Νόμος 4997/2022 – ΦΕΚ 219/Α/25-11-2022: Εξορθολογισμός
ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας, ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών
ομάδων και άλλες διατάξεις – κύρια άρθρα που αφορούν την Αναπηρία – Μέρος 1ο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’: ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Άρθρο 2. Αντικείμενο
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΕΚΤΑΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΡΟΣ ΕΥΑΛΩΤΕΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ
Άρθρο 3. Έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων
συνταξιούχων Χριστουγέννων 2022
Άρθρο 4. Έκτακτη προσαύξηση προνοιακών παροχών σε χρήμα σε
άτομα με αναπηρία, σε ανασφάλιστους υπερήλικες και σε δικαιούχους του Ελάχιστου
Εγγυημένου Εισοδήματος και του επιδόματος παιδιού – Καταβολή προνοιακών παροχών
Δεκεμβρίου 2022
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’: ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Άρθρο 21. Καθορισμός του αρμόδιου οργανισμού για την κρίση
του συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ του
Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλων ασφαλιστικών
οργανισμών – Τροποποίηση παρ. 1 έως 3 άρθρου 2 ν.δ. 4202/1961
Άρθρο 22. Προσδιορισμός ακαθάριστου συνολικού ποσού
επικουρικής σύνταξης – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 120 του ν. 4623/2019
Άρθρο 26. Σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο – Προσθήκη
άρθρου 11Α στον ν. 4387/2016
Άρθρο 27. Αξιοποίηση ασφαλιστικού χρόνου από συνταξιούχους
με ψυχική ή νοητική αναπηρία – Τροποποίηση περ. α’ παρ. 1 άρθρου 23 ν.
4488/2017
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Άρθρο 30. Νομική υποστήριξη ιατρών Ειδικού Σώματος Ιατρών –
Προσθήκη παρ. 5 στο άρθρο 104 του ν. 4961/2022
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ’: ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΝΟΙΑ ΚΑΙ
ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΠΡΟΝΟΙΑΚΩΝ ΕΠΙΔΟΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
Άρθρο 49. Μη αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών
Άρθρο 50. Συμψηφισμός, παραγραφή και ρύθμιση αχρεωστήτως
καταβληθέντων ποσών από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής
Αλληλεγγύης – Τροποποίηση άρθρου 45 ν. 4520/2018
Άρθρο 51. Πιλοτικό Πρόγραμμα Πρώιμης Παρέμβασης
Άρθρο 53. Πιλοτικό Πρόγραμμα επιχορήγησης παρεμβάσεων
προσβασιμότητας
Άρθρο 54. Καταβολή αμοιβής επαγγελματιών αναδόχων από τον
Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης – Προσθήκη περ. ηβ)
στην παρ. 1 άρθρου 4 του ν. 4520/2018, προσθήκη περ. στ) στην παρ. 2 και
υποπερ. ιστιστ) στην παρ. 3 του άρθρου 21 του ν. 4520/2018
Παράγραφος 1
Άρθρο 58. Ατομικό σχέδιο οικογενειακής αποκατάστασης και
επαγγελματική αναδοχή – Τροποποίηση άρθρων 5, 14, 16, 24 και 26 ν. 4538/2018
Άρθρο 59. Χρηματοδότηση φορέων παροχής προστασίας βρεφών,
νηπίων, παιδιών και ατόμων με αναπηρία – Τροποποίηση παρ. 9 άρθρου 6ν.
4921/2022
Άρθρο 60. Διαπίστωση αναπηρίας και ειδικών εκπαιδευτικών
αναγκών μαθητών – Τροποποίηση παρ. 1, 2 και 8 άρθρου 4 και παρ. 5 άρθρου 5 ν.
3699/2008
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ’: ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 68. Διόρθωση σφαλμάτων
Άρθρο 69. Χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης αναπηρίας όρασης σε
συνταξιούχους που ασκούν επάγγελμα ή παρέχουν μισθωτή εργασία
Άρθρο 70. Πιλοτικό πρόγραμμα για πρόσωπα στο φάσμα του
αυτισμού
Άρθρο 73. Περιορισμοί στις μετατάξεις, αποσπάσεις και
μετακινήσεις από φορείς του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων –
Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 36 ν. 4778/2021 και άρθρου 19 ν. 4659/2020
Άρθρο 79. Μίσθωση εγκαταστάσεων Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας
για τη στέγαση Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ’: ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ, ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 82. Εξουσιοδοτικές διατάξεις
Παράγραφος 13
Άρθρο 83. Μεταβατικές διατάξεις
Παράγραφος 1
ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4997/2022
ΦΕΚ 217/Α/25-11-2022
Εξορθολογισμός ασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας,
ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α
ΣΚΟΠΟΣ – ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Άρθρο 2
Αντικείμενο
Αντικείμενο του παρόντος νόμου είναι:
α) Η πρόβλεψη έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης προς
χαμηλοσυνταξιούχους και δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, του
επιδόματος ανασφάλιστων υπερηλίκων και του επιδόματος παιδιού, και της
διαδικασίας για τη λήψη της ενίσχυσης αυτής,
β) η ρύθμιση ζητημάτων σε σχέση με τις εισφορές και τις
οφειλές ασφαλισμένων προς τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης
(e-Ε.Φ.Κ.Α.),
γ) η ρύθμιση συνταξιοδοτικών ζητημάτων,
δ) η επέκταση της ειδικής παροχής μητρότητας,
ε) η καθιέρωση πιλοτικού προγράμματος πρώιμης παρέμβασης για
παιδιά με αναπηρία ή αναπτυξιακή καθυστέρηση ή διαταραχή ή με αυξημένη
πιθανότητα εμφάνισης αυτών και προγράμματος επιχορήγησης παρεμβάσεων
προσβασιμότητας,
στ) η ρύθμιση οργανωτικών ζητημάτων του e-Ε.Φ.Κ.Α., του
Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Κ.Α.), της Μονάδας
Εμπειρογνωμόνων Απασχόλησης, Κοινωνικής Ασφάλισης, Πρόνοιας και Κοινωνικών
Υποθέσεων (Μ.Ε.Κ.Υ.), του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (Μ.Τ.Π.Υ.), του
Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) και
της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.), και
στ) η ρύθμιση προνοιακών και ασφαλιστικών ζητημάτων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β’
ΕΚΤΑΚΤΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΡΟΣ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ
Άρθρο 3
Έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων
Χριστουγέννων 2022
1.Χορηγείται έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε όσους κατά τον
μήνα Νοέμβριο 2022 λαμβάνουν:
α) οριστική ή προσωρινή κύρια σύνταξη ή προκαταβολή κύριας
σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου,
β) προσυνταξιοδοτική παροχή,
γ) αναπηρικά επιδόματα που καταβάλλονται από τον Ηλεκτρονικό
Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.),
δ) συνταξιοδοτικές παροχές της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν.
