Η κακοποίηση της 12χρονης στη Μάνη και η συρροή εγκλημάτων

 Η κακοποίηση της 12χρονης στη Μάνη και η συρροή εγκλημάτων

 

Της Αλεξάνδρας Μάμμα

Ενώ οι έρευνες φαίνεται να προχωρούν και εξετάζονται όλα τα στοιχεία που μπορεί να οδηγήσουν στο πρόσωπο που επιτέθηκε στην νεαρή γυναίκα στην Καλλιθέα, η βάναυση νέα πραγματικότητα είναι αυτό που έχει να αντιμετωπίσει και ήδη βιώνει λόγω του τραυματικού γεγονότος που έχει υποστεί. Είναι γνωστό ότι έχει υποβληθεί σε συνεχόμενα χειρουργεία, ώστε να αποκατασταθούν σε ένα βαθμό τα εγκαύματα.

Οι γιατροί έχουν κάνει  κάθε δυνατή προσπάθεια να αποκαταστήσουν το καμένο δέρμα του προσώπου της και θα συνεχίσουν να προσπαθούν  , ωστόσο ο αγώνας αυτός,  θα της προσφέρει μόνο κάποια εξωτερική ανακούφιση, αφού η ζωή της δεν θα είναι η ίδια μετά την επίθεση που δέχθηκε και την παραμόρφωση που έχει υποστεί το πρόσωπό της.

Μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο οδυνηρή θα είναι η νέα καθημερινότητα αυτής της γυναίκας. Πόση διαφορά θα έχει για μια όμορφη γυναίκα το να μην μπορεί να δει τον εαυτό της στον καθρέφτη ή πολύ περισσότερο να αντέξει ψυχικά να εισπράττει τον αποτροπιασμό από αυτούς που θα την κοιτούν.

Μέχρι σήμερα έχει διαμορφωθεί μια νομολογία η οποία χαρακτηρίζει τις επιθέσεις με βιτριόλι ως βαριά σκοπούμενες σωματικές βλάβες , γίνεται εφαρμογή δηλαδή για την τιμώρηση των δραστών τέτοιων επιθέσεων του άρθρου 310 του Ποινικού Κώδικα.

Πολύ σωστά με αφορμή το συμβάν που έγινε στην Καλλιθέα έχει ξεκινήσει μια συζήτηση ώστε να αυστηροποιηθεί το  πλαίσιο που τιμωρεί αυτή την αποτρόπαιη πράξη. Η κάθειρξη 5 έως δέκα ετών φαντάζει μικρή ποινή για τις συνέπειες και τον αντίκτυπο που έχει στη ζωή των θυμάτων τέτοιων επιθέσεων η διάτρηση του προσώπου τους με βιτριόλι , αφού  υποβάλλονται σε έναν  συνεχή βασανισμό, σε μια διαρκή ψυχική και σωματική ταλαιπωρία.

Από τον δικηγόρο του θύματος  έχει διατυπωθεί η άποψη   ότι η εν λόγω επίθεση λόγω της  μεγάλης ποσότητας του οξέος,  πρέπει να χαρακτηριστεί ως απόπειρα ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο.

Το σίγουρο είναι και αυτό νιώθουμε όλοι σχολιάζοντας το εν λόγω γεγονός,ότι η δράστης επιδίωξε τον «ψυχικό θάνατο» της νεαρής γυναίκας, αν όχι τον βιολογικό. Είναι βέβαιο ότι με την μεγάλη παραμόρφωση  προσώπου που της προκάλεσε,  η ζωή της θα αλλάξει ,  όπως γράφει ο τραγικός ποιητής Αισχύλος στον Προμηθέα Δεσμώτη περιγράφοντας ότι είχε καταδικαστεί σε ένα καθημερινό μαρτύριο να του τρώει τη σάρκα ένας γύπας «Κρείσσον γαρ εισάπαξ θανείν ή τας απάσας ημέρας πάσχειν κακώς» «Καλύτερα να πεθαίνουμε μια φορά, παρά να υποφέρουμε βάναυσα όλες τις ημέρες».

