Σκύλοι οδηγοί τυφλών

Σκύλοι οδηγοί τυφλών

Ως γνωστόν δεν κάνω συχνά αναρτήσεις, ήθελα όμως να μοιραστώ μαζί σας μια υπέροχη εμπειρία που είχα σήμερα.

Βρέθηκα στην Αθήνα σήμερα το πρωί λόγω δουλειάς (χειρουργεία) και είχα μια πρόσκληση από τον κολλητό μου Κωνσταντίνος Γκοτσοπουλος που είναι εκπαιδευτής σκύλων, να του κάνω παρέα σε μια εθελοντική εκδήλωση από τον Δήμο Κηφισίας για τυφλούς και για σκύλους οδηγούς τυφλών, δηλαδή σκύλων που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι να συνοδεύουν και να οδηγούν ανθρώπους με προβλήματα όρασης. Βασικός συνεργάτης ήταν ο Giannis Kondraros με τη σχολή εκπαίδευσης οδηγών σκύλων Liberty guide dogs.

Στην εκδήλωση αυτή γινόταν επίδειξη για το πως εκπαιδεύεται ένας τέτοιος σκύλος, τι μπορεί να κάνει, πως οδηγεί, πως αποφεύγει τα εμπόδια, τι μπορεί να προσφέρει και τι περιορισμούς έχει. Μεταξύ άλλων υπήρχε η δυνατότητα να σου φορέσουν μάσκα στα μάτια έτσι ώστε να μην βλέπεις και να αφεθείς σε έναν σκύλο οδηγό να σε περάσει από μια διαδρομή με εμπόδια. Σας ακούγεται απλό αλλά δεν φαντάζεστε πόσο δύσκολο είναι.

Η εμπειρία από την εκδήλωση ήταν συγκλονιστική.

Στην παρέα υπήρχαν και άτομα με προβλήματα όρασης όπως ο Γιώργος Giorgos Dotas  από το Διακοφτό που αφού έχασε την όραση του στα 22 του μετακόμισε στην Αθήνα για να εκπαιδευτεί για την καινούρια του ζωή (έχω πάρει άδεια για την δημοσίευση των φωτογραφιών). Ο Γιώργος με εκπαίδευσε στο πως να μπορώ να βοηθήσω ένα άτομο με προβλήματα όρασης είτε να βρει τον προσανατολισμό του είτε να τον καθοδήγησω, να του δώσω μια καρέκλα να καθίσει, να του δείξω την είσοδο μιας πόρτας ενός σπιτιού ή μιας υπηρεσίας, να αλλάξουμε κατεύθυνση 180 μοίρες για να γυρίσουμε πίσω και πολλά πολλά άλλα. Μου έλυσε πολλές απορίες όπως το πως χρησιμοποιεί το κινητό το τηλέφωνο ή tablet, το πως καλεί βοήθεια, πως χρησιμοποιεί τον σκύλο του και πολλά άλλα καθημερινά πράγματα που εμείς που βλέπουμε τα θεωρούμε δεδομένα. Μου έκανε τρομερή εντύπωση το ποσό καλά ήταν εκπαιδευμένο το αυτί του στο να ακούει την φωνή από το κινητό του να του περιγράφει την οθόνη στην ειδική λειτουργία για τυφλούς. Το είχε ρυθμίσει στο πολύ γρήγορο και εγώ άκουγα αλαμπουρνέζικα ενώ αυτός καταλάβαινε τα πάντα. Με ενημέρωσε ακόμα πως υπάρχει μια εφαρμογή την οποία ήδη κατέβασα (λέγεται be my eyes) με την οποία μπορείς να εγγραφείς είτε έχεις προβλήματα όρασης είτε όχι. Στην πρώτη περίπτωση μπορείς να ζητήσεις συμβουλές και βοήθεια όταν χρειαστείς ενώ στην δεύτερη περίπτωση μπορείς να παρέχεις βοήθεια σε ένα τέτοιο άτομο. Μου εξήγησε ότι τις προάλλες απορυθμίστηκε το ηλεκτρονικό του πιεσόμετρο και αντί για ελληνικά μιλούσε άλλη γλώσσα. Ζήτησε βοήθεια με φωτογραφίες στο app και τον βοήθησαν τι κουμπιά να πατήσει και πως να το βάλει πάλι στα ελληνικά.

Τέλος μου έκανε εντύπωση το ποσό έχει βοηθήσει το ΑΙ σε αυτόν τον τομέα. Με τράβηξε φωτογραφία με το app (αφού του μίλησα και μπόρεσε να εντοπίσει την θέση μου με την φωνή μου) και το ΑΙ του περιέγραψε ακριβώς την εικόνα με απίστευτες λεπτομέρειες!!!!

Εν κατακλείδι, έχω να πω ότι κάτι τέτοιο σαν αυτό που έζησα θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία. Μαθαίνουμε χίλιες δύο άλλες βλακείες και κάτι χρήσιμο για την κοινωνία μας ούτε καν το έχουμε ακούσει οι περισσότεροι. Το ότι έκανα ιστορία των επιστημών στο σχολείο και δεν έμαθα πως να βοηθάω έναν άνθρωπο με προβλήματα όρασης δεν θα το σχολιάσω. Έχω κάνει πολλά μαθήματα για πρώτες βοήθειες σε διάφορους συλλόγους σχολεία κα που μου έχει ζητηθεί. Νομίζω ότι κάτι τέτοιο για 2-3 ώρες στα πλαίσια μιας εκδρομής σχολείο θα ήταν και ευχάριστο (τα σκυλάκια είναι απίστευτα φιλικά και γλυκούλια) και εκπαιδευτικό. Ο Γιώργος που ανέφερα παραπάνω κάνει αυτή την δουλειά. Επισκέπτεται σχολεία και για 2-3 ώρες προσπαθεί να τους δείξει τι προβλήματα μπορεί να έχει ένας άνθρωπος χωρίς όραση.

Για όσους έκαναν τον κόπο να το διαβάσουν όλο έχω να πω ότι μπορεί να μην είχατε spikes ντοπαμίνης και προσωρινής ευχαρίστησης σας εγγυώμαι όμως ότι σε μια επίσκεψη σε κάτι ανάλογο τα επίπεδα της σεροτονίνης σας θα ανέβουν τόσο πολύ που θα πάρετε τόση ικανοποίηση και πραγματική χαρά που θα κάνετε μέρες να αναζητήσετε πάλι spikes ντοπαμίνης.

Γιώργο συνέχισε αυτό που κάνεις και ο Θεός να σε έχει καλά

😊 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ε.Σ.Α.μεΑ.: Παρέμβαση στο νομοσχέδιο για την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας για την εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ε.Σ.Α.μεΑ.: Παρέμβαση στο νομοσχέδιο για την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας για την εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία 

Αθήνα: 15.10.2025

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Παρέμβαση στο νομοσχέδιο για την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας για την εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία

Στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής παρουσίασε τις προτάσεις της η ΕΣΑμεΑ, σχετικά με το σχέδιο νόμου «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.) και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας» του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου. Τις προτάσεις της ΕΣΑμεΑ μετέφερε ο γενικός της γραμματέας Βασίλης Κούτσιανος, που κατέθεσε και σχετικό υπόμνημα.

Κατά τη συνεδρίαση ο κ. Κούτσιανος  ανέφερε ότι είναι ιδιαίτερο σημαντική η δημιουργία Τμήματος Επίγειας Εξυπηρέτησης και Εξυπηρέτησης Ατόμων με Αναπηρία στις Οργανικές Μονάδες της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.

Παράλληλα σχετικά με το Άρθρο 20 «Παροχή εξειδικευμένης εκπαίδευσης εντός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας», που αναφέρει ότι «οι υπηρετούντες υπάλληλοι κλάδου και ειδικότητας ΠΕ Αερολιμενικών δύνανται να παρέχουν εκπαίδευση, κατόπιν απόφασης του Διοικητή της Υ.Π.Α., σε υπαλλήλους άλλων κλάδων όλων των κατηγοριών και ειδικοτήτων σε όλα τα αντικείμενα της αερολιμενικής λειτουργίας (…), σχετικά με θέματα εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, πρέπει να έχει προηγηθεί εκπαίδευση εκπαιδευτών από το Ινστιτούτο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις  (ΙΝ- ΕΣΑμεΑ).

Το υπόμνημα:

Πληροφορίες: Χριστίνα Σαμαρά

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα: 09.10.2025

Αρ. Πρωτ.:       1323

ΠΡΟΣ:    κ. Χ. Δήμα, Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών

ΚΟΙΝ:    «Πίνακας Αποδεκτών»

ΘΕΜΑ:  «Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις – παρατηρήσεις της στο σχέδιο νόμου: «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.) και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών»

Κύριε Υπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) όπως γνωρίζετε, αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας.

Με το παρόν έγγραφό μας και με αφορμή το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο: «Σύσταση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (Υ.Π.Α.) και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καταθέτουμε τις προτάσεις μας, οι οποίες υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 09.10.2025 στον διαδικτυακό τόπο www.opegov.gr.

Λαμβάνοντας υπόψη:

• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως :

• τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ […]»

• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο,

η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει και αιτείται ανά άρθρο του παρόντος σχεδίου νόμου τις ακόλουθες τροποποιήσεις και συμπληρώσεις:

Άρθρο 20 Παροχή εξειδικευμένης εκπαίδευσης εντός της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας

Συμπλήρωση του άρθρου 20 ως εξής (βλέπε έντονη γραμματοσειρά):

Οι υπηρετούντες υπάλληλοι κλάδου και ειδικότητας ΠΕ Αερολιμενικών δύνανται να παρέχουν εκπαίδευση, κατόπιν απόφασης του Διοικητή της Υ.Π.Α., σε υπαλλήλους άλλων κλάδων όλων των κατηγοριών και ειδικοτήτων σε όλα τα αντικείμενα της αερολιμενικής λειτουργίας και ιδίως στα αντικείμενα:

α) της οργάνωσης και διαχείρισης δαπέδου στάθμευσης αεροσκαφών,

β) του ελέγχου κατάστασης της περιοχής κίνησης αεροσκαφών,

γ) της εφαρμογής του εγχειριδίου λειτουργιών αερολιμένα,

δ) της διαχείρισης λειτουργίας αεροσταθμού,

ε) της διαχείρισης λειτουργίας εγκαταστάσεων αεροδρομίων,

στ) του συντονισμού ενεργειών βάσει του σχεδίου έκτακτης ανάγκης και

ζ) του σχεδίου αντιμετώπισης έκνομων ενεργειών

η) σε θέματα εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις αφού προηγηθεί εκπαίδευση εκπαιδευτών από το Ινστιτούτο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία και Χρόνιες Παθήσεις  (ΙΝ- ΕΣΑμεΑ).

Ευελπιστώντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στις προτάσεις μας, σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Β. Κούτσιανος

Τώρα μπορείτε να ενημερωθείτε για όλες τις εξελίξεις στο χώρο της Αναπηρίας στην ιστοσελίδα της Ε.Σ.Α.μεΑ.: www.esaea.gr ή www.esamea.gr.

Πηγή: www.esamea.gr 

Freenow και Φάρος Τυφλών Ελλάδος συνεργάζονται για ασφαλείς μετακινήσεις ατόμων με προβλήματα όρασης

Freenow και Φάρος Τυφλών Ελλάδος συνεργάζονται για ασφαλείς μετακινήσεις ατόμων με προβλήματα όρασης

Συντάκτης: Στέλιος Ανδρικάκης

Η Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού, που τιμάται κάθε χρόνο στις 15 Οκτωβρίου, αποτελεί υπενθύμιση του αγώνα για ισότιμη πρόσβαση, ανεξαρτησία και ασφάλεια στις μετακινήσεις των ατόμων με προβλήματα όρασης.

Το λευκό μπαστούνι είναι σύμβολο αυτονομίας, αλλά και εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα σε χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να κινούνται με ασφάλεια και αξιοπρέπεια στην καθημερινότητά τους.

Με αφορμή αυτήν την ημέρα, η Freenow, λειτουργώντας με ενσυναίσθηση και υπευθυνότητα και έχοντας στο επίκεντρο της φιλοσοφίας της την κοινωνική προσφορά και την αλληλεγγύη, ανακοινώνει τη συνεργασία της με τον Φάρο Τυφλών της Ελλάδος, με στόχο τη διευκόλυνση και την ενίσχυση της καθημερινής μετακίνησης των ατόμων με προβλήματα όρασης.

Η Freenow στηρίζει τον Φάρο Τυφλών της Ελλάδος, καλύπτοντας το κόστος διαδρομών με ταξί για τη μετακίνηση των ωφελούμενων του Οργανισμού προς και από τις καθημερινές τους δραστηριότητες, εξασφαλίζοντας την αξιοπιστία και την άνεση στις μετακινήσεις τους. Μέχρι σήμερα, η Freenow έχει στηρίξει πάνω από 60 άτομα με προβλήματα όρασης, επιτρέποντάς τους να συμμετέχουν σε καθημερινές δραστηριότητες, υποχρεώσεις, αλλά και να ανταποκρίνονται σε κρίσιμες ανάγκες υγείας ή κοινωνικής συμμετοχής.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας πραγματοποιήθηκε επίσκεψη της ομάδας της Freenow στο Κέντρο του Οργανισμού και στο Μουσείο Αφής, έναν χώρο που δίνει τη δυνατότητα σε όλους, άτομα με προβλήματα όρασης και βλέποντες, όλων των ηλικιών, να προσεγγίσουν ισότιμα τον Πολιτισμό και την τέχνη με την αίσθηση της Αφής. Εκεί, οι δύο ομάδες είχαν την ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα, να ανταλλάξουν εμπειρίες και να «σφραγίσουν» τη συνεργασία τους μέσα από μια βιωματική εμπειρία που ανέδειξε τη σημασία της προσβασιμότητας και της συμπερίληψης.

Δήλωση Προέδρου του Οργανισμού Φάρος Τυφλών της Ελλάδος

Η κα Μαρία Τζεβελέκου, σημείωσε: «Η συνεργασία με τη Freenow αποτελεί για εμάς ένα σημαντικό βήμα προς τη διευκόλυνση της καθημερινής ζωής των ωφελουμένων μας. Μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες ενισχύουμε την αυτονομία, την ανεξαρτησία και την κοινωνική συμμετοχή των ατόμων με προβλήματα όρασης, ενώ παράλληλα δημιουργούμε ευκαιρίες για να γνωριστεί η κοινωνία με τις πραγματικές μας ανάγκες και δυνατότητες.»

Δήλωση Γενικής Διευθύντριας της Freenow Ελλάδας

Η κα Ασπασία Τοπαλίδου ανέφερε: «Στη Freenow, πιστεύουμε σε μια κοινωνία όπου κάθε άνθρωπος μπορεί να μετακινείται ελεύθερα και με αξιοπρέπεια. Η συνεργασία μας με τον Φάρο Τυφλών της Ελλάδος, μας δίνει τη δυνατότητα να προσφέρουμε ουσιαστική υποστήριξη στους ωφελούμενους του Οργανισμού, διευκολύνοντας την καθημερινότητά τους και ενισχύοντας την ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες μετακίνησης.»

Η Freenow και ο Φάρος Τυφλών της Ελλάδος επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να εργάζονται από κοινού, με στόχο την προώθηση της ισότητας και της συμπερίληψης στις αστικές μετακινήσεις.

Σχετικά με τον Οργανισμό «Φάρος Τυφλων της Ελλάδος»

O ΦΑΡΟΣ ΤΥΦΛΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ιδρυθείς το 1946, αποτελεί Σωματείο Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), που λειτουργεί με την νομική μορφή του Φιλανθρωπικού Σωματείου, Ειδικώς Αναγνωρισμένου ως ΜΗ Κερδοσκοπικού και εποπτεύεται ως προς το αντικείμενό του από το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.

Ως Ειδικά Πιστοποιημένος Φορέας Παροχής Υπηρεσιών Κοινωνικής Φροντίδας, υπηρετεί Δωρεάν μέσω σπουδαίων Τμημάτων, των καινοτόμων Προγραμμάτων και των μοναδικών πανελλαδικά Παραγωγικών του Εργαστηρίων την πολλαπλή στήριξη, τυφλών και μερικώς βλεπόντων ατόμων και δη Νεοτυφλωθέντων, καθώς και των οικογενειών τους και συνάμα αναπτύσσει ποικίλες δράσεις ευαισθητοποίησης της ευρύτερης, αλλά και μαθητικής κοινότητας.

Κύριος σκοπός του είναι η παροχή Κοινωνικών υπηρεσιών, ευκαιριών άτυπης μάθησης, πρόσβασης στη γνώση, στον πολιτισμό, στην ψυχαγωγία και η Επαγγελματική αποκατάσταση για την προαγωγή του πνευματικού, μορφωτικού βιοτικού τους επιπέδου και ενίσχυση της κοινωνικής δικτύωσης. Ο μέσος όρος εξυπηρετούμενών του ετησίως ξεπερνά τα 2.000 άτομα, σε Ελλάδα, Κύπρο και ομογενείς του εξωτερικού.

Δεν είναι τυχαίο ότι με την πολυετή και πρωτοπόρα δράση του που αγγίζει πλέον τις 8 δεκαετίες, έχει αναχθεί σε σταθμό στον χώρο της τυφλότητας στη χώρα μας και στην κοινωνία εν γένει.

Μέσω των πρωτοπόρων δράσεων και στοχευμένων υπηρεσιών και καλών πρακτικών του, συμβάλλει τα μέγιστα στην Ισότιμη Συμμετοχή των ατόμων με οπτική αναπηρία σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας και στην ανάδειξη και διευθέτηση ζητημάτων Προσβασιμότητας και ως εκ τούτου στην άρση των φαινομένων αποκλεισμού και ανισοτήτων.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ.