4387/2016 (Α’ 85).
2.Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση της παρ. 1 χορηγείται,
εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το ετήσιο ατομικό φορολογητέο, πραγματικό ή τεκμαρτό,
εισόδημά τους για το φορολογικό έτος 2021 δεν υπερβαίνει τις εννέα χιλιάδες
εξακόσια (9.600) ευρώ και το ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, πραγματικό ή
τεκμαρτό, εισόδημά τους για το φορολογικό έτος 2021 δεν υπερβαίνει τις δεκαέξι
χιλιάδες οκτακόσια (16.800) ευρώ. Ως φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα, για
τους σκοπούς εφαρμογής του παρόντος, θεωρείται το άθροισμα των φορολογητέων
εισοδημάτων του υπόχρεου και του/της συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης που
προκύπτει από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων του φορολογικού
έτους 2021, η οποία έχει υποβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος.
β) Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίστηκε
για τον υπολογισμό του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) και
προκύπτει από την πράξη διοικητικού προσδιορισμού ΕΝ.Φ.Ι.Α. του έτους 2022, του
υπόχρεου, του/της συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και των εξαρτώμενων, κατά
τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), τέκνων που
αναγράφονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2021, να
μην υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ.
γ) Κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος είναι φορολογικοί κάτοικοι
Ελλάδας, σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο μητρώο της Ανεξάρτητης Αρχής
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και έχουν υποβάλει, μέχρι την έναρξη ισχύος του
παρόντος, δήλωση φορολογίας εισοδήματος για το φορολογικό έτος 2021 ως
φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας.
3.Το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται ανά δικαιούχο που πληροί
τα κριτήρια της παρ. 2 στο ποσό των διακοσίων πενήντα (250) ευρώ, ανεξάρτητα
του αριθμού εξαρτώμενων μελών αυτού. Αν ο δικαιούχος λαμβάνει σύνταξη και από
τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Γ.Λ.Κ.), η ενίσχυση
καταβάλλεται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α.. Αν και οι δύο σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου
συμβίωσης είναι δικαιούχοι της ενίσχυσης, η ενίσχυση των διακοσίων πενήντα
(250) ευρώ καταβάλλεται και στους δύο δικαιούχους.
4.Η ενίσχυση καταβάλλεται μέχρι την 31η.12.2022.
5.Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση της παρ. 1 είναι αφορολόγητη
και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης
αντίθετης διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά,
συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του
Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με
βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και στο Δημόσιο εν γένει, στα νομικά
πρόσωπα δημοσίου δικαίου, στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά
τους πρόσωπα, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν
υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής
κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
6.α) Ο e-Ε.Φ.Κ.Α. αποστέλλει στην Α.Α.Δ.Ε. αρχείο με τους
Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και Αριθμούς Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης
(Α.Μ.Κ.Α.) του συνόλου των δυνητικών δικαιούχων των περ. α) έως γ) της παρ. 1.
β) Η Διεύθυνση Υποστήριξης Λειτουργίας Πληροφοριακών
Συστημάτων Οικονομικών Λειτουργιών (Δ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ.) της Γενικής Γραμματείας
Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής
Διακυβέρνησης, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Εισοδηματικής Πολιτικής (Δ.Ε.Π.)
του Γ.Λ.Κ., αποστέλλει στην Α.Α.Δ.Ε. αρχείο με τους Α.Φ.Μ. και Α.Μ.Κ.Α. των
δικαιούχων συνταξιοδοτικών παροχών της περ. δ) της παρ. 1.
7.Η Α.Α.Δ.Ε., κατόπιν διασταύρωσης των υποβληθέντων, κατ’
εφαρμογή της παρ. 6, στοιχείων, με τα στοιχεία που τηρούνται στα πληροφοριακά
της συστήματα:
α) πραγματοποιεί κεντρικά έλεγχο για την πλήρωση των
προϋποθέσεων της παρ. 2, καθώς και έλεγχο των προϋποθέσεων σώρευσης της παρ. 3,
και παράγει αρχείο με τους δικαιούχους της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης,
β) χορηγεί στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και στη Δ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ. αρχείο με
τα στοιχεία των δικαιούχων που πληρούν τις προϋποθέσεις της παρ. 2.
8.Μετά τη λήψη του αρχείου από την Α.Α.Δ.Ε., ο e-Ε.Φ.Κ.Α.
και η Δ.Ε.Π. σε συνεργασία με τη Δ.Υ.Λ.Π.Σ.ΟΙ.Λ. προβαίνουν στην καταβολή του
τελικού ποσού της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης. Το αρχείο του πρώτου εδαφίου
αποστέλλεται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και
Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη διενέργεια των απαιτούμενων ελέγχων μη συρροής
κατά την εφαρμογή του άρθρου 4.