Για την κάθε γυναίκα η εικόνα της έχει σημασία , η γυναικεία φύση είναι συνδεδεμένη με τη φιλαρέσκεια, είναι στη γυναικεία φύση το να θέλουμε να νιώθουμε επιθυμητές .Ο θαυμασμός και η ομορφιά είναι ένα ουσιώδες κομμάτιτου παζλ για να νιώθει μια γυναίκα ευτυχής και πλήρης. Είναι συνδεδεμένο με την ψυχοσύνθεσή της και με το να νιώθει αγαπητή, ομοίως όπως είναι στη φύση της τον δίνει αγάπη, τρυφερότητα και ζεστασιά.

Μια γυναίκα που είχε μάθει να αρέσει , να έλκει , να εισπράττει το θαυμασμό και που είχε μια φυσιολογική ζωή ,τώρα ενδεχομένως να αντιμετωπίσει τον κοινωνικό στιγματισμό, να φοβάται να εκτεθεί. Το καθημερινό μαρτύριο το οποίο συνεπάγεται μια παραμόρφωση προσώπου έχει πολλές πτυχές. Αν δεν αποδέχεται ένας άνθρωπος την εικόνα του, αν δεν αντέχει να αντικρίσει τον εαυτό του στον καθρέφτη, καταδικάζεται και σε μια κοινωνική απομόνωση . Ακριβώς επειδή είναι επώδυνο το να νιώθει ότι προκαλεί αποτροπιασμό , για να μην εισπράττει αυτά τα αρνητικά συναισθήματα, απομονώνεται . Η νεαρή γυναίκα που δέχθηκε την επίθεση ήταν δημιουργική, εξωστρεφής, καλή επαγγελματίας, είχε επιλογές όσον αφορά το σύντροφο που θα ήταν δίπλα της,  έκανε όνειρα για το μέλλον της για να εξελιχθεί προσωπικά και επαγγελματικά και τώρα, αν δεν θα καταφέρει να διαχειριστεί εσωτερικά αυτό που της συνέβη, ίσως φοβηθεί να συνεχίσει να δουλεύει, ίσως απομονωθεί στο σπίτι της, ίσως επιλέξει τη μοναξιά , για να μην βιώσει τον αποτροπιασμό ή το να αντιμετωπίζεται από το κοινωνικό σύνολο  ως μια μορφή περίεργη. Αυτό δυστυχώς έχει συμβεί σε άλλα θύματα τέτοιων επιθέσεων.

Όπως εύστοχα έχει διατυπώσει στο παρελθόν ο καθηγητής Κοινωνιολογίας ErvinGoffmanμελετώντας  περιπτώσεις γυναικών που είχαν υποστεί παραμόρφωση«χωρίς την ευεργετική ανατροφοδότηση που εξασφαλίζει η καθημερινή κοινωνική συνεύρεση με του άλλους , ο άνθρωπος απομονώνεται, γίνεται καχύποπτος , μελαγχολικός , εχθρικός, αγχώδης και αμήχανος».

Ο άνθρωπος που έχει υποστεί παραμόρφωση στο πρόσωπο αισθάνεται στιγματισμένος, νιώθει αβέβαιος για τον τρόπο που οι «φυσιολογικοί» θα τον αναγνωρίσουν και θα τον υποδεχτούν. Η αβεβαιότητα που νιώθει το «ακρωτηριασμένο» άτομο για το στάτους του, αφορά ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, πέρα από εκείνη της απασχόλησης. Δεν μπορεί ποτέ να είναι σίγουρος για τη στάση ενός ανθρώπου που πρόκειται να γνωρίσει, αν θα είναι απορριπτική ή δεκτική.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση  μιας άλλης γυναίκας, της Ντόβερ, η οποία πριν από την παραμόρφωσή της  ήταν μια ανεξάρτητη ζεστή και προσφιλής γυναίκα ,  απολάμβανε τα ταξίδια, τα ψώνια και τις επισκέψεις στους πολυπληθείς φίλους και συγγενείς της. Η παραμόρφωση του προσώπου της είχε ως αποτέλεσμα μια μεγάλη αλλαγή στον τρόπο ζωής της. Τα πρώτα δύο ή τρία χρόνια σπανίως έβγαινε από το σπίτι της, προτιμώντας να μένει στο δωμάτιό της ή να κάθεται στην πίσω αυλή, κρυβόταν, δεν ήθελε να τη βλέπει κανείς. Περιγράφοντας το πως ένιωθε είπε : «Είχα μεγάλο μαράζι, αισθανόμουν ότι η ζωή, μου έχει κλείσει την πόρτα στα μούτρα».

