ΝΟΜΟΣ 4530 2018 Ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών. Οι αναπηρικές διατάξεις αυτού μετά της εισηγητικής τους εκθέσεως

ΝΟΜΟΣ 4530 2018 Ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών. Οι αναπηρικές διατάξεις αυτού μετά της εισηγητικής τους εκθέσεως

Ανεβάζω σήμερα από το νόμο 4530 ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ θεμάτων μεταφορών
  τις αναπηρικές διατάξεις αυτού μετά της εισηγητικής τους εκθέσεως για καλύτερη κατανόηση.
Μανώλης Μπασιάς

Νόμος 4530 ΦΕΚ: Α 59 2018 03 30
Τέθηκε σε ισχύ: 30.03.2018
Τίτλος
Ρυθμίσεις θεμάτων μεταφορών και άλλες διατάξεις.
ΜΕΡΟΣ Α'
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΠΙΒΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Επιβατηγών Δημόσιας Χρήσης (Ε.Δ.Χ.) ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ
Αρθρο: 1
Τίτλος Αρθρου
Υποχρεώσεις οδηγών Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων
6. Με τα Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα επιτρέπεται η μεταφορά από τον επιβάτη μικρών ζώων συντροφιάς, σύμφωνα με το ν. 4039/2012 (Α' 15), με την προϋπόθεση ότι είναι τοποθετημένα σε ειδικό καλάθι ή φέρουν φίμωτρο.
Ο οδηγός μπορεί να αρνηθεί τη μίσθωση εφόσον δεν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις, εκτός από την περίπτωση σκύλου οδηγού/συνοδηγού ατόμου με αναπηρία για τον οποίο δεν ισχύουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, σύμφωνα με το ν. 4235/2014, ή αν αυτό δικαιολογείται για λόγους υγείας του ιδίου που αποδεικνύονται με πιστοποιητικό γιατρού, με το οποίο είναι εφοδιασμένος.
7. Ο οδηγός Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου είναι υποχρεωμένος να μεταφέρει στο νοσοκομείο πρόσωπα τα οποία χρειάζονται βοήθεια, ακόμη και από ατυχήματα στα οποία ο ίδιος δεν έχει ανάμιξη, εφόσον αυτό ζητηθεί από τις αρχές που επιλαμβάνονται του ατυχήματος.
8. Το άρθρο 98 του ν. 4070/2012 (Α' 82) καταργείται.
Αρθρο: 3
Τίτλος Αρθρου
Υποχρεώσεις επιβατών που χρησιμοποιούν Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα
3. Κατά την αναμονή Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου για μίσθωση παραχωρείται προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρία και τις εγκύους.
4. Ο επιβάτης δεν επιτρέπεται να ζητήσει από τον οδηγό μισθωμένου από αυτόν Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτου να διακόψει την κίνησή του και να σταθμεύσει σε σημείο της διαδρομής για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των δεκαπέντε (15) λεπτών, εκτός αν υπάρχει σοβαρός λόγος που να δικαιολογεί την παράταση της αναμονής. Αν ο επιβάτης πρόκειται να απομακρυνθεί από το μισθωμένο Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητο οφείλει να επιδείξει στον οδηγό του αυτοκινήτου την αστυνομική του ταυτότητα ή να καταβάλει το κόμιστρο προσαυξημένο κατά το κόστος αναμονής δεκαπέντε (15) λεπτών της ώρας.
Αρθρο: 16
Κείμενο Αρθρου
1. Κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης επιβάλλεται η στάση Ε.Δ.Χ. - Ταξί, για την επιβίβαση ή αποβίβαση ατόμων με εμφανείς βαριές κινητικές αναπηρίες ή τυφλότητα. Σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου επιβάλλεται στον οδηγό του οχήματος πρόστιμο ποσού δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ. Σε περίπτωση υποτροπής εντός τριών (3) ετών ανακαλείται η επαγγελματική-ειδική άδεια οδήγησης του οδηγού του οχήματος για έξι (6) μήνες.
2. Αν φορέας διαμεσολάβησης ή Ε.Δ.Χ. όχημα συνδεόμενο με αυτόν αρνηθούν την κατάρτιση σύμβασης με άτομο με εμφανείς βαριές κινητικές αναπηρίες ή τυφλότητα επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας για δύο (2) έτη και απαγορεύεται τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ίδρυσαν το φορέα διαμεσολάβησης να ιδρύσουν άλλον φορέα διαμεσολάβησης είτε αμέσως είτε δια συγγενών μέχρι β' βαθμού είτε δια νομικών προσώπων, στα οποία ορίζουν ή ελέγχουν τη διοίκηση ή κατέχουν την πλειοψηφία του κεφαλαίου. Στην παραπάνω απαγόρευση υπόκεινται και τα μέλη διοίκησης του νομικού προσώπου ή τα πρόσωπα που κατέχουν την πλειοψηφία του κεφαλαίου της εταιρείας.

Αρθρο: 31
Περιγραφή όρου θησαυρού: ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ-ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΚΜΙΣΘΩΣΗΣ ΕΠΙΒΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΙΧ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ
1. Στο άρθρο 40 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας προστίθεται παράγραφος 7 ως εξής:
«7.α. Ειδικά οι ελαφριές και βαριές τετράτροχες μοτοσικλέτες, που είναι εξοπλισμένες με κινητήρα εσωτερικής καύσης με κυλινδρισμό έως 125 κυβικά εκατοστά, απαγορεύεται να κυκλοφορούν σε ασφαλτοστρωμένες οδούς και χώρους του άρθρου 1. Τις οδούς αυτές επιτρέπεται μόνο να διασχίζουν κάθετα. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών μπορεί να προβλέπεται η ειδική εκπαίδευση των οδηγών μοτοσικλετών της παρούσας, καθώς και οχημάτων, που είναι σχεδιασμένα για χρήση εντός δρόμου ή και παντός εδάφους, όπως αυτά ορίζονται στην υποπερίπτωση (i) της περίπτωσης στ' και στις υποπεριπτώσεις (i) και (ii) της περίπτωσης ζ' της παρ. 2 του άρθρου 4 του Κανονισμού 168/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (L 53), το περιεχόμενο και η διάρκειά της, καθώς και οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για την πιστοποίηση των αναγκαίων πρόσθετων δεξιοτήτων για τη χρήση των οχημάτων αυτών, καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής.
Δεν εμπίπτει στην απαγόρευση του πρώτου εδαφίου η κυκλοφορία των παραπάνω μοτοσικλετών από οδηγούς, άτομα με αναπηρία, στους οποίους έχουν παραχωρηθεί με βάση ειδικές διοικητικές πράξεις, και από οδηγούς που έχουν υποβληθεί επιτυχώς στην ειδική εκπαίδευση του προηγούμενου εδαφίου.
β. Η ισχύς της διάταξης του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης α' αρχίζει τριάντα (30) ημέρες μετά τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.».
Αρθρο: 109
Τίτλος Αρθρου
Καθορισμός προγράμματος δρομολογίων ΟΑΣΘ
Η παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4313/2014 (Α' 261) αντικαθίσταται ως εξής:
«4.α.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, μετά από εισήγηση του Οργανισμού Συγκοινωνιακού Έργου Θεσσαλονίκης Ανώνυμη Εταιρία (ΟΣΕΘ), καθορίζεται πρόγραμμα δρομολογίων του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ).
Με το παραπάνω πρόγραμμα μπορούν να ορίζονται τα εξής:
4. Η υποχρέωση δρομολόγησης, για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία μετά από καθημερινό προγραμματισμό με βάση τις ανάγκες εξυπηρέτησης τους, τουλάχιστον των δύο (2) εκ των τριών (3) ειδικά διασκευασμένων οχημάτων των εννέα (9) θέσεων εξυπηρέτησης ΑμεΑ (εκ των οποίων 4 θέσεις αναπηρικών αμαξιδίων), που διαθέτει ο ΟΑΣΘ, σε τουλάχιστον δύο (2) βάρδιες κατά τις καθημερινές και σε τουλάχιστον μία (1) τα Σάββατα και τις Κυριακές.
γ. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της περίπτωσης α' ισχύει το υφιστάμενο πρόγραμμα δρομολογίων.».

Εισηγητική έκθεση νόμου 4530
Άρθρο 1
Στις παραγράφους 4, 5 και 6 καθορίζονται τα θέματα μεταφοράς αποσκευών των επιβατών, μεταφοράς εύφλεκτων ή εκρηκτικών υλών, υλικών που ρυπαίνουν το χώρο του αυτοκινήτου και η μεταφορά κατοικίδιων ζώων.
Τέλος, στην παράγραφο 7 γίνεται αναφορά στη μεταφορά τραυματισμένων προσώπων σε νοσοκομείο, εφόσον αυτό ζητηθεί από αρμόδια αρχή, η οποία επιλαμβάνεται του ατυχήματος.
Άρθρο 3
Υποχρεώσεις επιβατών που χρησιμοποιούν Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα
Στην παράγραφο 3 ορίζεται ρητά ότι σε περιπτώσεις που οι επιβάτες αναμένουν Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητο για μίσθωση και μεταξύ των αναμενόντων, υπάρχουν τυφλοί ή ανάπηροι ή έγκυοι είναι υποχρεωτική η παραχώρηση της προτεραιότητας για μίσθωση σ' αυτούς.
Άρθρο 14
Ρυθμίσεις θεμάτων Ε.Δ.Χ. αυτοκινήτων
Με την προτεινόμενη διάταξη της παραγράφου 1 εντάσσονται τα πολυμορφικά ενός όγκου στα Ε.Δ.Χ. με μετρητή (ΤΑΞΙ) και ορίζεται ότι εφόσον δύνανται να μεταφέρουν αναπηρικό αμαξίδιο μπορούν να έχουν στα εξαρτήματα ράμπα και υποχρεωτικά ιμάντες στήριξης και ασφάλειας του αμαξιδίου καθώς και οποιοδήποτε τεχνικό μέσο διευκολύνει την πρόσβαση των ΑμεΑ στο όχημα ταξί και επιτρέπεται να διενεργούν μεταφορά ΑμεΑ.
Άρθρο 16
Με τη ρύθμιση της παραγράφου 1, και προκειμένου να διευκολύνονται στην προσβασιμότητά τους τα άτομα με εμφανείς βαριές κινητικές αναπηρίες ή τυφλότητα, επιβάλλεται η στάση Ε.Δ.Χ.-Ταξί, για την επιβίβαση ή αποβίβαση αυτών των ατόμων κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης. Επίσης, προβλέπονται πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης και κυρώσεις σε περίπτωση υποτροπής εντός τριών (3) ετών.
Με τη ρύθμιση της παραγράφου 2, κατ’ αναλογία της ρύθμισης της παραγράφου 1 και για τους ίδιους λόγους, ορίζεται ότι σε περίπτωση που φορέας διαμεσολάβησης ή Ε.Δ.Χ. όχημα συνδεόμενο με αυτόν αρνηθούν την κατάρτιση σύμβασης με άτομο με εμφανείς βαριές κινητικές αναπηρίες ή τυφλότητα επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας για δύο (2) έτη και απαγορεύεται τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ίδρυσαν τον φορέα διαμεσολάβησης να ιδρύσουν άλλον φορέα διαμεσολάβησης είτε αμέσως είτε διά συγγενών μέχρι β' βαθμού είτε δια νομικών προσώπων στα οποία ορίζουν ή ελέγχουν την διοίκηση ή κατέχουν την πλειοψηφία του κεφαλαίου. Στην παραπάνω απαγόρευση υπόκεινται και τα μέλη διοίκησης του νομικού προσώπου ή τα πρόσωπα που κατέχουν την πλειοψηφία του κεφαλαίου της εταιρείας.
Άρθρο 31
Στην παράγραφο 1, λόγω του μεγάλου αριθμού ατυχημάτων που έχουν σημειωθεί με ελαφρές και βαριές τετράτροχες μοτοσικλέτες έως 125 κυβικά εκατοστά, εισάγεται απαγόρευση κυκλοφορίας τους σε ασφαλτοστρωμένες οδούς και χώρους του άρθρου 1 του ΚΟΚ, ενώ προβλέπεται ότι τις οδούς αυτές επιτρέπεται να τις διασχίζουν μόνο κάθετα. Επίσης, εξαιρείται των παραπάνω προβλέψεων η κυκλοφορία των παραπάνω μοτοσικλετών από οδηγούς ΑμεΑ.