9.Το ποσό της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης καλύπτεται από
τον κρατικό προϋπολογισμό. Ειδικότερα, οι σχετικές πιστώσεις για την καταβολή
της έκτακτης ενίσχυσης στους δικαιούχους των περ. α), β) και γ) της παρ. 1
βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το
οποίο προβαίνει σε έκτακτη επιχορήγηση προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. για λοιπούς σκοπούς,
μετά από ισόποση ενίσχυσή του από τις πιστώσεις του Ειδικού Φορέα
1023-711-000000 «Γενικές Κρατικές Δαπάνες» του Υπουργείου Οικονομικών. Για τους
δικαιούχους της περ. δ) της παρ. 1, η καταβολή της έκτακτης οικονομικής
ενίσχυσης καλύπτεται από πιστώσεις του Ειδικού Φορέα 1023-711-000000 «Γενικές
Κρατικές Δαπάνες» του Υπουργείου Οικονομικών.
Άρθρο 4
Έκτακτη προσαύξηση προνοιακών παροχών σε χρήμα σε άτομα με
αναπηρία, σε ανασφάλιστους υπερήλικες και σε δικαιούχους του Ελάχιστου
Εγγυημένου Εισοδήματος και του επιδόματος παιδιού – Καταβολή προνοιακών παροχών
Δεκεμβρίου 2022
1.Για τον μήνα Δεκέμβριο 2022, οι προνοιακές παροχές σε
χρήμα σε άτομα με αναπηρία της περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018
(Α’ 30) προσαυξάνονται κατά διακόσια πενήντα (250) ευρώ. Η προσαύξηση αυτή
θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων εκδόθηκαν οι
εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης των προνοιακών παροχών του πρώτου εδαφίου και
καταβάλλεται άπαξ, ανεξαρτήτως αν οι δικαιούχοι λαμβάνουν περισσότερες της μίας
από τις προνοιακές παροχές του πρώτου εδαφίου. Η καταβολή της προσαύξησης
πραγματοποιείται μέχρι την 20ή.12.2022.
Την ανωτέρω προσαύξηση λαμβάνουν και:
α) τα άτομα με αναπηρία που θα κριθεί ότι δικαιούνται αναδρομικής
καταβολής της προνοιακής παροχής σε χρήμα για τον μήνα Δεκέμβριο 2022, μετά την
τακτική καταβολή της μηνιαίας προνοιακής παροχής του μηνός αυτού και β) οι
ανάδοχοι γονείς ατόμων ενταγμένων σε γενικά ή ειδικά αναπηρικά προνοιακά
προγράμματα, οι οποίοι λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με το δεύτερο
εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85). Αν οι δικαιούχοι της
ενίσχυσης της παρούσας πληρούν και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση της
έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 3, λαμβάνουν μόνο την ενίσχυση του
άρθρου 3.
2.Για τον μήνα Δεκέμβριο 2022, η μηνιαία σύνταξη
ανασφάλιστων υπερηλίκων του ν. 1296/1982 (Α’ 128) και το επίδομα κοινωνικής
αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερήλικων του άρθρου 93 του ν. 4387/2016 (Α’ 85)
χορηγούνται με προσαύξηση ύψους διακοσίων πενήντα (250) ευρώ. Η προσαύξηση αυτή
θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων εκδόθηκαν οι
εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης της σύνταξης και του επιδόματος του πρώτου
εδαφίου και καταβάλλεται άπαξ. Η προσαύξηση καταβάλλεται στους δικαιούχους
μέχρι την 20ή.12.2022, υπό την προϋπόθεση ότι η ισχύς των εγκριτικών αποφάσεων
χορήγησης της σύνταξης και του επιδόματος δεν έχει ανασταλεί. Αν η προσαύξηση
δεν καταβληθεί, λόγω αναστολής της ισχύος της οικείας εγκριτικής απόφασης,
αποδίδεται στους δικαιούχους μετά από την τυχόν άρση της ανωτέρω αναστολής. Αν
οι δικαιούχοι της ενίσχυσης της παρούσας πληρούν και τις προϋποθέσεις για τη
χορήγηση της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 3, λαμβάνουν μόνο την
ενίσχυση του άρθρου 3.
3.Αν οι δικαιούχοι της προσαύξησης της παρ. 1 πληρούν και
τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση της προσαύξησης της παρ. 2, λαμβάνουν μόνο την
προσαύξηση της παρ. 1.
4.Για τον μήνα Δεκέμβριο 2022, η μηνιαία εισοδηματική
ενίσχυση των ωφελούμενων μονάδων του άρθρου 2 της υπό στοιχεία
Δ13/οικ.53923/23.7.2021 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας και
Θρησκευμάτων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Εσωτερικών, Ψηφιακής
Διακυβέρνησης και Επικρατείας (Β’ 3359), υπέρ των οποίων είναι σε ισχύ, κατά
την 20ή.11.2022, εγκριτική απόφαση χορήγησής της, προσαυξάνεται στο διπλάσιο. Η
προσαύξηση αυτή θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων
εκδόθηκαν οι εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης της εισοδηματικής ενίσχυσης του
πρώτου εδαφίου, η ισχύς των οποίων δεν έχει ανασταλεί, και καταβάλλεται άπαξ
και κατά παρέκκλιση του ανώτατου μηνιαίου ορίου του εγγυημένου ποσού και των
ανώτατων μηνιαίων ορίων ανά ωφελούμενη μονάδα του άρθρου 2 της ως άνω κοινής
υπουργικής απόφασης.
Η προσαύξηση δεν καταβάλλεται στις περιπτώσεις που η ισχύς
της οικείας εγκριτικής απόφασης έχει ανασταλεί, αποδίδεται δε στους δικαιούχους
μετά από την τυχόν άρση της ανωτέρω αναστολής. Η καταβολή της προσαύξησης
πραγματοποιείται μέχρι την 20ή.12.2022.