Η δράστις που έριξε το βιτριόλι μπορεί να μην επιδίωξε να αφαιρέσει τη ζωή με τη βιολογική έννοια της 34χρονης , επιδίωξε όμως να την τιμωρήσει με χειρότερο τρόπο , να την καταδικάσει να «λυπάται» τον εαυτό της, να φοβάται να εκτεθεί, να φοβάται  να δημιουργήσει ανθρώπινες σχέσεις, να μην νιώθει επιθυμητή, να μην έχει την ίδια ερωτική και κοινωνική ζωή, να αντιμετωπίζει τον αποτροπιασμό. Της στέρησε τη χαρά και την αυτοπεποίθηση και επιδίωξε να την κάνει να υποφέρει δια βίου με μια παραμόρφωση.

Με βάση τις μελέτες κοινωνιολόγων και ψυχολόγων που έχουν συζητήσει με γυναίκες οι οποίες έχουν υποστεί παραμόρφωση προσώπου , διαπιστώνεται ότι αλλάζει το πως νιώθουν εσωτερικά, διαμορφώνουν ένα αίσθημα κατωτερότητας και δεν μπορούν να αποφύγουν να μορφοποιήσουν στη συνείδησή τους ένα χρόνιο αίσθημα ανασφάλειας του χειρότερου είδους,  υποφέρουν από άγχος και ίσως από κάτι ακόμη χειρότερο. Ο φόβος ότι οι άλλοι μπορεί να δείξουν έλλειψη σεβασμού απέναντί τους επειδή έχουν ένα διαφορετικό πρόσωπο, συνεπάγεται ότι νιώθουν πάντα ανασφαλείς στην επαφή τους με άλλα άτομα.  Συνοπτικά τις συνθλίβει η σκέψη : « Είμαι κατώτερη. Οι άνθρωποι θα με απεχθάνονται και δεν θα μπορώ να νιώθω ασφαλής μαζί τους».

Κατά τον Sullivanνιώθουν στιγματισμένες και αβέβαιες για τον τρόπο με τον οποίο θα τις αναγνωρίσουν και θα τις υποδεχτούν.

Ο χαρακτηρισμός της πράξης στην μέχρι τώρα διαμορφωθείσα νομολογία

Σε όσες περιπτώσεις έχουν κρίνει μέχρι τώρα τα ελληνικά δικαστήρια η εγκληματική ενέργεια στην οποία προβαίνουν συνήθως γυναίκες και συνίσταται στο να περιλούσουν  κάποια ή κάποιον με καυστικό θειικό οξύ – βιτριόλι στο πρόσωπο χαρακτηρίζεται ως βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη , που περιγράφεται και τιμωρείται στο άρθρο 310 Ποινικού Κώδικα, το οποίο προβλέπει : « Όποιος προκαλεί σε άλλον βαριά σωματική βλάβη , τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. Αν επεδίωκε την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης , τιμωρείται με κάθειρξη έως δέκα έτη.

Βαριά σωματική βλάβη υπάρχει ιδίως αν η πράξη προξένησε στον παθόντα κίνδυνο ζωής ή βαριά και μακροχρόνια αρρώστια ή σοβαρό ακρωτηριασμό ή αν τον εμπόδισε σημαντικά και για πολύ χρόνο να χρησιμοποιεί το σώμα ή τη διάνοιά του».

