Τμήμα Ένταξης: Όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς
Γράφει η Κοτζά Σαλή Πινάρ, ειδική παιδαγωγός, Κλιμάκιο
Παιδιών και Εφήβων Ν. Ροδόπης της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας
της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος
Συχνά ανάμεσα στους γονείς με παιδιά σχολικής ηλικίας
εγείρονται απορίες και προβληματισμοί αναφορικά με τις δυνατότητες που παρέχει
το εκπαιδευτικό σύστημα για την παροχή ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, εντός
των σχολικών μονάδων. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε
κάποιους όρους όπως το «τμήμα ένταξης» ή η «συνεκπαίδευση» με στόχο να γίνουν
περισσότερο κατανοητοί από τους γονείς.
Εδώ και δύο δεκαετίες έχει τεθεί σε εφαρμογή ο όρος
συνεκπαίδευση των μαθητών στα Γενικά σχολεία. Αυτό σημαίνει ότι ο μαθητής με
ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και αναπηρία δεν φοιτά κατ’ αποκλειστικότητα σε
ειδικό σχολείο, αλλά σε μια γενική τάξη. Έτσι, το τμήμα ένταξης είναι μια
εξειδικευμένη δομή Ειδικής Αγωγής που λειτουργεί σε μια ξεχωριστή τάξη, εντός
του γενικού σχολείου σε σχολικό ωράριο και παρέχει εξατομικευμένο πρόγραμμα
παρέμβασης, αναλόγως με τις ανάγκες του εκάστοτε μαθητή. Διαθέτει έναν/μίαδικό
της εκπαιδευτικό, εξειδικευμένο στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Ο στόχος του
τμήματος είναι η πλήρης ένταξη και προσαρμογή των μαθητών στο γενικό σχολικό
περιβάλλον.
Στο τμήμα ένταξης γίνονται δεκτοί μαθητές από όλες τις
ηλικιακές ομάδες. Οι μαθητές μπορούν να παρακολουθούν το τμήμα με γνωμάτευση
από τα ΚΕΔΑΣΥ (Κέντρα Διάγνωσης Αξιολόγησης Συμβουλευτικής και Υποστήριξης) ή
χωρίς, εφόσον ο εκπαιδευτικός της γενικής τάξης θεωρεί ότι ο μαθητής χρειάζεται
μια ειδικότερη παρέμβαση. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται αξιολόγηση από τον
ειδικό παιδαγωγό του τμήματος ένταξης και η σύμφωνη γνώμη του Συντονιστή
Ειδικής Αγωγής. Σε όλες τις περιπτώσεις απαιτείται ενυπόγραφη υπεύθυνη δήλωση
του γονέα.
Οι μαθητές που υποστηρίζονται από τον ειδικό παιδαγωγό
φοιτούν κάποιες ώρες της εβδομάδας (μερική φοίτηση) στο τμήμα ένταξης,
παράλληλα με τα μαθήματα της γενικής τάξης. Η ελάχιστη φοίτηση είναι 5 ώρες την
εβδομάδα και η μέγιστη φοίτηση αντιστοιχεί στις 15 ώρες. Ο ειδικός παιδαγωγός
αξιολογεί τα παιδιά στην αρχή της χρονιάς, προκειμένου να κατανοεί τις
δυνατότητες και τις «αδυναμίες» των μαθητών που θα τον οδηγήσει στο να
διαμορφώσει το ωρολόγιο πρόγραμμα του τμήματος ένταξης. Ύστερα από την
αξιολόγηση, ομαδοποιούνται οι μαθητές και συνεκπαιδεύονται με κάποιους ή κάποιο
συμμαθητή τους, όχι όμως της ίδιας τάξης απαραίτητα. Μπορεί, δηλαδή, να
κρίνεται ωφέλιμο την ίδια διδακτική ώρα να υπάρχει ένας μαθητής Δ’ τάξης και
ένας μαθητής της ΣΤ’ τάξης, επειδή ακριβώς συνάδουν οι ανάγκες ή/και οι
δυνατότητες τους.
Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητη η συνεργασία όλων των
εμπλεκομένων. Ο ειδικός παιδαγωγός πρέπει να είναι σε συνεχή επικοινωνία με το
δάσκαλο της γενικής τάξης και να αλληλοενημερώνονται για την πορεία του μαθητή.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παραλείπεται η ενημέρωση του γονέα σε τακτά
χρονικά διαστήματα. Το ιδανικό θα ήταν να δρομολογείται μια ταυτόχρονη
ενημέρωση των εκπαιδευτικών γενικής τάξης και του τμήματος ένταξης σε
συνεργασία με το διευθυντή του σχολείου προς τους γονείς.
Εν κατακλείδι, αξίζει να τονιστεί πως η παρέμβαση, πολλές
φορές, δεν ολοκληρώνεται μόνο στα πλαίσια του σχολείου. Μπορεί να χρειάζεται
και μια ολοκληρωμένη εξατομικευμένη παρέμβαση εκτός σχολικού πλαισίου. Σε αυτές
τις περιπτώσεις, ο ειδικός παιδαγωγός θα αναλάβει την ανάδειξη των δυνατοτήτων του
μαθητή, δείχνοντάς του εναλλακτικούς τρόπους μάθησης, δίνοντας βάση στη
βιωματική δραστηριότητα, ώστε αυτό να έχει αντίκτυπο στην αυτοπεποίθηση του
παιδιού τόσο στο σχολείο όσο και στην κοινωνική του ζωή.
* Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος με την
ανάπτυξη των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών παρέχει δωρεάν υπηρεσίες διάγνωσης,
αξιολόγησης και ψυχολογικής αντιμετώπισης σε παιδιά, εφήβους και στις
οικογένειες τους. Στόχο του προγράμματος αποτελεί η ολιστική προσέγγιση και
αντιμετώπιση ψυχολογικών, μαθησιακών και αναπτυξιακών δυσκολιών, όπως και η
παρέμβαση σε ζητήματα ένταξης και προσαρμογής τόσο στο σχολικό, όσο και στο
κοινωνικό πλαίσιο. Βασικός σκοπός των παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών είναι η
πλαισίωση και του οικογενειακού περιβάλλοντος ώστε η παρέμβαση να είναι
πολυεπίπεδη και αποτελεσματικότερη.
Πηγή: www.xronos.gr