5.Στους δικαιούχους του επιδόματος παιδιού του άρθρου 214
του ν. 4512/2018 (Α’ 5) καταβάλλεται πρόσθετη έκτακτη δόση για το έτος 2022, η
οποία αντιστοιχεί στο μηνιαίως χορηγούμενο ποσό του επιδόματος προσαυξημένο
κατά το ήμισυ. Η έκτακτη δόση καταβάλλεται μέχρι την 20ή.12.2022 στους
δικαιούχους του επιδόματος για το πέμπτο δίμηνο του έτους 2022. Αντίστοιχη
έκτακτη δόση καταβάλλεται στους λοιπούς νέους δικαιούχους του επιδόματος του
έτους 2022, μετά από την έγκριση της αίτησής τους. Η χορήγηση της έκτακτης
δόσης θεωρείται ότι αποτελεί αντικείμενο των αιτήσεων, επί των οποίων εκδόθηκαν
οι εγκριτικές αποφάσεις χορήγησης του επιδόματος στους δικαιούχους και
καταβάλλεται άπαξ για κάθε εξαρτώμενο παιδί. Αν, μετά την καταβολή της έκτακτης
δόσης, μεταβληθεί η κατηγορία ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος των
δικαιούχων για το έτος 2022: α) εφόσον προκύψει αχρεώστητη, εν όλω ή εν μέρει,
καταβολή του επιδόματος, η καταβληθείσα έκτακτη δόση επιστρέφεται αναλόγως ή β)
εφόσον προκύψει ότι αναδρομικά δικαιούνται μεγαλύτερο ποσό επιδόματος, η καταβληθείσα
έκτακτη δόση αυξάνεται αναλόγως, και το υπολειπόμενο ποσό αυτής αποδίδεται
στους δικαιούχους μαζί με την καταβολή του ανωτέρω αναδρομικώς οφειλόμενου
ποσού του επιδόματος.
6.Η προσαύξηση των παροχών του παρόντος άρθρου είναι
αφορολόγητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση
κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή
εισφορά, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου
43Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α’ 167), δεν δεσμεύεται
και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη στη φορολογική διοίκηση και στο Δημόσιο
εν γένει, στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, στους οργανισμούς τοπικής
αυτοδιοίκησης και τα νομικά τους πρόσωπα, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά
ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή
οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
7.Για τον μήνα Δεκέμβριο 2022, η τακτική καταβολή των
παροχών των περ. α) έως ζ) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018, περί των
παροχών και υπηρεσιών που χορηγεί και διαχειρίζεται ο Οργανισμός Προνοιακών
Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθώς και η καταβολή του επιδόματος
γέννησης του άρθρου 1 του ν. 4659/2020 (Α’ 21), περί χορήγησης του επιδόματος
γέννησης, της οικονομικής ενίσχυσης ανάδοχων γονέων του άρθρου 12 του ν.
4538/2018 (Α’ 85), περί των παροχών και διευκολύνσεων σε ανάδοχους γονείς, του
επιδόματος στέγασης του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) και του μηνιαίου
χρηματικού βοηθήματος της υπό στοιχεία Γ1α/Οικ.4588/29.12.1983 απόφασης της
Υφυπουργού Υγείας και Πρόνοιας (Β’ 774) περί του προγράμματος προσωρινής
περιθάλψεως ομογενών από το εξωτερικό και επαναπατριζομένων, πραγματοποιείται
μέχρι την 20ή.12.2022, κατά παρέκκλιση της παρ. 6 του άρθρου 4 του ν.
4520/2018.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ’
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Άρθρο 21
Καθορισμός του αρμόδιου οργανισμού για την κρίση του
συνταξιοδοτικού δικαιώματος σε περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης μεταξύ του
Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλων ασφαλιστικών
οργανισμών – Τροποποίηση παρ. 1 έως 3 άρθρου 2 ν.δ. 4202/1961
1.Στο άρθρο 2 του ν.δ. 4202/1961 (Α’ 175), περί καθορισμού
του αρμόδιου οργανισμού για την κρίση του δικαιώματος της σύνταξης σε περίπτωση
διαδοχικής ασφάλισης σε περισσότερους από έναν ασφαλιστικούς οργανισμούς,
επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1: αα) στο
εισαγωγικό εδάφιο οι λέξεις «της απασχόλησης τους» αντικαθίστανται από τις
λέξεις «ασφάλισής τους», αβ) οι περ. α) και β) τροποποιούνται, ώστε να μειωθούν
τα χρονικά διαστήματα ασφάλισης που είναι απαραίτητα, προκειμένου να λάβουν οι
ασφαλισμένοι σύνταξη λόγω γήρατος ή λόγω αναπηρίας ή θανάτου, αντίστοιχα, με
βάση τη νομοθεσία που διέπει τον τελευταίο διαδοχικά ασφαλιστικό οργανισμό, αγ)
μετά από το πρώτο εδάφιο, προστίθενται νέο δεύτερο και τρίτο εδάφιο, αδ) στο
υφιστάμενο τρίτο εδάφιο η λέξη «απασχόλησης» αντικαθίσταται από τη λέξη
«ασφάλισης», β) στην παρ. 2: βα) στο εισαγωγικό εδάφιο οι λέξεις «τον αριθμό
ημερών εργασίας ή των ετών ασφάλισης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τον
αριθμό μηνών ή ημερών ασφάλισης» προς εναρμόνιση προς τις τροποποιήσεις της
παρ. 1, ββ) μετά από τις λέξεις «στον οποίο δεν περιλαμβάνεται ο τελευταίος»
προστίθεται η λέξη «οργανισμός», βγ) επέρχονται νομοτεχνικές βελτιώσεις, γ)
στην παρ. 3: γα) στο πρώτο εδάφιο οι λέξεις «τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή
έτη ασφάλισης» αντικαθίστανται από τις λέξεις «τους περισσότερους μήνες ή τις
περισσότερες ημέρες ασφάλισης» προς εναρμόνιση προς τις τροποποιήσεις της παρ.