 

Γνωστοποίηση των διατάξεων 22 και 23 του ν. 4529/2018 (A’56) σχετικά με την υπαγωγή στην ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη και Χορήγηση ασφαλιστικής κάλυψης στους μισθωτούς και μη μισθωτούς ασφαλισμένους του Ε.Φ.Κ.Α. και στους ανέργους

 Γνωστοποίηση των διατάξεων 22 και 23 του ν. 4529/2018 (A’56) σχετικά με την υπαγωγή στην ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη και Χορήγηση ασφαλιστικής κάλυψης στους μισθωτούς και μη μισθωτούς ασφαλισμένους του Ε.Φ.Κ.Α. και στους ανέργους
Με τις διατάξεις του άρθρου 22 καθορίζονται τα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. για παροχές υγειονομικής περίθαλψης και προσδιορίζονται ενιαία τα πρόσωπα που θεωρούνται μέλη οικογενείας των άμεσα ασφαλισμένων και των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας ή γήρατος ή των δικαιούχων εξωιδρυματικού επιδόματος, αναδιατυπώνονται οι διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν.3996/2011 (Α’170) και αναμορφώνεται η ισχύουσα νομοθεσία ώστε να ασφαλίζονται και τα άγαμα τέκνα που σπουδάζουν σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Κέντρα/Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης ή στο «Μεταλυκειακό έτος- τάξη μαθητείας», τα ανάδοχα τέκνα, τα τέκνα με αναπηρία άνω του 67% που εργάζονται ή απασχολούνται είτε για βιοποριστικούς λόγους είτε για λόγους εργασιοθεραπείας ή απασχολησιοθεραπείας, καθώς και τα εκτός γάμου εγγόνια, εφόσον ο γονέας δεν ασφαλίζεται από ίδιο δικαίωμα.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΒΑΣΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΕ ΧΡΗΜΑ
ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΠΑΡΟΧΩΝ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: Ε.ΖΑΧΟΥ
ΤΑΧ. Δ/ΝΣΗ: Αγ. Κωνσταντίνου 5, 10431 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛΕΦΩΝΟ: 210 5274384, 2105274313
FAX: 210 5243477
email: tm.nom .paroxon@efka.gov.gr
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 20
Αθήνα, 26 / 4 / 2018
Αρ. Πρωτ: 553624
ΠΡΟΣ:
ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΠΙΝΑΚΑ Α΄
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
1. ΕΟΠΥΥ, ΑΠ. ΠΑΥΛΟΥ 12, 15123 ΜΑΡΟΥΣΙ
2. ΗΔΙΚΑ Α.Ε., ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ 10, 10551 ΑΘΗΝΑ
ΘΕΜΑ: «Γνωστοποίηση των διατάξεων 22 και 23 του ν. 4529/2018 (A’56) σχετικά με την υπαγωγή στην ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη και Χορήγηση ασφαλιστικής κάλυψης στους μισθωτούς και μη μισθωτούς ασφαλισμένους του Ε.Φ.Κ.Α. και στους ανέργους»
Σχετικά: τα με αριθ. πρωτ. α) Φ. 40021 / οικ.18530 / 1001/30-3-2018
β) Φ.40021/οικ.11259/571/28-2- 2018 έγγραφα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης. γ) το με αρ. πρωτ. 287025/28-2-2018 έγγραφό μας.
Σε συνέχεια των ανωτέρω σχετικών εγγράφων, σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 56 τ. Α’ δημοσιεύθηκε ο νόμος 4529/2018, με τίτλο «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2014/104/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με ορισμένους κανόνες που διέπουν τις αγωγές αποζημίωσης βάσει του εθνικού δικαίου για παραβάσεις των διατάξεων του δικαίου ανταγωνισμού των κρατών –μελών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλες διατάξεις», όπου με το άρθρο 22 καθορίζονται οι προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη και με το άρθρο 23 καθορίζονται οι προϋποθέσεις χορήγησης ασφαλιστικής ικανότητας για υγειονομική περίθαλψη των ενταχθέντων στον Ε.Φ.Κ.Α κλάδων, τομέων και λογαριασμών υγείας.
A. Άρθρο 22
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 22:
- καθορίζονται τα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. για παροχές υγειονομικής περίθαλψης και προσδιορίζονται ενιαία τα πρόσωπα που θεωρούνται μέλη οικογενείας των άμεσα ασφαλισμένων και των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας ή γήρατος ή των δικαιούχων εξωιδρυματικού επιδόματος,
- αναδιατυπώνονται οι διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν.3996/2011 (Α’170) και
- αναμορφώνεται η ισχύουσα νομοθεσία ώστε να ασφαλίζονται και τα άγαμα τέκνα που σπουδάζουν σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, Κέντρα/Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης ή στο «Μεταλυκειακό έτος- τάξη μαθητείας», τα ανάδοχα τέκνα, τα τέκνα με αναπηρία άνω του 67% που εργάζονται ή απασχολούνται είτε για βιοποριστικούς λόγους είτε για λόγους εργασιοθεραπείας ή απασχολησιοθεραπείας, καθώς και τα εκτός γάμου εγγόνια, εφόσον ο γονέας δεν ασφαλίζεται από ίδιο δικαίωμα.
Συγκεκριμένα, στον Κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών του Ε.Φ.Κ.Α. υπάγονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης οι άμεσα ασφαλισμένοι και συνταξιούχοι των πρώην Κλάδων Υγείας των παρακάτω ασφαλιστικών οργανισμών που εντάχθηκαν από 1-1-2017 στον Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και τα μέλη οικογενείας τους, ως ακολούθως:
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Ασθένειας του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., του Τομέα Ασφαλισμένων του Δημοσίου και του Τομέα Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων,
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Υγείας του Ο.Α.Ε.Ε.
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Υγείας του Ο.Γ.Α.
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Υγείας του Ε.Τ.Α.Α.
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Υγείας του Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.
- οι υπαγόμενοι στην ασφάλιση του πρώην Κλάδου Υγείας του Ε.Τ.Α.Π.-Μ.Μ.Ε.
2. Ως μέλη οικογένειας όλων των ανωτέρω ασφαλιζομένων προσώπων και συνταξιούχων λόγω αναπηρίας ή γήρατος ή δικαιούχων εξωιδρυματικού επιδόματος θεωρούνται:
α. ο/η σύζυγος, εφόσον δεν ασφαλίζεται από δικό του/της δικαίωμα στον Ε.Φ.Κ.Α. ή σε άλλο ασφαλιστικό οργανισμό εκτός Ε.Φ.Κ.Α.,
β. τα άγαμα τέκνα (νόμιμα ή τέκνα που έχουν νομιμοποιηθεί, αναγνωρισθεί ή υιοθετηθεί ή οι προγονοί), τα φυσικά τέκνα ασφαλισμένης ή συνταξιούχου λόγω αναπηρίας ή γήρατος και τα ανάδοχα τέκνα των οποίων την πραγματική φροντίδα ή επιμέλεια κατέχει με δικαστική απόφαση ή σύμβαση ο/η ασφαλισμένος/η, μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους. Εάν είναι άνεργα ή προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί ή διδακτορικοί φοιτητές σε αναγνωρισμένες ανώτερες ή ανώτατες σχολές στην Ελλάδα ή στην αλλοδαπή, καθώς και σε αναγνωρισμένα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), Κέντρα/Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης ή στο «Μεταλυκειακό έτος- τάξη μαθητείας» θεωρούνται μέλη οικογενείας μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους και στην περίπτωση που συνεχίζουν τις σπουδές τους για δύο (2) έτη μετά τη λήξη των σπουδών τους, εφόσον είναι άνεργα, όχι όμως πέραν από τη συμπλήρωση του 26ου έτους της ηλικίας τους. Τα ανωτέρω τέκνα συνεχίζουν να θεωρούνται μέλη οικογένειας των θανόντων άμεσα ασφαλισμένων ή συνταξιούχων, με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, και στην περίπτωση που δεν δικαιωθούν συντάξεως.
γ. τα τέκνα άμεσα ασφαλισμένων ανεξαρτήτως ηλικίας τα οποία έχουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, διατηρούν το δικαίωμα για λήψη παροχών ως μέλη οικογένειας, έστω και αν εργάζονται ή απασχολούνται είτε για βιοποριστικούς λόγους είτε για λόγους εργασιοθεραπείας ή απασχολησιοθεραπείας. Η κατά τα ανωτέρω αναπηρία κρίνεται από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), και από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και από τις επιτροπές απαλλαγών και από τις τριμελείς εξ ιατρών επιτροπές (Ν.3863/2010 αρθ.6, παρ. 7).
δ. η μητέρα και ο πατέρας, καθώς και οι θετοί γονείς υπό τις ίδιες με τους φυσικούς γονείς προϋποθέσεις,
ε. οι ορφανοί από πατέρα και μητέρα εγγονοί και αδελφοί, καθώς και οι ορφανοί μόνο από πατέρα ή μητέρα αδελφοί ή εγγονοί εφόσον ο επιζών γονέας θεωρείται, κατά τα ανωτέρω, ως μέλος οικογένειας του ασφαλισμένου, μέχρι συμπληρώσεως του 18ου έτους της ηλικίας τους και εφόσον είναι άγαμοι και άνεργοι ή προπτυχιακοί, μεταπτυχιακοί ή διδακτορικοί φοιτητές σε αναγνωρισμένες ανώτερες ή ανώτατες σχολές στην Ελλάδα ή στην αλλοδαπή, καθώς και σε αναγνωρισμένα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), Κέντρα/Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης ή στο «Μεταλυκειακό έτος- τάξη μαθητείας», μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους ή στην περίπτωση που συνεχίζουν τις σπουδές τους για 2 έτη μετά τη λήξη των σπουδών τους, εφόσον είναι άνεργα, όχι όμως πέρα από τη συμπλήρωση του 26ου έτους της ηλικίας τους.
Επίσης θεωρείται ως μέλος οικογένειας ασφαλισμένου ή συνταξιούχου ο/η γεννημένος/-ή χωρίς γάμο των γονέων του/της εγγονός/-ή εφόσον συντηρείται από αυτόν και ο γονέας δεν ασφαλίζεται από ίδιο δικαίωμα.
στ. τα αδέλφια άμεσα ασφαλισμένων, τα οποία έχουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, ύστερα από γνωμάτευση αρμόδιας Υγειονομικής Επιτροπής, εφόσον δεν έχουν ίδιο δικαίωμα περίθαλψης στον Ε.Φ.Κ.Α. ή σε άλλον ασφαλιστικό φορέα εκτός Ε.Φ.Κ.Α..
ζ. οι άγαμες θυγατέρες και αδελφές των άμεσα ασφαλισμένων του πρώην ΟΠΑΔ, οι οποίες είναι άνω των σαράντα (40) ετών και κατείχαν βιβλιάριο περίθαλψης από το Δημόσιο μέχρι την 13−3−2004, όταν εφαρμόσθηκε η 2/190/0094/28−1−2004 (Β’323) Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Υγείας & Πρόνοιας και Οικονομίας & Οικονομικών, διατηρούν το δικαίωμα υγειονομικής περίθαλψης, εφόσον δεν έχουν ίδιο δικαίωμα υγειονομικής περίθαλψης από άλλο ασφαλιστικό φορέα εκτός Ε.Φ.Κ.Α.
Οι άγαμες ή διαζευγμένες θυγατέρες των οποίων η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 5 ή της παρ.6 του άρθρου 31 του π. δ/τος 169/2007 (Α’210), υπάγονται στο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του δημοσίου υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν δικαίωμα υγειονομικής περίθαλψης από τον Ε.Φ.Κ.Α. ή από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό εκτός Ε.Φ.Κ.Α.. Στην περίπτωση αυτή, κατά το μήνα Ιανουάριο κάθε έτους, υποβάλλουν αίτηση για συνέχιση της ασφάλισης και καταβάλλουν τις αναλογούσες εισφορές για υγειονομική περίθαλψη που ισχύουν για τους συνταξιούχους, οι οποίες υπολογίζονται επί του ποσού της σύνταξης που θα τους κατέβαλε ο οικείος φορέας τους ο οποίος εντάχτηκε στον Ε.Φ.Κ.Α..
3. Τα πρόσωπα της παρ. 2 θεωρούνται μέλη οικογένειας του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου, εφόσον συμβιώνουν με αυτόν και η συντήρησή τους για τις περιπτώσεις β, γ, δ, ε και στ της παρ. 2 βαρύνει κυρίως τον άμεσα ασφαλισμένο ή συνταξιούχο. Θεωρείται ότι υπάρχει συμβίωση ακόμη και αν για σοβαρούς λόγους ο/η σύζυγος ή τα τέκνα δεν συγκατοικούν προσωρινά στην ίδια στέγη.
Ειδικά για τον πατέρα/μητέρα/θετούς γονείς της ανωτέρω περίπτωσης δ της παρ.2, προκειμένου να ασφαλιστούν ως μέλη οικογενείας του παιδιού τους απαιτείται επιπλέον: α) να έχουν ηλικία άνω των 60 ετών ή να είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω και
β) το οικογενειακό ετήσιο εισόδημά τους από οποιαδήποτε αιτία να μην υπερβαίνει το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ, το οποίο αυξάνεται κατά 50% στις περιπτώσεις ατόμων με αναπηρία 67% και άνω. Ως εισόδημα νοείται το οικογενειακό φορολογητέο (πραγματικό ή τεκμαρτό) και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο.
4. Ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η σύζυγος δύναται να διατηρήσει το ασφαλιστικό δικαίωμα παροχών ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΠΥ που είχε κατά το χρόνο λύσης του γάμου στον εντασσόμενο στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό όπου ήταν ασφαλισμένος για παροχές ασθένειας ο άλλος σύζυγος, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
α) ο γάμος λύθηκε μετά τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας του,
β) δεν έχει δικαίωμα ασφάλισης άμεσα ή έμμεσα για παροχές ασθένειας από το Δημόσιο ή άλλο ασφαλιστικό ταμείο,
γ) υποβάλει αίτηση διατήρησης του δικαιώματος των παροχών ασθένειας σε είδος εντός έτους από την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης του διαζυγίου και
δ) καταβάλλει στον Ε.Φ.Κ.Α. τις μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από τον ΕΟΠΠΥ σε ποσοστό 6,45% επί του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
5. α) Ειδικά για τα μέλη οικογένειας ασφαλισμένων πολιτών κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι παροχές ασθένειας σε είδος χορηγούνται εφόσον διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, τους έχει χορηγηθεί το έγγραφο πιστοποίησης νόμιμης διαμονής του άρθρου 16 του π.δ. 106/2007 (Α’135) (Οδηγία 2004/38ΕΚ), και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις του ιδίου προεδρικού διατάγματος.
β) Ασφαλισμένοι πολίτες τρίτων χωρών και τα μέλη οικογενείας τους, όπως αυτά ορίζονται στην περίπτωση λγ΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν.4251/2014 (Α’80), δικαιούνται παροχές ασθένειας, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις μόνιμης και νόμιμης διαμονής.
Β. Άρθρο 23
Με το άρθρο 23 καθορίζονται ενιαία για πρώτη φορά οι προϋποθέσεις χορήγησης και ανανέωσης της ασφαλιστικής ικανότητας για υγειονομική περίθαλψη σε είδος στους μισθωτούς και μη μισθωτούς ασφαλισμένους, στους συνταξιούχους και στα μέλη της οικογενείας τους. Ειδικότερα:
1.α. Από 1-3-2019 χορηγείται στον άμεσα ασφαλισμένο και στα μέλη οικογενείας του ασφαλιστική ικανότητα για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος, εφόσον:
αα) ο μισθωτός έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον εβδομήντα πέντε (75) ημέρες εργασίας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και
ββ) ο μη μισθωτός έχει συμπληρώσει τουλάχιστον τρεις (3) μήνες ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και έχουν καταβληθεί οι ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές που προβλέπονται από τις διατάξεις του ν. 4387/2016 (Α’85) και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις.
Για τη συμπλήρωση των ανωτέρω προϋποθέσεων της υποπερίπτωσης αα λαμβάνονται υπόψη και οι ημέρες επιδότησης λόγω ασθενείας ή ατυχήματος, οι ημέρες επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας καθώς και οι ημέρες επιδότησης λόγω επίσχεσης εργασίας.
β. Η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται από την πρώτη Μαρτίου εκάστου έτους και ισχύει έως την τελευταία ημέρα του Φεβρουαρίου του επόμενου ημερολογιακού έτους με τις ίδιες ως ανωτέρω προϋποθέσεις.
Ειδικά για τους μη μισθωτούς, η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται εφόσον, πλέον της συμπλήρωσης των προϋποθέσεων της ανωτέρω υποπερίπτωσης ββ έχουν καταβληθεί οι ελάχιστες εισφορές, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ν. 4387/2016, έως και 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου της ανανέωσης της ασφαλιστικής ικανότητας ημερολογιακού έτους. Αν υπάρχει οφειλή, η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα, εφόσον η οφειλή αυτή έχει εξοφληθεί ή ρυθμιστεί σε δόσεις και τηρείται η εξόφληση των δόσεων.
γ. Για τους εργαζόμενους σε οικοδομοτεχνικά έργα στις 75 ημέρες ασφάλισης συμπεριλαμβάνονται η προσαύξηση 20% και οι ημέρες αδείας.
δ. Για τους εργάτες γης απασχολούμενους σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ - αμειβόμενους με εργόσημο παρέχεται ασφαλιστική κάλυψη για υγειονομική περίθαλψη, εφόσον έχουν συμπληρώσει 150 ημέρες ασφάλισης το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου.
ε. Οι μετακλητοί εργάτες γης - πολίτες τρίτων χωρών και οι μετακλητοί αλλοδαποί αλιεργάτες της παρ.5 του αρ.40 του ν.4387/2016 αποκτούν ασφαλιστική ικανότητα για υγειονομική περίθαλψη από την πρώτη ημέρα εργασίας τους και αυτή διαρκεί για όσο χρονικό διάστημα απασχολούνται σύμφωνα με τη σύμβαση εργασίας τους.
στ. Οι μαθητευόμενοι ή εκπαιδευόμενοι ή καταρτιζόμενοι και οι απασχολούμενοι σε προγράμματα του ΟΑΕΔ δικαιούνται υγειονομικής περίθαλψης σε είδος από την πρώτη ημέρα έναρξης των μαθημάτων, της εκπαίδευσης ή της κατάρτισης ή του προγράμματος.
2. Γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις που προβλέπουν χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας από την ημερομηνία ορκωμοσίας ή την ημερομηνία υπαγωγής στην ασφάλιση ή πρόσληψης ή απασχόλησης συνεχίζουν να ισχύουν.
3. Οι υπάλληλοι του Δημοσίου, των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, των ΝΠΔΔ και των ΝΠΙΔ κατά τη διάρκεια της άδειας άνευ αποδοχών που λαμβάνουν σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων ΝΠΔΔ και του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών και Κοινοτικών Υπαλλήλων πέραν του ενός μηνός δύνανται να συνεχίσουν την ασφάλισή τους για υγειονομική περίθαλψη στο φορέα που υπάγονταν πριν την χορήγηση της άδειας άνευ αποδοχών κατόπιν αιτήσεως. Στην περίπτωση αυτή καταβάλλουν ανά μήνα τις αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές για υγειονομική περίθαλψη ασφαλισμένου και εργοδότη που υπολογίζονται επί των αποδοχών του τελευταίου μήνα πριν τη λήψη της άδειας άνευ αποδοχών. Σε περίπτωση που ο υπάλληλος δεν ασφαλιστεί, η ασφαλιστική ικανότητα διακόπτεται από την πρώτη του επόμενου μήνα της απόφασης χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στους λοιπούς υπαλλήλους ή λειτουργούς του Κράτους ή ΝΠΔΔ οι οποίοι κατά τη συνταγματική ή νομοθετική πρόβλεψη διέπονται από ειδικές γι’ αυτούς διατάξεις.
4. Οι μισθωτοί και οι μη μισθωτοί εφόσον αμέσως πριν την στράτευσή τους είχαν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις χορήγησης ασφαλιστικής ικανότητας στον Ε.Φ.Κ.Α. δικαιούνται, οι ίδιοι και τα μέλη οικογενείας τους, παροχών υγειονομικής περίθαλψης κατά την διάρκεια της θητείας τους και για έξι μήνες μετά την απόλυσή τους. Οι μη μισθωτοί - εκπληρούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία εξαιρούνται από την καταβολή εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης στον Ε.Φ.Κ.Α. για όλο το χρονικό διάστημα της θητείας τους.
5. α) Οι μισθωτοί που καταθέτουν αίτηση για συνταξιοδότηση και πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, για όσο διάστημα εκκρεμεί η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης, εξακολουθούν να ασφαλίζονται για παροχές ασθένειας στον Ε.Φ.Κ.Α., ακόμη και εάν δεν έχουν τις απαιτούμενες χρονικές προϋποθέσεις για την ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας ως ασφαλισμένοι.
β) Οι μη μισθωτοί που διακόπτουν την άσκηση του επαγγέλματός τους, βάσει του οποίου υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., δικαιούνται υγειονομικής περίθαλψης σε είδος και σε χρήμα μέχρι ένα έτος από την διακοπή της ασφάλισης, εφόσον δεν έχουν οφειλές ή έχουν ρυθμίσει αυτές σε δόσεις και τηρείται η εξόφληση των δόσεων. Στην περίπτωση που υποβάλλουν αίτηση για συνταξιοδότηση εντός του έτους διακοπής του επαγγέλματος συνεχίζουν την ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη από τον Ε.Φ.Κ.Α. μέχρι το τέλος του μήνα έκδοσης της συνταξιοδοτικής απόφασης και εφόσον έχουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις για σύνταξη και δεν έχουν οφειλές που να υπερβαίνουν το ποσό που ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Οι ασφαλισμένοι που υποβάλουν αίτημα συνταξιοδότησης ένα χρόνο μετά τη διακοπή του επαγγέλματος δικαιούνται υγειονομικής περίθαλψης από τον Ε.Φ.Κ.Α. από την ημερομηνία της αίτησης μέχρι την έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης εφόσον έχουν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από τον Ε.Φ.Κ.Α. και δεν έχουν οφειλές που να υπερβαίνουν το ποσό που ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία.
γ) Οι ασφαλισμένοι των οποίων εκκρεμεί η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης βάσει των διατάξεων περί διαδοχικής ασφάλισης συνεχίζουν να υπάγονται στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. μέχρι την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης εφόσον πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις για σύνταξη από τον ενταχθέντα στον Ε.Φ.Κ.Α. φορέα στον οποίο επήλθε ο ασφαλιστικός κίνδυνος και δεν έχουν οφειλές που να υπερβαίνουν το ποσό που ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία.
6. Οι συνταξιούχοι αναπηρίας ορισμένου χρόνου και τα μέλη της οικογενείας τους που αναφέρονται στο άρθρο 22, υπάγονται για υγειονομική περίθαλψη στον Ε.Φ.Κ.Α. για όσο χρόνο δικαιούνται συντάξεως και επί έξι μήνες μετά την λήξη της.
Γ. Με την παρ.7 του άρθρου 23 ορίζεται ότι:
1. Ειδικά για την περίοδο από 1-3-2018 έως 28-2-2019 για την απόκτηση ασφαλιστικής ικανότητας και τη χορήγηση παροχών υγειονομικής περίθαλψης σε είδος, στον άμεσα ασφαλισμένο και τα μέλη οικογενείας του, απαιτείται:
α. ο μισθωτός να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον πενήντα (50) ημέρες εργασίας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δεκαπεντάμηνο πριν την ημερομηνία επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου, χωρίς να συνυπολογίζονται οι ημέρες εργασίας που πραγματοποιήθηκαν κατά το τελευταίο ημερολογιακό τρίμηνο του δεκαπενταμήνου. Για τους εργαζόμενους σε οικοδομοτεχνικά έργα απαιτούνται 50 ημέρες ασφάλισης στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η προσαύξηση 20% και οι ημέρες αδείας,
β. ο μη μισθωτός να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον δύο (2) μήνες ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου και έχουν καταβληθεί οι ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το ν.4387/2016 και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις. Σε περίπτωση οφειλής, η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα, εφόσον η οφειλή αυτή έχει εξοφληθεί ή ρυθμιστεί σε δόσεις και τηρείται η εξόφληση των δόσεων.
2. Η ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται από την πρώτη Μαρτίου του έτους 2018 και ισχύει έως 28-2-2019 σύμφωνα με τις ανωτέρω προϋποθέσεις.
3. Γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις που προβλέπουν χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας από την ημερομηνία ορκωμοσίας ή την ημερομηνία υπαγωγής στην ασφάλιση ή πρόσληψης ή απασχόλησης συνεχίζουν να ισχύουν.
Επίσης συνεχίζουν να ισχύουν οι διατάξεις που αφορούν τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές σε είδος κα σε χρήμα στους ασφαλισμένους του ΕΦΚΑ στην περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής ασθένειας καθώς και ατυχήματος εκτός εργασίας.
4. Στους α) εργαζόμενους της επιχείρησης με την επωνυμία «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΡΟΧΑΙΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε.», των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος και των Ναυπηγείων Ελευσίνας, β) αναβάτες ιπποδρομιών, μαθητευόμενους αναβάτες και προπονητές δρομώνων ίππων και γ) υπαγόμενους στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α. ως μισθωτοί βάσει αποκλειστικά του εδ. δ΄ παρ. 3 του άρθρου 38 του ν.4387/2016, καθώς και στα μέλη των οικογενειών των ανωτέρω παρέχεται ασφαλιστική ικανότητα για παροχές υγειονομικής περίθαλψης από 1-3-2018 έως 28-2-2019, χωρίς την προϋπόθεση συμπλήρωσης ημερών ασφάλισης.
5. Για τους ασφαλισμένους: α) του πρώην Ο.Α.Ε.Ε. που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα ή προέβησαν σε δήλωση αδράνειας εργασιών στη Δ.Ο.Υ. σύμφωνα με την ΠΟΛ 1102/14-7-2005 και δεν εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου δευτέρου του ν.3845/2010 (Α’65) ή συνεχίζουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα και δεν είναι ασφαλισμένοι σε άλλο φορέα και
β) του πρώην Ε.Τ.Α.Α.
οι οποίοι έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα λόγω οφειλών στον οικείο ασφαλιστικό τους φορέα, παρατείνεται το δικαίωμα παροχών ασθένειας σε είδος από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. έως 28-2-2019, για τους ίδιους και τα μέλη οικογενείας τους, εφόσον οι οφειλές τους αφορούν τα έτη 2011, 2012 και 2013, χωρίς να εξετάζεται η ασφαλιστική κατάσταση των ετών 2014, 2015, 2016 2017 και 2018 και ο μέσος όρος του συνολικού οικογενειακού φορολογητέου εισοδήματος για τα έτη 2011, 2012, 2013 δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ.
Επίσης, οι ανασφάλιστοι υπερήλικες, των οποίων η σύνταξη διεκόπη βάσει της περ. 5 της υποπαρ. ΙΑ6 του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012 (Α’222), και οι οποίοι έκαναν χρήση των διατάξεων της υποπ. Α3 περ. Γ άρθρου πρώτου του ν.4254/2014 (Α’ 85), καθώς και τα μέλη οικογενείας τους, όπως αυτά προβλέπονται από τη νομοθεσία του πρώην Ο.Γ.Α., για την περίοδο από 1-3-2018 έως 28-2-2019 καλύπτονται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για παροχές ασθένειας σε είδος.
6. Παρατείνεται μέχρι την 28η Φεβρουαρίου 2019 η ασφαλιστική κάλυψη για παροχές ασθένειας σε είδος: α) των ανέργων ηλικίας άνω των 29 και έως 55 ετών, που έχουν κάνει χρήση των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 2768/1999 (Α’273), όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν και β) των ασφαλισμένων που προέρχονται από τον πρώην Ο.Α.Ε.Ε., ηλικίας άνω των 30 και έως 65 ετών οι οποίοι έχουν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός τους, έχουν κάνει χρήση των διατάξεων της παρ. 8 του άρθρου δεύτερου του ν.3845/2010 (Α’65) και παραμένουν άνεργοι και ανασφάλιστοι, εφόσον δεν έχουν οφειλές προερχόμενες από τον πρώην Ο.Α.Ε.Ε. ή έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και τηρείται η ρύθμιση.
7. Ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ που έχουν οφειλές προς τον Ε.Φ.Κ.Α., για τους οποίους μέχρι 28-2-2019 εκδίδεται απόφαση ανανέωσης της ασφαλιστικής ικανότητας εκδοθεί από τις επιτροπές οικονομικής αδυναμίας της παρ.6 του άρθρου 14 του ν.2458/1997(Α’15), δικαιούνται παροχές υγειονομικής περίθαλψης, οι ίδιοι και τα μέλη οικογενείας τους, για όσο χρονικό διάστημα ορίζει η απόφαση.
Δ. Με την παρ. 8 του άρθρου 23 ορίζεται ότι:
Η ισχύς των περιπτώσεων α, β, και γ της παρ.1 του άρθρου 23 αρχίζει από την 1-3-2019.
Η ισχύς των περιπτώσεων δ, ε και στ της παραγράφου 1 και των παρ. 3 έως 6 του άρθρου 23 αρχίζει από την 1-3-2018.
Οι διατάξεις για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος στους ανέργους εξακολουθούν να ισχύουν.
Από την ημερομηνία 2/5/2018 καταργούνται οι διατάξεις που προέβλεπαν την παροχή συνεχιζόμενης θεραπείας, στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ,
Σε όσους ασφ/νους έχει παρασχεθεί το δικαίωμα της συνεχιζόμενης θεραπείας αυτό παρατείνεται μέχρι την ημερομηνία που ορίζει η ιατρική γνωμάτευση.
Μέχρι την έκδοση του Κανονισμού Ασφάλισης και Παροχών του ΕΦΚΑ, συνεχίζουν να ισχύουν τα δικαιολογητικά για την απογραφή, την έκδοση ατομικού και οικογενειακού βιβλιαρίου υγείας, όπως αυτά έχουν καθοριστεί από τους εντασσόμενους φορείς, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς στον ΕΦΚΑ.
Παρακαλούμε για την ενημέρωση των αρμοδίων υπαλλήλων και την πιστή εφαρμογή των παραπάνω αναφερομένων.