Συχνά γίνεται επισήμανση της ανάλυσης του  καθηγητή Ν. Ανδρουλάκητου ειδικού μέρους του Ποινικού Κώδικα, ο οποίος,εξειδικεύοντας τις ανωτέρω αναφερόμενες περιπτώσεις βαριάς σωματικής βλάβης της παραγράφου 2 του άρθρου 310  και  τη γενική  ρήτρα  «αν  η σωματική βλάβη  εμπόδισε σημαντικά και για πολύ χρόνο τον παθόντα να χρησιμοποιεί το σώμα ή τη διάνοιά του» , έγραψε : «Σε αυτήν υπάγονται ιδίως οι περιπτώσεις αχρηστεύσεως ή ουσιώδους δυνσχεράνσεως της λειτουργίας των μελών και των οργάνων του σώματος  , τον οποίων η αποτίμηση συνιστά σοβαρό ακρωτηριασμό . Εδώ πρέπει κατ’ ορθή εκτίμηση να υπαχθούν και οι περιπτώσεις της βαριάς παραμορφώσεως δια προξενήσεως εγκαυμάτων μέσω ρίψεως βιτριολιού».

Εφόσον λοιπόν η πράξη αυτή σταθερά χαρακτηρίζεται από θεωρία και νομολογία ως βαριά σκοπούμενη σωματική βλάβη  , είναι θετικό ότι η ευαισθητοποίηση του συνόλου της κοινωνίας και το σοκ που προκάλεσε η επίθεση στην 34χρονη στην Καλλιθέας , κινητοποίησε και αποτέλεσμα έναυσμα για να αρχίσει να εξετάζεται η αυστηροποίηση της ποινής για το αδίκημα αυτό, όπως διευκρίνισε σε σχετική δήλωσή του ο Υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας.

Σε άτομα που έχουν βιώσει ένα ακραίο τραυματικό γεγονός , στο οποίο περιλαμβάνεται το να έρθει κανείς αντιμέτωπος με πραγματικό η επαπειλούμενο θάνατο , με σοβαρό τραυματισμό ή με απειλή της σωματικής του ακεραιότητας , συχνά επαναβιώνουν το τραύμα αυτό μέσα από επαναλαμβανόμενες αναμνήσεις του συμβάντος που εισβάλλουν και ταράζουν το άτομο, συχνά επίσης εμφανίζουν ένα «συναισθηματικό μούδιασμα» και μια αίσθηση απομάκρυνσης – αποστασιοποίησης και αποξένωσης από τους άλλους.

Συνηθισμένα γνωρίσματα της διαταραχής μετά από ένα τέτοιο ψυχοτραυματικό στρες είναι η ανικανότητα να θυμηθεί το άτομο που το έχει υποστεί μια σημαντική πλευρά του συμβάντος , η έντονη μείωση του ενδιαφέροντος ή της συμμετοχής σε σημαντικές δραστηριότητες , το περιορισμένο εύρος συναισθήματος για παράδειγμα μια μεταγενέστερη  ανικανότητα του ατόμου να έχει συναισθήματα αγάπης και μια αίσθηση βράχυνσης του μέλλοντος, για παράδειγμα το άτομο μπορεί βίαια να μετατοπιστεί εσωτερικά και να πάψει να περιμένει ότι θα κάνει καριέρα, ότι θα παντρευτεί, ότι θα κάνει παιδιά , ότι θα έχει μια φυσιολογική διάρκεια ζωής.

Αυτά τα φαινόμενα έχουν παρατηρηθεί σε γυναίκες που έχουν βιώσει ανάλογες βίαιες επιθέσεις.

Ετικέτες: dikastiko.grΑκραίο τραυματικό γεγονόςΑλεξάνδρα ΜάμμαΑρθροβιτριόλιεπιθεσηΤραυματικό γεγονός