1, γβ) το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται, και το άρθρο 2 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 2
Καθορισμός του αρμόδιου οργανισμού για την κρίση του
δικαιώματος της σύνταξης
1.Τα πρόσωπα, τα οποία ασφαλίσθηκαν διαδοχικά σε
περισσότερους από έναν ασφαλιστικούς οργανισμούς, δικαιούνται σύνταξη από τον
τελευταίο οργανισμό, στον οποίο ήταν ασφαλισμένα κατά την τελευταία χρονική
περίοδο ασφάλισής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του οργανισμού
αυτού, εφόσον πραγματοποίησαν στην ασφάλισή του: α) Σαράντα (40) μήνες ή χίλιες
(1.000) ημέρες ασφάλισης συνολικά, από τις οποίες δώδεκα (12) μήνες ή
τριακόσιες (300) ημέρες την τελευταία πενταετία πριν τη διακοπή της ασφάλισης ή
την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, σε περίπτωση κρίσης δικαιώματος σύνταξης
λόγω γήρατος.
β) Είκοσι τέσσερις (24) μήνες ή εξακόσιες (600) ημέρες
ασφάλισης οποτεδήποτε πριν τη διακοπή της ασφάλισης ή την επέλευση του
ασφαλιστικού κινδύνου ή την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης, σε περίπτωση
κρίσης δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου.
Ως χρόνος ασφάλισης που απαιτείται για την πλήρωση των
ανωτέρω προϋποθέσεων λογίζεται ο χρόνος υποχρεωτικής ή προαιρετικής ασφάλισης.
Στον χρόνο αυτό δύναται να προσμετρηθεί και ο χρόνος αναγνώρισης στρατιωτικής
θητείας, για τον οποίο καταβλήθηκαν εισφορές στον αρμόδιο οργανισμό.
Ως νομοθεσία του οργανισμού για την εφαρμογή της παραγράφου
αυτής, καθώς και των επόμενων παρ. 2 και 3, νοούνται οι διατάξεις που ορίζουν
τον απαιτούμενο για τη συνταξιοδότηση χρόνο, την ηλικία, την αναπηρία και το
θάνατο.
Ειδικές διατάξεις, που αφορούν στην ύπαρξη ενεργού
ασφαλιστικού δεσμού, στη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας σε δεδομένο χρόνο σε
σχέση με τον χρόνο διακοπής της ασφάλισης, στην παραγραφή κ.λπ., δεν
λαμβάνονται υπόψη για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.
2.Αν ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του
τελευταίου οργανισμού τον αριθμό μηνών ή ημερών ασφάλισης, που ορίζεται από τις
διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, αλλά στην περίπτωση αυτή δεν έχει
πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο, από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού,
χρόνο ασφάλισης για τη συνταξιοδότησή του λόγω γήρατος ή αναπηρίας ή των μελών
της οικογένειάς του λόγω θανάτου, ή δεν πραγματοποίησε στην ασφάλιση του
τελευταίου οργανισμού τον αριθμό μηνών ή ημερών ασφάλισης που ορίζεται από τις
διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου, δικαιούνται σύνταξη αυτός ή τα μέλη της
οικογένειάς του από τον οργανισμό, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τους
περισσότερους μήνες ή τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης και στον οποίο δεν
περιλαμβάνεται ο τελευταίος οργανισμός, εφόσον:
α) ο ασφαλισμένος που αιτείται τη συνταξιοδότησή του λόγω
γήρατος ή αναπηρίας, έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας ή είναι ανάπηρος με το
ποσοστό αναπηρίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού,
και
β) πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση που
προβλέπει η νομοθεσία του οργανισμού με τον περισσότερο χρόνο ασφάλισης.
3.Αν ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης
που προβλέπει η νομοθεσία του οργανισμού, στην ασφάλιση του οποίου
πραγματοποίησε τους περισσότερους μήνες ή τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης,
τότε το δικαίωμα του ασφαλισμένου κρίνεται από τους άλλους οργανισμούς, στους
οποίους ασφαλίσθηκε κατά φθίνουσα σειρά αριθμού μηνών ή ημερών ασφάλισης.
Αν ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις
συνταξιοδότησης που προβλέπει η νομοθεσία όλων των οργανισμών, στους οποίους
ασφαλίσθηκε, τότε η αίτηση συνταξιοδότησης απορρίπτεται.
4.Ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης υπο-λογίζεται
από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης οργανισμό ως χρόνος που διανύθηκε
στην ασφάλισή του, τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο
και για τον καθορισμό της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο
μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε οργανισμού.
5.Ο συνταξιούχος γήρατος ασφαλιστικού οργανισμού, ο οποίος
μετά τη συνταξιοδότησή του ασφαλίσθηκε σε άλλο ομοειδή οργανισμό από παροχή
εργασίας ή άσκηση επαγγέλματος, έχει το δικαίωμα, μετά τη διακοπή της ασφάλισής
του στον οργανισμό αυτόν, να ζητήσει από τον οργανισμό που συνταξιοδοτείται την
προσμέτρηση του χρόνου αυτού για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης του.
Ο οργανισμός, στον οποίο ασφαλίστηκε ο συνταξιούχος,
συμμετέχει στη δαπάνη της σύνταξης και για το διακανονισμό της υποχρέωσής του
προς τον οργανισμό που καταβάλλει τη σύνταξη εφαρμόζονται οι διατάξεις των
παραγρ. 4, 5, 6 και 7 του άρθρου 5 του παρόντος νομοθετικού διατάγματος.».
2.Η παρ. 1 εφαρμόζεται και για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης
που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος.