Πηγή: www.sportime.g 

ΕΡΩΤΗΣΗ της Ασημακοπούλου Σοφίας – Χάιδως, Βουλευτού Β΄ Πειραιά της Ελληνικής Λύσης προς την κ. Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με θέμα: «Αναγκαία η θεσμική κάλυψη για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας σε μαθητές με οπτική ή ακουστική αναπηρία» και σχετική απάντηση της Υπουργού

ΕΡΩΤΗΣΗ της Ασημακοπούλου Σοφίας – Χάιδως, Βουλευτού Β΄ Πειραιά της Ελληνικής Λύσης προς την κ. Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με θέμα: «Αναγκαία η θεσμική κάλυψη για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας σε μαθητές με οπτική ή ακουστική αναπηρία» και σχετική απάντηση της Υπουργού

ΕΡΩΤΗΣΗ

Αθήνα, 14/08/2025

Της:       Ασημακοπούλου Σοφίας – Χάιδως, Βουλευτού Β΄ Πειραιά

ΠΡΟΣ:    Την κ. Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

ΘΕΜΑ:  «Αναγκαία η θεσμική κάλυψη για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας σε μαθητές με οπτική ή ακουστική αναπηρία»

Κυρία Υπουργέ,

Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του Συλλόγου Καθηγητών Αγγλικής Γενικής και Ειδικής Αγωγής (ΣΥΚΑΓΕ), οι τυφλοί και κωφοί μαθητές στη γενική εκπαίδευση στερούνται πρόσβασης στη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας, παρά την ύπαρξη εξειδικευμένου εκπαιδευτικού προσωπικού με κατάρτιση στη γραφή Braille και στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Η αγγλική γλώσσα αποτελεί βασικό εφόδιο για τη συμμετοχή στην κοινωνία της γνώσης, την επαγγελματική εξέλιξη και την κοινωνική ενσωμάτωση. Η συνεχιζόμενη απουσία επίσημης θεσμικής πρόβλεψης για τη διδασκαλία της σε μαθητές με οπτική ή ακουστική αναπηρία συνιστά εκπαιδευτική και κοινωνική ανισότητα.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω και επειδή η απουσία θεσμικής πρόβλεψης συνιστά μορφή διάκρισης και κοινωνικής απαξίωσης απέναντι σε νέα παιδιά που δικαιούνται ισότιμη συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία,

Ερωτάται η κ. Υπουργός:

1. Είναι στις προθέσεις σας να θεσμοθετήσετε την παροχή διδασκαλίας Αγγλικών σε μαθητές με οπτική και ακουστική αναπηρία μέσω εξειδικευμένων εκπαιδευτικών;

2. Ποια μέτρα σκοπεύετε να λάβετε άμεσα ώστε να αξιοποιηθούν οι πιστοποιημένοι εκπαιδευτικοί αγγλικής γλώσσας με εξειδίκευση στη γραφή Braille ή/και στη νοηματική;

Η ερωτώσα Βουλευτής

ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΟΦΙΑ – ΧΑΪΔΩ

Η απάντηση της Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού:

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

—–

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση          : Α. Παπανδρέου 37 Τ.Κ. – Πόλη  : 151 80 ΜΑΡΟΥΣΙ

E-mail    : gnk2@minedu.gov.gr

Τηλέφωνο           210 3443137

ΔΒ

Μαρούσι, 13-10-2025

Αρ. Πρωτ. 128630/ΥΣ

ΠΡΟΣ: Τη Βουλή των Ελλήνων Διεύθυνση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου

Τμήμα Ερωτήσεων

ΚΟΙΝ.: Βουλευτή κ.

– Σοφία – Χάιδω Ασημακοπούλου (Δια της Βουλής των Ελλήνων)

ΘΕΜΑ: «Απάντηση στην Ερώτηση με αρ. πρωτ. 8117/14-8-2025»

Σε απάντηση του ανωτέρω Μέσου Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, κάνουμε γνωστά τα ακόλουθα:

Το σύστημα διορισμών και προσλήψεων των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ρυθμίζεται με τις διατάξεις του Κεφ. Ε΄ (άρθρα 53-67) του ν.4589/2019 (Α΄ 13) και έχει τεθεί υπό την αρμοδιότητα του Α.Σ.Ε.Π., το οποίο προκηρύσσει και διενεργεί κάθε δύο σχολικά έτη διαδικασία κατάταξης με σειρά προτεραιότητας, κατά κλάδο και ειδικότητα, των υποψηφίων εκπαιδευτικών και μελών Ε.Ε.Π. και Ε.Β.Π. (άρθρο 54). Η κατάταξη διενεργείται βάσει μοριοδοτούμενων κριτηρίων (ακαδημαϊκών, κοινωνικών και προϋπηρεσίας), όπως αυτά ορίζονται στα άρθρα 57-58, και οι ενταγμένοι στους οικείους αξιολογικούς πίνακες εκπαιδευτικοί μπορεί να διορίζονται, κατά τη διάρκεια ισχύος των πινάκων, σε θέσεις μονίμων ή να προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές στη δημόσια εκπαίδευση (άρθρα 62-63).

Ειδικότερα, στο άρθρο 57 ορίζονται τα «Κριτήρια αξιολογικού πίνακα εκπαιδευτικών Γενικής Εκπαίδευσης», ενώ στο άρθρο 58 ορίζονται τα «Κριτήρια αξιολογικού πίνακα Εκπαιδευτικών Ε.Α.Ε.». Επίσης, στο άρθρο 58 παρ. 3 του προαναφερθέντος νόμου ορίζεται ότι: «… Για την εκπαίδευση μαθητών με προβλήματα όρασης ή κωφών και βαρήκοων μαθητών, διορίζονται ή προσλαμβάνονται κατά προτεραιότητα οι εκπαιδευτικοί Ε.Α.Ε. οι οποίοι έχουν πιστοποιημένη επάρκεια στη γραφή Braille ή στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (Ε.Ν.Γ.), σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 3699/2008.»

Κατά το τρέχον έτος 2025 με τις υπό στοιχεία 101819/Ε1/25-8-2025 (Γ΄ 3116), 101817/Ε1/25-8-2025  (Γ΄  3115)  και  101814/Ε1/25-8-2025  (Γ΄  3117)  αποφάσεις,

διορίστηκαν συνολικά 8.823 μόνιμοι εκπαιδευτικοί σε κενές οργανικές θέσεις της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Γενικής Εκπαίδευσης, καθώς και Μουσικών Σχολείων, αντιστοίχως. Πιο συγκεκριμένα, διορίστηκαν 5.905 μόνιμοι εκπαιδευτικοί στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (3.937 στη Γενική Εκπαίδευση και 1.968 στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση) και 2.893 σε δομές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (1.615 στη Γενική Εκπαίδευση, 1.203 στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, και 75 σε Μουσικά Σχολεία). Αξίζει να σημειωθεί ότι επιπλέον διορίστηκαν για πρώτη φορά, 25 εκπαιδευτικοί για τα Κέντρα Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ), κλάδων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Με την υπό στοιχεία 103394/Ε1/28-8-2025 (Γ΄ 3173) απόφαση, διορίστηκαν 77 μόνιμοι εκπαιδευτικοί κλάδου ΤΕ16 σε Μουσικά Σχολεία. Ως εκ τούτου, ο συνολικός αριθμός διορισμών μόνιμων εκπαιδευτικών ανήλθε σε 8.900.

Κατά τα έτη 2020-2025, ο συνολικός αριθμός μόνιμων διορισμών ανήλθε στους 44.756. Από αυτούς 24.333 διορίστηκαν σε δομές Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (19.610 στη Γενική Εκπαίδευση και 4.723 στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση) καθώς και 20.423 σε δομές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (15.058 στην Γενική, 4.207 στην ΕΑΕ και 1.158 σε Μουσικά Σχολεία).

Ειδικότερα, στη Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, κατά τα ως άνω σχολ. έτη, διορίστηκαν, συνολικά, 51 εκπαιδευτικοί κλάδου ΠΕ06 Αγγλικής.

Σχετικά με τις προσλήψεις αναπληρωτών εκπαιδευτικών, αυτές γίνονται με βάση τα αρμοδίως δηλωθέντα λειτουργικά κενά, σύμφωνα με τις παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 4

«Προσδιορισμός λειτουργικών κενών» της υπ΄αριθμ. 104627/ΓΔ5/7.8.2020 (3344 Β΄) Y.A., με θέμα «Ρύθμιση θεμάτων πρόσληψης και τοποθέτησης αναπληρωτών και ωρομισθίων εκπαιδευτικών, μελών Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Ε.Ε.Π.) και Ειδικού Βοηθητικού Προσωπικού (Ε.Β.Π.)».

Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 9α του άρθρου 5 «Διαδικασία πρόσληψης και τοποθέτησης αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών και μελών Ε.Ε.Π.-Ε.Β.Π.» της ως άνω Y.A. η τοποθέτηση των προσληφθέντων αναπληρωτών σε σχολικές μονάδες της περιοχής πρόσληψής τους γίνεται με απόφαση του οικείου Διευθυντή Εκπαίδευσης.

Επίσης, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 5 της ανωτέρω Υ.Α., κατά τις προσλήψεις των αναπληρωτών προηγούνται οι εκπαιδευτικοί με επιπρόσθετα προσόντα γνώσης γραφής Braille (Braille) & Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (Ε.Ν.Γ.), ως ακολούθως:

«Κατά τη διαδικασία ταυτόχρονης ροής προσλήψεων εκπαιδευτικών περισσοτέρων της μιας εκπαιδευτικών δομών Ε.Α.Ε. του ιδίου κλάδου ή ειδικότητας τηρείται μηχανογραφικά η κάτωθι σειρά προτεραιότητας πρόσληψης ανά περιοχή προτίμησης, άνευ δυνατότητας ορισμού προτεραιότητας εκ του υποψηφίου:

α) Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) / Τμήματα Ένταξης (Τ.Ε.) με επιπρόσθετα προσόντα γνώσης γραφής Braille (Braille) & Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (Ε.Ν.Γ.),

β) εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη με επιπρόσθετα προσόντα γνώσης Braille & Ε.Ν.Γ.,

γ) Σ.Μ.Ε.Α.Ε./Τ.Ε. με επιπρόσθετο προσόν γνώσης Ε.Ν.Γ., δ) Σ.Μ.Ε.Α.Ε./Τ.Ε. με επιπρόσθετο προσόν γνώσης Braille,

ε) εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη με επιπρόσθετο προσόν γνώσης Ε.Ν.Γ., στ) εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη με επιπρόσθετο προσόν γνώσης Braille, ζ) Σ.Μ.Ε.Α.Ε./Τ.Ε. άνευ επιπρόσθετου προσόντος γνώσης Braille ή Ε.Ν.Γ. και

η) εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη άνευ επιπρόσθετου προσόντος γνώσης Braille ή Ε.Ν.Γ..»

Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ιεράρχηση των αναγκών της Ειδικής Αγωγής (Σ.Μ.Ε.Α.Ε., Τ.Ε., εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη), όπως αυτές έχουν οριστεί με το ν. 3699/2008 (Α΄199) «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες», με σκοπό τη βέλτιστη κάλυψη αυτών, προς όφελος των μαθητών. Η χορήγηση προτεραιότητας σε Σ.Μ.Ε.Α.Ε. έναντι των Τμημάτων Ένταξης, κατά τις τοποθετήσεις εκπ/κών σε δομές Ε.Α.Ε., καταγράφεται και στις διατάξεις της παρ. 3Α του άρθρου 16 του ν.3699/2008, όπως προστέθηκαν με το άρθρο 48 του ν.4692/2020: «Οι τοποθετήσεις σε θέσεις των Τμημάτων Ένταξης πραγματοποιούνται μετά την κάλυψη όλων των κενών στις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (Σ.Μ.Ε.Α.Ε.) της οικείας περιοχής μετάθεσης.»

Για το τρέχον διδακτικό έτος 2025-2026, έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι 2-10-2025 συνολικά 28.156 προσλήψεις προσωρινών αναπληρωτών με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Ορισμένου Χρόνου, εκ των οποίων 19.477 στην Πρωτοβάθμια και 8.679 στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση προσλήφθηκαν 12.946 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ), και 6.531 εκπαιδευτικοί κλάδων/ειδικοτήτων στην Γενική Εκπαίδευση. Αντίστοιχα, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση πραγματοποιήθηκαν 3.717 προσλήψεις εκπαιδευτικών κλάδων/ειδικοτήτων στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ) και 4.901 προσλήψεις εκπαιδευτικών κλάδων/ειδικοτήτων στην Γενική Εκπαίδευση, εκ των οποίων 283 προσλήψεις εκπαιδευτικών κλάδου ΠΕ79.01/Τ.Ε16 σε Μουσικά Σχολεία για τη διδασκαλία μουσικών ειδικεύσεων.

Επιπλέον, διατέθηκαν για πρόσληψη στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών και Επαγγελμάτων, με απόφαση του οικείου Διοικητικού Συμβουλίου, 61 προσωρινοί αναπληρωτές κλάδων Β/θμιας Εκπ/σης.

Ειδικότερα και αναφορικά με τα διαλαμβανόμενα στην παρούσα ερώτηση, μέχρι 2-10- 2025, προσλήφθηκαν 359 εκπαιδευτικοί Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης με προσόντα γνώσης γραφής Braille (Braille) & Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (Ε.Ν.Γ.) εκ των οποίων 6 κλάδου ΠΕ06 Αγγλικής (3 Braille και 3 ΕΝΓ) στην Α/θμια (5) και Β/θμια (1) Εκπ/ση. Οφείλουμε, τέλος να τονίσουμε ότι κατά την τελευταία φάση προσλήψεων έμειναν ακάλυπτες 33 από τις διαθέσιμες προς κάλυψη θέσεις εκπαιδευτικών Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης, με γνώση Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας, ελλείψει αντίστοιχων υποψηφίων.

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι οι εκπαιδευτικοί του κλάδου ΠΕ06 προσλαμβάνονται στην Ε.Α.Ε., όπως οι εκπαιδευτικοί όλων των κλάδων, εφόσον υπάρχουν ανάγκες και αντιστοίχως διαθέσιμοι υποψήφιοι, σύμφωνα με τις διαθέσιμες προς τούτο πιστώσεις, και δεν υφίσταται λόγος περαιτέρω «θεσμικής κάλυψης» για την πρόσληψή τους, όπως τίθεται με την παρούσα Ερώτηση.

Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΣΟΦΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ

Πηγή: www.hellenicparliament.gr 

ΝΟΜΟΣ - 5217 - 2025 Αρθρο:72 Ημ/νία:11/07/2025 Τίτλος Αρθρου Ετήσια οικονομική ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων - Εξουσιοδοτική διάταξη

ΝΟΜΟΣ - 5217 - 2025

Αρθρο:72

Ημ/νία:11/07/2025

Τίτλος Αρθρου

Ετήσια οικονομική ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων - Εξουσιοδοτική διάταξη

 

Κείμενο Αρθρου

1. Από το έτος 2025 και εφεξής θεσπίζεται ετήσια οικονομική ενίσχυση ύψους διακοσίων πενήντα (250) ευρώ για τους συνταξιούχους του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), στους οποίους καταβλήθηκε κύρια σύνταξη γήρατος ή θανάτου κατά τον μήνα Σεπτέμβριο εκάστου έτους αναφοράς, καθώς και για όσους λαμβάνουν σύνταξη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περί υπαγωγής στον ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης των υπαλλήλων, λειτουργών του Δημοσίου καθώς και των στρατιωτικών, εφόσον πληρούν σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) Έχουν συμπληρώσει το εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος της ηλικίας τους στις 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους από το έτος αναφοράς,

β) το ετήσιο συνολικό οικογενειακό εισόδημά τους, ανεξαρτήτως της πηγής προέλευσης, φορολογούμενο και απαλλασσόμενο, πραγματικό και τεκμαρτό, δεν υπερβαίνει για το εκάστοτε προηγούμενο φορολογικό έτος το ποσό των δεκατεσσάρων χιλιάδων (14.000) ευρώ για τον άγαμο και των είκοσι έξι χιλιάδων (26.000) ευρώ για τον έγγαμο ή για το μέρος συμφώνου συμβίωσης,

γ) το σύνολο της αξίας της ακίνητης περιουσίας υπόχρεου, συζύγου ή μέρους συμφώνου συμβίωσης και εξαρτώμενων τέκνων δεν υπερβαίνει, με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) εκάστου έτους αναφοράς, το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) ευρώ για τον άγαμο και των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ για τον έγγαμο ή για το μέρος συμφώνου συμβίωσης,

2. Η οικονομική ενίσχυση της παρ. 1 καταβάλλεται επίσης:

α) Στους συνταξιούχους του e-Ε.Φ.Κ.Α., στους οποίους καταβλήθηκε κύρια σύνταξη αναπηρίας κατά τον μήνα Σεπτέμβριο εκάστου έτους αναφοράς.

β) Στους δικαιούχους:

βα) σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων του ν. 1296/1982 (Α’ 128),

ββ) επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερήλικων του άρθρου 93 του ν. 4387/2016,

βγ) των προνοιακών παροχών σε χρήμα της περ. ε) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4520/2018 (Α’ 30), περί παροχών και υπηρεσιών, οι οποίες χορηγούνται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) σε άτομα με αναπηρία,

βδ) του επιδόματος απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (πρώην ΟΓΑ) που λαμβάνουν μόνον τη βασική σύνταξη του πρώην ΟΓΑ, αν έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας εκατό τοις εκατό (100%), της παρ. 2 του άρθρου 4 του π.δ. 334/1988 (Α’ 154), περί ποσοστού αναπηρίας,

βε) του επιδόματος νόσου και ανικανότητας των συνταξιούχων του Δημοσίου, του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210),

βστ) του εξωιδρυματικού επιδόματος του άρθρου 42 του ν. 1140/1981 (Α’ 68), τα οποία επιδόματα των υποπερ. βδ’, βε’ και βστ’ χορηγούνται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α.,

βζ) των επιδομάτων των άρθρων 54Α του π.δ. 169/2007 (Α’ 210), 100 έως 103 του π.δ. 168/2007 (Α’ 209), τα οποία καταβάλλονται από το Δημόσιο,

βη) σύνταξης αναπηρίας εξ ιδίου δικαιώματος, η οποία υπολογίζεται σύμφωνα με το άρθρο 88 του π.δ. 168/2007 (Α’ 209) και καταβάλλεται από το Δημόσιο.