Ο ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΡΟΧΩΝ
ΑΝ. ΜΠΛΕΚΟΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΑΝ. ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΗ

Πηγή: Διαύγεια - διαφάνεια στο κράτος
 

Κατάργηση διάταξης που εισήγαγε αθέμιτη διάκριση λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης

 Κατάργηση διάταξης που εισήγαγε αθέμιτη διάκριση λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (άρθρο 2 § 5 εδ. 2 του ΠΔ 27/1986) ο επανερχόμενος από μακρά αναρρωτική άδεια μπορεί να πάρει κανονική άδεια για το τρέχον ημερολογιακό έτος, μόνον εφόσον παρέλθει εξάμηνο από την επάνοδό του. Ο Συνήγορος του Πολίτη επισήμανε ότι η ανωτέρω διάταξη εισάγει έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης που απαγορεύεται με βάση τον Ν. 4443/2016, καθώς επιβαρύνει τον εργαζόμενο που απουσίασε από την υπηρεσία με μακρά αναρρωτική άδεια για λόγους αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, εξαρτώντας το δικαίωμα λήψης κανονικής άδειας από τη συμπλήρωση ελάχιστου χρονικού διαστήματος μετά την επάνοδό του.
Υπαστυνόμος της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛΑΣ) ζήτησε τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Πολίτη καθώς η υπηρεσία του αρνήθηκε να του χορηγήσει κανονική άδεια για το έτος 2013 όταν επέστρεψε από μακρά αναρρωτική άδεια.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (άρθρο 2 § 5 εδ. 2 του ΠΔ 27/1986) ο επανερχόμενος από μακρά αναρρωτική άδεια μπορεί να πάρει κανονική άδεια για το τρέχον ημερολογιακό έτος, μόνον εφόσον παρέλθει εξάμηνο από την επάνοδό του.
Ο Συνήγορος του Πολίτη επισήμανε ότι η ανωτέρω διάταξη εισάγει έμμεση διάκριση λόγω αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης που απαγορεύεται με βάση τον Ν. 4443/2016, καθώς επιβαρύνει τον εργαζόμενο που απουσίασε από την υπηρεσία με μακρά αναρρωτική άδεια για λόγους αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, εξαρτώντας το δικαίωμα λήψης κανονικής άδειας από τη συμπλήρωση ελάχιστου χρονικού διαστήματος μετά την επάνοδό του.
Μάλιστα, κατά την ερμηνεία της επίμαχης διάταξης από την ΕΛΑΣ, το εξάμηνο πρέπει να έχει εξαντληθεί εντός του ημερολογιακού έτους αναφοράς, δηλαδή, εντός του έτους για το οποίο ο εργαζόμενος δικαιούται κανονική άδεια. Έτσι όμως η άσκηση ενός δικαιώματος πλήρως κατοχυρωμένου, όπως είναι η λήψη κανονικής άδειας, εξαρτάται ευθέως από έναν παράγοντα συγκυριακό και μη δυνάμενο να προβλεφθεί όπως η ενδεχόμενη αναρρωτική άδεια για λόγους που σχετίζονται με αναπηρία ή χρόνια πάθηση.
Επιπλέον, ο Συνήγορος του Πολίτη επισήμανε ότι η θέσπιση ή διατήρηση διατάξεων για προστασία της υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας, δεν συνιστά διάκριση, όσον αφορά τα άτομα με αναπηρία ή χρόνια πάθηση.
Επικαλέστηκε δε και τις διατάξεις της Οδηγίας 2003/88/ΕΚ οι οποίες κατοχυρώνουν πλήρως το δικαίωμα των εργαζομένων σε κανονική (ετήσια) άδεια με αποδοχές, σκοπός της οποίας είναι η παροχή στον εργαζόμενο της δυνατότητας να αναπαυθεί και να έχει στη διάθεσή του ένα χρονικό διάστημα χαλάρωσης και ψυχαγωγίας. Ο σκοπός αυτός διαφέρει από τον σκοπό της αναρρωτικής άδειας, που απονέμεται ως δικαίωμα στον εργαζόμενο προκειμένου να αναρρώσει από ασθένεια.
Η ΕΛΑΣ υιοθέτησε πλήρως τις θέσεις του Συνηγόρου και εισηγήθηκε νομοθετική τροποποίηση προκειμένου να αρθεί ο περιορισμός στη λήψη κανονικής άδειας όταν ο εργαζόμενος έχει αναγκασθεί να απουσιάσει με μακρά αναρρωτική άδεια. Ήδη ο επίμαχος περιορισμός καταργήθηκε με το άρθρο 3 του ΠΔ 10/2018 (ΦΕΚ 21 Α΄/08.02.18).

Πηγή: http://www.lawnet.gr/

Επέκταση χορήγησης εξωιδρυματικού επιδόματος σε πάσχοντες από βαριά αναπηρία που χρήζουν βοήθειας και συμπαράστασης άλλου προσώπου

 Επέκταση χορήγησης εξωιδρυματικού επιδόματος σε πάσχοντες από βαριά αναπηρία που χρήζουν βοήθειας και συμπαράστασης άλλου προσώπου
Την επέκταση εξωιδρυματικού επιδόματος για τα άτομα που έχουν κριθεί με σοβαρή αναπηρία και χρειάζονται βοήθεια και συμπαράσταση άλλου προσώπου ζητεί ο Βασίλης Γιόγιακας με Ερώτηση που απευθύνει προς την Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Ο βουλευτής Θεσπρωτίας σημειώνει ότι σήμερα το επίδομα δε χορηγείται σε περιπτώσεις οι οποίες λόγω της ανάγκης συνεχούς υποστήριξης συνεπάγονται συχνά πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις οικογένειες των πασχόντων.
Το πλήρες κείμενο της Ερώτησης έχει ως εξής…
Προς την κα Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΘΕΜΑ: «Επέκταση χορήγησης εξωιδρυματικού επιδόματος σε πάσχοντες από βαριά αναπηρία που χρήζουν βοήθειας και συμπαράστασης άλλου προσώπου»
Με την παρ. 2 του άρθρου 5 του Ν. 3232/2004 το εξωιδρυματικό επίδομα της παρ. 1 του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981 που δικαιούνται λόγω ανικανότητας για κάθε βιοποριστική εργασία οι πάσχοντες από τετραπληγία έως και παραπληγία επεκτάθηκε σε άλλες κατηγορίες πασχόντων.
Συγκεκριμένα, στους δικαιούχους εξωιδρυματικού επιδόματος προστέθηκαν οι πάσχοντες από μυασθένεια – μυοπάθεια με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, οι έχοντες σοβαρό ακρωτηριασμό σε δύο ή τέσσερα άκρα, οι έχοντες φωκομέλεια που επιφέρει τον ίδιο βαθμό κινητικής αναπηρίας με την προηγούμενη περίπτωση, οι πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας που επιφέρει τετραπληγία ή παραπληγία με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω καθώς και οι έχοντες πλήρη ακρωτηριασμό του ενός άκρου σε ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
Από τη χορήγηση του εξωιδρυματικού επιδόματος έχουν, ωστόσο, αποκλειστεί ασφαλισμένοι με σοβαρή αναπηρία άνω του 80% που, σύμφωνα με την ιατρική κρίση - γνωμάτευση της αρμόδιας Επιτροπής των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), όχι μόνο είναι ανίκανοι για κάθε βιοποριστική εργασία αλλά επίσης χρήζουν βοήθειας και συμπαράστασης άλλου προσώπου. Δηλαδή το επίδομα δε χορηγείται σε περιπτώσεις (όπως οι πάσχοντες από μετωποκροταφική άνοια πολύ προχωρημένου σταδίου με ολική αφασία) οι οποίες λόγω της ανάγκης συνεχούς υποστήριξης συνεπάγονται συχνά πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για τις οικογένειες των πασχόντων.
Κατόπιν τούτων ερωτάται η κα Υπουργός:
Εάν και πότε προτίθεται να τροποποιήσει τις σχετικές διατάξεις νόμου προκειμένου οι κρινόμενοι με σοβαρή αναπηρία, ανίκανοι προς κάθε βιοποριστική εργασία και χρήζοντες βοήθειας και συμπαράστασης άλλου προσώπου να δικαιούνται τη χορήγηση του εξωιδρυματικού επιδόματος της παρ. 1 του άρθρου 42 του Ν. 1140/1981.