3.Οι ρυθμίσεις του παρόντος δεν θίγουν την ισχύ του άρθρου 4
του ν. 4225/2014 (Α’ 2), περί της ρύθμισης θεμάτων διαδοχικής επικουρικής
ασφάλισης σε φορείς επικουρικής ασφάλισης Δημοσίου και φορείς της παρ. 4 του
άρθρου 2 του ν. 2084/1992 (Α’ 165) και ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης
υποχρεωτικής ασφάλισης του ν. 4052/2012 (Α’ 41), και του άρθρου 56 του ν.
4826/2021 (Α’ 160), περί του συνυπολογισμού του χρόνου επικουρικής ασφάλισης.
Άρθρο 22
Προσδιορισμός ακαθάριστου συνολικού ποσού επικουρικής
σύνταξης – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 120 του ν. 4623/2019
1.Στο άρθρο 120 του ν. 4623/2019 (Α’ 134), περί του
προσδιορισμού του ακαθαρίστου συνολικού ποσού της μηνιαίας κύριας σύνταξης,
προστίθεται παρ. 4, ως εξής:
«4. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας επικουρικής
σύνταξης ή περισσοτέρων της μίας επικουρικών συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας
ή θανάτου, οι οποίες χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και εφόσον μέρος του χρόνου
ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και τις 31.12.2014, ανέρχεται κατ’ ανώτατο
όριο στα έξι εικοστά (6/20) του ανώτατου ορίου που προβλέπεται στην παρ. 1 για
τις κύριες συντάξεις. Το ανώτατο όριο του πρώτου εδαφίου καταλαμβάνει και τις
κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων.».
2.Το όριο της παρ. 1 εφαρμόζεται για τις επικουρικές
συντάξεις που καταβάλλονται ή για τις οποίες εκδίδεται πράξη απονομής σύνταξης
από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα της έναρξης ισχύος του παρόντος,
ανεξαρτήτως του χρόνου που υποβλήθηκε η αίτηση συνταξιοδότησης ή εκδόθηκε η
πράξη απονομής σύνταξης. Ποσά που έχουν καταβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του
παρόντος και υπερβαίνουν το όριο της παρ. 1 δεν αναζητούνται.
Άρθρο 26
Σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο – Προσθήκη άρθρου 11Α
στον ν. 4387/2016
1. Στον ν. 4387/2016 (Α’ 85), μετά από το άρθρο 11,
προστίθεται άρθρο 11Α, ως εξής:
«Άρθρο 11Α
Σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο
1.Οι ασφαλισμένοι του e-Ε.Φ.Κ.Α. δικαιούνται κύρια σύνταξη
λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο για όσο χρονικό διάστημα πιστοποιούνται, ως άτομα
με αναπηρία με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον πενήντα τοις εκατό (50%), στο
οποίο περιλαμβάνεται και η τυχόν προσαύξηση σύμφωνα με την παρ. 2, εφόσον έχουν
διακόψει με οποιονδήποτε τρόπο την υπακτέα στην ασφάλιση εργασία, απασχόληση ή
ιδιότητά τους και έχουν πραγματοποιήσει σε κλάδο κύριας ασφάλισης:
α) τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη ή τέσσερις χιλιάδες
πεντακόσιες (4.500) ημέρες ασφάλισης, ή
β) τουλάχιστον πέντε (5) έτη ή χίλιες πεντακόσιες (1.500)
ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον δύο (2) έτη ή εξακόσιες (600)
ημέρες ασφάλισης εντός των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την ημερομηνία
έναρξης της αναπηρίας ή πριν από το έτος έναρξης της αναπηρίας. Αν κατά τη
διάρκεια των πέντε (5) αυτών ετών ο ασφαλισμένος έχει επιδοτηθεί για ασθένεια ή
ανεργία ή έχει συνταξιοδοτηθεί, η περίοδος των πέντε (5) ετών επεκτείνεται για
ίσο χρόνο με αυτόν της επιδότησης ή συνταξιοδότησης, ή
γ) τουλάχιστον ένα (1) έτος ή τριακόσιες (300) ημέρες
ασφάλισης και δεν έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας. Οι
ανωτέρω τριακόσιες (300) ημέρες ασφάλισης αυξάνονται προοδευτικά σε χίλιες
πεντακόσιες (1.500) ημέρες ασφάλισης με την προσθήκη εκατόν είκοσι (120) ημερών
ασφάλισης για κάθε έτος ηλικίας πέραν του εικοστού πρώτου (21ου) μέχρι τη
συμπλήρωση του τριακοστού πρώτου (31ου).
2.Το ποσοστό αναπηρίας με βάση ιατρικά κριτήρια (ποσοστό
ιατρικής αναπηρίας) και η επίδραση της αναπηρίας στην καθολική ικανότητα για
άσκηση του συνήθους ή παρεμφερούς επαγγέλματος ή την ανάκτηση της ικανότητας
αυτής (ποσοστό ασφαλιστικής αναπηρίας) προσδιορίζονται αποκλειστικά από το
Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (Κ.ΕΠ.Α.). Το ποσοστό ασφαλιστικής αναπηρίας που
έχει προσδιορισθεί από το Κ.ΕΠ.Α. δύναται να προσαυξηθεί και λόγω κοινωνικών
κριτηρίων ή κριτηρίων αγοράς εργασίας, κατά τον προσδιορισμό της βαθμίδας
αναπηρίας από το αρμόδιο ασφαλιστικό όργανο, σύμφωνα με τις περ. α), β) και γ)
της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179), περί του καθορισμού των
βαθμίδων αναπηρίας σε βαριά ανάπηρους, ανάπηρους και μερικά ανάπηρους,
αντίστοιχα. Γ ια τους παλαιούς ασφαλισμένους το συνολικό ποσοστό ασφαλιστικής
αναπηρίας δεν μπορεί να ξεπερνά τις δεκαεπτά (17) αυτοτελείς ποσοστιαίες
μονάδες επί του ποσοστού που προσδιορίζεται με βάση τα ιατρικά κριτήρια. Για
τους νέους ασφαλισμένους το συνολικό ποσοστό ασφαλιστικής αναπηρίας δεν δύναται
να ξεπερνά τις δεκαπέντε (15) ποσοστιαίες μονάδες επί του ποσοστού που
προσδιορίζεται με βάση τα ιατρικά κριτήρια.