γ) Στα άτομα με αναπηρία που κρίνεται ότι δικαιούνται αναδρομικής καταβολής της προνοιακής παροχής σε χρήμα της υποπερ. βγ) της περ. β) για τον μήνα Νοέμβριο εκάστου έτους αναφοράς, μετά την τακτική καταβολή της μηνιαίας προνοιακής παροχής του μήνα αυτού.

δ) Στους ανάδοχους γονείς ατόμων ενταγμένων σε γενικά ή ειδικά αναπηρικά προνοιακά προγράμματα, οι οποίοι λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85), περί παροχών και διευκολύνσεων σε ανάδοχους γονείς.

3. Η ετήσια οικονομική ενίσχυση:

α) καταβάλλεται μέχρι την 30ή Νοεμβρίου κάθε έτους,

β) είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά τους πρόσωπα, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και

γ) δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-Ε.Φ.Κ.Α..

4. Πρόσωπα που εμπίπτουν σε περισσότερες κατηγορίες δικαιούχων των παρ. 1 και 2, λαμβάνουν την ετήσια οικονομική ενίσχυση για τη μία (1) από τις κατηγορίες αυτές.

5. Η δαπάνη για την καταβολή της ετήσιας οικονομικής ενίσχυσης βαρύνει τους προϋπολογισμούς του e-Ε.Φ.Κ.Α. και του Ο.Π.Ε.Κ.Α. κατά περίπτωση. Ειδικά για το έτος 2025 η δαπάνη για την καταβολή της ετήσιας οικονομικής ενίσχυσης βαρύνει τους προϋπολογισμούς του e-Ε.Φ.Κ.Α. και του Ο.Π.Ε.Κ.Α κατά περίπτωση και μπορεί να καλυφθεί κατόπιν τροποποίησης των προϋπολογισμών τους, με τη χρήση ταμειακών διαθεσίμων.

6. Η καταβολή της ετήσιας οικονομικής ενίσχυσης για όσους λαμβάνουν σύνταξη σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016, περί υπαγωγής στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης των υπαλλήλων, λειτουργών του Δημοσίου και των στρατιωτικών, και για τους δικαιούχους των υποπερ. βζ) και βη) της περ. β) της παρ. 2 πραγματοποιείται απευθείας από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

7. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και κατά περίπτωση των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, είναι δυνατή η προσθήκη κατηγοριών δικαιούχων της παρ. 2. 

«Κάθε βήμα και μια παγίδα»: Αφιλόξενη η Αθήνα για τα άτομα με οπτική αναπηρία

«Κάθε βήμα και μια παγίδα»: Αφιλόξενη η Αθήνα για τα άτομα με οπτική αναπηρία

 Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών Δημήτριος Σηφάκης, η γενική γραμματέας Θεοδώρα Φαρδέλα, ο οργανωτικός γραμματέας, Παναγιώτης Μαρκοστάμος και η εκπαιδεύτρια κινητικότητας, προσανατολισμού και δεξιοτήτων καθημερινής διαβίωσης Ελισάβετ Κούβαρου έδωσαν συνέντευξη στο CNN Greece στην οποία εξέθεσαν τα ανυπέρβλητα προβλήματα της καθημερινότητας που αντιμετωπίζουν τα άτομα με οπτική αναπηρία. 

Τα κυριότερα σημεία στα οποία στάθηκαν στις αναφορές τους είναι ότι η Αθήνα δεν είναι προσβάσιμη για άτομα με οπτική αναπηρία αφού πεζοδρόμια είναι γεμάτα εμπόδια, αυτοκίνητα και κακοτεχνίες.

Επίσης, σημαντική αναφορά έγινε για τα ηλεκτρικά πατίνια και την κατάληψη των οδηγών όδευσης τυφλών τα οποία επιδεινώνουν την κατάσταση.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθεί, η εκπαίδευση κινητικότητας, προσανατολισμού και δεξιοτήτων καθημερινής διαβίωσης για ενήλικες η οποία είναι ανεπαρκώς στελεχωμένη διότι μόνο λίγοι εκπαιδευτές καλύπτουν ανάγκες χιλιάδων ανθρώπων.

Τέλος, ευχαριστούμε θερμά την κα Καλλιρόη Πεπονή για το ενδιαφέρον της σε κοινωνικά θέματα όπως η προσβασιμότητα των ατόμων με οπτική αναπηρία.

«Κάθε βήμα και μια παγίδα»: Αφιλόξενη η Αθήνα για τα άτομα με οπτική αναπηρία

Περισσότερα

CNN.G 

Αργύρης Κουμτζής Παγκόσμια ημέρα "λευκού μπαστουνιου" σήμερα και θέλω να μιλήσω για Φως... Πολύ Φως. ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΠΟΓΛΟΥ

Παγκόσμια ημέρα "λευκού μπαστουνιου" σήμερα και θέλω να μιλήσω για Φως...

Πολύ Φως.

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΠΟΓΛΟΥ

 

                                                                                            Θυμάμαι το 2011, όταν μπήκα την πρώτη μέρα στην τάξη και τον γνώρισα.

Δεν έχω ξανασυναντήσει μαθητή με τέτοια θέληση για μάθηση, με τόση λάμψη στα μάτια του.

Πραγματικά ρουφούσε κάθε δευτερόλεπτο, κάθε λέξη…

Ο Αργύρης μπορούσε να απαντήσει σε κάθε ερώτηση, ακόμα και εκείνες που απαιτούσαν την ερμηνεία μιας γραφικής παράστασης.

Ο Αργύρης με βοήθησε να γίνω καλύτερος καθηγητής και τον ευχαριστώ για αυτό.

Έπρεπε να είμαι προετοιμασμένος να απαντήσω στη δυσκολότερη ερώτηση για να ικανοποιήσω τις ανάγκες του.

Έπρεπε να είμαι όσο το δυνατόν πιο περιγραφικός για να του δώσω να καταλάβει αυτά που δεν μπορούσε να «δει».

Από τότε πάντοτε κάνω μάθημα σαν να έχω στην τάξη μου τον Αργύρη.

Θέλω λοιπόν να ενθαρρύνω τους συναδέλφους να μη διστάζουν να αναλαμβάνουν μαθητές με προβλήματα όρασης.

Το όνειρό του Αργύρη να σπουδάσει Φυσική, συνάντησε τον αρτηριοσκληρωτισμό του αναχρονιστικού κανονισμού του τμήματος, που δεν επέτρεπε την εγγραφή σε αυτό ατόμων με προβλήματα όρασης.

Μια απίστευτη κινητοποίηση ανέτρεψε την κατάσταση και η πολιτεία τελικά έκανε δεκτό το όνειρό του Αργύρη να γίνει δεκτός στο Τμήμα Φυσικής.

Γρήγορα κέρδισε τη συμπάθεια όλων των καθηγητών του και χάρη στη στήριξη τους ο Αργύρης κατάφερε όχι μόνο να ολοκληρώσει τις σπουδές του αλλά και να αποφοιτήσει με βαθμό 9,39.

Ο Αργύρης έγινε η αιτία να αλλάξει ο κανονισμός για όλα τα πανεπιστημιακά ιδρύματα και σήμερα και άλλοι τυφλοί μαθητές σπουδάζουν στο τμήμα Φυσικής αλλά και όπου αυτοί επιθυμούν.

Ο Αργύρης έχει ξεκινήσει ήδη το διδακτορικό του ως υπότροφος  στο Ινστιτούτο Max Planck στη Γερμανία, όπου μελετά το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου.

Ο κόσμος δεν θα αλλάξει με τη βία, ούτε με ευχές.

Θα αλλάξει από ανθρώπους όπως ο Αργύρης και οι γονείς του που δεν συμβιβάστηκαν ποτέ με την ήττα.

Δεν συγκινούμαι πια εύκολα, αλλά σήμερα είναι μια ιδιαίτερη μέρα και

ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑ ΣΕΝΑ.

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΑΡΓΥΡΗ !!!

ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΣ !!!!

Κώστας Βουρλιας.                                                                           

- Ο Αργύρης Κουμτζής όταν ακόμα ήταν 10 μηνών βρέφος, διαγνώστηκε με ατροφικό οπτικό νεύρο.

Η όρασή του ήταν κάτω από το ένα εικοστό πέμπτο του φυσιολογικού.

Αυτό έμελλε να τον καταστήσει τυφλό σε όλη του την ζωή, όπως και ο πατέρας του που είχε την ίδια πάθηση.

Επίσης η μητέρα έχει ασθενή οπτική όραση.

Οι γονείς του(τυφλόs πατέραs και μερικώs βλέπουσα μητέρα)  ξενυχτούσαν για να του σκανάρουν τα βιβλία που ήθελε να διαβάσει σελίδα-σελίδα που στην συνέχεια άκουγε  μέσα από ένα πρόγραμμα στον υπολογιστή.

Ο Αργύρης Κουμτζής κατάφερε  να πραγματοποιήσει το ονειρό του και να εισέλθει στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση έστω και με μεγάλη δυσκολία.

Από το ΑΠΘ του είχαν επισημάνει πως είναι πολύ δύσκολο να τον δεχτούν καθώς θα υπάρξει δυσκολία στον τρόπο παρακολούθησης του μαθήματος αλλά και ανάγνωσης των συγγραμμάτων.

Με μεγάλη κινητοποίηση φορέων  και καθηγητών  επιτεύχθηκε  ο Αργύρης να γίνει δεκτός από τον Αριστοτέλειο Πανεπιστημίο Θεσσαλονίκης(Φυσικό).

Ο ίδιοs καταθέτει...

«Τα βασικά προβλήματα που αντιμετώπισα αρχικά, ήταν τρία:

Η παρακολούθηση στο αμφιθέατρο, το διάβασμα των συγγραμμάτων που δεν ήταν γραμμένα και για τυφλούς φοιτητές και η παρακολούθηση των εργαστηρίων.

Το πρώτο αντιμετωπίσθηκε, καθώς οι καθηγητές διαβάζουν ό,τι γράφουν στον πίνακα και περιγράφουν τα σχέδια που κάνουν, ώστε να τα ακούω.

Για το θέμα των βιβλίων, υπάρχει ειδικό λογισμικό που βοηθάει στη “μετατροπή” των συγγραμμάτων.

Τρόπος βρέθηκε και για τα εργαστηριακά μαθήματα» .                                                                                   

Tο καλοκαίρι του 2016 ο Αργύρης παρακολούθησε πρόγραμμα στο αμερικανικό MIT.

Ενώ ένα χρόνο αργότερα έκανε αίτηση για τα θερινά προγράμματα στο Caltech, στο Yale, στο Max Planck, σε δύο ολλανδικά πανεπιστήμια και στην Οξφόρδη.

Από την τελευταία, έλαβε την πρώτη θετική επιστολή.     

«Αγαπητέ Αργύρη, είμαι στην ευχάριστη θέση να σε πληροφορήσω ότι η αίτησή σου για το θερινό σχολείο της Οξφόρδης στην Αστροφυσική έγινε δεκτή.

Έχεις επιλεγεί στη διερεύνηση των μεσογαλαξιακών μαγνητικών πεδίων».             

Οι θέσεις ήταν μόλις 20 και οι αιτήσεις άγγιξαν τις 500.

Μία από αυτές που έγιναν δεκτές, προσφέρθηκε  στον Αργύρη, ο οποίος επιλέχθηκε με βάση πολύ απαιτητικά κριτήρια(την προηγούμενη ερευνητική εμπειρία, το βιογραφικό, το motivation letter, την ύπαρξη συστατικών επιστολών και τη βαθμολογία του στο πανεπιστήμιο).                                                                                         

-Δεν γνωρίζω για το μαγνητικό πεδίο του Ηλίου(καθόλου δεν θα εκπλαγώ ,αν  το ''κατακτήσει'' και αυτό ο Αργύρηs),αλλά  μόλιs  αντάμωσα ένα παιδί γεμάτο Φωs.

Την Καλημέρα μου και ας μην λησμονουμε να υποστηρίζουμε συνανθρώπους μας που δεν εκκινούν από την ίδια "γραμμή εκκίνησης" με 'μας, αλλά πιθανώς και με τη δική μας συνδρομή, ίσως και να φτάσουν μακρύτερα από τον καθένα  μας

🌺 

Subject: [orasi] Ιωάννα Γιάννα τσούπρα «Το λευκό μπαστούνι του πατέρα μου»

Subject: [orasi] Ιωάννα Γιάννα τσούπρα

«Το λευκό μπαστούνι του πατέρα μου»

 

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, θυμάμαι και το λευκό μπαστούνι του πατέρα μου.

Ήταν πάντα εκεί — δίπλα του, μπροστά του, προέκταση της ψυχής του.

Δεν ήταν ένα αντικείμενο. Ήταν η ελευθερία του.

 

Με εκείνο το μπαστούνι, ο πατέρας μου, ο Βασίλης Τσούπρας,

έμαθε να διασχίζει δρόμους που άλλοι δεν τολμούσαν καν να περπατήσουν.

Όχι μόνο τους δρόμους των πόλεων,

αλλά και τους δύσβατους δρόμους της κοινωνίας,

που τότε δεν ήξερε να βλέπει πέρα από την αναπηρία.

 

Κάθε φορά που το μπαστούνι του ακουμπούσε στο πεζοδρόμιο,

ήταν σαν να έλεγε σε όλους:

«Είμαι εδώ, υπάρχω, έχω θέση, έχω δικαιώματα».

Το μπαστούνι του ήταν λευκό, μα δεν ήταν σημαία παράδοσης.

Ήταν σημαία αξιοπρέπειας, αυτονομίας και αγώνα.

 

Ο πατέρας μου πίστευε βαθιά πως η αναπηρία δεν είναι περιορισμός,

αλλά διαφορετικός τρόπος να βλέπεις τον κόσμο.

Και με τη ζωή του, μας το απέδειξε.

Αγωνίστηκε, μίλησε, πάλεψε,

ώστε οι τυφλοί να μπορούν να ζουν σε μια Ελλάδα χωρίς διακρίσεις,

με ίσες ευκαιρίες, με αξιοπρέπεια.

 

Σήμερα, στην Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού,

δεν βλέπω απλώς ένα σύμβολο·

βλέπω τον πατέρα μου να προχωρά μπροστά,

να ανοίγει δρόμους και για τους άλλους να περάσουν.

 

Για μένα, το λευκό μπαστούνι δεν είναι πια απλώς εργαλείο·

είναι η μνήμη του, το φως του, ο δρόμος που άφησε πίσω του.

Κάθε χτύπος του, ακόμη και τώρα,

αντηχεί μέσα μου σαν υπενθύμιση:

ότι η αληθινή όραση δεν βρίσκεται στα μάτια —

βρίσκεται στην ψυχή που τολμά να βλέπει. 

e-ΕΦΚΑ 08/10/2025 Α. Π.: οικ. 1589433 ΘΕΜΑ: «Χορήγηση παροχών κλάδου σύνταξης ή επιδόματος με αιτία την αναπηρία σε κληρονόμους θανόντων ασφαλισμένων.» Σχετ.: το με αρ. πρωτ. 249278/18-5-2023 Γενικό Έγγραφο

  

e-ΕΦΚΑ 08/10/2025 Α. Π.: οικ. 1589433

ΘΕΜΑ: «Χορήγηση παροχών κλάδου σύνταξης ή επιδόματος με αιτία την αναπηρία σε κληρονόμους θανόντων ασφαλισμένων.»

Σχετ.: το με αρ. πρωτ. 249278/18-5-2023 Γενικό Έγγραφο

  

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ e-ΕΦΚΑ

Βαθμός προτεραιότητας: ΑΜΕΣΟ ΓΕΝΙΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ 

  

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ ΜΙΣΘΩΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Αχαρνών 27 Ταχ. Κώδικας: 10439 Αθήνα Πληροφορίες: Κ. Νικολοπούλου Τηλέφωνο: 2132169465 Email: tm.nom.syntmisth@efka.gov.gr

Αρ. Πρωτ. Σ38

ΠΡΟΣ

Τους Αποδέκτες του Πίνακα Α'

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

1. Τμήμα Διαδικασίας και Δειγματοληπτικών Ελέγχων (προς ενέργεια)

2. Ομάδα Έργου Συντάξεων e-ΕΦΚΑ (προς ενέργεια) aponomesops(5)efka.qov.qr 

  

ΘΕΜΑ: «Χορήγηση παροχών κλάδου σύνταξης ή επιδόματος με αιτία την αναπηρία σε κληρονόμους θανόντων ασφαλισμένων.»

Σχετ.: το με αρ. πρωτ. 249278/18-5-2023 Γενικό Έγγραφο

Αναφορικά με το θέμα της καταβολής παροχών κλάδου σύνταξης ή επιδόματος με αιτία την αναπηρία σε κληρονόμους ασφαλισμένων καθώς και συνταξιούχων οι οποίοι απεβίωσαν πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής αιτήματος χορήγησης των ως άνω παροχών από τον e-ΕΦΚΑ. σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

1. Για τη χορήγηση παροχής κλάδου σύνταξης με αιτία την αναπηρία, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρ. 1 του Ν. 4554/2018 (ΦΕΚ 130, τ. Α') είναι υποχρεωτική η υποβολή αίτησης.

Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 17 του Ν. 4670/2020 ορίζεται ότι: «Οι αιτήσεις για απονομή σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου καθώς και οι αιτήσεις χορήγησης επιδόματος τετραπληγίας ή απολύτου αναπηρίας υποβάλλονται υποχρεωτικά με ηλεκτρονικό τρόπο, κατόπιν ταυτοποίησης, στον δικτυακό τόπο του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα e-ΕΦΚΑ.»

Τα ανωτέρω εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την 16-9-2022, ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 103 του Ν. 4961/2022 σχετικά με τη νέα διαδικασία πιστοποίησης της αναπηρίας μέσω της «Εθνικής Πύλης Αναπηρίας».

2. Όπως είναι γνωστό, με το με αρ. πρωτ. 249278/18-5-2023 Γενικό Έγγραφο της Υπηρεσίας μας διευκρινίστηκαν μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

«Με τη νέα διαδικασία πιστοποίησης αναπηρίας μέσω της «Εθνικής Πύλης Αναπηρίας» που καθιερώθηκε από 16-9-2022 με το άρθρο 103 του Ν. 4961/2022, εκδίδεται μία ενιαία ιατρική γνωμάτευσπ ΓΓ.Α.Π.Α.1) την οποία ο πολίτης μπορεί να γρησιμοποιήσει σε οποιονδήποτε φορέα και νια όποια παροχή επιθυμεί να λάβει, χωρίς να χρειάζεται παραπεμπτικό από το φορέα που χορηγεί την παροχή. Ειδικά ως npoc tic παροχές που γορηνούνται από τον e-ΕΦΚΑ και τον Ο.Π.Ε.Κ.Α.. παρέγεται η δυνατότητα να θεωρηθεί ως ημερομηνία αίτησης στο φορέα χορήγησης της παρογής. η ημερομηνία της αίτησης μέσο) της «Εθνικής Πύλης Αναπηρίας» για την πιστοποίηση της αναπηρίας, εφόσον βέβαια συντρέχει η προϋπόθεση που ορίζει η διάταξη της παρ. 10 του άρθρου 103 του Ν. 4961/2022, δηλαδή εφόσον υποβληθεί αίτημα στον e-ΕΦΚΑ ή στον Ο.Π.Ε.Κ.Α. για χορήγηση παροχής ή κοινωνικής υπηρεσίας αντίστοιχα, που σχετίζεται με την αναπηρία, εντός 4 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της Γ.Α.Π.Α..

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 103 του Ν. 4961/2022, «Αν το άτομο με αναπηρία που έγει πιστοποιηθεί με την παραπάνω διαδικασία υποβάλλει αίτημα προς τον e-ΕΦΚΑ ή τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) για τη χορήγηση παροχής ή κοινωνικής υπηρεσίας που σχετίζεται με την αναπηρία εντός τεσσάρων (4) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της Γ.Α.Π.Α. (Γνωστοποίησης του Ποσοστού Αναπηρίας), ως ημερομηνία υποβολής στον αντίστοιχο φορέα λογίζεται η ημερομηνία υποβολής της αίτησης για πιστοποίηση αναπηρίας. Η ίδια συνέπεια επέρχεται και στη περίπτωση κατά την οποία, μετά την κοινοποίηση απόρριψης αίτησης που έχει υποβληθεί εντός της παραπάνω προθεσμίας από ένα από τους παραπάνω δύο φορείς, ο αιτών υποβάλλει αίτημα στον έτερο φορέα εντός δύο μηνών.»

Σύμφωνα λοιπόν με τα προαναφερόμενα, οι ασφαλισμένοι του e-ΕΦΚΑ υποχρεούνται να υποβάλλουν ξεχωριστή αίτηση στον e-ΕΦΚΑ προκειμένου να τους χορηγηθούν οι συνταξιοδοτικές παροχές και, επί των αιτήσεών τους αρμόδια να αποφανθούν είναι αποκλειστικά τα ασφαλιστικά όργανα με την έκδοση ατομικής διοικητικής πράξης. Το δικαίωμα αναγνωρίζεται με τη σχετική διοικητική πράξη η οποία καθορίζει και την έναρξη των οικονομικών αποτελεσμάτων που απορρέουν από το δικαίωμα.

3. Κατά την εφαρμογή των ως άνω διατάξεων, παρουσιάστηκαν πολλές περιπτώσεις ασφαλισμένων καθώς και συνταξιούχων, οι οποίοι υπέβαλαν αίτηση στην Εθνική Πύλη Αναπηρίας για την πιστοποίηση της αναπηρίας τους και προφανώς λόγω της επιβαρυμένης κατάστασης της υγείας τους απεβίωσαν είτε πριν την ημερομηνία έκδοσης της Γ.Α.Π.Α. είτε μέσα στο διάστημα των τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία της έκδοσής της ή ακόμα και μετά την άπρακτη παρέλευση των τεσσάρων μηνών από την έκδοση αυτής χωρίς να έγει υποβληθεί αίτημα εκ μέρους τους για τη χορήγηση των δικαιούμενων παροχών που στις περισσότερες των περιπτώσεων αφορούσαν στη χορήγηση επιδόματος παραπληγίας.

Ακολούθησαν, όπως ήταν εύλογο, αιτήσεις εκ μέρους των νόμιμων κληρονόμων τους προκειμένου να γορηγηθούν σε αυτούς βάσει κληρονομικού δικαιώματος τα ποσά παροχών που θα εδικαιούντο να λάβουν οι ανωτέρω μέχρι την ημερομηνία θανάτου τους, επικαλούμενοι και το ενημερωτικό υλικό της Εθνικής Πύλης Αναπηρίας καθώς και της Πλατφόρμας Ενιαίας Αίτησης ΚΕΠΑ (Συχνές ερωτήσεις 10 και 11), όπου επί λέξει αναφερόταν,

«10 Συνεπώς, πρώτα κάνω αίτηση για πιστοποίηση αναπηρίας και εντός 4

μηνών αφού παραλάβω τη ΓΑΠΑ πρέπει να πάω να κάνω αίτηση για αναπηρική σύνταξη.», «11.... Συνεπώς, πρώτα κάνω αίτηση για πιστοποίηση αναπηρίας και εντός 4 μηνών αφού παραλάβω τη ΓΑΠΑ πρέπει να πάω να κάνω αίτηση για αναπηρικό επίδομα.», όσο και τα αναφερόμενα στο πεδίο της ιστοσελίδας https://mitos.aov.gr/intex.pht/ αναφορικά με τις οδηγίες για τη χορήγηση παραπληγικού επιδόματος, όπου αναφέρεται ότι προκειμένου να κατατεθεί αίτηση για τη χορήγησή του «απαιτείται να έχει προηγηθεί η υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης για πιστοποίηση αναπηρίας και η έκδοση Γνωστοποίησης Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΓΑΠΑ')•

Για την ενιαία αντιμετώπιση του ως άνω θέματος το οποίο προέκυψε, δόθηκαν διευκρινήσεις με το με αρ. 249278/18-5-2023 Γενικό Έγγραφο της Υπηρεσίας μας, σύμφωνα με τις οποίες στις περιπτώσεις που, ασφαλισμένοι υπέβαλαν αίτηση στην «Εθνική Πύλη Αναπηρίας» προκειμένου να λάβουν πιστοποίηση της αναπηρίας τους ωστόσο δεν υπέβαλαν όσο ήταν εν ζωή αίτηση στο φορέα για παροχή κλάδου σύνταξης ή επιδόματος με αιτία την αναπηρία (η οποία αίτηση - όπως αναφέρεται στο Γενικό Έγγραφο - είναι δυνατόν να υποβληθεί οποτεδήποτε ακόμα και την ίδια ημέρα που υποβλήθηκε η αίτηση στην «Εθνική Πύλη Αναπηρίας»), τυχόν αξιώσεις των κληρονόμων θεωρούνται άνευ αντικειμένου λόγω μη αναγνωρισμένου με διοικητική πράξη (απόφαση) δικαιώματος.

Βάσει των προαναφερομένων διευκρινίσεων δόθηκαν από τις Υπηρεσίες του Φορέα αρνητικές απαντήσεις επί σχετικών αιτήσεων κληρονόμων, οι οποίες στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν επέχουν θέση απόφασης και ως εκ τούτου αυτοί οι ενδιαφερόμενοι στερούνται του δικαιώματος ενδικοφανούς διοικητικού επανελέγχου της νομιμότητας των πράξεων των διοικητικών οργάνων και στη συνέχεια δικαστικής προστασίας των έννομων συμφερόντων τους.

4. Επιπλέον, σκόπιμο στο σημείο αυτό είναι να επισημανθεί και η θέση του Συνηγόρου του Πολίτη επί του θέματος, ο οποίος έχει γίνει, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, αποδέκτης σειράς αναφορών εκ μέρους κληρονόμων θανόντων ασφαλισμένων ή συνταξιούχων στους οποίους, τόσο λόγω της επίσημης πληροφόρησης που είχαν στη διάθεσή τους, όπως αυτή περιγράφεται στην παρ. 3 του παρόντος εγγράφου, όσο και λόγω της διατύπωσης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, δημιουργήθηκε η εύλογη πεποίθηση ότι θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πιστοποίησης αναπηρίας και η έκδοση γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής προκειμένου να υποβληθεί αίτηση για την καταβολή συγκεκριμένης παροχής αναπηρίας, με αποτέλεσμα να μην προλάβουν να υποβάλουν όσο βρίσκονταν εν ζωή αίτηση για την παροχή που βάσει της εκδοθείσας γνωμάτευσης είγαν δικαίωμα να λάβουν και ο οποίος τονίζει την ανάγκη προστασίας και υποστήριξης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους που πηγάζει τόσο από διεθνείς συμβάσεις όσο και από τη νομολογία του ΕΔΔΑ αλλά και από το Σύντανμα, επισημαίνοντας παράλληλα την εύλογη δυσαρέσκεια των πολιτών και προτείνοντας την επανεξέταση των οδηγιών του Γενικού Εγγράφου της Υπηρεσίας μας 249278/18-5-2023.

5. Τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τα αναφερόμενα στην Εγκύκλιο τ. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ 7/1958 «Περί του δικαιώματος των κληρονόμων θανόντος ησφαλισμένου να ασκήσουν κτηθέν και μη ασκηθέν υπό του δικαιοπαρόχου των δικαίωμα εις σύνταζιν» η οποία εκδόθηκε κατόπιν της με αρ. 1086/161/20-11-1957 Γνωμοδότησης του Β'Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με την οποία, «...εις ην περίπτωσιν το επί την σύνταξιν δικαίωμα εκτήθη εν ζωή του ησφαλισμένου δια της συνδρομής εν τω προσώπω αυτού των κατά τας οικείας δι' εκάστην περίπτωσιν διατάξεις αναγκαίων προϋποθέσεων, δεν επρόλαβεν όμως ούτος να ασκήσει το κτηθέν δικαίωμά του, οι κληρονόμοι τούτου δικαιούνται εις απόληψιν των οφειλομένων δια το μέχρι

του θανάτου του χρονικόν διάστημα συντάξεων », ετέθησαν υπόψιν της

Διοίκησης του Φορέα με σχετική εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων προκειμένου, συνεκτιμώντας αυτά συνολικά και ειδικά το θέμα της πληροφόρησης που είχαν οι ενδιαφερόμενοι στη διάθεσή τους, που ουσιαστικά τους απέτρεπε από το να υποβάλουν αίτηση για τη χορήγηση της συγκεκριμένης παροχής μέχρι τη ννωστοποίηση της ΓΑΠΑ, καθώς και ότι οι θανόντες με την αίτησή τους στην Εθνική Πύλη Αναπηρίας στην πραγματικότητα εξέφρασαν τη δήλωση βούλησής τους για τη χορήγηση παροχών κλάδου σύνταξης ή επιδομάτων αναπηρίας, να επανεξεταστούν, υπό το πρίσμα των αρχών της Χρηστής Διοίκησης, της Επιείκειας αλλά και της Δικαιολογημένης Εμπιστοσύνης του Διοικουμένου. εφόσον κριθεί αυτό σκόπιμο, οι οδηγίες που έχουν δοθεί επί του θέματος, ώστε να θεωρηθεί τελικά το αίτημα των θανόντων στην Εθνική Πύλη Αναπηρίας για την εξέταση τους από την υγειονομική επιτροπή του ΚΕΠΑ ως αίτημα για τη χορήγηση της παροχής που έχει κριθεί ότι δικαιούνται, και να καταβληθούν οι παροχές αναπηρίας από την ημερομηνία της αίτησής τους στην Εθνική Πύλη Αναπηρίας μέχρι την ημερομηνία του θανάτου τους στους νόμιμους κληρονόμους τους, η οποία εισήγηση έγινε αποδεκτή.

6. Κατόπιν των ανωτέρω, σας ενημερώνουμε ότι, οι οδηγίες οι οποίες έχουν δοθεί ως προς το θέμα αυτό με το Γενικό Έννραφο e-ΕΦΚΑ 249278/18- 5-2023 (σελ. 4 Ενότητα Γ) ανακαλούνται.

Αιτήσεις κληρονόμων επί των οποίων έχουν δοθεί είτε απλές αρνητικές απαντήσεις ή απαντήσεις στο σώμα των οποίων αναγράφεται ότι επέχουν θέση απόφασης είτε έχουν εκδοθεί απορριπτικές αποφάσεις Διευθυντή κατά των οποίων έχει ασκηθεί ένσταση στην αρμόδια Διοικητική Επιτροπή από τους ενδιαφερόμενους και ακολούθως απορριπτικές αποφάσεις, θα πρέπει να αναζητηθούν οίκοθεν και να ανακληθούν άμεσα.

Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση που ενδιαφερόμενοι έχουν προχωρήσει στην άσκηση ενδίκου μέσου κατά απορριπτικών αποφάσεων Διοικητικών Επιτροπών θα πρέπει να ενημερωθούν για τη δυνατότητα παραίτησης.

Εξυπακούεται ότι και ο Φορέας θα πρέπει να προχωρήσει σε αντίστοιχη παραίτηση στην περίπτωση που έχει ασκήσει ένδικο μέσο ενώπιον αρμοδίου Διοικητικού Δικαστηρίου κατά θετικής απόφασης Διοικητικής Επιτροπής.

Τέλος, οδηγίες για τον τρόπο καταχώρισης των αιτημάτων στο workflow και τη διαχείρισής τους θα δοθούν από το Τμήμα Διαδικασίας και Δειγματοληπτικών Ελέγχων προς το οποίο κοινοποιείται το παρόν.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΛΕΝΗ Σ. ΝΙΑΡΧΑΚΟΥ 

Ακριβές Αντίγραφο

Αυτοτελές Τμ. Διοικητικής Μέριμνας (Γεν. Δ/νση Συνταξ.) ΚΟΡΝΕΖΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

 

Επιστολή της Ε.Σ.Α.μεΑ. προς τον κ. Α. Γεωργιάδη, Υπουργό Υγείας με θέμα: «Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις – παρατηρήσεις της στο σχέδιο νόμου με θέμα: «Ρυθμίσεις για την Ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και την Αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας»

Επιστολή της Ε.Σ.Α.μεΑ. προς τον κ. Α. Γεωργιάδη, Υπουργό Υγείας με θέμα: «Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις – παρατηρήσεις της στο σχέδιο νόμου με θέμα: «Ρυθμίσεις για την Ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και την Αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας»

Πληροφορίες: Χριστίνα Σαμαρά

ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ

Αθήνα: 08.10.2025

Αρ. Πρωτ.:           1321

ΠΡΟΣ:    κ. Α. Γεωργιάδη, Υπουργό Υγείας

ΚΟΙΝ:    «Πίνακας Αποδεκτών»

ΘΕΜΑ:  «Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καταθέτει τις προτάσεις – παρατηρήσεις της στο σχέδιο νόμου με θέμα: «Ρυθμίσεις για την Ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και την Αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας»

Κύριε Υπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) αποτελεί τον τριτοβάθμιο κοινωνικό και συνδικαλιστικό φορέα των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους στη χώρα, επίσημα αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας.

Με το παρόν έγγραφό μας και με αφορμή το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις για την Ενίσχυση της Δημόσιας Υγείας και την Αναβάθμιση των υπηρεσιών Υγείας» που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, καταθέτουμε τις προτάσεις μας, οι οποίες υποβλήθηκαν και ηλεκτρονικά στις 08.10.2025 στον διαδικτυακό τόπο www.opegov.gr.

Λαμβάνοντας υπόψη:

• την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως:

• τον ν.4488/2017, ο οποίος αναφέρει στο άρθρο 68 «Νομοπαραγωγική διαδικασία, ανάλυση συνεπειών ρυθμίσεων και παραγωγή επίσημων στατιστικών για τα ΑμεΑ» τα εξής: «1. Κατά το στάδιο της νομοπαραγωγικής διαδικασίας τα αρμόδια όργανα συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ΑμεΑ, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση και κατά τη διάρκεια της κατάρτισης σχεδίων νόμου, συνεργάζονται με το Συντονιστικό Μηχανισμό του άρθρου 69 και με το Κεντρικό Σημείο Αναφοράς του άρθρου 70 και τελούν σε διαβούλευση με αναγνωρισμένες αντιπροσωπευτικές οργανώσεις του αναπηρικού κινήματος, με άτομα και με ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ΑμεΑ […]»

• τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012), με τον οποίο η χώρα μας κύρωσε τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλο που τη συνοδεύει, γεγονός που συνεπάγεται την εφαρμογή της σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και ιδιαίτερα το άρθρο 9 «Προσβασιμότητα»

η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τις παρακάτω τροποποιήσεις – συμπληρώσεις κατ’ άρθρο (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

Άρθρο 13 Διαδικασία ορισμού Αντιπροέδρου μικρών και διασυνδεόμενων νοσοκομείων και ορισμός μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του ΓΠΝ Τρίπολης «Η Ευαγγελίστρια» – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 7 ν. 3329/2005.