Πηγή: www.ioannina24.gr/

25.000 συμβάσεις στους δήμους

 25.000 συμβάσεις στους δήμους
Οι ωφελούμενοι απαιτείται να είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και πρέπει να ανήκουν σε μία τουλάχιστον από τις παρακάτω κατηγορίες: Χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας ωφελουμένου, με ανώτατο όριο τους 60 μήνες, χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας του/της συζύγου των ανέργων, με ανώτατο όριο τους 60 μήνες, αναπηρία (του υποψήφιου ωφελουμένου) με ποσοστό 50% και άνω, ετήσιο εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό, ηλικία, αριθμός ανήλικων τέκνων, αριθμός εξαρτώμενων τέκνων ΑμεΑ (ανήλικων ή /και ενήλικων) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, εντοπιότητα, δικαιούχοι ΚΕΑ.
Συντάκτης: Χρίστος Βούζας
Εντός του Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσει το μεγάλο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας μέσω του ΟΑΕΔ, για την πρόσληψη 25.000 ανέργων σε 274 δήμους της χώρας.
Την κατάρτιση του προγράμματος έχει αναλάβει το υπουργείο Εργασίας και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις αρμόδιες υπηρεσίες του, οι οποίες και καθορίζουν τις τελευταίες λεπτομέρειες, προκειμένου στη συνέχει να δοθεί στον ΟΑΕΔ για την υλοποίησή του.
Οι ωφελούμενοι των προγραμμάτων θα προσληφθούν για οκτώ μήνες, με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα. Επίσης θα διατηρηθεί και ίσως επεκταθεί το σκέλος της κατάρτισης και πιστοποίησης των ανέργων που θα συμμετάσχουν στα προγράμματα αυτά.
Ωστόσο μένει ακόμα ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν περισσότερες από μία προκηρύξεις, προκειμένου να εφαρμοστεί διαδοχική υλοποίηση των προγραμμάτων και να μη μένουν κενές θέσεις των ωφελουμένων για μεγάλο χρονικό διάστημα στις υπηρεσίες των δήμων.
Στον φετινό κύκλο του προγράμματος υπάρχει αύξηση στον αριθμό ωφελουμένων, περίπου κατά 3,1%, σε σχέση με πέρυσι, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα δημοσιοποιημένα στοιχεία του υπουργείου και του ΟΑΕΔ, το 2017 οι θέσεις στους 274 δήμους ανήλθαν στις 24.251, ενώ για το έτος 2018 προβλέπονται 25.000 θέσεις.
Αίτημα των δήμων που, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχει γίνει αποδεκτό από το υπουργείο Εργασίας είναι να συμπεριληφθούν στους Επιβλέποντες Φορείς και οι Σύνδεσμοι των Οργανισμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που είναι ΝΠΔΔ αλλά και τα ΝΠΙΔ των δήμων.
Η προκήρυξη θα εκδοθεί από τον ΟΑΕΔ και οι αιτήσεις θα υποβληθούν ηλεκτρονικά.
Οι ειδικότητες που καλύπτονται από το πρόγραμμα είναι οι εξής: κοινωνικοί φροντιστές, φωτογράφοι, γεωπόνοι, μηχανικοί περιβάλλοντος, κτηνίατροι, βιβλιοθηκονόμοι, οικοδόμοι, μηχανολόγοι μηχανικοί, δημοσιογράφοι, βρεφοκόμοι, τοπογράφοι, τραπεζοκόμοι, χειριστές Η/Υ, ψυκτικοί, λογοθεραπευτές, ελαιοχρωματιστές, νηπιαγωγοί, γενικών καθηκόντων, οικονομικού, δασολόγοι, δάσκαλοι, θεατρολόγοι, βοηθοί βρεφονηπιοκόμων, νοσηλευτές, οδηγοί, μάγειρες, ξεναγοί κ.ά.

Αποδοχές
Υπενθυμίζεται ότι οι ωφελούμενοι θα εργαστούν στα νέα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας για οκτώ μήνες, με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα.
Οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα, οι οποίοι είναι έως 25 ετών, θα λαμβάνουν μηνιαίως καθαρές αμοιβές 431,75 ευρώ (ακαθάριστες αποδοχές 638,75), ενώ όσοι είναι άνω των 25 ετών θα λαμβάνουν 495,25 ευρώ (ακαθάριστες αποδοχές 732,54).

Ειδικότητες
Οι ειδικότητες που καλύπτονται από το πρόγραμμα είναι οι εξής: κοινωνικοί φροντιστές, φωτογράφοι, γεωπόνοι, μηχανικοί περιβάλλοντος, κτηνίατροι, βιβλιοθηκονόμοι, οικοδόμοι, μηχανολόγοι μηχανικοί, δημοσιογράφοι, βρεφοκόμοι, τοπογράφοι, τραπεζοκόμοι, χειριστές Η/Υ, ψυκτικοί, λογοθεραπευτές, ελαιοχρωματιστές, νηπιαγωγοί, γενικών καθηκόντων, οικονομικού, δασολόγοι, δάσκαλοι, θεατρολόγοι, βοηθοί βρεφονηπιοκόμων, νοσηλευτές, οδηγοί, μάγειρες, ξεναγοί κ.ά.

Κριτήρια μοριοδότησης
Οι ωφελούμενοι απαιτείται να είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και πρέπει να ανήκουν σε μία τουλάχιστον από τις παρακάτω κατηγορίες:
• Χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας ωφελουμένου, με ανώτατο όριο τους 60 μήνες.
• Χρονικό διάστημα συνεχόμενης εγγεγραμμένης ανεργίας του/της συζύγου των ανέργων, με ανώτατο όριο τους 60 μήνες.
• Αναπηρία (του υποψήφιου ωφελουμένου) με ποσοστό 50% και άνω.
• Ετήσιο εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό.
• Ηλικία.
• Αριθμός ανήλικων τέκνων.
• Αριθμός εξαρτώμενων τέκνων ΑμεΑ (ανήλικων ή /και ενήλικων) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
• Εντοπιότητα.
• Δικαιούχοι ΚΕΑ.

Κατάρτιση και πιστοποίηση
Επίσης θα διατηρηθεί και ίσως επεκταθεί το σκέλος της κατάρτισης και πιστοποίησης των ανέργων που θα συμμετάσχουν στα προγράμματα αυτά.
Τα νέα προγράμματα δίνουν τη δυνατότητα στον ωφελούμενο να βελτιώσει το βιογραφικό του, ώστε να διευκολυνθεί στην επανένταξή του στην αγορά εργασίας.
Η αναβάθμιση των προσόντων θα γίνεται μέσα από υπηρεσίες συμβουλευτικής και κατάρτισης.
Ο ΟΑΕΔ θα προσφέρει δύο συμβουλευτικές στους ωφελουμένους του προγράμματος, κατά την είσοδο και την έξοδο από αυτό.
Η δράση της κατάρτισης είναι προαιρετική. Ξεκινά μετά το δεύτερο μήνα υλοποίησης του προγράμματος και περιλαμβάνει κατάρτιση με αντικείμενο την Τεχνολογία Πληροφοριών και Επικοινωνίας.
Μετά το πέρας της κατάρτισης οι ωφελούμενοι θα συμμετέχουν σε εξετάσεις πιστοποίησης στις γνώσεις και δεξιότητες Πληροφορικής.

Προϋποθέσεις συμμετοχής των ανέργων
Οι ωφελούμενοι άνεργοι που θα έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν μια από τις 25.000 θέσεις εργασίας, απαιτείται να είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ και να ανήκουν σε μία τουλάχιστον από τις παρακάτω κατηγορίες:
• Εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, μέλη οικογενειών στις οποίες δεν εργάζεται κανείς και οι σύζυγοι αυτών είναι εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ
• Εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, μέλη μονογονεϊκών οικογενειών στις οποίες δεν εργάζεται κανείς
• Εγγεγραμμένοι μακροχρόνια άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ
• Ανεργοι πτυχιούχοι ΑΕΙ πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα, εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων πτυχιούχων του ΟΑΕΔ
• Εγγεγραμμένοι άνεργοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ άνω των 29 ετών
• Εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων ΑμεΑ του ΟΑΕΔ. Υπενθυμίζουμε ότι ποσοστό 15% των θέσεων θα καλυφθεί από ΑμεΑ, βάσει της νέας νομοθεσίας.
Οι άνεργοι-ωφελούμενοι του προγράμματα θα εργαστούν σε διάφορες υπηρεσίες των ΟΤΑ για διάστημα οκτώ μηνών με καθεστώς πλήρους απασχόλησης.
Αντικείμενο της δράσης είναι η δημιουργία θέσεων πλήρους απασχόλησης μέσω της τοποθέτησης προσωπικού σε δήμους-θύλακες υψηλής ανεργίας.
Μετά την έκδοση της σχετικής προκήρυξης θα ακολουθήσει άμεσα η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων από τους ενδιαφερομένους.

Πηγή: Η εφημερίδα των συντακτών

Δελτίο Τύπου Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών: Ένα μεγάλο μπράβο στην Τράπεζα Πειραιώς

 Δελτίο Τύπου Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών: Ένα μεγάλο μπράβο στην Τράπεζα Πειραιώς
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210-5229968  FAX: 210-5229541
e-mail: eoty@otenet.gr
www.eoty.gr
Αθήνα, 20/04/2018
ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 448
ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας
ΠΛΗΡ.: Βιβή Τσαβαλιά

Δελτίο Τύπου Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών
Ένα μεγάλο μπράβο στην Τράπεζα Πειραιώς

Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.) ο επίσημος κοινωνικός εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), νιώθει επιτέλους δικαιωμένη για τον μακροχρόνιο αγώνα διαβουλεύσεων που ξεκίνησε εντατικά από το 2011 και εντεύθεν με το σύνολο των συστημικών τραπεζών, ώστε να τις πείσει να καταστήσουν προσβάσιμες τις υπηρεσίες και τα προϊόντα τους στους τυφλούς και στα άτομα με προβλήματα όρασης, και δη χωρίς την παραβίαση των ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων και την αναχρονιστική και προσβλητική –για την προσωπικότητα των ατόμων αυτών– απαίτηση για σύμπραξη δύο μαρτύρων κατά τις συναλλαγές τους.
Έτσι στις 18 Απριλίου 2018 παρακολουθήσαμε με μεγάλο ενδιαφέρον την παρουσίαση της λειτουργίας του πρώτου απόλυτα αυτοματοποιημένου ηλεκτρονικού καταστήματος e-branch στους Αμπελοκήπους από στελέχη της τράπεζας Πειραιώς: Χρ. Μεγάλου Διευθύνοντα Σύμβουλο, Β. Κουτεντάκη Ανώτερο Γενικό Διευθυντή Μονάδας Λιανικής Τραπεζικής, Δικτύων και Καταθέσεων, Γεώργιο Κωστόπουλο Senior Officer στη Μονάδα Ηλεκτρονικής Επιχειρηματικότητας και Γεωργία Πισίνα στέλεχος τράπεζας Πειραιώς.
Στα καταστήματα e-branch της Τράπεζας Πειραιώς, παρέχονται υπηρεσίες που καλύπτουν τις ανάγκες τραπεζικής εξυπηρέτησης:
• Καθοδήγηση του πελάτη από υπεύθυνο εξυπηρέτησης καθ’ όλη την παραμονή του στο κατάστημα.
• Πραγματοποίηση συναλλαγών ταμείου μέσω της υπηρεσίας «Ταμίας από Απόσταση» με τη βοηθητική χρήση ειδικής σήμανσης στο μηχάνημα σε γραφή Braille και βίντεο κλήσης για επικοινωνία με έμπειρο ταμία της τράπεζας, χωρίς την ανάγκη παράστασης και υπογραφής μαρτύρων.
• Δυνατότητα πλοήγησης και εκπαίδευσης στις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής winbank με τη χρήση φωνητικής υποστήριξης.
• Εγγραφή στη winbank, χωρίς να είναι απαραίτητη η χειρόγραφη υπογραφή συμβάσεων.
• Επιπλέον τα συγκεκριμένα e-branch είναι προσβάσιμα σε κινητικά αναπήρους και σε κωφούς.
Στην Ομοσπονδία μας εκτυπώθηκαν ενημερωτικά φυλλάδια στη γραφή Braille, τα οποία διανέμονται δωρεάν στους τυφλούς στα υποκαταστήματα της τράπεζας.
Στην παρουσίαση παραβρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία από το Γενικό Συμβούλιο της Ε.Ο.Τ. και το Διοικητικό Συμβούλιο του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών, και για το ιστορικό της συνεργασίας μίλησε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας, κύριος Νικόλαος Γιαλλούρης, μεταφέροντας και τις θερμές ευχαριστίες του χώρου της τυφλότητας για το αίσιο αποτέλεσμα των μακροχρόνιων συνομιλιών, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την πρωτοποριακή αυτή δράση της τράπεζας Πειραιώς, την οποία η Ομοσπονδία μας βράβευσε με ειδική πλακέτα κατά την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του 2018.
Προς το παρόν e-branch της τράπεζας Πειραιώς λειτουργούν στις παρακάτω διευθύνσεις:
Αμπελόκηποι: Λεωφ. Αλεξάνδρας 227.
Χαλάνδρι: Πλάτωνος 1.
Γλυφάδα: Ανδρέα Λαζαράκη 6.
Δευτέρα-Παρασκευή: 09:00 έως 21:00
Σάββατο: 10:00 έως 17:00
Σπάτα: Εκπτωτικό χωριό McArthurGlen
Δευτέρα-Παρασκευή: 10:00 έως 21:00
Σάββατο: 10:00 έως 20:00
Επισημαίνουμε επίσης ότι σε όλα τα καταστήματα του δικτύου της τράπεζας Πειραιώς παρέχεται η δυνατότητα σε τυφλούς και σε άτομα με προβλήματα όρασης να εκδίδουν κωδικούς πρόσβασης στο σύστημα ηλεκτρονικής τραπεζικής winbank, να παραλαμβάνουν χρεωστική κάρτα οι ίδιοι, να συναλλάσσονται στα ταμεία της Τράπεζας χωρίς την υποχρεωτική παράσταση και υπογραφή δύο μαρτύρων και να αποκτούν δωρεάν το βασικό πακέτο alerts.
Ελπίζουμε ότι το παράδειγμα θα ακολουθήσουν και οι λοιπές συστημικές τράπεζες, διευκολύνοντας τους τυφλούς και τα άτομα με προβλήματα όρασης στις συναλλαγές, αίροντας τον απαξιωτικό θεσμό της παρουσίας μαρτύρων.

