ένα παιδί υιοθετείται, κάθε νομικός και φυσικός δεσμός με τη βιολογική του οικογένεια αποκόπτεται, το παιδί αποκτά το οικογενειακό επώνυμο της θετής οικογένειας, έχει κληρονομικά δικαιώματα και τη γονική μέριμνα ασκούν οι θετοί γονείς. Για να υπάρξει υιοθεσία απαιτείται δικαστική απόφαση που λαμβάνεται μετά από αίτηση των θετών γονέων, αν το δικαστήριο κρίνει ότι συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις. Απαιτείται συναίνεση των φυσικών γονέων, αν υπάρχουν, ή αναπλήρωση της συναίνεσης σε ορισμένες περιπτώσεις. Μετά την ενηλικίωσή του το παιδί δικαιούται, εάν το επιθυμεί, να αναζητήσει τη φυσική του οικογένεια. Οι αρχές υποχρεούνται να το βοηθήσουν σε αυτήν του τη βούληση.
Όταν ένα παιδί δεν είναι δυνατόν να ζει στη βιολογική του οικογένεια για μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αναζητείται μια ανάδοχη οικογένεια που θα διασφαλίσει την ομαλή ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού σε οικογενειακό περιβάλλον και την αποφυγή της ιδρυματικής φροντίδας. Αν κατάλληλοι συγγενείς είναι διαθέσιμοι, είναι προτιμότερο να γίνουν αυτοί ανάδοχοι γονείς.
Η σχέση με τη φυσική οικογένεια διατηρείται και η επιστροφή σε αυτήν είναι ο στόχος, αν αυτό είναι προς το συμφέρον του παιδιού. Το παιδί διατηρεί το αρχικό του επώνυμο, τη γονική μέριμνα μπορεί να έχουν οι φυσικοί γονείς, οι ανάδοχοι γονείς ή φορείς παιδικής προστασίας κατά περίπτωση.
Ποια παιδιά είναι κατάλληλα για αναδοχή;
* Παιδιά οικογενειών σε κρίση.
* Κακοποιημένα - παραμελημένα παιδιά.
* Έκθετα, τουλάχιστον μέχρι τον εντοπισμό των γονέων.
* Παιδιά εξαρτημένων γονέων, χωρίς άλλο υποστηρικτικό περιβάλλον.
* Παιδιά με αναπηρίες, μη αποδεκτά από τη φυσική η θετή οικογένεια.
* Παιδιά σε ειδικές καταστάσεις (προσφυγιά, φυσικές καταστροφές κ.λπ.).
* Παιδιά που σήμερα βρίσκονται σε ιδρύματα.
Μπορεί το παιδί να φύγει από την ανάδοχη οικογένεια;
Ναι, το παιδί θα επιστρέψει στη φυσική του οικογένεια όταν τα προβλήματα έχουν αντιμετωπιστεί και οι δικαστικές και κοινωνικές υπηρεσίες εκτιμούν πως το περιβάλλον είναι ασφαλές και πάλι. Οι ανάδοχοι γονείς γνωρίζουν εκ των προτέρων τις πιθανότητες επιστροφής και συμβάλλουν στη διατήρηση της σχέσης γονέα - παιδιού, όσο αυτό είναι κοντά τους, πάντα με την εποπτεία της κοινωνικής υπηρεσίας.
Τι δικαιολογητικά χρειάζονται;
* Υπεύθυνη δήλωση ότι: Αποδέχομαι τους όρους χρήσης, συμφωνώ με την επεξεργασία των προσωπικών μου δεδομένων, η δήλωση των στοιχείων μου επέχει θέση υπ. δήλωσης του Ν. 15899/86.
* Υπεύθυνη δήλωση των στοιχείων όλων των συνοικούντων.
* Εκκαθαριστικά Τaxis των τριών τελευταίων ετών.
* Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης.
* Πιστοποιητικό δημοσίου νοσοκομείου για όλους τους συνοικούντες για μεταδοτικά νοσήματα.