Συμπλήρωση του άρθρου 13 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

«Στην παρ. 4 του άρθρου 7 του ν. 3329/2005 (Α’ 81), περί της διοίκησης νοσοκομείων, α) στο τρίτο εδάφιο προστίθενται οι λέξεις «με την ίδια απόφαση», β) προστίθεται νέο εδάφιο, δέκατο ένατο, και, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις, η παρ. 4 διαμορφώνεται ως εξής:

«4. Το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) είναι επταμελές για Νοσοκομεία μέχρι τριακόσιες ενενήντα εννέα (399) ανεπτυγμένες κλίνες και εννεαμελές για Νοσοκομεία με τετρακόσιες (400) και άνω ανεπτυγμένες κλίνες και αποτελείται από:

α) Τον Διοικητή του Νοσοκομείου, ως Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου.

β) […]

[…]

η) Ένα εκπρόσωπο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία με τον αναπληρωτή του.»

Άρθρο 59 Θητεία ιατρών ειδικευόμενων, οδοντιάτρων και λοιπών επαγγελματιών υγείας σε προσωποπαγείς θέσεις – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 15 ν.2920/2001

Σε αυτό το άρθρο κρίνουμε απαραίτητη τη συμπερίληψη της κατηγορίας των πασχόντων από νόσο Crohn, πασχόντων από συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, πασχόντων από συγγενείς καρδιοπάθειες, καθώς και πασχόντων από ηπατοπάθεια στις ευεργετικές ρυθμίσεις του άρθρου 15 του Ν.2920/2001, για διορισμό σε προσωποπαγείς θέσεις του ΕΣΥ.

Έχει ήδη κατατεθεί για έγκριση, εισήγηση από το ΚΕΣΥ για συμπερίληψη και άλλων σοβαρών παθήσεων, μεταξύ των οποίων η νόσος Crohn και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος στις ευνοϊκές διατάξεις του άρθρου 15 του νόμου 2920/2001, η οποία μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει δεκτή.

Επιπρόσθετα ζητάμε τη συμπερίληψη των ατόμων με κινητική αναπηρία – παραπληγία, των μεταμοσχευμένων οργάνου, των πασχόντων από νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, από συγγενή ανοσοανεπάρκεια. και όσων πάσχουν από κακοήθη νεοπλασματική νόσο και σκλήρυνση κατά πλάκας, στις ειδικότητες των επαγγελματιών υγείας του άρθρου 15 του Ν.2920/2001, για διορισμό σε προσωποπαγείς θέσεις του ΕΣΥ.

Διότι, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 15 του Ν. 2920/2001 όπως ισχύει, εμπίπτουν στη διάταξη μόνο οι ειδικευμένοι ιατροί και οδοντίατροι με κινητική αναπηρία – παραπληγία, οι μεταμοσχευμένοι οργάνου, οι πάσχοντες από νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, ή από συγγενή ανοσοανεπάρκεια και όσοι πάσχουν από κακοήθη νεοπλασματική νόσο και σκλήρυνση κατά πλάκας, αλλά όχι οι απόφοιτοι όλων των Σχολών Επαγγελμάτων Υγείας, οι οποίοι ανήκουν στις υπόλοιπες ειδικότητες, όπως αναφέρονται στην παρ. 1.

Θεωρούμε ότι το γεγονός αυτό αποτελεί διάκριση εις βάρος των ατόμων με κινητική αναπηρία – παραπληγία και ως εκ τούτου, για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας, κρίνουμε απαραίτητο να συμπεριληφθεί και οι προαναφερόμενες κατηγορίες αναπηρίας/χρόνιας πάθησης στις ευνοϊκές διατάξεις της παρ. 1 για όλες τις ειδικότητες.

Άρθρο 81  Επιχορήγηση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας μέσω του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών – Προσθήκη παρ. 2 και 3 στο άρθρο 60 του ν. 4931/2022.

Εκφράζουμε την κατηγορηματική αντίθεσή μας για το άρθρο αυτό, σχετικά με την επιχορήγηση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας (ΕΝ.Α.Ε.) μέσω του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών.

Η εν λόγω ρύθμιση κρίνεται άδικη και αντιδεοντολογική, καθώς δεν έχει προηγηθεί καμία διαδικασία αξιολόγησης των οργανώσεων από αρμόδια επιτροπή, βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και αποτίμησης του έργου τους. Η απουσία διαφανούς και ισότιμης διαδικασίας ενισχύει την αίσθηση μεροληψίας και υπονομεύει την αξιοπιστία των θεσμών εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις, αλλά και των οικογενειών όλων των ατόμων με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες.

Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι η Ε.Σ.Α.μεΑ. αποτελεί τον αντιπροσωπευτικότερο τριτοβάθμιο φορέα της χώρας, εκπροσωπώντας περισσότερες από 30 Εθνικές και Περιφερειακές Ομοσπονδίες, οι οποίες έχουν μέλη συνολικά περισσότερες από πεντακόσιες (500) πρωτοβάθμιες οργανώσεις-Συλλόγους ατόμων με αναπηρία, με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις και οργανώσεις των οικογενειών τους, μεταξύ των οποίων είναι Ομοσπονδίες και Πανελλήνιοι Σύλλογοι ατόμων με χρόνιες παθήσεις, (οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι ιδρυτικά μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ.), όπως Τυφλών, Κωφών, Κινητικά Ανάπηρων, Νεφροπαθών, Μεταμοσχευμένων, Διαβητικών, Αιμορροφιλικών, Καρκινοπαθών, Θαλασσαιμικών, Καρδιοπαθών, πασχόντων από Σκλήρυνση κατά πλάκας, Ψυχικά πασχόντων κ.α., εκπροσωπώντας άμεσα ή έμμεσα τα δικαιώματα και τα συμφέροντα, περισσότερων από δύο εκατομμύρια πολιτών με αναπηρία, με χρόνιες και σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στην χώρα μας και διαθέτει τη δέουσα αναγνωρισιμότητα τόσο εντός της ελληνικής κοινωνίας, όσο και έναντι των αρμοδίων εθνικών και ευρωπαϊκών διοικητικών αρχών.

Επιπλέον, σημειώνεται ότι η Ένωση Ασθενών Ελλάδας χρηματοδοτείται από φαρμακευτικές εταιρείες, άλλες ιδιωτικές εταιρείες και κοινωφελή ιδρύματα, γεγονός που εγείρει σοβαρά ζητήματα ανεξαρτησίας και διαφάνειας και το οποίο θεωρούμε ασυμβίβαστο με τη φύση και τον ρόλο των οργανώσεων εκπροσώπησης ασθενών/χρονίως πασχόντων.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί αξιολόγηση των οργανώσεων και ότι η προβλεπόμενη χρηματοδότηση δεν βασίζεται σε αντικειμενικά ποιοτικά ή ποσοτικά κριτήρια, κρίνουμε ότι η εν λόγω διάταξη δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης και ζητάμε την απόσυρσή της.

Σε αντίθετη περίπτωση, η χρηματοδότηση θα πρέπει να κατανεμηθεί και στις δύο οργανώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 60 του ν. 4931/2022, δηλ. την Ε.Σ.Α.μεΑ. και την ΕΝ.Α.Ε. αναλογικά, βάσει ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων, ανάλογα με τον αριθμό και το εύρος εκπροσώπησης κάθε οργάνωσης.

Άρθρο 83 Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές – Αντικατάσταση άρθρου 2 ν. 2716/1999

Συμπλήρωση του άρθρου 83 ως εξής (βλ. έντονη γραμματοσειρά):

«Το άρθρο 2 του ν. 2716/1999 (Α’ 96), περί σύστασης Γραφείου και Επιτροπής Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές, αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 2

Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές

1. Συστήνεται στο Υπουργείο Υγείας Επιτροπή Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές, η οποία αποτελείται από δεκαπέντε (15) μέλη, με διετή θητεία.

Η Επιτροπή αποτελείται από:

α) επτά (7) διακεκριμένους επιστήμονες από τον χώρο των επιστημών υγείας ή της ψυχικής υγείας ή των κοινωνικών ή οικονομικών ή ανθρωπιστικών ή νομικών επιστημών με κατάρτιση και εμπειρία στο πεδίο της ψυχικής υγείας ή της προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή της διοίκησης των υπηρεσιών υγείας, εκ των οποίων ένας ορίζεται Πρόεδρος,

β) τους Προέδρους των Επιστημονικών Συμβουλίων Ψυχικής Υγείας (Ε.Συ.Ψ.Υ.) των επτά (7) Διοικήσεων Υγειονομικών Περιφερειών (Δ.Υ.Πε) του άρθρου 13 του ν. 5129/2024 (Α’ 124) και

γ) έναν (1) εκπρόσωπο των χρηστών υπηρεσιών ψυχικής υγείας»

δ) Έναν (1) εκπρόσωπο της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία με τον αναπληρωτή του.»

Ευελπιστώντας ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στα δίκαια αιτήματά μας, σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Β. Κούτσιανος

Πηγή: Ε.Σ.Α.μεΑ. 

Η Άννα Μαρία Φωσκόλου για την Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού

Η Άννα Μαρία Φωσκόλου για την Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού

Πολλά είναι τα προβλήματα με τα οποία καλούνται να αναμετρηθούν οι πολίτες με οπτική αναπηρία σήμερα. Η έλλειψη προσβασιμότητας σε δημόσιους χώρους, η ανάγκη για εκπαίδευση σε δεξιότητες καθημερινής διαβίωσης και υποστήριξη, αλλά και η αντιμετώπιση της κοινωνικής απομόνωσης αποτελούν τον «πυρήνα» των ουσιαστικών προβλημάτων.

Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού σήμερα

Προβλήματα που κατά συνέπεια, άμεσα σχετίζονται με την εύρεση εργασίας ή την πρόσβαση στην πληροφορία, με το ζητούμενο να εξακολουθεί να παραμένει η ισότιμη -δικαιωματικά- συμμετοχή τους στην κοινωνία.

Σήμερα, είναι η Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού, που καθιερώθηκε στις ΗΠΑ το 1964 και στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Το Λευκό Μπαστούνι συμβολίζει το δικαίωμα του ατόμου με οπτική αναπηρία για πλήρη αυτονομία, ανεξαρτητοποίηση και ασφάλεια, με την άρση των κοινωνικών, νομικών, φυσικών και τεχνητών εμποδίων, την εξασφάλιση πόλεων προσβάσιμων και προσπελάσιμων. Μία ημέρα ευαισθητοποίησης και «ορατότητας» στο ευρύ κοινό, που θα έπρεπε να ισχύει 365 ημέρες τον χρόνο.

Με την ευκαιρία αυτή, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνομίλησε με το ιδρυτικό μέλος και πρόεδρο του Σωματείου «Αρωγή» που δραστηριοποιείται στις Κυκλάδες, στηρίζοντας άτομα με οπτική αναπηρία, Άννα Μαρία Φώσκολου.

Η ζωή …αλλιώς

Για την Άννα Μαρία Φώσκολου η πορεία ήταν αντίστροφη… Έφυγε από την Τήνο στα 18 χρόνια να σπουδάσει δημόσιες σχέσεις στο ΤΕΙ της Καστοριάς, έχοντας στις αποσκευές της όνειρα και σχέδια για το μέλλον που ήθελε να οικοδομήσει στο αντικείμενο που τόσο πολύ της άρεσε.

Ένα ιατρικό λάθος, όμως, τής στέρησε την όραση. Η επιστροφή στο νησί αναπόφευκτη. Η αποδοχή της νέας κατάστασης ούτε κατά διάνοια εύκολη, ούτε κατά διάνοια γρήγορη…«Έχασα φίλους», θα πει, «δεν ήξεραν και δεν μπορούσαν να διαχειριστούν την κατάσταση, υπήρχε άγνοια για την αναπηρία γενικότερα».

Όμως, και σε αυτήν την περίπτωση η οικογένεια υπήρξε καθοριστικός παράγοντας. «Με αντιμετώπιζε όπως και πριν. Αν έκανα ένα λάθος, ήταν λάθος, δεν υπήρχε το άλλοθι της αναπηρίας» αναφέρει και δηλώνει κατηγορηματικά πως αν ένα άτομο με αναπηρία «δεν έχει υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, δεν θα μπορέσει να σταθεί στα πόδια του».

Το οικογενειακό περιβάλλον είναι το παν, υπογραμμίζει, λέγοντας ότι αυτή ήταν η κινητήριος δύναμη να χτίσει τη ζωή της αλλιώς…

«Βούτηξε» στον κόσμο του τουριστικού marketing & management στο ΕΚΠΑ, έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε ευρωπαϊκά προγράμματα για άτομα με οπτική αναπηρία στην Αθήνα, το Βέλγιο, το Βερολίνο και την Ιταλία.

Το 2022, με την Altera Vita, δημιούργησε διαδικτυακά μαθήματα για χρήση έξυπνων κινητών από άτομα με οπτική αναπηρία, ενώ από το 2024 είναι εντεταλμένη Δημοτική Σύμβουλος για θέματα που αφορούν στα άτομα με αναπηρία στον Δήμο Τήνου.

Εδώ και μερικά χρόνια ούσα ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος του Σωματείου «Αρωγή» κυριολεκτικά οργώνει τις Κυκλάδες: «Πάμε από νησί σε νησί και οργανώνουμε δράσεις ενημέρωσης, για να καταστεί σαφές ότι η οπτική αναπηρία δεν είναι εμπόδιο. Να συνδράμουμε όπου μπορούμε, διότι ξέρετε αν ένα άτομο με αναπηρία δεν γνωρίζει την “Αρωγή”, δεν ανοίγεται εύκολα».

Σταθερή επιχορήγηση δεν υπάρχει, «μέσω των εκδηλώσεων συγκεντρώνονται χρήματα για το επόμενο βήμα και ο στόχος: να πάμε σε όλα τα νησιά».

Κομβικής σημασίας η σωστή ενημέρωση

Η κυρία Φώσκολου είναι κατηγορηματική για τη σημασία της ενημέρωσης: «Όταν ο άνθρωπος ενημερώνεται, αλλάζει» και προσθέτει: «όσο πιο πολύ κινείσαι, τότε πιο εύκολα γίνεται συνείδηση στον άλλον».

Επίσης, θα επισημάνει ότι οι κλειστές, τοπικές κοινωνίες είναι πιο υποστηρικτικές στο κοινωνικό κομμάτι: «Γνωριζόμαστε μεταξύ μας, όταν βγεις, γιατί το θέμα είναι να βγεις, θα βοηθηθείς».

Θα σταθεί με τη σειρά της στην έλλειψη εκπαιδευτών που είναι λίγοι «και τρέχουν ανά την Ελλάδα να μαθαίνουν σε άτομα με πρόβλημα όρασης κινητικότητα» και θα προσθέσει: «Εκπαίδευσα 12 μέλη μας στη Σύρο, αλλά σίγουρα δεν μπορούν να έχουν την πιστοποιημένη εκπαίδευση που απαιτείται».

Αναφέρει, επίσης, ότι οι φορείς είναι εκεί «αρκεί να τους χτυπήσεις την πόρτα, να πεις συγκεκριμένα πράγματα και τούς βοηθήσεις να γίνουν σωστά», και εξηγεί, ότι ναι, γίνονται έργα προσβασιμότητας, αλλά για να μην βρίσκει -όπως λέει, χαριτολογώντας- για παράδειγμα ο οδηγός όδευσης τυφλών (οι ανάγλυφες λωρίδες στα πεζοδρόμια) σε κολώνα, θα πρέπει κατά τη διάρκειά τους αλλά και όταν παραδίδονται να ελέγχονται από αυτούς που τα χρησιμοιποιούν για τη λειτουργικότητά τους.

Η Άννα Μαρία Φώσκολου πιστεύει πολύ στα παιδιά και τη σωστή ενημέρωσή τους. «Τα παιδιά είναι σφουγγάρια. Αν πας μια φορά και τους μιλήσεις και πας και δεύτερη, θα σου πουν ό,τι τούς ανέφερες την πρώτη φορά και θα μεταφέρουν το μήνυμα και στους γονείς τους».

Οι εκπαιδευτικές συναντήσεις σε σχολεία και μέσα από διαδραστικά παιχνίδια, είναι κομβικής σημασίας για την ίδια, προκειμένου τα παιδιά να έχουν τη σωστή ενημέρωση και «μακάρι να μπορούσε να εισαχθεί ένα μάθημα για τις αναπηρίες στα σχολεία». Διότι, όπως επισημαίνει, πρέπει να δούμε αλλιώς την αναπηρία: «Η αναπηρία, δεν σημαίνει ότι δεν είσαι λειτουργικός άνθρωπος».

Πηγή: https://tinostoday.gr 

Μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα για τους ογκολογικούς/χρόνια πάσχοντες ασθενείς και σε όσους έχουν αναπηρία άνω του 80% ζητά η Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδος

 

Μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα για τους ογκολογικούς/χρόνια πάσχοντες ασθενείς και σε όσους έχουν αναπηρία άνω του 80% ζητά η Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδος

Σύνταξη

Βασίλης Καραμπάσης

Θεσσαλονίκη: Μηδενική συμμετοχή στα φάρμακα για τους ογκολογικούς/χρόνια πάσχοντες ασθενείς και σε όσους έχουν αναπηρία άνω του 80% ζητά η Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδος

Δωρεάν παροχή όλων των φάρμακων για τους ογκολογικούς ασθενείς, χρόνια πάσχοντες καθώς και σε όλα τα άτομα με αναπηρία άνω του 80% αναπηρία -όπως γίνεται και στις απεικονιστικές εξετάσεις- ζητά η Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδος, με επιστολή της προς τον πρωθυπουργό και τους υπουργούς Υγείας και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Καρκινοπαθών Ελλάδος, με την πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση υπ’ αριθμ. 43(α)40321/2025, τροποποιήθηκε ο κατάλογος παθήσεων, των οποίων τα φάρμακα χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή και επεκτάθηκε η πλήρης απαλλαγή από συμμετοχή μόνο στα άτομα με αναπηρία όρασης άνω του 80%, μαζί με τους μεταμοσχευθέντες, τους ασθενείς τελικού σταδίου χρόνιας νεφρικής νόσου και τους τετραπληγικούς. Η Ομοσπονδία χαρακτηρίζει τη ρύθμιση αυτή ως μονομερή και διακριτική, καθώς εξαιρεί τους ογκολογικούς ασθενείς, τους χρονίως πάσχοντες και τα άτομα με άλλες μορφές αναπηρίας άνω του 80%, δημιουργώντας ανισότητες στην πρόσβαση στη φαρμακευτική αγωγή.