3.Το δικαίωμα σε σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο
αρχίζει από την ημέρα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, εφόσον πληρούνται
οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, σύμφωνα με την παρ. 1, εκτός εάν η αρμόδια
υγειονομική επιτροπή του ΚΕ.Π.Α., που πιστοποιεί το ποσοστό ασφαλιστικής
αναπηρίας του ασφαλισμένου, ορίσει ότι η ισχύς της πιστοποίησης αναπηρίας
εκκινεί σε μεταγενέστερο χρονικό σημείο. Σε αυτή την περίπτωση το δικαίωμα σε
σύνταξη του πρώτου εδαφίου αρχίζει από την ημερομηνία ισχύος της πιστοποίησης αναπηρίας.
4.Η σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο καταβάλλεται για
όσο χρονικό διάστημα ισχύει η πιστοποίηση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής
του ΚΕ.Π.Α.. Αν υποβληθεί νέα αίτηση για πιστοποίηση αναπηρίας, πριν από τη
λήξη ισχύος της πιστοποίησης, από ασφαλισμένο που είχε πιστοποιηθεί με ποσοστό
αναπηρίας ανώτερο του εξήντα επτά τοις εκατό (67%), κατ’ εφαρμογή της παρ. 1, η
σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται στον ασφαλισμένο και μετά τη λήξη ισχύος
της πιστοποίησης και μέχρι την έκδοση πιστοποίησης επί της νέας αίτησής του και
πάντως για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από τη λήξη
της ισχύος της προηγούμενης πιστοποίησης. Αν με την πιστοποίηση αναπηρίας, η
οποία εκδίδεται επί της αίτησης του δευτέρου εδαφίου, πιστοποιείται μικρότερο
ποσοστό αναπηρίας από το προηγούμενο και, εξ αυτού του λόγου, η σύνταξη
αναπηρίας που δικαιούται ο ασφαλισμένος είναι μικρότερη από αυτήν που έλαβε στο
χρονικό διάστημα μετά από τη λήξη ισχύος της προηγούμενης πιστοποίησης της
αναπηρίας του, το πλεονάζον αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό της σύνταξης
εισπράττεται άτοκα, δια συμψηφισμού, που διενεργείται με μηνιαία παρακράτηση
επί των συνταξιοδοτικών παροχών που λαμβάνει εφεξής ο ασφαλισμένος. Η
παρακράτηση του προηγούμενου εδαφίου δεν δύναται να υπερβεί το είκοσι τοις
εκατό (20%) των παροχών που λαμβάνει ο ασφαλισμένος σε μηνιαία βάση. Αν ο
ασφαλισμένος δεν δικαιούται σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο βάσει του
ποσοστού αναπηρίας που πιστοποιείται κατόπιν της νέας αίτησής του, κατ’
εφαρμογή του δευτέρου εδαφίου, η σύνταξη, την οποία έλαβε μετά από τη λήξη
ισχύος της προηγούμενης πιστοποίησης της αναπηρίας του, αναζητείται ως
αχρεωστήτως καταβληθείσα, σύμφωνα με τον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ν.
4978/2022, Α’ 190). Η παρούσα εφαρμόζεται για όλα τα επιδόματα και τις
συντάξεις που χορηγούνται με αιτία την αναπηρία από κοινή νόσο από τον
Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και τον Οργανισμό
Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
5.Το αρμόδιο όργανο του e-Ε.Φ.Κ.Α. δύναται να ελέγχει
αυτεπαγγέλτως ανά πάσα στιγμή τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παρ. 1 για
σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο για κάθε ασφαλισμένο και να ζητεί
επανεξέταση του ασφαλισμένου από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή του ΚΕ.Π.Α..
6.Το δικαίωμα σε σύνταξη λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο
παύει:
α) την επομένη της λήξης της ισχύος της πιστοποίησης, βάσει
της οποίας πιστοποιήθηκε η αναπηρία του δικαιούχου, αν αυτή δεν παρατάθηκε ή
δεν εκδόθηκε νέα πιστοποίηση κατ’ εφαρμογή της παρ. 4, βάσει της οποίας πιστοποιείται
το ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας που αποτελεί προϋπόθεση για τη χορήγηση της
σύνταξης λόγω αναπηρίας, σύμφωνα με την παρ. 1, ή
β) αν διαπιστωθεί, βάσει νεότερης πιστοποίησης κατ’ εφαρμογή
της παρ. 4, ότι το ποσοστό αναπηρίας του δικαιούχου είναι μικρότερο από το
ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας που αποτελεί προϋπόθεση για τη χορήγηση της
καταβαλλόμενης σύνταξης λόγω αναπηρίας, κατ’ εφαρμογή της παρ. 1.
7.Η αναπηρία πρέπει να είναι μεταγενέστερη της πρώτης
υπαγωγής στην ασφάλιση. Αν ο ασφαλισμένος είχε αναπηρία πριν από την υπαγωγή
του στην ασφάλιση («προϋπάρχουσα αναπηρία»), θεωρείται άτομο με αναπηρία,
εφόσον η αναπηρία του επιδεινώθηκε μετά την ασφάλισή του και η μεταγενέστερη
της υπαγωγής στην ασφάλιση αναπηρία («ποσοστό επιδείνωσης») φτάνει τουλάχιστον το
σαράντα τοις εκατό (40%) της αναπηρίας βάσει της οποίας ζητεί τη χορήγηση
σύνταξης.».