* Πιστοποιητικά περί μη θέσης σε δικαστική συμπαράσταση.
* Ποινικό μητρώο κ.λπ. για όλους τους συνοικούντες.
Πόσος χρόνος χρειάζεται;
Εκτιμάται ότι, από τη στιγμή που θα υποβληθεί μία αίτηση με πλήρη δικαιολογητικά, η κοινωνική έρευνα και η εκπαίδευση θα έχουν ολοκληρωθεί το πολύ σε 6-8 μήνες. Τότε ο υποψήφιος εγγράφεται αμέσως στο Εθνικό Μητρώο Υποψηφίων Αναδόχων ή Θετών Γονέων αντίστοιχα και είναι πλέον διαθέσιμος για να υποδεχθεί παιδί. Το πότε θα κληθεί ο υποψήφιος σε συνεργασία για συγκεκριμένο παιδί εξαρτάται από τις συγκεκριμένες ανάγκες των προς αναδοχή ή υιοθεσία παιδιών και το κατά πόσο αυτές καλύπτονται από τις δυνατότητες και επιθυμίες κάθε υποψηφίου.
Η διερεύνηση της συμβατότητας γίνεται κατ΄ απόλυτη προτεραιότητα εγγραφής στο μητρώο, συνεπώς έχει σημασία και το πόσοι υποψήφιοι με παρόμοια χαρακτηριστικά προηγούνται. Κατά τη συνεργασία υποψηφίου αναδόχου ή θετού γονέα με παιδί, πάντα υπό την εποπτεία των αρμοδίων επιστημόνων, θα κριθεί το αν η αναδοχή ή υιοθεσία θα προχωρήσει.
Γιατί χρειάζεται εκπαίδευση των υποψηφίων αναδόχων και θετών γονέων;
Τα παιδιά που έχουν ανάγκη αποκατάστασης μέσω των θεσμών της αναδοχής ή της υιοθεσίας, είναι βέβαιο ότι έχουν στερηθεί το οικογενειακό τους περιβάλλον, γεγονός που ήδη απαιτεί αυξημένη φροντίδα προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή ψυχοκοινωνική τους εξέλιξη. Επιπλέον μπορεί να υπάρχουν προβλήματα, μεμονωμένα ή σωρευτικά, που να σχετίζονται με υλικές στερήσεις, κακοποίηση, προβλήματα υγείας, έλλειψη δεξιοτήτων, συνέπειες της διαβίωσης σε ιδρυματικό περιβάλλον.
Η ένταξη σε ένα νέο οικογενειακό περιβάλλον, η διαχείριση τόσο των προσδοκιών όσο και πιθανών κρίσεων και δυσκολιών, η διαχείριση των σχέσεων με τη φυσική οικογένεια στην περίπτωση της αναδοχής είναι φυσικό να προκαλούν απορίες, ακόμα και ανησυχία σε ανθρώπους χωρίς τη σχετική εμπειρία, ακόμα και αν έχουν εξαιρετικές εμπειρίες μιας ομαλής οικογενειακής ζωής χωρίς προβλήματα.
Η εκπαίδευση από εξειδικευμένους επιστήμονες θα απαντήσει στα πολυποίκιλα ερωτήματα που ανακύπτουν και θα βοηθήσει τις οικογένειες να αντλήσουν ικανοποίηση από τη νέα τους κατάσταση.
Ημερίδα και ομιλία της Θ. Φωτίου για το νέο ν/σ
Αναλυτικά για την ηλεκτρονική πλατφόρμα και συνολικά τον νέο νόμο θα μιλήσει αύριο η αν. υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου σε ημερίδα που γίνεται στο ΕΚΔΔΑ (Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης) στον Ταύρο. Παρών θα είναι και ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, ενώ θα ακολουθήσουν εργαστήρια που θα αφορούν την εξοικείωση με τη διαδικασία.
Πηγή: Εφημερίδα «Η Αυγή»