Με εκτίμηση
Για το Γενικό Συμβούλιο της Ε.Ο.Τ.
Ο Πρόεδρος
Νικόλαος Γιαλλούρης
Η Γενική Γραμματέας
Παρασκευή Τσαβαλιά

ΟΑΣΑ: Ξεπέρασαν τις 950.000 οι προσωποποιημένες και απρόσωπες κάρτες

 ΟΑΣΑ: Ξεπέρασαν τις 950.000 οι προσωποποιημένες και απρόσωπες κάρτες
Στο σταδιακό κλείσιμο και των πυλών των ΑμεΑ στους σταθμούς του Μετρό προχωρά ο ΟΑΣΑ, σηματοδοτώντας την ολοκληρωτική μετάβαση των δημόσιων αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας στην εποχή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.  Το κλείσιμο των πυλών των ΑμεΑ πρόκειται να πραγματοποιηθεί το αμέσως προσεχές διάστημα και γι’ αυτό ο Οργανισμός καλεί όσους ανέργους και ΑμεΑ δεν έχουν φορτίσει την προσωποποιημένη κάρτα τους με δωρεάν κόμιστρο από τα αυτόματα μηχανήματα, να το πράξουν τις επόμενες ημέρες.
Ο ΟΑΣΑ έχει διεκπεραιώσει περισσότερες από 110.000 αιτήσεις δικαιούχων δωρεάν μετακίνησης. Η διαδικασία εξελίσσεται ομαλά και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
Ο Οργανισμός ανακοίνωσε, επίσης, ότι είναι ενθαρρυντικά τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, καθώς έχουν διατεθεί περισσότερες από 950.000 προσωποποιημένες και απρόσωπες κάρτες.
Μάλιστα, τα έσοδα του Οργανισμού το μήνα Μάρτιο, οπότε έκλεισαν οι πύλες σε αρκετούς σταθμούς, παρουσίασαν διψήφιο ποσοστό αύξησης.    
Έως και σήμερα, έχουν κλείσει οι πύλες (πλην της πύλης των ΑμεΑ) στην πλειονότητα των σταθμών του Μετρό και ειδικότερα, οι 14 στους 20 σταθμούς της Γραμμής 2 (Ανθούπολη - Ελληνικό) και οι 13 στους 21 σταθμούς της Γραμμής 3 (Αγ. Μαρίνα - Αεροδρόμιο), ενώ στον Ηλεκτρικό (Γραμμή 1, Κηφισιά - Πειραιάς) έχουν κλείσει οι πύλες στους 4 από τους 24 σταθμούς.

Ενεργοποίηση δωρεάν κομίστρου καρτών ανέργων και ΑμεΑ στα αυτόματα μηχανήματα
Υπενθυμίζεται πως για την ενεργοποίηση του δωρεάν κομίστρου, άνεργοι και ΑμεΑ, εφόσον έχουν παραλάβει την προσωποποιημένη κάρτα τους και έχουν πιστοποιήσει το δικαίωμα τους μέσω της εφαρμογής της ΗΔΙΚΑ (www.idika.gr/athenacard/), καλούνται, σύμφωνα με τον ΟΑΣΑ, να υλοποιήσουν τα ακόλουθα βήματα:
 1. Μεταβαίνουν σε ένα από τα 300 «Αυτόματα Μηχανήματα Έκδοσης Καρτών» (ΑΜΕΚ) του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
2. Στην αρχική οθόνη του ΑΜΕΚ, επιλέγουν τη γλώσσα που επιθυμούν και στη συνέχεια, την επιλογή «Επιδότηση» από το βασικό μενού.
3. Τοποθετούν κατακόρυφα την προσωποποιημένη ATH.ENA Card στην υποδοχή που βρίσκεται στο κάτω αριστερά μέρος της πρόσοψης του ΑΜΕΚ.
4. Η συσκευή αναγνωρίζει αυτόματα, εάν η συγκεκριμένη κάρτα δικαιούται επιδότησης και στην περίπτωση αυτή, επιλέγουν το «ΟΚ» για να ξεκινήσει η διαδικασία φόρτισης της κάρτας του. Προσοχή: όσο διαρκεί η φόρτιση του κομίστρου δεν πρέπει να αφαιρεθεί η κάρτα από την υποδοχή.
5. Με το πέρας της διαδικασίας, αφαιρούν την κάρτα από την υποδοχή και παραλαμβάνουν την απόδειξη από τη θύρα εξόδου. Η κάρτα έχει φορτιστεί με το δωρεάν κόμιστρο και είναι έτοιμη προς χρήση.

Πηγή: Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων

Αυστηρά πρόστιμα για παράνομη στάθμευση σε θέσεις ΑμΕΑ

 Αυστηρά πρόστιμα για παράνομη στάθμευση σε θέσεις ΑμΕΑ
Ιδιαίτερα αυστηρά πρόστιμα προβλέπει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας για μια σειρά παραβάσεων. Σύμφωνα με τα ισχύοντα η Δημοτική Αστυνομία μπορεί να επιβάλει, πρόστιμα και κυρώσεις, σε ότι αφορά την παράνομη στάθμευση σε αποκλειστικές ή γενικές θέσεις στάθμευσης ατόμων με αναπηρία και σε ράμπες διάβασης ατόμων με αναπηρία.
Αυστηροποιούνται τα πρόστιμα για την παράνομη στάθμευση σε θέσεις ΑμΕΑ και σε ράμπες διάβασης, καθώς ο νέος ΚΟΚ προβλέπει επιτόπου αφαίρεση πινακίδων και άδειας κυκλοφορίας και επιτόπου αφαίρεση άδειας οδήγησης του οδηγού για 60 ημέρες.
Με αφορμή τις αλλαγές αυτές η Δημοτική Αστυνομία Λάρισας ξεκίνησε εκστρατεία ενημέρωσης των οδηγών, διανέμοντας σχετικά φυλλάδια. Οπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση|:
Ιδιαίτερα αυστηρά πρόστιμα προβλέπει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας για μια σειρά παραβάσεων. Σύμφωνα με τα ισχύοντα η Δημοτική Αστυνομία μπορεί να επιβάλει, πρόστιμα και κυρώσεις, σε ότι αφορά την παράνομη στάθμευση σε
- αποκλειστικές ή γενικές θέσεις στάθμευσης ατόμων με αναπηρία και
- σε ράμπες διάβασης ατόμων με αναπηρία
Σύμφωνα λοιπόν με τον νέο ΚΟΚ και για τις δυο προαναφερθείσες παραβάσεις ο οδηγός σύμφωνα με το Ν. 4530/18 (άρθρο 29 παρ.1 εδαφ. β,ζ.) τιμωρείται:
1. Με επιτόπου αφαίρεση των στοιχείων κυκλοφορίας (πινακίδες – άδεια κυκλοφορίας αυτοκινήτου) για 60 ημέρες.
2. Με επιτόπου αφαίρεση της άδειας οδήγησης από τον βεβαιούντα την παράβαση για 60 ημέρες.
Σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε διάστημα έξι (6) μηνών ,η άδεια οδήγησης αφαιρείται για διπλάσιο χρονικό διάστημα (120 ημέρες) και ο παραβάτης υποχρεούται σε επανεξέταση για την επαναχορήγησή της.
Δικαίωμα στάθμευσης στις θέσεις (ΑμΕΑ), έχουν μόνο αυτοί οι οποίοι έχουν Δελτίο στάθμευσης .
Με αφορμή τις σημαντικές αυτές αλλαγές και την αυστηροποίηση των προστίμων, η Δημοτική Αστυνομία του Δήμου Λαρισαίων, ενημερώνει τους οδηγούς με φυλλάδια. Η ενημέρωση θα διαρκέσει 15 ημέρες.

Πηγή: ΕΡΤ

Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύθηκε το νέο έντυπο Ε1, αλλά και η εγκύκλιος με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων.

Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύθηκε το νέο έντυπο Ε1, αλλά και η εγκύκλιος με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων.
Η εγκύκλιος μεταξύ άλλων περιλαμβάνει διευκρινίσεις για το πώς θα δηλώσουν οι φορολογούμενοι τις δαπάνες με «πλαστικό» χρήμα για να καλύψουν το αφορολόγητο
όριο, τα εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb, καθώς και τι ισχύει για τους έγγαμους και τους φιλοξενούμενους. Αναλυτικές οδηγίες δίνονται
και για το έντυπο Ε2 στο οποίο δηλώνονται τα εισοδήματα από ακίνητα και τα ανείσπρακτα ενοίκια.
Δείτε το νέο Ε1
Δείτε το νέο Ε3
Όλη η εγκύκλιος του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων:
'Αρθρο 1
Υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων
1. Οι ετήσιες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2017, των υπόχρεων της παραγράφου 1 του άρθρου 67 του ν.4172/2013, υποβάλλονται υποχρεωτικά,
με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου, έως την ημερομηνία που ορίζουν οι οικείες διατάξεις. Οι ίδιες ημερομηνίες ισχύουν και για
τις δηλώσεις που θα υποβληθούν σε εξαιρετικές περιπτώσεις σε χειρόγραφη μορφή στις Δ.Ο.Υ. ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου υποβάλλονται και οι εκπρόθεσμες αρχικές
και τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2017, καθώς και οι εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις των φορολογικών
ετών 2015 και 2016.
2. Τα παραπάνω ισχύουν για δηλώσεις που υποβάλλονται είτε από τους ίδιους τους φορολογούμενους με τους δικούς τους κωδικούς πρόσβασης, είτε από εξουσιοδοτημένο
λογιστή - φοροτεχνικό με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.
Η εξουσιοδότηση προς τον λογιστή - φοροτεχνικό αφορά στη διαχείριση των εντύπων Ε1, Ε2 (όπως έχουν ενημερωθεί από τα αρχεία της Δ/νσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης,
εφεξής Δ.ΗΛΕ.Δ.) και του Ε3, ανεξάρτητα αν οι υπόχρεοι είναι εγγεγραμμένοι στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες TaxisΝet.
Στην περίπτωση αυτή βεβαιώνεται το γνήσιο της υπογραφής του φορολογούμενου και της συζύγου του προς τον λογιστή, από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή ΚΕΠ
(άρθρο 11 παρ. 1 ν. 2690/1999, όπως ισχύει).
3. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής λόγω αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ή εφόσον κρίνεται
από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν συντρέχει αντικειμενική και πραγματική αδυναμία υποβολής της δήλωσης με ηλεκτρονικό
τρόπο, επιτρέπεται να υποβληθούν αυτές σε χειρόγραφη μορφή στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. Αυτό ισχύει και στις περιπτώσεις που η προθεσμία υποβολής της δήλωσης λήγει
στο τέλος του έτους, εφόσον υπάρχει αδυναμία ηλεκτρονικής υποβολής.
4. Οι σύζυγοι υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Υπόχρεος
υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του.
Ειδικότερα, οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, εφόσον έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής
της δήλωσης ή ο ένας από τους δύο συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση. Το βάρος της απόδειξης για τη διακοπή
φέρει ο φορολογούμενος.
Απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ με τις παραπάνω μεταβολές.
5. Τα φυσικά πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, στην περίπτωση που ενημερώσουν το Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας
Δ.Ο.Υ. με δήλωση μεταβολής, δύνανται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους
έγγαμους και υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι εκείνο το μέρος του συμφώνου συμβίωσης το οποίο κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος δηλώνεται
ως υπόχρεος και για τα εισοδήματα του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης. Τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο σχετικά με τη χωριστή φορολογική δήλωση
των συζύγων εφαρμόζονται ανάλογα και για τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης.
6. Οι δηλώσεις των κατοίκων εξωτερικού υποβάλλονται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου έως την ημερομηνία που ορίζουν οι οικείες διατάξεις
και για τους κατοίκους ημεδαπής. Σε περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μεταφέρει την κατοικία του στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα
καθ' όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και το αργότερο έως τις 31.12.2018 (ΠΟΛ. 1201/2017 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ).
7. Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα έως 31.12.2018. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση
του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ του αποβιώσαντος πριν από την υποβολή της δήλωσης με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία
των νόμιμων κληρονόμων/ εγγυτέρων συγγενών, προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
8. Σε περίπτωση υποβολής εντύπου Ε3 για ανήλικο τέκνο, του οποίου τα εισοδήματα φορολογούνται στο όνομα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα, η δήλωση
του γονέα με το Ε3 του ανήλικου τέκνου υποβάλλεται σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
9. Σε περίπτωση πτώχευσης υποβάλλονται δύο δηλώσεις, μια δήλωση από τον σύνδικο πτώχευσης για τα εισοδήματα από την πτωχευτική περιουσία σε χειρόγραφη
μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και μια δήλωση από τον πτωχό για τα τυχόν εισοδήματα από τη μη πτωχευτική περιουσία ηλεκτρονικά.
10. Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης
οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης,
προκειμένου να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθούν οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τις Δ.Ο.Υ. εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο
20 παρ. 1 του ΚΦΔ, προθεσμίας των 90 ημερών από την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δεν προσκομιστούν εντός της προαναφερθείσας
προθεσμίας των 30 ημερών, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται, χωρίς να ληφθεί υπόψη η επιφύλαξη, δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 20 του ΚΦΔ, η
επιφύλαξη δεν συνεπάγεται την αναστολή της είσπραξης του φόρου.
11. Στην περίπτωση εισφοράς όλου ή μέρους δημόσιου τεχνικού έργου από τον αρχικό ανάδοχο (φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα) σε κοινοπραξία
ή εταιρία στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος, σύμφωνα με τις διατάξεις των τεσσάρων τελευταίων εδαφίων της περ.δ΄ παρ.1 άρθρου 64 ν.4172/2013, ο φόρος (3%)
που βαρύνει τον ανάδοχο συμψηφίζεται από τον αναλογούντα φόρο της κατασκευάστριας εταιρίας ή κοινοπραξίας. Επειδή στην περίπτωση αυτή διενεργήθηκε παρακράτηση
φόρου (3%) από τον κύριο του έργου κατά την καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος στον αρχικό ανάδοχο (φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα)
και περαιτέρω υποβλήθηκε και το σχετικό ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων φορολογικού έτους 2017, ο αρχικός ανάδοχος υποβάλλει χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. δήλωση
χωρίς τον συμψηφισμό του παρακρατούμενου φόρου (3%) που διενεργήθηκε από τον κύριο του έργου (σχετ. ΠΟΛ. 1025/2017).
12. Κατά την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου, καταχωρούνται πρώτα τα έντυπα Ε2 και Ε3, όταν απαιτούνται
και κατόπιν το έντυπο Ε1. Η σειρά καταχώρησης των συνυποβαλλόμενων Εντύπων Ε2 και Ε3 επιλέγεται από τον φορολογούμενο. Το έντυπο Ε16 δεν υποβάλλεται ηλεκτρονικά.
'Αρθρο 2
Τύπος και περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και συνυποβαλλόμενων εντύπων
1. Ορίζουμε ότι για το φορολογικό έτος 2017 ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (Ε1) (παράρτημα Α), καθώς και
των συνυποβαλλόμενων εντύπων:
α) της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Φ-01.002)-(Ε2) (παράρτημα Β),
β) της κατάστασης οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3) (παράρτημα Γ) καθώς και της κατάστασης φορολογικής αναμόρφωσης που τη συνοδεύει,
και γ) της δήλωσης κατοχής μηχανημάτων έργων (Ε16) (παράρτημα Δ),
έχουν όπως τα σχετικά υποδείγματα που επισυνάπτονται στην παρούσα.
'Αρθρο 3
Εκκαθάριση δήλωσης και καταβολή φόρου
1. Η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης πραγματοποιεί την εκκαθάριση των δηλώσεων Φυσικών Προσώπων που υπεβλήθησαν ηλεκτρονικά, εκδίδει τις Πράξεις Διοικητικού
ή Διορθωτικού Προσδιορισμού Φόρου, με τις οποίες συνιστάται και βεβαιώνεται η οφειλή ή η απαίτηση των φορολογουμένων και τις κοινοποιεί σε αυτούς, σύμφωνα
με τις διατάξεις της περίπτ. α΄ της παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν.4174/2013. Οι φορολογούμενοι μπορούν να εκτυπώνουν τις πράξεις προσδιορισμού φόρου από
το TaxisΝet χρησιμοποιώντας τους κωδικούς πρόσβασης που διαθέτουν.
2. Στις περιπτώσεις που κριθεί απαραίτητος ο έλεγχος των δικαιολογητικών των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων που υποβάλλονται ηλεκτρονικά, οι φορολογούμενοι
ειδοποιούνται μέσω μηνύματος να προσκομίσουν δικαιολογητικά στη Δ.Ο.Υ. εντός 5 εργάσιμων ημερών, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 14 του ΚΦΔ. Μετά το πέρας
της ανωτέρω προθεσμίας, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται από τις Δ.Ο.Υ., διαγράφοντας ή διορθώνοντας, όπου απαιτείται, ποσά τα οποία συνεπάγονται φορολογική
απαλλαγή, έκπτωση ή ελάφρυνση του δηλούμενου εισοδήματος ή μείωση του φόρου, τα οποία δεν καλύπτονται από ηλεκτρονικά αρχεία ούτε προσκομίζονται για αυτά
τα κατάλληλα δικαιολογητικά σε φυσική μορφή και στη συνέχεια εκδίδονται οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου, σύμφωνα με την παραγρ. 2 του άρθρου
32 του ν. 4174/2013 (ΚΦΔ).
3. Κατά την υποβολή των δηλώσεων στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση των δηλούμενων εισοδημάτων και φόρων, δύναται να ζητηθεί να προσκομιστούν
τα δικαιολογητικά στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Οι πράξεις προσδιορισμού φόρου κοινοποιούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παραγράφους 1 και 2.
4. Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των οποίων η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί μέσω διαδικτύου, τα δικαιολογητικά που προσκομίζει
ο φορολογούμενος είναι μόνο αυτά που αφορούν τον λόγο που επικαλείται για την τροποποίηση της δήλωσής του και όχι όλα τα δικαιολογητικά που αφορούν το
σύνολο της δήλωσης.
5. Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους με αναδρομικά μισθών ή συντάξεων προηγουμένων
ετών, αμοιβών ιατρών του ΕΣΥ από απογευματινά ιατρεία νοσοκομείων του ΕΣΥ, αυτές παραλαμβάνονται χωρίς πρόστιμα και τόκους μέχρι το τέλος του φορολογικού
έτους στο οποίο εκδόθηκαν κατά περίπτωση, οι βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων. Οι παραπάνω δηλώσεις υποβάλλονται αποκλειστικά χειρόγραφα στην Δ.Ο.Υ εκτός
των δηλώσεων που αφορούν αναδρομικές αποδοχές ή συντάξεις, οι οποίες για το φορολογικό έτος 2015 και εφεξής υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Ο φόρος που προσδιορίζεται
από τις δηλώσεις αυτές καταβάλλεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 67 του ΚΦΕ μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους,
ενώ αν η πράξη προσδιορισμού φόρου εκδοθεί το επόμενο έτος, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της
πράξης προσδιορισμού φόρου.
6. Οι συνταξιούχοι στους οποίους παρακρατήθηκαν από τα εισοδήματά τους ποσά για τη μηνιαία εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης κατά το διάστημα από 1.1.2012
έως 30.6.2016 και τα οποία σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.4501/2017 τους επιστράφηκαν άτοκα με τη σύνταξη μηνός Δεκεμβρίου 2017, υποβάλλουν
τροποποιητικές δηλώσεις για τη φορολόγηση αυτών των ποσών στα έτη που ανάγονται καθώς και αρχική δήλωση φορολογικού έτους 2017 με επιφύλαξη, εφόσον στη
σχετική βεβαίωση που θα τους χορηγήσει ο αρμόδιος φορέας, πέραν του καθαρού ποσού των συντάξεων που αντιστοιχούν στο φορολογικό έτος 2017, εμφανίζεται
και ο διαχωρισμός των ποσών αυτών που επιστρέφονται στα έτη που αφορούν. Τέλος, οι τροποποιητικές αυτές δηλώσεις υποβάλλονται χωρίς πρόστιμα και τόκους
εφόσον υποβάλλονται εντός του φορολογικού έτους στο οποίο εκδόθηκαν οι σχετικές βεβαιώσεις από τον αρμόδιο φορέα.
7. Στην περίπτωση ανείσπρακτων αποδοχών, ο μισθωτός φορολογούμενος που διαθέτει βεβαίωση αποδοχών του εργοδότη του από την οποία δεν προκύπτει ο διαχωρισμός
του εισοδήματος από ανείσπρακτες αποδοχές στα έτη που ανάγονται, δύναται να υποβάλει τροποποιητικές δηλώσεις αποκλειστικά χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. για τη
φορολόγηση αυτών των εισοδημάτων κατ' έτος, με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο το οποίο θα αποδεικνύει τον διαχωρισμό των αποδοχών στα έτη που αφορούν, όπως
βεβαίωση από πιστοποιημένο λογιστή-φοροτεχνικό βάσει αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων (Α.Π.Δ.) του ασφαλιστικού φορέα, κ.λπ. ή παλαιότερες βεβαιώσεις αποδοχών
από τις οποίες προκύπτει το ύψος των αποδοχών που είχαν καταστεί ανείσπρακτες, δικαστική απόφαση, κ.α.
8. Για το εισόδημα όλων των κατηγοριών (από μισθωτή υπηρεσία και συντάξεις, από επιχειρηματική/αγροτική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης
κεφαλαίου), που έχει αποκτηθεί στην αλλοδαπή, από φορολογικό κάτοικο ημεδαπής και έχει καταβληθεί γι' αυτό ή έχει παρακρατηθεί φόρος εισοδήματος φυσικών
προσώπων, εφόσον έχει δικαίωμα και η αλλοδαπή χώρα να φορολογήσει και η Ελλάδα, δηλαδή είτε προβλέπεται με βάση τις διμερείς συμβάσεις να φορολογήσουν
και οι δύο χώρες, είτε δεν υπάρχει σύμβαση με τη χώρα προέλευσης του εισοδήματος, ο φόρος πιστώνεται μέχρι το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα
αυτό στην Ελλάδα (άρθρο 9 ΚΦΕ). Το ποσό που καταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε αναγράφεται στους κωδικούς 651-652 αν πρόκειται για εισόδημα από μισθούς, συντάξεις
κλπ. αλλοδαπής προέλευσης, τους κωδικούς 265-266 αν πρόκειται για εισόδημα αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού, τους κωδικούς 469-470
για εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, τους κωδικούς 653-654 για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, τους κωδικούς 683-684 για
μερίσματα, τόκους, δικαιώματα, τους κωδικούς 175-176 για εισόδημα από ακίνητη περιουσία και τέλος τους κωδικούς 867-868 για υπεραξία από μεταβίβαση κεφαλαίου.
Οι φορολογούμενοι που έχουν αναγράψει ποσά στους πιο πάνω κωδικούς, δύνανται να καλούνται στη Δ.Ο.Υ. για προσκόμιση δικαιολογητικών.
Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή ή η παρακράτησή του, αποδεικνύεται με συγκεκριμένα δικαιολογητικά έγγραφα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κ.Φ.Δ.
(άρθρο 16 ν.4174/2013) και όπως αυτά καθορίστηκαν στην ΠΟΛ. 1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (170Β΄).