Στην επιστολή, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται ότι:

Η φαρμακευτική συμμετοχή των πολιτών ανήλθε σε 740 εκατ. ευρώ το 2023 και σε 810 εκατομμύρια ευρώ το 2024.

Η μέση σύνταξη αναπηρίας για το 2025 φτάνει μόλις τα 690 ευρώ, ενώ το επίδομα βαριάς αναπηρίας είναι 338 ευρώ.

Η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη θέση στην Ε.Ε. ως προς το ποσοστό ιδιωτικών πληρωμών για την υγεία (34,3%), με 8 στους 10 πολίτες με αναπηρία να μειώνουν βασικές δαπάνες διαβίωσης για να καλύψουν ανάγκες υγείας.

Κάθε χρόνο, περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κύρια αιτία είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι οποίες ευθύνονται για το 32% αυτών των θανάτων. Ακολουθεί ο καρκίνος, με 22%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat για το 2022. Το ίδιο ισχύει και για την Ελλάδα.

Ο αριθμός νέων κρουσμάτων καρκίνου παγκοσμίως προβλέπεται να αυξηθεί κατά 61% έως το 2050 (30,5 εκατομμύρια άνθρωποι με νέες διαγνώσεις καρκίνου) και των θανάτων από καρκίνο κατά σχεδόν 75% (18,6 εκατομμύρια).

Πηγή: www.ertnews.gr 

Συνήγορος του Πολίτη - THE GREEK OMBUDSMAN @Synigoros 2025 ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΤΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΕΥΑΛΩΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 15 ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ 15 ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ 33

Συνήγορος του Πολίτη - THE GREEK OMBUDSMAN

@Synigoros

2025

ΠΕΡΙΕΧΌΜΕΝΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΝΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ: ΔΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΤΟΝΟ ΣΤΗΝ

ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΕΥΑΛΩΤΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 15

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ 15

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ 33

Περιορισμένη όραση-τύφλωση 43

Βαρηκοΐα – Κώφωση 44

Κινητικές αναπηρίες 45

Νοητική αναπηρία 45

Ψυχική Διαταραχή 46

 

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

ΤΊ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΊΖΟΥΜΕ

Σύμφωνα με το άρθρο 1 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων

με αναπηρία:

«Στα άτομα με αναπηρία συμπεριλαμβάνονται άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, νοητικές, πνευματικές ή αισθητηριακές βλάβες, οι οποίες σε αλληλεπίδραση

με διάφορα εμπόδια δύνανται να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική

συμμετοχή τους στην κοινωνία σε ίση βάση με τους άλλους».

Η Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία αποτελεί ορόσημο στην προσπάθεια προώθησης, προστασίας και διασφάλισης της πλήρους και ομοιόμορφης εφαρμογής

των δικαιωμάτων και ελευθεριών τους. Κυρώθηκε από την Ελλάδα

με τον ν. 4074/2012 και αποτελεί έκτοτε εθνικό δίκαιο.

https://amea.gov.gr/legislation/1/750

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία12:

«Ως «Άτομα με Αναπηρίες (ΑμεΑ)» νοούνται τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές, ψυχικές, διανοητικές ή αισθητηριακές δυσχέρειες, οι οποίες σε αλληλεπίδραση με διάφορα εμπόδια, ιδίως θεσμικά, περιβαλλοντικά ή εμπόδια κοινωνι12. Άρθρο 60 του ν. 4488/2017 (ΦΕΚ Α΄137).

 

34

κής συμπεριφοράς, δύναται να παρεμποδίσουν την πλήρη και αποτελεσματική

συμμετοχή των ατόμων αυτών στην κοινωνία σε ίση βάση με τους άλλους».

Τα άτομα με οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας (σωματική, ψυχική, διανοητική, αισθητηριακή, κ.ά.) περιλαμβάνονται στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες13.

Η αναπηρία με αριθμούς:

Παγκοσμίως: Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι 1,3 δισεκατομμύρια - το ένα έκτο του παγκόσμιου πληθυσμού - ζουν με σοβαρή αναπηρία14.

Στην Ευρώπη: Ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις

εκτιμάται σε 92 εκατομμύρια, ή 24,9% του γενικού πληθυσμού (Ευρωπαϊκή

Επιτροπή, 2023b). Τα ηλικιωμένα άτομα με αναπηρία αντιπροσωπεύουν το

48,6 % του γενικού πληθυσμού με αναπηρία. Σε έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2023) το 2020 στις χώρες της ΕΕ περίπου το 27,2 % των γυναικών

ηλικίας 16 ετών και άνω δήλωσαν αναπηρία (περιορισμός δραστηριοτήτων)

σε σύγκριση με το 22,4 % των ανδρών της ίδιας ηλικιακής ομάδας15.

Στην Ελλάδα: Ένας στους τέσσερις ανθρώπους στην Ελλάδα (24,3%) δηλώνει ότι αισθάνθηκε «σοβαρά περιορισμένος» (10,2%) ή «μέτρια περιορισμένος» (14,1%) στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων τουλάχιστον

τους τελευταίους έξι μήνες λόγω προβλημάτων υγείας, ενώ το αντίστοιχο

ποσοστό για τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών ξεπερνά το 60% (Προεδρία

της Κυβέρνησης της Ελλάδας, 2024). Για τους Έλληνες, ηλικίας άνω των 16

ετών και πάνω από το 25% είναι γυναίκες που παρουσιάζουν αναπηρία και

περίπου το 22% είναι άνδρες16.

Ειδικά η ψυχική υγεία στην Ελλάδα

Η ψυχική υγεία στην Ελλάδα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, με αυξανόμενες ανάγκες και περιορισμένους πόρους.

Πριν από την πανδημία COVID-19, περίπου ένας στους πέντε Έλληνες αντιμετώπιζε πρόβλημα ψυχικής υγείας, με υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των γυναικών και των ατόμων με χαμηλότερο εισόδημα.

13. Άρθρο 2 παρ. 8 του ν. 4430/2016.

14. Εθνική Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία

https://www.amea.gov.gr/strategy/strategy-2024-2030

15. Εuropean comparative data on persons with disabilities

https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/90971734-84fc-11ee-99ba01aa75ed71a1/language-en

16. Εθνική Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία https://www.amea.gov.gr/

strategy/strategy-2024-2030

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

35

◀ Το 2023, έρευνα για την ψυχική υγεία των εργαζομένων στην Ελλάδα κατέδειξε αυξημένες ενδείξεις κατάθλιψης, άγχους και θυμού, ιδιαίτερα μεταξύ

των γυναικών και των νέων.

Υπηρεσίες και Χρηματοδότηση

◀ Η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των τελευταίων χωρών της ΕΕ όσον αφορά

τις δαπάνες για υπηρεσίες ψυχικής υγείας, με ποσοστό μόλις 1,7% των συνολικών δαπανών υγείας, έναντι 4,9% του μέσου όρου της ΕΕ.

◀ Το μεγαλύτερο μέρος των ιδιωτικών δαπανών για ψυχική υγεία στην Ελλάδα

προέρχεται από άμεσες ιδιωτικές πληρωμές, ποσοστό που υπερβαίνει κατά

πολύ τον μέσο όρο της ΕΕ.

Η ψυχική υγεία στην Ελλάδα απαιτεί άμεση και συντονισμένη δράση, με έμφαση

στην ενίσχυση των υπηρεσιών, την αύξηση της χρηματοδότησης και την ευαισθητοποίηση του κοινού.

ΤΑ ΆΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΊΑ ΣΥΝΑΝΤΟΎ Ν ΣΥΝΕΧΏΣ

Φυσικά εμπόδια τα οποία δυσχεραίνουν την κινητικότητά τους ή την πρόσβασή τους σε έναν τόπο, ‡ Π.χ. σκαλοπάτια και κράσπεδα που εμποδίζουν την είσοδο σε κτίριο

ή τη χρήση πεζοδρομίου, στενοί διάδρομοι, γκισέ πολύ ψηλά, πόμολα

δύσκολα στην χρήση. Τα φυσικά εμπόδια μπορεί να δυσκολεύουν όχι

μόνο την πρόσβαση αλλά και την εξυπηρέτηση σε δημόσιες υπηρεσίες

(ενδεικτικά, σε υπηρεσία δημόσιας υγείας, το ύψος μηχανήματος μαστογραφίας που απαιτεί από γυναίκα με κινητική αναπηρία να στέκεται

όρθια, ενώ η ίδια είναι σε αμαξίδιο).

Κοινωνικά και συμπεριφορικά εμπόδια που περιλαμβάνουν τα στερεότυπα, το στίγμα, τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις από τα υπόλοιπα μέλη

της κοινωνίας.

Εμπόδια επικοινωνίας, φυσικής, γραπτής, ηλεκτρονικής, ψηφιακής που

βιώνουν κυρίως τα άτομα με λειτουργικά και κινητικά προβλήματα, ‡ ενδεικτικά, γραπτά μηνύματα που τα άτομα με προβλήματα όρασης

μπορεί να μην είναι σε θέση να λάβουν, χρήση «τεχνικής γλώσσας», μακρών προτάσεων και λέξεων με πολλές συλλαβές που μπορεί να αποτελούν εμπόδιο για τα άτομα με γνωστικές διαταραχές, ιστοσελίδες που

δεν υποστηρίζουν λογισμικό αναγνώστη οθόνης, πολύ μικρά γράμματα

σε έντυπα, μη καθαρά/εύληπτα σχήματα/σύμβολα σε ταμπέλες/πινακίδες κ.ά.

 

36

Νομικά εμπόδια, τα οποία σχετίζονται με τη μη εφαρμογή των υφιστάμενων

νόμων και κανονισμών που απαιτούν τα προγράμματα και οι δραστηριότητες

να είναι προσβάσιμα στα άτομα με αναπηρία.

Εμπόδια κατά την εφαρμογή δημόσιων πολιτικών, όταν στο στάδιο του σχεδιασμού τους δεν είχαν ληφθεί υπόψη οι ανάγκες των ατόμων με αναπηρία, ‡ π.χ. προγράμματα για την παιδεία, την εκκένωση περιοχών μετά από

φυσικές καταστροφές, την πρόσβαση σε πολιτιστικούς χώρους από

άτομα με κινητική αναπηρία, τη χρήση εξοπλισμού σε διάφορα προγράμματα παροχής υπηρεσιών υγείας, κ.ά.

Όλα τα παραπάνω εμπόδια μπορούν να οδηγήσουν τα άτομα με αναπηρία σε

κοινωνική απομόνωση, στιγματισμό, αποκλεισμό, ανεργία και σε στέρηση θεμελιωδών ατομικών δικαιωμάτων.

Πολλά από τα εμπόδια αλλά και τα μέτρα που λαμβάνονται για την

προσβασιμότητα και την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία

διευκολύνουν και τα εν γένει εμποδιζόμενα άτομα (όπως άτομα

μεγάλης ηλικίας, ή άτομα με προσωρινούς τραυματισμούς κ.λπ.).

ΘΥΜΌΜΑΣΤΕ ΌΤΙ

Τα εμπόδια, οι διακρίσεις και τα στερεότυπα λόγω αναπηρίας αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικές προκλήσεις και γίνονται ακόμα πιο εμφανή, όταν τα άτομα με

αναπηρία αλληλεπιδρούν με υπηρεσίες του δημόσιου τομέα.

Οι εξυπηρετούμενοι/ες μπορεί να εμπίπτουν σε περισσότερες από μία κατηγορίες αναπηρίας αλλά και ευαλωτότητας (π.χ. πρόσφυγας και αναπηρία, ηλικιωμένοι και αναπηρία κ.λπ.).

Καθώς οι αναπηρίες και τα προβλήματα υγείας αυξάνονται με την ηλικία, τα

άτομα 65 ετών και άνω επισκέπτονται τις δημόσιες υπηρεσίες, ιδίως αυτές που

εντάσσονται στον τομέα της υγείας, με μεγαλύτερη συχνότητα, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές.

Είναι επομένως απαραίτητη η συνδρομή μας, τόσο κατά την πρόσβαση στις

υπηρεσίες μας, όσο και κατά τη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους.

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

37

Δικτυωνόμαστε και διατηρούμε συνεχή και ανοιχτή επικοινωνία

με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.)

και τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Εμπλέκουμε τα ίδια τα

άτομα με αναπηρία στην προσπάθεια βελτίωσης των διοικητικών

υπηρεσιών.

https://www.esamea.gr/el

ΠΡΟΣΒΑΣΗ

ΔΙΑΣΦΑΛΊΖΟΥΜΕ, ΚΑΤΆ ΤΟΝ ΛΌΓΟ ΤΩΝ ΑΡΜΟΔΙΟΤΉΤΩΝ

ΜΑΣ, ΑΝΕΜΠΌΔΙΣΤΗ ΠΡΌΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΊΑ ΜΑΣ

Εξίσου κρίσιμη με την ορθή εξυπηρέτηση των πολιτών με αναπηρία και τη διεκπεραίωση των αιτημάτων τους από τη δημόσια διοίκηση, είναι η διασφάλιση της

ανεμπόδιστης πρόσβασής τους στον ίδιο τον χώρο της αρμόδιας υπηρεσίας.

Δεδομένου ότι οι αναπηρίες είναι πολλών ειδών (κινητικές, ασθητηριακές, διανοητικές, ψυχικές αλλά και συνδυασμός αυτών, η λεγόμενη πολυαναπηρία), η προσβασιμότητα πρέπει να κατανοηθεί

ως μία αλυσίδα που η παραμικρή ασυνέχεια την ακυρώνει.

Πρόσβαση στους εξωτερικούς χώρους

Παρέχουμε σαφείς οδηγίες, διαθέσιμες στην επίσημη ιστοσελίδα της υπηρεσίας, σχετικά με το δρομολόγιο που πρέπει να ακολουθήσουν τα άτομα με

αναπηρία και γενικά οι ευάλωτοι πολίτες για να έχουν πρόσβαση. Υποδεικνύουμε τις διαθέσιμες επιλογές μετακίνησης με τα δημόσια μέσα μαζικής

μεταφοράς (πλησιέστεροι σταθμοί μετρό και στάσεις λεωφορείων) και με

ιδιωτικό μέσο, ώστε να διασφαλίζεται η ικανότητά τους να μετακινούνται

αυτόνομα.

Φροντίζουμε για την τήρηση των προϋποθέσεων ώστε να είναι προσβάσιμος ο περιβάλλων την υπηρεσία χώρος.

Μεριμνούμε ώστε να υπάρχουν επαρκείς χώροι στάθμευσης για άτομα με

αναπηρία (περίπου το 5% των συνολικά προβλεπόμενων χώρων στάθμευσης), σωστά διαστασιολογημένοι, με οριζόντια και κάθετη σήμανση, κοντά

στην είσοδο του κτιρίου.

 

38

Διασφαλίζουμε εξίσου προσβάσιμη συνέχεια μέχρι την είσοδο του κτιρίου

με ειδική μέριμνα για τα άτομα με περιορισμένη όραση ή καθόλου όραση, όπως πρόβλεψη για όδευση τυφλών.

Αν στην είσοδο υπάρχουν σκαλοπάτια, πρέπει να συνυπάρχει και ράμπα, επίσης σωστά διαστασιολογημένη και με σωστή κλίση, με προστατευτικά κιγκλιδώματα και χειρολισθήρες στα δύσκολα σημεία.

Προσβασιμότητα εντός της υπηρεσίας

Για τη μετακίνηση μεταξύ των ορόφων, ο ανελκυστήρας πρέπει να έχει τις

σωστές διαστάσεις ώστε να είναι εφικτή η είσοδος αμαξιδίου. Πρέπει επίσης να υπάρχει επαρκής χώρος και για τον/την συνοδό του μετακινούμενου

ατόμου.

Προνοούμε ώστε εντός των χώρων να γίνεται χρήση αντιολισθητικών διαδρόμων, να υπάρχουν χαμηλοί πάγκοι ή καρέκλες.

Φροντίζουμε οι εσωτερικοί επισκέψιμοι χώροι να είναι άνετοι, χωρίς εμπόδια και υψομετρικές διαφορές και να μην υπάρχουν εμπόδια καθ΄οδόν προς

τα σημεία εξυπηρέτησης. Αν αυτό σε κάποιες περιπτώσεις δεν μπορεί να

αποφευχθεί, επισημαίνουμε τα σημεία στα οποία απαιτείται ιδιαίτερη προφύλαξη.

Λαμβάνουμε υπόψη ότι οι διάδρομοι και οι πόρτες πρέπει να έχουν επαρκές

άνοιγμα για τη διέλευση ατόμου που χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο, ηλεκτρικό σκούτερ ή περιπατήρα. Πρέπει επίσης να προβλέπεται επαρκής χώρος προκειμένου να υπάρχει δυνατότητα ελιγμού, περιστροφής, ανάπαυσης

και στάσης χρηστών αμαξιδίων ή άλλων βοηθημάτων μετακίνησης.

Φροντίζουμε να υπάρχουν στα απαραίτητα σημεία χειρολαβές τοποθετημένες στο κατάλληλο ύψος.

