Πέτρος Ρουκουτάκης.
Αφιέρωμα του Μανώλη Μπασιά.
Εφυγε από κοντά μας το Σάββατο 8 Αυγούστου σε ηλικία 62 ετών, ο καταξιωμένος διεθνώς τυφλός γλύπτης Πέτρος Ρουκουτάκης, που αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια σοβαρά προβλήματα υγείας.
Ο Πέτρος Ρουκουτάκης γεννήθηκε το 1953 στον Κεφαλά Αποκορώνου του νομού Χανίων της Κρήτης. Εκεί οι όμορφες φυσικές εικόνες του καθαρού περιβάλλοντος και οι μοναδικές και ανεπαναληπτες εικόνες των αγιογράφων της κρητικής σχολής χρωμάτισαν την ευαίσθητη ψυχή του.
Εκεί τα εκκλησάκια είναι γεμάτα από εικόνες του Θεοφάνη του Κρητός, του Ιωάννου Παγωμένου και άλλων αγιογράφων. Ως γνωστόν από εκεί από το Κουστογέρακο Σελίνου ήταν και ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος.
Με χρωματισμένη την ψυχή χωρίς καμιά δυσκολία και πολύ εύκολα αποφάσισε τί θα σπουδάσει.
Άρχισε τις σπουδές του στη ζωγραφική από τη σχολή Δοξιάδη. Συνέχισε στην ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης (1974-1977) με δάσκαλο τον Φράγκο Τζεντιλίνι. Με την επιστροφή του από τις σπουδές παντρεύτηκε. Άρχισε να ζωγραφίζει και έγινε καθηγητής καλλιτεχνικών. Στα είκοσι οχτώ του χρόνια σε μια νύχτα έχασε την όρασή του λόγω νεανικού διαβήτη. Ο γάμος του διαλύθηκε εξαιτίας της τύφλωσης και δεν ασχολήθηκε με την τέχνη για δυο ολόκληρα χρόνια. Στη συνέχεια ήρθε σε επαφή με άλλα τυφλά άτομα και άρχισε να στρέφεται σε ένα άλλο είδος τέχνης, τη γλυπτική. Αυτή η επιλογή έδωσε νέα πνοή στη ζωή του. το 1982 προσλήφθηκε και δίδαξε γλυπτική στα τυφλά παιδιά του ΚΕΑΤ (Δημόσιο Δημοτικό Σχολείο Τυφλών Παιδιών Καλλιθέας).
Ο συνάδελφός μας Βαγγέλης Αυγουλάς πρόεδρος της νεολαίας του πανελληνίου συνδέσμου τυφλών έγραψε σχετικά στα Χανιώτικα Νέα εφημερίδα των Χανίων:
Ο Πέτρος Ρουκουτάκης υπήρξε ένας διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης που τα έργα του κοσμούν πολλές πόλεις πανευρωπαϊκά, αλλά ήταν κι ο άνθρωπος που γενιές και γενιές τυφλών παιδιών -μεταξύ αυτών κι εγώ- είχαμε υπάρξει μαθητές του και μας μετέφερε στα δάκτυλα όλων μας, λόγω του ό,τι τυφλώθηκε σε προχωρημένη κάπως ηλικία, εικόνες σε πιστή ανάγλυφη απεικόνιση».
Το 1987 παντρεύτηκε τη Γωγώ Ρουκουτάκη σημερινή αντιπρόεδρο του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος, που έχει και η ίδια πρόβλημα όρασης με την οποία απέκτησε δυο εξαιρετικά παιδιά, τα οποία όλοι καμαρώνουμε.
Το 1991 ίδρυσε το Εργαστήρι Γλυπτικής Κεραμικής του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος. Με απόφαση του δ.σ. του Φάρου το εργαστήρι αυτό πήρε το όνομά του. Ο Πέτρος Ρουκουτάκης έχει οργανώσει και συμμετάσχει σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και για την προσφορά του στην γλυπτική αλλά και το εκπαιδευτικό του έργο στην τέχνη έχει τιμηθεί κατ’ επανάληψη από διάφορους οργανισμούς και ιδρύματα. Το 1994 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών που του απένειμε το βραβείο Λέων Λεμός. Το 2005 στους χώρους του ΚΕΑΤ βραβεύτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κο Κάρολο Παπούλια για την προσφορά του στην Τέχνη και στον Πολιτισμό. Γλυπτά του καταξιωμένου τυφλού γλύπτη φιλοξενούνται στο Μουσείο Αφής, του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος, ένα από τα πέντε μουσεία αφής στον κόσμο.
άλλα επίσης σημαντικά του έργα βρίσκονται μέσα στην αυλή του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών στην Καλλιθέα.
και στην Πλατεία Απολλωνίου (στη συμβολή των οδών Βουτιέ και Αρακύνθου)
Έξω από το θέατρο της Δώρας Στράτου ( Kουκάκι )
Σε σελίδα ειδικών στη γλυπτική διαβάζουμε:
Ο Πέτρος Ρουκουτάκης θεωρείται ο πλέον σημαντικός τυφλός γλύπτης της σύγχρονης εποχής. Η αναγνώρισή του είναι παγκόσμια, έστω και αν στον ελλαδικό χώρο δεν έχει απολαύσει τις τιμές που του πρέπουν.
