Απόφαση Υφυπουργού Παναγιώτη Τσακλόγου
ΘΕΜΑ: «Οδηγίες για την εφαρμογή του συντελεστή αύξησης συντάξεων της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 από 01.01.2023»
Σχετ.: Η με Α.Π. 126331/28.12.2022 κοινή Υπουργική Απόφαση (Β’ 6949)
Μέρος δεύτερο
4.
Εθνική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 7 του ν.4387/2016 «6. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η εθνική σύνταξη ορίζεται σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα (384) ευρώ μηνιαίως και καταβάλλεται ακέραια εφόσον έχουν συμπληρωθεί τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. […] Η εθνική σύνταξη αναπροσαρμόζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 14 του παρόντος.».
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω η εθνική σύνταξη, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε τριακόσια ογδόντα τέσσερα ευρώ (384€), αυξάνεται από 01.01.2023 σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €). Συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας και θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023 απονέμονται με βάση το ανωτέρω ποσό και τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν.4387/2016 περί υπολογισμού της εθνικής σύνταξης. Σημειώνεται ότι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, με έναρξη καταβολής μέχρι 31.12.2022 υπάγονται στο Κεφάλαιο 3 της παρούσας και όχι στο παρόν.
Τέλος, επισημαίνεται ότι ποσά που συνδέονται με το εκάστοτε ισχύον ποσό εθνικής σύνταξης (βλ. κάτωθι π.χ. ανώτατο όριο σύνταξης) αναπροσαρμόζονται αντιστοίχως.
5.
Ανταποδοτική Σύνταξη νέων απονομών από 01.01.2023
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 4 του άρθρου 8 του ν.4387/2016 «4.α. Η αναπροσαρμογή των συνταξίμων αποδοχών, για το διάστημα έως και το 2024, διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.».
Εφαρμογή
Οι συντάξιμες αποδοχές, για συντάξεις κάθε είδους (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου) με έναρξη καταβολής από 01.01.2023, αναπροσαρμόζονται με βάση τα ανωτέρω και όχι με βάση το συντελεστή της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016. Οι πίνακες αναπροσαρμογής των συντάξιμων αποδοχών, βάσει της μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), αποστέλλονται με σχετικό έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στον e-ΕΦΚΑ, μόλις τα στοιχεία καταστούν διαθέσιμα από την ΕΛ.ΣΤΑΤ.
6.
Ανώτατο όριο κύριας και επικουρικής σύνταξης
Νομοθετικό πλαίσιο
Σύμφωνα με το άρθρο 120 του ν. 4623/2019 «1. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσότερων της μιας συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου που χορηγούνται από τον ΕΦΚΑ και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και 31.12.2016, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στο δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης της παραγράφου 6 του άρθρου 7 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85) που αντιστοιχεί σε είκοσι χρόνια ασφάλισης, όπως το ποσό αυτής ισχύει κάθε φορά. Το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο ανώτατο όριο καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων, ενώ δεν καταλαμβάνει τα ποσά των χορηγούμενων από τον ΕΦΚΑ επιδομάτων αναπηρίας. 2. Το ανώτατο όριο της παραγράφου 1 εφαρμόζεται και στις συντάξεις που έχουν χορηγηθεί έως και τις 12.5.2016 ή ανατρέχουν στην ίδια ημερομηνία και οι οποίες επανυπολογίστηκαν με βάση τα άρθρα 14 και 33 του ν. 4387/2016 όπως ισχύουν. Η τυχόν προσωπική διαφορά που έχει προκύψει από την αναπροσαρμογή ανακαθορίζεται με βάση το νέο ανώτατο όριο.[…] 4. Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κάθε μηνιαίας επικουρικής σύνταξης ή περισσοτέρων της μίας επικουρικών συντάξεων λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, οι οποίες χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και εφόσον μέρος του χρόνου ασφάλισης διανύθηκε ή ανάγεται έως και τις 31.12.2014, ανέρχεται κατ’ ανώτατο όριο στα έξι εικοστά (6/20) του ανώτατου ορίου που προβλέπεται στην παρ. 1 για τις κύριες συντάξεις. Το ανώτατο όριο του πρώτου εδαφίου καταλαμβάνει και τις κάθε είδους προσαυξήσεις της σύνταξης ή των συντάξεων.»
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω, λόγω της αύξησης του ποσού της εθνικής σύνταξης σε τετρακόσια δεκατρία ευρώ και εβδομήντα έξι λεπτά (413,76 €), το ανώτατο όριο για τις κύριες συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν, ως 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης, σε τέσσερις χιλιάδες εξακόσια οκτώ ευρώ (4.608€), αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε τέσσερις χιλιάδες εννιακόσια εξήντα πέντε ευρώ και δώδεκα λεπτά (4.965,12 €), ενώ το ανώτατο όριο για τις επικουρικές συντάξεις, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν, ως τα 6/20 του 12πλάσιου της εθνικής σύνταξης, σε χίλια τριακόσια ογδόντα δύο ευρώ και σαράντα δύο λεπτά (1.382,4€), αυξάνεται από 01.01.2023 αυτόματα σε χίλια τετρακόσια ογδόντα εννέα ευρώ και πενήντα τέσσερα λεπτά (1.489,54€).