2.Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται κάθε
αντίθετη διάταξη που αφορά στους φορείς που έχουν ενταχθεί στον e-Ε.Φ.Κ.Α., με
την επιφύλαξη της παρ. 3, και προβλέπει διαφορετικές προϋποθέσεις για τη
χορήγηση σύνταξης λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο από το άρθρο 11Α του ν.
4387/2016, πλην των περ. α), β) και γ) της παρ. 5 του άρθρου 28 του α.ν.
1846/1951 (Α’ 179).
3.Ειδικώς για τους ασφαλισμένους του πρώην Οργανισμού Γεωργικών
Ασφαλίσεων (π. Ο.Γ.Α.) και μέχρι τις 31.12.2023 συνεχίζουν να έχουν εφαρμογή οι
προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης λόγω αναπηρίας του π. Ο.Γ.Α, όπως ισχύουν κατά
την έναρξη ισχύος του παρόντος.
Μετά από την 1η.1.2024 οι προϋποθέσεις χορήγησης σύνταξης
λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο του άρθρου 11Α του ν. 4387/2016, ισχύουν και για
τους ασφαλισμένους του π. Ο.Γ.Α.. Ειδικά για το χρονικό διάστημα από 1 ης.
1.2024 μέχρι τις 31.12.2024 το ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας που απαιτείται για να
δικαιούνται σύνταξη ανέρχεται σε πενήντα εννέα τοις εκατό (59%).
4.Αιτήσεις συνταξιοδότησης για κύρια σύνταξη λόγω αναπηρίας
από κοινή νόσο, οι οποίες είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος
κρίνονται σύμφωνα με το άρθρο 11Α του ν. 4387/2016.
Άρθρο 27
Αξιοποίηση ασφαλιστικού χρόνου από συνταξιούχους με ψυχική ή
νοητική αναπηρία – Τροποποίηση περ. α’ παρ. 1 άρθρου 23 ν. 4488/2017
Στην περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’
137), περί της μη εφαρμογής των γενικών και ειδικών διατάξεων που προβλέπουν τη
διακοπή ή περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης λόγω θανάτου και των
προνοιακών ή άλλων επιδομάτων στους συνταξιούχους που αναλαμβάνουν εργασία για
λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης, προστίθεται
δεύτερο εδάφιο, και η περ. 1.α. διαμορφώνεται ως εξής:
«1.α. Γενικές και ειδικές διατάξεις που προβλέπουν δια-κοπή
ή περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης λόγω θανάτου και των
προνοιακών ή άλλων επιδομάτων όταν ο δικαιούχος αναλαμβάνει εργασία ή
αυτοαπασχολείται, δεν έχουν εφαρμογή στους δικαιούχους με ψυχική ή νοητική
αναπηρία ή ψυχική και νοητική αναπηρία, με ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) και
άνω, εφόσον η ανάληψη μισθωτής απασχόλησης ή η αυτοαπασχόληση ενδείκνυται για
λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης και η κρίση αυτή
πιστοποιείται με γνωμάτευση μονάδας ψυχικής υγείας, η οποία θα ισχύει για τρία
(3) έτη, του αντίστοιχου Τομέα Ψυχικής Υγείας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ν.
2716/1999 (Α’ 96). Οι δικαιούχοι του πρώτου εδαφίου, οι οποίοι έχουν υπαχθεί
στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα έχει ενταχθεί στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα
Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) πριν και μετά από την έναρξη ισχύος του
άρθρου 20 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί απασχόλησης των συνταξιούχων, δύνανται
να αξιοποιήσουν τον διανυθέντα χρόνο ασφάλισής τους για προσαύξηση της
καταβαλλόμενης μηνιαίας σύνταξης ή απονομή δεύτερης κύριας σύνταξης γήρατος,
αναπηρίας ή λόγω θανάτου, με βάση το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.».
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Άρθρο 30
Νομική υποστήριξη ιατρών Ειδικού Σώματος Ιατρών – Προσθήκη
παρ. 5 στο άρθρο 104 του ν. 4961/2022
Στο άρθρο 104 του ν. 4961/2022 (Α’ 146), περί του Ειδικού
Σώματος Ιατρών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας του Ηλεκτρονικού Εθνικού
Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, προστίθεται παρ. 5 ως εξής:
«5. Ιατροί του Ε.Σ.Υ. που εξετάζονται ή διώκονται ή ενάγονται για πράξεις ή παραλείψεις που ανάγονται αποκλειστικά στην εκπλήρωση των καθηκόντων τους, με εξαίρεση τις πράξεις ή παραλείψεις, οι οποίες στρέφονται κατά του e-Ε.Φ.Κ.Α., μπορούν να ζητήσουν από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. τη δικαστική υπεράσπιση και νομική υποστήριξή τους. Στην περίπτωση αυτή, η δικαστική υπεράσπιση και νομική υποστήριξή τους ανατίθεται σε έμμισθο δικηγόρο του e-Ε.Φ.Κ.Α.. Οι ιατροί του Ε.Σ.Υ. μπορούν, εάν το επιλέξουν, να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες άλλου δικηγόρου της επιλογής τους. Ο e-Ε.Φ.Κ.Α. καλύπτει τη σχετική δαπάνη, το ύψος της οποίας προσδιορίζεται με απόφαση του διοικητικού του συμβουλίου, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ποσού αναφοράς κάθε διαδικαστικής πράξης ή παρεχόμενης υπηρεσίας, όπως προσδιορίζεται στους πίνακες αμοιβών του Κώδικα περί Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α’208). Ο ιατρός του Ε.Σ.Υ., ο οποίος καταδικάζεται αμετακλήτως, είναι υποχρεωμένος να επιστρέψει στον e-Ε.Φ.Κ.Α. το σύνολο της δαπάνης που ο Φορέας έχει καταβάλει για τη δικαστική υπεράσπισή του.».