Μετά την απώλεια της όρασής του το 1981 υποχρεώθηκε να αναζητήσει νέες εκφραστικές διεξόδους. Αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στην γλυπτική.
Οι 25 μεγάλες εκθέσεις του σε Ελλάδα και χώρες της Ευρώπης, ομιλούν για την πορεία του γλύπτη Πέτρου Ρουκουτάκη από μόνες τους... Η αληθής γνωριμία με την ουσία του τι εστί Ρουκουτάκης, προϋποθέτει δυό χαρακτηριστικές κουβέντες για την ράτσα του. Ο Πέτρος Ρουκουτάκης, λοιπόν, ανήκει στην σπάνια εκείνη ράτσα των διακεκριμένων καλλιτεχνών που δεν “τρέφεται” από την αναγνώριση, την προβολή. Άνθρωπος υψηλού κοινωνικού ήθους χόρταινε επί χρόνια και εξακολουθεί να χορταίνει το νου και την ψυχή του επικοινωνώντας/διοχετεύοντας τα μυστικά της γλυπτικής “από τα κάτω”.
Καταλήγοντας θέλω να τονίσω τρία σημεία:
α Την υπομονή του και τη δύναμη της ψυχής του, που ενώ τον βρήκαν τόσες πολλές δοκιμασίες, δεν απογοητεύτηκε, δεν παραδόθηκε, αλλά μπόρεσε να βρει το δρόμο
που του ταίριαζε και συνέχισε ο ίδιος διδάσκοντας και τους τυφλούς μαθητές, δίνοντάς τους απτές τις εικόνες.
β Τη συμπαράσταση από τη σύζηγό του Γωγώ και τα παιδιά του, που τον βοήθησαν καθοριστικά κατά την περίοδο της δημιουργίας του και συγκινητικά κατά την περίοδο των σοβαρών προβλημάτων της υγείας του.
Σύμφωνα με τη μυθολογία πιο πέρα από το χωριό του στο νομό Ηρακλείου υπήρχε ο λαβύρινθος. Εκεί όποιος κλεινότανε, δεν θα μπορούσε εύκολα να βγεί έξω και τον έτρωγε ο Μινώταυρος. Το ίδιο θα είχε συμβεί και για τον ήρωα Θησσέα και τους νέους των Αθηνών, αν η νέα βασιλοπούλα Αριάδνη δεν τους έδινε το Μίτο δηλαδή την άκρη του Νήματος, που τους οδήγησε στην έξοδο και τους έσωσε. Αυτό έκανε η αγαπητή μας Γωγώ. Έπαιξε το ρόλο της Αριάδνης. του έδωσε το μίτο και τον όδήγησε στην έξοδο και τον έσωσε. Αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα του Φάρου: Θα κατορθώνει να δίνει το μίτο της ελπίδας και της αισιοδοξίας στους τυφλούς που δοκιμάζονται από τα προβλήματα της καθημερινότητας; Τότε θα έχει πετύχει το σκοπό του.
γ Όπως ακούμε στην Εκκλησία μας <ήλθε διά του Σταυρού του Χριστού χαρά εν όλω τω κόσμω>. Εύχομαι και ο Σταυρός που σήκωσε όλη η οικογένεια κατά την περίοδο της ασθένειάς του Πέτρου να φέρει και αυτός πολλές χαρές στη Φίλη μας και αντιπρόεδρο του Φάρου τη Γωγώ, στα παιδιά του, στο Φάρο και γενικά σ' όλους τους συναδέλφους του τυφλούς.
Μαντινάδα
Μην τονε κλαις τον αητό
απού πετά όντε βρέχει
μόνο να κλαις για ένα πουλί
απού φτερά δεν έχει.
Τελειώνω με ένα τραγούδι αφιερωμένο στον Πέτρο Ρουκουτάκη:
Πέτρο Ρουκουτάκη, Πέτρο Ρουκουτάκη.
Εσυ' ήσουν στο ΚΕΑΤ καθηγητής,
στο Φάρο του πηλού ο ιδρυτής,
υπομονής χαράκι,
Πέτρο Ρουκουτάκη, Πέτρο Ρουκουτάκη.
Πέτρο καλλιτέχνη, Πέτρο καλλιτέχνη.
Εσ' έδινες στο μάρμαρο μορφή,
εσύ στην πέτρα έδινες ψυχή,
άστρο λαμπρό της τέχνης,
Πέτρο καλλιτέχνη, Πέτρο καλλιτέχνη.
Πέτρο Ρουκουτάκη, Πέτρο Ρουκουτάκη.
Εσ' έδινες τις ζωγραφιές γλυπτες,
και 'γίνανστους τυφλούς αντιληπτές,
ήλιε λαμπρέ της τέχνης,
Πέτρο καλλιτέχνη, Πέτρο καλλιτέχνη.