7.
Κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου και κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου
Νομοθετικό πλαίσιο
Με βάση το άρθρο 33 του ν. 5006/2022 (Α’ 239) στην υποπ. α, της περ. Β της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν.4387/2016 (Α’ 85) προστίθεται εδάφιο προκειμένου να τεθεί ρήτρα αναπροσαρμογής του κατώτατου ορίου σύνταξης λόγω θανάτου με βάση το μηχανισμό αναπροσαρμογής των συντάξεων που προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 14 του ιδίου νόμου. Η νέα υποπ. α, της περ. Β της παρ. 4 του άρθρου 12 προβλέπει ότι «α) Το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου, δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του παρόντος νόμου που αντιστοιχεί σε είκοσι (20) έτη ασφάλισης. Εάν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος είναι μικρότερος των είκοσι (20) ετών, το ως άνω ποσό βαίνει μειούμενο κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των είκοσι (20) ετών και μέχρι τη συμπλήρωση δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης. Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των δεκαπέντε
(15)
ετών, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου του επιζώντος ή/και του διαζευγμένου συζύγου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των τριακοσίων εξήντα (360) ευρώ. Το ποσό του κατώτατου ορίου αναπροσαρμόζεται με βάση τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 14. Τα ποσά των προηγούμενων εδαφίων επιμερίζονται μεταξύ επιζώντος και διαζευγμένου συζύγου, σύμφωνα με τα ποσοστά που προβλέπονται στην υποπερίπτωση β΄ της περίπτωσης Α΄ της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.».
Σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 31 του ν.4387/2016 «2. Επί αναπηρίας που οφείλεται σε εργατικό ατύχημα ή επαγγελματική ασθένεια, το ποσό της σύνταξης υπολογίζεται βάσει των άρθρων 7, 8 και 28. Σε καμία περίπτωση το ποσό της σύνταξης του δικαιούχου δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί στο διπλάσιο ποσό της εθνικής σύνταξης, για είκοσι (20) έτη ασφάλισης, στο ύψος που εκάστοτε διαμορφώνεται, σύμφωνα με το άρθρο 7»
Εφαρμογή
Με βάση τα ανωτέρω, λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31.12.2022 ανερχόταν σε επτακόσια εξήντα οκτώ ευρώ (768€), αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 01.01.2023 ανέρχεται στο ποσό των οκτακοσίων είκοσι επτά ευρώ και πενήντα δύο λεπτών (827,52€).
Επιπλέον, λόγω της αναπροσαρμογής του κατώτατου ορίου της σύνταξης λόγω θανάτου με βάση το συντελεστή της παρ. 4 του άρθρου 14 του ν.4387/2016 και με βάση την αύξηση της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω θανάτου αυξάνεται από 01.01.2023 σύμφωνα με τον κάτωθι πίνακα:
Έτη ασφάλισης θανόντος
Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου έως 31.12.2022
Κατώτατο Όριο σύνταξης λόγω θανάτου από 01.01.2023
20 και άνω
384,00€
413,76€
19 έτη
376,32€
405,48€
18 έτη
368,64€
397,20€
17 έτη
360,96€
388,93€
16 έτη
360€
387,90€
15 έτη και λιγότερα
360€
387,90€
8.
Βασική Σύνταξη π. ΟΓΑ
Σύμφωνα με το άρθρο 19 του ν. 4997/2022 (Α’ 219) «Το ποσό της βασικής σύνταξης του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων ορίζεται σε τριακόσια εξήντα (360) ευρώ και αυξάνεται από 1ης.1.2023 και εφεξής με βάση την παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί του καθορισμού με κοινή υπουργική απόφαση του συνολικού ποσού της σύνταξης που αυξάνεται από την 1η.1.2023 κατ’ έτος.».
Με βάση τα ανωτέρω, η βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ του ν. 4169/1961, η οποία μέχρι 31.12.2022 ανερχόταν σε τριακόσια εξήντα ευρώ (360€), από 01.01.2023 αυξάνεται σε τριακόσια ογδόντα επτά ευρώ και ενενήντα λεπτά (387,90€). Σημειώνεται ότι το άρθρο 12 του ν. 2458/1997, συνεχίζει να ισχύει και τα ποσοστά απομείωσης της βασικής σύνταξης υπολογίζονται από 01.01.2023 επί του ανωτέρω αυξημένου ποσού.