Μεριμνούμε ώστε τα σημεία εξυπηρέτησης και τα γραφεία υποδοχής να βρίσκονται, ει δυνατόν, σε ύψος προσβάσιμο σε χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου

και να είναι κατάλληλα διαμορφωμένα ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση

στην πληροφορία για άτομα με διάφορες αναπηρίες.

Διασφαλίζουμε ότι σε κάθε όροφο υπάρχουν επαρκείς χώροι υγιεινής κατάλληλα διαμορφωμένοι για άτομα με αναπηρίες.

Διαμορφώνουμε κατάλληλα τους χώρους καταφυγής και τις οδεύσεις διαφυγής για περιπτώσεις κινδύνου, ώστε να μπορεί να γίνει χρήση τους και

από άτομα με κινητικές ή άλλες αναπηρίες και φροντίζουμε να υπάρχει σχετική πληροφόρηση σε κομβικά σημεία της υπηρεσίας .

Διαθέτουμε καλή και εύληπτη σήμανση με χρωματικές αντιθέσεις και εικονίδια, καθώς και πιθανό σχεδιάγραμμα του χώρου, για άτομα με γνωστικές

δυσλειτουργίες και δυσκολίες αντίληψης (διαταραχές μνήμης, φάσμα αυτισμού, αναλφάβητοι κ.λπ).

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

39

Εγκαθιστούμε κατάλληλο φωτισμό εκτός και εντός του κτιρίου που επιτρέπει να γίνεται αντιληπτός ο περιβάλλων χώρος από άτομα με προβλήματα

όρασης. Πρέπει να αποφεύγονται οι γυαλιστερές επιφάνειες που αντανακλούν έντονα το φως.

Τα κωφά άτομα χρειάζονται επίσης καλό φωτισμό, προκειμένου να βλέπουν

τις κινήσεις ή να παρακολουθούν τη νοηματική γλώσσα.

Προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση στην πληροφορία, φροντίζουμε

να υπάρχουν διαθέσιμα προσβάσιμα φυλλάδια, υποδείγματα επιστολών και

ενημερωτικό υλικό. Μεταξύ αυτών, σημαντικό είναι να υπάρχει και ενημέρωση με τη χρήση εύληπτων εικονογραμμάτων, συνοδευόμενων από απλό και

σαφές κείμενο για τα άτομα με προβλήματα ακοής.

Ορίζουμε ως ειδικό σημείο επαφής, υπάλληλο εκπαιδευμένο να παρέχει βοήθεια και υποστήριξη.

Προβλέπουμε την εγκατάσταση τηλεφώνων εξοπλισμένων με τηλεπικοινωνιακές συσκευές για άτομα με κώφωση ή βαρηκοΐα κ.λπ.

Τοποθετούμε μηχανήματα/μετρητές/εργαλεία προσαρμοσμένα για ύψος

ατόμων ιδιαίτερα χαμηλού αναστήματος ή ατόμων που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο.

Εγκαθιστούμε, αν είναι δυνατόν, ειδικές τεχνικές και βοηθητικές συσκευές, ώστε άτομα με προβλήματα όρασης να μπορούν να προσανατολίζονται κατάλληλα και να ανιχνεύουν το περιβάλλον (κατάλληλους ήχους, διαφορετικό

φωτισμό ή χρωματισμό των τοίχων, ειδική σήμανση και συνοδεία από γραφή

Braille, διαδρόμους ή οδεύσεις τυφλών κ.λπ).

Πραγματοποιούμε συχνούς ελέγχους διατήρησης και συντήρησης της προσβασιμότητας.

Προτεραιοποιούμε και ανταποκρινόμαστε άμεσα σε καταγγελίες για μείωση

κοινόχρηστων χώρων ή γενικότερα παρεμπόδιση της προσβασιμότητας.

Στην έδρα κάθε Περιφέρειας προβλέπεται η σύσταση Περιφερειακής Επιτροπής Προσβασιμότητας, η οποία είναι μεταξύ άλλων αρμόδια για τη γνωμοδότηση επί ζητημάτων προσβασιμότητας των ΑμεΑ και των εμποδιζόμενων ατόμων και επί ζητημάτων

σχετικών με την εφαρμογή των διατάξεων για την προσβασιμότητα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (Ν.Ο.Κ.) και του Κτιριοδομικού Κανονισμού, καθώς και των διατάξεων που αφορούν σε

θέματα προσβασιμότητας των υπαίθριων δημόσιων ή κοινοχρήστων χώρων17.

17. Άρθρο 18 του ν. 4495/2017, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει (ΦΕΚ Α΄167).

 

40

Ειδικά για την Περιφέρεια Αττικής, η υπηρεσία υποβολής αιτήματος για έκδοση γνωμοδότησης παρέχεται στους ενδιαφερόμενους

πολίτες και μέσω της πλατφόρμας gov.gr με την εισαγωγή των κωδικών τους TAXISNET.

https://www.gov.gr/regions/periphereia-attikes/periphereiaattikes/

aitema-gnomodoteses-prosbasimotetas-atomon-meanaperiaempodizomenon-atomon

ΓΕΝΙΚΈΣ ΟΔΗΓΊΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΆΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΆΤΟΜΑ ΜΕ

ΑΝΑΠΗΡΊΑ

Δίνουμε προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρία ή/και τους/τις συνοδούς

τους ανεξάρτητα από τον αριθμό των ατόμων που βρίσκονται σε αναμονή

στην υπηρεσία. Μεταξύ περισσότερων ατόμων με αναπηρία προσπαθούμε

να εξυπηρετήσουμε κατά προτεραιότητα εκείνο το οποίο θα επιβαρύνει περισσότερο σωματικά/ψυχικά η αναμονή.

Αντιμετωπίζουμε τους εξυπηρετούμενους με αναπηρία με σεβασμό, επαγγελματισμό, και ανθρωπιά. Διασφαλίζουμε ότι κατά την επαφή τους με τη

Διοίκηση δεν θα αισθανθούν αποκλεισμό και δεν θα βιώσουν μειονεκτική

μεταχείριση ή στιγματισμό.

Αν δεν είμαστε σίγουροι για το τί πρέπει να κάνουμε, ρωτάμε τον πολίτη:

«πώς μπορώ να σας βοηθήσω;». Προσέχουμε εάν χρειάζεται κάποια επιπλέον επεξήγηση, ή εάν δεν καταλαβαίνει κάτι προκειμένου να ολοκληρώσει

την υπόθεσή του. Αν δεν μπορούμε να καταλάβουμε τί μας λέει κάποια/ος, απλά ρωτάμε ευγενικά ξανά.

Κατανοούμε την ιδιαιτερότητα της εκάστοτε εξυπηρετούμενης ομάδας: ορισμένες αναπηρίες δεν είναι ορατές. Αφιερώνουμε χρόνο για να ανακαλύψουμε τις ανάγκες των πολιτών-χρηστών των παρεχόμενων υπηρεσιών μας, παρά τις όποιες δυσκολίες.

Επικοινωνούμε με προθυμία, αισιοδοξία και υπομονή: χαμογελάμε, χαλαρώνουμε και έχουμε κατά νου ότι τα άτομα με αναπηρία θέλουν να βιώσουν μια

ικανοποιητική και αποτελεσματική εξυπηρέτηση.

Επικοινωνούμε κατάλληλα με κιναισθητικά μέσα: κοιτάμε τον πολίτη στο

ύψος των ματιών του, αλλά όχι επίμονα. Μιλάμε ευθέως σε ένα άτομο με

αναπηρία, όχι στον διερμηνέα του ή στον συνοδό του. Χρησιμοποιούμε απλή, φιλική γλώσσα χωρίς να υιοθετούμε έναν τρόπο που υποβιβάζει τη νοημοσύνη του. Τα άτομα που έχουν πρόβλημα κινητικό δεν έχουν και νοητικό.

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

41

Υιοθετούμε σύντομες προτάσεις και εξηγούμε τις απαιτήσεις της νομοθεσίας με ενσυναίσθηση και σεβασμό.

Ζητάμε άδεια πριν αγγίξουμε ένα αναπηρικό αμαξίδιο ή ένα τμήμα αναπηρικού εξοπλισμού.

Αλληλοεπιδρούμε ανάλογα με τον συγκεκριμένο και αναγνωρισμένο τύπο

αναπηρίας που το άτομο κατέχει.

Δεν διστάζουμε να ρωτήσουμε ευγενικά εάν το άτομο δεν ακούει καλά ή εάν

χρειάζεται κάποιου άλλου είδους προσοχή όσο τον εξυπηρετούμε (π.χ. μήπως χρειάζεται καρέκλα, ή νερό κ.ά.).

Η εξυπηρέτηση κάποιων ατόμων με αναπηρία απαιτεί περισσότερο χρόνο

από το συνηθισμένο για να κατανοήσουν και να ανταποκριθούν, γι’αυτό θα

πρέπει να εξοπλιστούμε με υπομονή, αισιοδοξία και προθυμία ώστε να αναζητήσουμε τον κατάλληλο τρόπο επικοινωνίας.

Διευκολύνουμε τη συνεργασία μεταξύ περισσότερων συναρμόδιων υπηρεσιών ώστε να επιλυθεί το θέμα για το οποίο έχει προσέλθει ο πολίτης.

Παραπέμπουμε και ενημερώνουμε:

Η Εθνική Πύλη Αναπηρίας αποτελεί τον κεντρικό κόμβο εξυπηρέτησης και πληροφόρησης των ατόμων με αναπηρία.

https://epan.gov.gr/

Μέσω της Πύλης, τα άτομα με αναπηρία μπορούν να:

- υποβάλουν αίτημα για αξιολόγηση και πιστοποίηση αναπηρίας

μέσω των νέων ψηφιακών υπηρεσιών του Κέντρου Πιστοποίησης

Αναπηρίας (e-ΚΕΠΑ)

- υποβάλουν αίτημα για χορήγηση Κάρτας Αναπηρίας

- έχουν πρόσβαση στα διαθέσιμα δεδομένα τους που τηρούνται

στο Ψηφιακό Μητρώο Ατόμων με Αναπηρία

- πληροφορηθούν για τις διαθέσιμες παροχές που σχετίζονται με

την αναπηρία, καθώς και για τα κριτήρια επιλεξιμότητας αυτών

Στην ψηφιακή πύλη για τα άτομα με αναπηρία υπάρχει διαθέσιμη

και κωδικοποιημένη η νομοθεσία που αφορά στα δικαιώματα των

ατόμων με αναπηρία, η οποία συνεχώς εμπλουτίζεται.

https://amea.gov.gr/

 

42

ΤΊ ΑΠΟΦΕΎΓΟΥΜΕ

Δεν κάνουμε ερωτήσεις για την αναπηρία, παρά μόνο αν αυτό είναι απαραίτητο για τη βοήθεια που θα παράσχουμε.

Αποφεύγουμε τις στερεοτυπικές αντιλήψεις, δεν χρησιμοποιούμε κατηγοριοποιήσεις και προτιμάμε να δίνουμε έμφαση στις ανάγκες του πολίτη ως

ανθρώπου, τόσο όταν συντάσσουμε κείμενο με αποδέκτη ένα άτομο με αναπηρία, όσο και όταν του απευθυνόμαστε προφορικά και διά ζώσης.

Δεν κάνουμε υποθέσεις σχετικά με το είδος της αναπηρίας ή των αναπηριών

που έχει ένα άτομο.

Δεν δείχνουμε οίκτο ή συγκαταβατικότητα.

Δεν απευθυνόμαστε σε ένα άτομο με αναπηρία με υπερβολική οικειότητα ή

με εκφράσεις οικειότητας όπως «γλυκιά μου» ή «καλή μου».

Δεν αντιμετωπίζουμε τον πολίτη με αναπηρία ως ένα ακόμη πρόβλημα/βάρος στην υπηρεσία, αντιθέτως, δείχνουμε διαθεσιμότητα και προθυμία, διάθεση υποστήριξης και αρωγής ώστε να νοιώσει άνετα.

Δεν ακουμπάμε τα άτομα με αναπηρία ή τους συνοδούς τους στο κεφάλι ή σε

άλλο μέρος του σώματός τους και δεν τους μιλάμε σαν να ήταν παιδιά.

Δεν παρεμβαίνουμε ούτε αναμιγνυόμαστε χωρίς άδεια, ρωτάμε πριν προσφερθούμε να βοηθήσουμε: οι πολίτες γνωρίζουν αν χρειάζονται βοήθεια

και πώς μπορούμε να τους την παρέχουμε.

Σε καμία περίπτωση δεν αποφεύγουμε ή αναβάλλουμε την εξυπηρέτησή

τους (ακόμα και αν διαφαίνεται ότι θα είναι μια δύσκολη περίπτωση π.χ. ψυχικά ασθενούς), αλλά προσπαθούμε να δείξουμε πάντοτε τον καλύτερό μας

εαυτό κατά την επικοινωνία μας μαζί τους.

Αποφεύγουμε την απόλυτα γραφειοκρατική προσέγγιση και αναζητούμε λύσεις που θα διευκολύνουν.

Συνεργαζόμαστε με τα Σημεία Αναφοράς για τα άτομα με αναπηρία των υπηρεσιών στις οποίες υπηρετούμε και επικοινωνούμε τις ανάγκες και τα προβλήματα: σύμφωνα με τις επιταγές της

Σύμβασης του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία

και το άρθρο 71 του ν. 4488/2017, σε κάθε Υπουργείο, Περιφέρεια

και Δήμο ορίζεται Σημείο Αναφοράς για την παρακολούθηση της

εφαρμογής της Σύμβασης αντίστοιχα σε κεντρικό, περιφερειακό

και τοπικό επίπεδο.

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

43

Μπορούμε να ενημερωθούμε για τα Σημεία Αναφοράς Υπουργείων, Περιφερειών και Δήμων και τα στοιχεία επικοινωνίας τους

στην ψηφιακή πύλη

https://amea.gov.gr/coordination

ΕΙΔΙΚΌΤΕΡΑ ΑΝΆ ΕΊΔΟΣ ΑΝΑΠΗΡΊΑΣ:

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΈΝΗ ΌΡΑΣΗ-ΤΎΦΛΩΣΗ

Φροντίζουμε να υπάρχει διαθέσιμο ενημερωτικό έντυπο υλικό με μεγάλους, έντονους και με μεγάλη χρωματική αντίθεση χαρακτήρες, καθώς και σε μορφή Braille.

Στο Ειδικό Εκτυπωτικό Τμήμα του Φάρου Τυφλών της Ελλάδος

είναι δυνατή η εκτύπωση καταλόγων, εντύπων, πινακίδων στη γραφή Braille, καθώς και ανάγλυφων κατόψεων προκειμένου να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα της υπηρεσίας.

http://www.fte.gr

Όταν εξυπηρετούμε τυφλό άτομο ή άτομο με προβλήματα όρασης, το ενημερώνουμε για την παρουσία μας, συστηνόμαστε και το ενημερώνουμε πάλι

όταν φεύγουμε.

Ένα τυφλό άτομο δεν χρειάζεται πάντα βοήθεια. Αν διαπιστώσουμε ότι βρίσκεται σε δύσκολη θέση, ρωτάμε πρώτα ήρεμα και ευγενικά αν μπορούμε να

βοηθήσουμε.

Δεν το πιάνουμε απότομα από το μπράτσο, δεν του φωνάζουμε. Αν ζητήσει

βοήθεια, μπορούμε να προσφέρουμε το χέρι ή τον αγκώνα μας ως οδηγό και

το αφήνουμε να στηριχτεί σε μας όπως το βολεύει.

Σε περίπτωση που χρειαστεί να δώσουμε προφορικές οδηγίες στο άτομο με

πρόβλημα όρασης για να κινηθεί στον χώρο, χρησιμοποιούμε λέξεις με συγκεκριμένη έννοια, όπως «δεξιά-αριστερά, μπροστά-πίσω» και όχι αόριστη, όπως «εδώ-εκεί». Δεν το αφήνουμε μόνο στη μέση ενός δωματίου, προσφέρουμε κάθισμα ή το οδηγούμε σε ένα άνετο σημείο.

Εάν προσφέρουμε κάθισμα, τοποθετούμε απαλά το χέρι του ατόμου στην

πλάτη ή στο χερούλι του καθίσματος και το αφήνουμε να καθίσει μόνο του.

Σε περίπτωση που το τυφλό άτομο συνοδεύεται από σκύλο-οδηγό:

 

44

‡ Δεν μιλάμε άσχημα σε έναν τυφλό χρήστη σκύλου-οδηγού και δεν τον κάνουμε να απολογηθεί για πράξεις του σκύλου του.

‡ Δεν πιάνουμε ποτέ έναν σκύλο-οδηγό από το σαμάρι ή το λουρί του, προσπαθώντας να καθοδηγήσουμε κάπου τον τυφλό χρήστη.

‡ Δεν απευθυνόμαστε ποτέ στον σκύλο χωρίς να απευθυνθούμε πρώτα

στον τυφλό-χρήστη, γιατί κάτι τέτοιο θα μπορούσε να μπερδέψει έναν

άνθρωπο που είναι τυφλός.

‡ Δεν χαϊδεύουμε τον σκύλο-οδηγό ούτε αποσπούμε με άλλο τρόπο την

προσοχή του. Θυμόμαστε ότι είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια του ιδιοκτήτη του και εκείνη την ώρα εργάζεται. Ρωτάμε πρώτα τον χρήστη αν

μπορούμε να ακουμπήσουμε τον σκύλο.

‡ Εάν η θέση όπου έχει ξαπλώσει ή περιμένει ένας σκύλος-οδηγός δυσκολεύει τη λειτουργία της υπηρεσίας, ζητάμε από τον χρήστη να τον τοποθετήσει αλλού, δεν προσπαθούμε μόνοι μας.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία18 οι σκύλοι-οδηγοί συνοδεύουν τους χρήστες τους παντού και έχουν δικαίωμα πρόσβασης σε

όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, μέσα μαζικής μεταφοράς, καταστήματα, νοσοκομεία κ.λπ.

ΒΑΡΗΚΟΐΑ – ΚΏΦΩΣΗ

Όταν εξυπηρετούμε ένα κωφό ή βαρήκοο άτομο, θυμόμαστε ότι ορισμένα

άτομα μπορεί να είναι σε θέση να ακούσουν, άλλα μπορούν να διαβάσουν

μόνο τα χείλη, ενώ άλλα προτιμούν να χρησιμοποιούν τη νοηματική γλώσσα

ή υποστηρικτική τεχνολογία. Του επιτρέπουμε να μας προτείνει τον καλύτερο τρόπο για να επικοινωνήσουμε και να καταλάβει καλύτερα ο ένας τον

άλλον.

Φροντίζουμε να έχει καλή οπτική επαφή με το πρόσωπό μας, ώστε να μπορεί να δει τις κινήσεις του στόματος και των χειλιών μας.

Μιλάμε αργά, εκφραστικά, κάνοντας διαλείμματα ανάμεσα στα όσα λέμε και

χρησιμοποιούμε σύντομες και απλές φράσεις.

Αποφεύγουμε την ομιλία με μεγάλη ένταση στη φωνή γιατί κάνει τις εκφράσεις του προσώπου και των χειλιών μας να φαίνονται δυσδιάκριτες, δυσκολεύοντας τη χειλοανάγνωση.

Είμαστε υπομονετικοί, επαναλαμβάνουμε κάτι που το άτομο δεν κατάλαβε

με άλλες λέξεις ή με άλλο τρόπο ή γράφουμε τις πληροφορίες σε χαρτί.

Θυμόμαστε ότι εκφράσεις και κινήσεις του προσώπου, όπως τα χαμόγελα, 18. Άρθρο 16 παρ. 7 του ν. 3868/2010.

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

45

οι μιμήσεις, οι κινήσεις του κεφαλιού και των χεριών μπορούν να βοηθήσουν

τα άτομα με περιορισμένη ακοή να καταλάβουν καλύτερα.

Σε περίπτωση που το άτομο με πρόβλημα ακοής συνοδεύεται από διερμηνέα νοηματικής, μιλάμε με διακοπές, ώστε να του επιτρέψουμε να βρει το

χρόνο να μεταφράσει με ακρίβεια. Έχουμε υπόψη ότι ονόματα και τεχνικοί

όροι είναι δύσκολο να αποδοθούν στη νοηματική.

Απευθυνόμαστε πάντα προς το κωφό άτομο, όχι στον διερμηνέα, έστω και

αν το άτομο θα παρακολουθεί τον διερμηνέα σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης.

Ενδεικτική καλή πρακτική: Οδηγός επικοινωνίας Αστυνομικών

Αρχών με κωφούς και βαρήκοους

https://www.astynomia.gr/odigos-tou-politi/chrisimes-symvoules/

odigos-epikoinonias-astynomikon-archon-me-kofous-kaivarikoous/

ΚΙΝΗΤΙΚΈΣ ΑΝΑΠΗΡΊΕΣ

Προσφέρουμε κάθισμα αν παρατηρήσουμε δυσκολία ατόμου στη βάδιση.

Προσφέρουμε βοήθεια, αν το άτομο τη χρειάζεται, στο άνοιγμα πόρτας και

σιγουρευόμαστε ότι δεν θα βρει φυσικά εμπόδια στην πορεία του.

Το αναπηρικό αμαξίδιο είναι προσωπικός χώρος του ατόμου με κινητική

αναπηρία. Δεν αγγίζουμε, δεν ακουμπάμε, δεν σπρώχνουμε, δεν κρατάμε το

αναπηρικό αμαξίδιο αν δεν μας ζητηθεί.

Όταν εξυπηρετούμε άτομο σε αναπηρικό αμαξίδιο, επιδιώκουμε, αν είναι

δυνατόν, το πρόσωπό μας να είναι στο ίδιο ύψος με το δικό του ή στεκόμαστε

πιο μακριά έτσι ώστε να μην το κοιτάμε από ψηλά.

ΝΟΗ ΤΙΚΉ ΑΝΑΠΗΡΊΑ

Δεν φερόμαστε στους ενηλίκους με νοητική αναπηρία σαν να είναι παιδιά.

Δεν συμπεραίνουμε από την εμφάνιση το επίπεδο νόησης και κατανόησης.

Μιλάμε αργά, με απλά λόγια και ήρεμα προκειμένου να γίνουμε κατανοητοί

και αν χρειαστεί επαναλαμβάνουμε αυτό που είπαμε.

Δεν αναπτύσσουμε ταυτόχρονα πολλές ιδέες ή νοήματα.

Δείχνουμε υπομονή και δίνουμε αρκετό χρόνο για την κατανόηση και επεξεργασία.

Σχεδιάζουμε κάτι σε χαρτί εάν αυτό είναι δυνατό και διευκολύνει.

Κατατέμνουμε τη σύνθετη πληροφόρηση σε μικρότερα κομμάτια-πράξεις,

46

π.χ. «θα μπείτε στο ασανσέρ, θα πατήσετε το 1 για τον πρώτο όροφο, θα

βγείτε από το ασανσέρ, θα πάτε στην τρίτη πόρτα, θα ζητήσετε τον κύριο…».

Σεβόμαστε το ότι ενδεχομένως το άτομο με νοητική υστέρηση να χρειαστεί

να λάβει μία απόφαση με υποστήριξη από πρόσωπο που νομιμοποιείται γι’

αυτό και πιθανόν το συνοδεύει (γονέας ή δικαστικός συμπαραστάτης, για

ενήλικο ή φίλος). Σε περίπτωση που απουσιάζει αυτό το πρόσωπο, θα πρέπει να παρέχεται κατάλληλη υποστήριξη από τη δημόσια υπηρεσία ώστε να

ασκήσει το δικαίωμά του.

Σεβόμαστε το δικαίωμα του ατόμου σε ορθή συμπεριφορά και σε ισότιμη

αντιμετώπιση.

Αν συνυπάρχει αναπηρία λόγου, δίνουμε όσο χρόνο χρειάζονται για να επικοινωνήσουμε. Δείχνουμε σεβασμό και αποφεύγουμε να προσπαθούμε να

ολοκληρώσουμε τις προτάσεις του ατόμου που εξυπηρετούμε.

ΨΥΧΙΚΉ ΔΙΑΤΑΡΑΧΉ

Τι πρέπει να γνωρίζουμε

Η ψυχική διαταραχή είναι μια κατάσταση που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο

ένα άτομο σκέφτεται, αισθάνεται, συμπεριφέρεται ή σχετίζεται με τους άλλους.

Μπορεί να έχει ήπια ή σοβαρή μορφή και να επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργικότητα και την ποιότητα ζωής του ατόμου που πάσχει στις σχέσεις, στην εργασία ή στο σχολείο λόγω παρουσίας επίμονων συμπτωμάτων (π.χ. άγχος, θλίψη, παράλογοι φόβοι, απώλεια ενδιαφέροντος). Οι αιτίες είναι πολυπαραγοντικές, βιολογικές, ψυχολογικές (τραύματα, παιδικές εμπειρίες), κοινωνικές (φτώχεια, απομόνωση, βία). Δεν οφείλεται σε προσωρινή δυσκολία ή «κακή διάθεση», αλλά αποτελεί διαταραχή που μπορεί να διαγνωστεί κλινικά. Με την κατάλληλη

θεραπεία, όπως ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, υποστήριξη, τα περισσότερα άτομα μπορούν να διαχειριστούν ή να βελτιώσουν σημαντικά την κατάστασή τους.

Τα βασικά χαρακτηριστικά των ατόμων με ψυχική διαταραχή διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της διαταραχής, αλλά υπάρχουν ορισμένα

κοινά μοτίβα που εμφανίζονται συχνά19:

1. Συναισθηματικά Χαρακτηριστικά

Ακραίες ή ασταθείς διαθέσεις (π.χ. έντονη θλίψη, άγχος, ευφορία ή θυμός).

Αίσθηση κενού ή απελπισίας, ιδιαίτερα σε κατάθλιψη.

19. ICD-11 (International Classification of Diseases – Ψυχικές και Συμπεριφορικές Διαταραχές), Εκδότης: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), Περιλαμβάνει τις διεθνείς κατηγορίες και

περιγραφές ψυχικών διαταραχών. Το ICD-11 είναι το επίσημο διαγνωστικό εργαλείο για τις

χώρες-μέλη του ΟΗΕ. Διαθέσιμο online: icd.who.int

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

47

Έντονο ή χρόνιο άγχος, φόβοι ή κρίσεις πανικού.

2. Γνωστικά Χαρακτηριστικά

Δυσκολίες συγκέντρωσης, μνήμης ή λήψης αποφάσεων.

Παραληρητικές ιδέες ή ψευδαισθήσεις, σε σοβαρότερες διαταραχές (π.χ.

σχιζοφρένεια).

Αλλοιωμένη αντίληψη της πραγματικότητας ή του εαυτού (π.χ. υπερβολική

ενοχή ή μειωμένη αυτοεκτίμηση).

3. Συμπεριφορικά Χαρακτηριστικά

Απόσυρση από κοινωνικές επαφές ή δραστηριότητες που πριν προκαλούσαν ευχαρίστηση.

Αλλαγές στις συνήθειες ύπνου ή διατροφής.

Αυτοκαταστροφικές τάσεις (π.χ. αυτοτραυματισμός ή σκέψεις αυτοκτονίας).

Αποδιοργανωμένη ή παρορμητική συμπεριφορά.

4. Σωματικά Συμπτώματα

Ανεξήγητοι πόνοι (κεφαλαλγίες, στομαχικά προβλήματα κ.ά.).

Χρόνια κόπωση ή έλλειψη ενέργειας.

Αϋπνία ή υπερυπνία.

5. Κοινωνικές και Λειτουργικές Επιπτώσεις

Δυσκολίες στη διατήρηση σχέσεων ή στην εργασία/σχολείο.

Στίγμα ή κοινωνική απομόνωση.

Ανάγκη υποστήριξης από επαγγελματίες ή φροντιστές.

ΠΑΡΑΔΕΊΓΜΑΤΑ ΨΥΧΙΚΏΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΏΝ

Κατάθλιψη

Αγχώδεις διαταραχές (π.χ. γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, κρίσεις πανικού)

Διπολική διαταραχή

Σχιζοφρένεια

Διαταραχές προσωπικότητας

Διατροφικές διαταραχές

Μετατραυματικό στρες (PTSD)

 

48

ΟΔΗΓΊΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΆΣ ΣΕ ΆΤΟΜΑ ΜΕ ΨΥΧΙΚΉ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΉ

Η κατανόηση των χαρακτηριστικών των ατόμων με ψυχική διαταραχή συμβάλλει:

Στην ανάπτυξη κατανόησης και ενσυναίσθησης, στην αποφυγή του στιγματισμού και των λανθασμένων ερμηνειών (π.χ. ότι κάποιος είναι «τεμπέλης» ή

«αντικοινωνικός»), καθώς αναγνωρίζουμε ότι ίσως παλεύει με μια ψυχική δυσκολία.

Στην βελτίωση της επικοινωνίας: με κατάλληλη προσέγγιση, με απλές οδηγίες

σε ήρεμο τόνο, με αποφυγή πίεσης, ενισχύεται η συνεργασία και μειώνονται οι

εντάσεις ή παρεξηγήσεις.

Στην έγκαιρη αναγνώριση προβλημάτων: ένας ενημερωμένος επαγγελματίας

μπορεί να εντοπίσει σημάδια που δείχνουν ότι ένα άτομο χρειάζεται βοήθεια, και να το παραπέμψει ή να ζητήσει υποστήριξη εγκαίρως.

Στην ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη εργασία: σε περιβάλλοντα με

εντάσεις, όπως σχολεία, υπηρεσίες πρόνοιας ή αστυνόμευσης κ.ά., η κατανόηση της ψυχικής κατάστασης ενός ατόμου μειώνει τον κίνδυνο σύγκρουσης και

επιτρέπει πιο ψύχραιμο χειρισμό.

Στην υποστήριξη χωρίς επιβάρυνση, καθώς η γνώση βοηθά τον επαγγελματία να προσφέρει βοήθεια μέσα στα όριά του, χωρίς να αναλαμβάνει ρόλο θεραπευτή ή να νιώθει υπεύθυνος για κάτι που υπερβαίνει τις αρμοδιότητές του.

Ειδικότερα:

Αντιμετωπίζουμε κάθε άτομο με αξιοπρέπεια, χωρίς διακρίσεις λόγω ψυχικής υγείας.

Μιλάμε ευγενικά, ήρεμα και με σαφήνεια, χωρίς ειρωνεία ή υπονοούμενα.

Δείχνουμε υπομονή και κατανόηση αν το άτομο έχει δυσκολία στην έκφραση, συγκέντρωση ή λήψη αποφάσεων.

Επιδιώκουμε να καταλάβουμε το αίτημά του, ακόμη κι αν δεν εκφράζεται με

τον συνήθη τρόπο.

Καλούμε αρμόδιο προσωπικό (ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό ή αστυνομία)

μόνο αν υπάρχει κίνδυνος για την ασφάλεια.

Ενημερώνουμε πλήρως για τα δικαιώματα και τις διαδικασίες.

Εφόσον χρειάζεται, επιτρέπουμε την παρουσία συνοδού ή κοινωνικού λειτουργού.

Προστατεύουμε τα προσωπικά και ιατρικά δεδομένα του προσώπου.

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

49

Αν το άτομο είναι σε κρίση ή παρουσιάζει αποδιοργάνωση, μιλάμε ήρεμα, χωρίς εντολές ή απειλές.

Αν εντοπίσουμε ότι κάποιος χρήζει υποστήριξης, ενημερώνουμε το ίδιον (ή

τον συνοδό του) για υπηρεσίες ψυχικής υγείας, χωρίς πίεση.

Εφόσον συνεργαζόμαστε με σχετικούς φορείς, τηρούμε τις αρχές δεοντολογίας.

Παρακολουθούμε επιμορφωτικά σεμινάρια για θέματα ψυχικής υγείας και

μη στιγματιστικής προσέγγισης.

Ενισχύουμε την κουλτούρα αποδοχής στους χώρους εργασίας.

ΤΊ ΑΠΟΦΕΎΓΟΥΜΕ

Δεν παίρνουμε προσωπικά μια έντονη συμπεριφορά. Αναγνωρίζουμε ότι

μπορεί να οφείλεται στην ψυχική κατάσταση του ατόμου.

Δεν παρακάμπτουμε τη σειρά αποφεύγοντας ή καθυστερώντας να εξυπηρετήσουμε τον ψυχικά ασθενή ούτε τον αντιμετωπίζουμε με μειωμένη προσοχή.

Δεν ασκούμε σωματική ή λεκτική βία, ούτε εκφοβισμό.

Δεν σχολιάζουμε δημόσια την ψυχική κατάσταση του πολίτη ή τη συμπεριφορά του.

Δεν αντιμετωπίζουμε την ψυχική νόσο ως χαρακτηριστικό προσωπικότητας, αλλά ως ιατρική κατάσταση. Με τη σωστή στάση, συμβάλλουμε στην

αποκατάσταση και ενδυνάμωση των συμπολιτών μας.

Αποφεύγουμε χαρακτηρισμούς ή περιγραφές που στιγματίζουν (π.χ. «τρέλα», «επικίνδυνος», «ανισόρροπος»).

Tηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 του

Υπουργείου Υγείας (λειτουργεί δωρεάν και με διαφύλαξη της ανωνυμίας όλο το 24ωρο)

https://www.moh.gov.gr/articles/citizen/xrhsima-thlefwna-ampdieythynseis/

10714-thlefwnikh-grammh-psyxokoinwnikhsyposthrikshs10306

ΚΎΡΙΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΆ ΚΕΊΜΕΝΑ

Σύνταγμα της Ελλάδος, ιδίως άρθρα 2, 4, 21, 22, 116, https://www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/To-Politevma/Syntagma/

 

50

Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, https://amea.gov.gr/legislation/1/750

Ν. 2071/1992 (ΦΕΚ Α΄123) «Εκσυγχρονισμός και Οργάνωση Συστήματος Υγείας»

- Άρθρα 96 και 97.

Ν. 2716/1999 (ΦΕΚ Α΄ 96) «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και άλλες διατάξεις».

Ν. 3699/2008 (ΦΕΚ Α΄199) «Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή

με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες». Μεταξύ άλλων, άρθρο 7 (Θέματα κωφών, τυφλών και αυτιστικών μαθητών) παρ. 1 (αναγνώριση της Ελληνικής Νοηματικής

γλώσσας), παρ. 2 επίσημη γραφή των τυφλών μαθητών η γραφή Braille.

Ν. 3868/2010 (ΦΕΚ Α΄ 129), «Αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και

λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» - άρθρο 16 παρ. 7 Δικαίωμα συνοδείας από σκύλο βοηθείας.

Ν. 4067/2012 (ΦΕΚ Α΄ 79) Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, ιδίως άρθρο 26 «Προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα

άτομα».

Ν. 4074/2012 (ΦΕΚ Α΄ 88/11.04.2012) «Κύρωση της Σύμβασης για τα δικαιώματα

των ατόμων με αναπηρίες και του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση για

τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες».

Ν. 4488/2017 (ΦΕΚ Α΄ 137) «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές

ασφαλιστικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες και άλλες διατάξεις» (άρθρα 61 έως 72).

Ν. 4495/2017 (ΦΕΚ Α΄ 167) « Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις» - Άρθρο 18 «Περιφερειακές Επιτροπές Προσβασιμότητας».

Ν. 4624/2019 (ΦΕΚ Α΄ 137) «Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των

φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του

Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 και άλλες

διατάξεις».