Στην περίπτωση που ο φόρος αλλοδαπής έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), για τις ανάγκες της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής
λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ευρώ και ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής του φόρου στην αλλοδαπή που αναγράφεται στη σχετική
βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή Ορκωτού Ελεγκτή. Σε περίπτωση όμως, περιοδικών καταβολών, η μετατροπή γίνεται με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία,
όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Προκειμένου για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. πιστώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.
9. Η καταβολή του φόρου γίνεται σε τρεις (3) ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός
Ιουλίου και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου, από την προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
10. Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις που υποβάλλονται καθ' όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους, γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη
ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους, ενώ για τις δηλώσεις αυτής της περίπτωσης που υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα και η πράξη προσδιορισμού φόρου
εκδίδεται το επόμενο έτος, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης προσδιορισμού φόρου. 11. Στις
περιπτώσεις που η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα, είτε στη Δ.Ο.Υ είτε ηλεκτρονικά, καλείται ο φορολογούμενος για έλεγχο δικαιολογητικών και εκκαθαρίζεται
από τη Δ.Ο.Υ. μετά την καταληκτική ημερομηνία της πρώτης δόσης, ο φόρος καταβάλλεται σε τρεις (3) ισόποσες δόσεις ανά δίμηνο, σύμφωνα με την παρ. 6 του
άρθρου 67 του ΚΦΕ. 12. Για τις δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα ο φόρος καταβάλλεται σε τρείς (3) ισόποσες δόσεις και ως αφετηρία υπολογισμού των τόκων
λαμβάνεται η λήξη της προθεσμίας που θα έπρεπε να είχε αρχικά καταβληθεί. Ειδικότερα, για δηλώσεις που υποβάλλονται εκπρόθεσμα και οδηγούνται για έλεγχο
στη ΔΟΥ δεν λαμβάνεται υπόψη το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την υποβολή της δήλωσης μέχρι την εκκαθάριση αυτής από τη ΔΟΥ. 13. Η καταβολή του φόρου
που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογούμενων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, οι οποίοι μπορούν
να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος
νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, πραγματοποιείται σε δύο (2) ισόποσες διμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία
εργάσιμη ημέρα του Σεπτεμβρίου 2018 και η δεύτερη μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Νοεμβρίου 2018. 14. Δεν βεβαιώνεται το ποσό που οφείλεται με βάση
την πράξη προσδιορισμού φόρου, εφόσον αυτό δεν υπερβαίνει τα τριάντα (30) ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του (παρ. 1 άρθρου
18 ν.3522/2006 - ΦΕΚ 276 Α΄). 15. Δεν επιστρέφεται ποσό φόρου με βάση την πράξη προσδιορισμού φόρου μικρότερο των πέντε (5) ευρώ αθροιστικά λαμβανόμενο
για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του (παρ. 2 άρθρου 18 ν. 3522/2006 ).
'Αρθρο 4
Περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος
Α. ΓΕΝΙΚΑ
1. Στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΜΚΑ του υπόχρεου και της συζύγου, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση
ΑΜΚΑ. Υποχρεωτική είναι επίσης και η αναγραφή ΑΜΚΑ των εξαρτώμενων μελών, στον Πίνακα 8. Περαιτέρω, εξαιρούνται από την αναγραφή του ΑΜΚΑ στη δήλωση φορολογίας
εισοδήματος και οι φορολογούμενοι οι οποίοι για λόγους που άπτονται ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων, δεν επιθυμούν να γνωστοποιήσουν τον ΑΜΚΑ, ούτε
για τους ίδιους, ούτε για τα εξαρτώμενα μέλη τους, καθώς και οι υπάλληλοι της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Εύξεινου Πόντου.
2. Είναι υποχρεωτική η αναγραφή όλων των εισοδημάτων των υπόχρεων, ανεξάρτητα από το αν φορολογούνται ή όχι, καθώς και ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής
τους. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση, φόρος.
3. Με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία που αποστέλλονται στη Δ.ΗΛΕ.Δ, με τις Αποφάσεις ΠΟΛ. 1045/2018 και ΠΟΛ. 1033/2014 όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις ΠΟΛ.
1054/2015 και 1260/2015 Αποφάσεις, είτε προσυμπληρώνονται ορισμένες κατηγορίες εισοδημάτων (όπως από μισθωτές υπηρεσίες, συντάξεις, κ.λπ.) και οι παρακρατηθέντες
φόροι στους αντίστοιχους κωδικούς των πινάκων της δήλωσης, είτε οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω πίνακα για τα ποσά των εισοδημάτων τους και των παρακρατηθέντων
φόρων, καθώς και λοιπών στοιχείων της δήλωσης (πχ. δόσεις δανείων).
4. Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των
ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. Ο Προϊστάμενος της
Δ.Ο.Υ. έχει, σε κάθε περίπτωση, τη διακριτική ευχέρεια να κρίνει αιτιολογημένα διαφορετικά.
5. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011 εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής του τέλους επιτηδεύματος, εκτός εάν πρόκειται
για τουριστικούς τόπους, οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητα τους σε χωριά με πληθυσμό έως πεντακόσιους (500)
κατοίκους και σε νησιά κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους. Για τη διαπίστωση των πληθυσμιακών εξαιρέσεων από την επιβολή του τέλους επιτηδεύματος
ή την επιβολή μειωμένου τέλους, λαμβάνεται υπόψη η τελευταία επίσημη Απογραφή Μόνιμου Πληθυσμού της Χώρας. Στην περίπτωση που η δραστηριότητα δεν ασκείται
ολόκληρο το φορολογικό έτος σε περιοχή που απαλλάσσεται, αλλά λόγω μεταφοράς έδρας ασκείται κάποιους μήνες και σε περιοχή που δεν υπάρχει η πληθυσμιακή
εξαίρεση, το τέλος επιτηδεύματος επιβάλλεται αναλογικά για τους μήνες λειτουργίας στη μη απαλλασσόμενη περιοχή.
Με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν.4484/2017 τροποποιήθηκε η παράγραφος 1 του άρθρου 31 του ν. 3986/2011, ως προς την έννοια του υποκαταστήματος για
την εφαρμογή των διατάξεων επιβολής του τέλους επιτηδεύματος και δόθηκαν σχετικές οδηγίες με την ΠΟΛ. 1156/2017 εγκύκλιο. Συνεπώς, για τις εγκαταστάσεις
που δεν νοούνται ως υποκαταστήματα για τις ανάγκες επιβολής του τέλους επιτηδεύματος και οι οποίες δηλώνονται στον κωδικό 008 του εντύπου Ε3, δεν υπολογίζεται
τέλος επιτηδεύματος.
Β. ΕΝΤΥΠΟ Ε2
Για την ηλεκτρονική υποβολή της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (έντυπο Ε2), ορίζονται τα κάτωθι:
Για τη συμπλήρωση της στήλης 4, γίνεται επιλογή της κατηγορίας του δηλούμενου ακινήτου σύμφωνα με την ακόλουθη κατηγοριοποίηση των ακινήτων, που ισχύει
για τη συμπλήρωση του εντύπου Ε9: Κατοικία, Μονοκατοικία, Επαγγελματική Στέγη, Οικόπεδο, Αποθήκη, Θέση Στάθμευσης, Σταθμός Αυτοκινήτων ΔΧ, Βιομηχανικό
Κτίριο, Ξενοδοχείο, Νοσηλευτήριο, Εκπαιδευτήριο, Αθλητική Εγκατάσταση, 'Αλλο Κτίριο (Θέατρο, Κινηματογράφος, Μουσείο κλπ.), Αγροτεμάχιο, 'Αλλη Χρήση. Αντίστοιχη
συμπλήρωση θα γίνεται και σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής της δήλωσης.
Οι στήλες 13,14 και 15 συμπληρώνονται με το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων που αναλογεί στον υπόχρεο κατά κατηγορία όπως εμφανίζεται στους τίτλους των
στηλών. Στις στήλες αυτές συμπληρώνονται και τα ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας (παρ. 4 άρθρου 39 του ν. 4172/2013) που δηλώθηκαν
στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδικούς 125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2017.
Η στήλη 16 συμπληρώνεται με τα ποσά των ανείσπρακτων εισοδημάτων από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης
φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί σε βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων
ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων που συνοδεύεται από το αποδεικτικό επίδοσής της, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου
39 του ΚΦΕ, και έχουν προσκομιστεί στη Δ.Ο.Υ. ευκρινή φωτοαντίγραφα αυτών πριν από την υποβολή της δήλωσης. Ειδικά για την περίπτωση που ο μισθωτής έχει
πτωχεύσει, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του πίνακα αναγγελίας χρεών στον οποίο εμφανίζεται η απαίτηση του εκμισθωτή/υπεκμισθωτή.
Εξαιρετικά και προκειμένου να δηλωθούν ανείσπρακτα εισοδήματα για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση της απόφασης αποβολής ή της διαταγής
απόδοσης χρήσης μισθίου μέχρι την εκτέλεση αυτής, η οποία έλαβε χώρα μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, αρκεί η
υποβολή υπεύθυνης δήλωσης και έκθεσης αποβολής και εγκατάστασης που έχει συνταχθεί από τον δικαστικό επιμελητή, ότι για το ανωτέρω διάστημα τα μισθώματα
δεν έχουν εισπραχθεί. Τα ανωτέρω ισχύουν και για τη μη εισπραχθείσα αποζημίωση για εξωσυμβατική χρήση του ακινήτου. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά προσκομίζονται
στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. όπου ελέγχονται και καταχωρούνται πριν από την υποβολή της δήλωσης.
Στη στήλη 17 συμπληρώνεται το είδος μίσθωσης και η χρήση του ακινήτου.
Επιλέγοντας τον κωδικό 60 της στήλης αυτής θα δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο όλα τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από τη βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων
μέσω ψηφιακών πλατφόρμων (Airbnb, Βooking κλπ.), ενώ επιλέγοντας τον κωδικό 61 της στήλης θα δηλώνονται συγκεντρωτικά ανά ακίνητο όλα τα εισοδήματα που
αποκτήθηκαν από τη βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων μέσω ψηφιακών πλατφόρμων (Airbnb, Βooking κλπ.) κατά το φορολογικό έτος 2017, σύμφωνα με το άρθρο 39Α
του ν. 4172/2013, όπως ισχύει.
Κατά τη συμπλήρωση της στήλης 18 «Αριθμός Παροχής Ρεύματος» αναγράφεται υποχρεωτικά ο εννιαψήφιος αριθμός παροχής ρεύματος όλων των ακινήτων, εφόσον υπάρχει
παροχή, ανεξάρτητα από τη λειτουργία της ή μη, από την εταιρεία που το παρέχει (ΔΕΗ ή οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση), από το είδος του παρεχόμενου ρεύματος
(συμβατικό, εργοταξιακό κλπ.) και ανεξάρτητα αν από την ίδια παροχή ηλεκτροδοτούνται περισσότερα ακίνητα (γραφεία, καταστήματα, αποθήκες, χώροι στάθμευσης
κλπ.). Σε περίπτωση που δεν υπάρχει παροχή ρεύματος (μετρητής) ή πρόκειται για αποθήκη ή χώρο στάθμευσης που ηλεκτροδοτείται από τη κοινόχρηστη παροχή
ρεύματος, η στήλη αυτή συμπληρώνεται με τον αριθμό «999999999».
Στη στήλη 19 συμπληρώνεται ο αριθμός της δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας.
Ως αύξων αριθμός του Πίνακα Ι «Εκμισθούμενα κτλ. Ακίνητα» των «Συμπληρωματικών Στοιχείων Ακίνητης Περιουσίας» αναγράφεται ο αύξων αριθμός του Πίνακα της
1ης σελίδας.
Στην Αναλυτική Κατάσταση Μισθωμάτων (έντυπο Ε2) δηλώνεται και η ακίνητη περιουσία των εξαρτώμενων ανήλικων τέκνων από τον υπόχρεο γονέα. Τα ακίνητα αυτά
συμπληρώνονται και στον Πίνακα Ι της δεύτερης σελίδας του εντύπου, αναγράφοντας και τον ΑΦΜ του τέκνου.
Γ. ΕΝΤΥΠΟ Ε1
Για την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (έντυπο Ε1), ορίζονται τα κάτωθι:
Τα στοιχεία του φορολογούμενου απαιτείται να είναι επικαιροποιημένα, καθόσον χρησιμοποιούνται και ως στοιχεία επικοινωνίας από τη Φορολογική Διοίκηση.
Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, στην επιβεβαίωση στοιχείων, υποχρεωτικά καταχωρείται και η ηλεκτρονική διεύθυνση (e- mail) που χρησιμοποιείται.
Ειδικά, ο φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής υποχρεούται να επιβεβαιώσει και τη χώρα φορολογικής κατοικίας του, όπως αυτή είναι καταχωρημένη στα στοιχεία μητρώου/φυσικού
προσώπου, καθώς χρησιμοποιείται για σκοπούς ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών.
Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν συμφωνεί με τη χώρα φορολογικής κατοικίας που εμφανίζεται στην επιβεβαίωση στοιχείων ή το πεδίο της χώρας φορολογικής
κατοικίας είναι κενό, θα πρέπει να τροποποιήσει/συμπληρώσει το σχετικό πεδίο.
Οι παραπάνω φορολογούμενοι υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση, εφόσον κληθούν, να προσκομίσουν το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (tax residence certificate)
στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., προκειμένου να αποδείξουν τη χώρα της φορολογικής τους κατοικίας.
Τα φυσικά πρόσωπα τα οποία αιτούνται μεταβολής της φορολογικής τους κατοικίας για το έτος 2017, ακολουθούν τη διαδικασία που ορίζεται στην ΠΟΛ.1201/2017
Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, ενώ για προγενέστερα του 2017 έτη, ακολουθούν τη διαδικασία της ΠΟΛ.1177/2014 εγκυκλίου, αλλά με τα δικαιολογητικά που προβλέπονται
στην ΠΟΛ.1201/2017 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ.
ΠΙΝΑΚΑΣ 2 (ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ)
α. Οι κωδ. 319-320 συμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, στην περίπτωση που ο/η φορολογούμενος/η είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής.
β. Οι κωδικοί 023-024 συμπληρώνονται από τους φορολογούμενους που εξαιρούνται από την προσκόμιση αποδείξεων για τη διατήρηση της μείωσης φόρου του άρθρου
16 του ν.4172/2013 (άρθρο 16 περ.3δ) και συνεπώς έχουν τη μείωση φόρου, ακόμη κι αν δεν έχουν συγκεντρώσει αποδείξεις για δαπάνες απόκτησης αγαθών και
λήψης υπηρεσιών.
γ. Ο κωδ. 329 συμπληρώνεται στην περίπτωση που η δήλωση υποβάλλεται από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, μεσεγγυούχο, προσωρινό διαχειριστή, σύνδικο πτώχευσης,
ή δικαστικό εκκαθαριστή. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται χειρόγραφα. Σε περίπτωση διορισμού δικαστικού εκκαθαριστή κληρονομιάς, ο δικαστικός εκκαθαριστής
έχει υποχρέωση να υποβάλει και τις σχετικές δηλώσεις φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέχρι την ημερομηνία θανάτου (στον ΑΦΜ του αποβιώσαντος).
Για τα εισοδήματα της κληρονομιάς που αποκτώνται μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου, ο δικαστικός εκκαθαριστής υποβάλει χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. τη δήλωση
στον ΑΦΜ του κληρονόμου, ενώ παραμένει η υποχρέωση του κληρονόμου να υποβάλλει (με ηλεκτρονική υποβολή) δήλωση για τα μη κληρονομιαία εισοδήματά του.
δ. Ο κωδ. 331 συμπληρώνεται στην περίπτωση που η δήλωση υποβάλλεται από κληρονόμο του φορολογούμενου που απεβίωσε.
Ο εξ απογραφής κληρονόμος δηλώνει τα εισοδήματα που προέρχονται από την κληρονομιαία περιουσία, η οποία έγινε αποδεκτή με το ευεργέτημα της απογραφής,
από κοινού με τα εισοδήματα που προέρχονται από την ατομική του περιουσία (σε μια ενιαία δήλωση), αδιαφόρως εάν η κληρονομιά αποτελεί χωριστή ομάδα με
πιθανότητα μερικής ή ολικής διάθεσης αυτής προς ικανοποίηση των κληρονομικών πιστωτών (Γνωμ. 474/1998 Ν.Σ.Κ).
ε. Οι κωδ. 021-022 συμπληρώνονται όταν ασκείται επιχειρηματική δραστηριότητα και ο φορολογούμενος είναι ασφαλισμένος στον ΟΓΑ, προκειμένου να υπολογιστεί
η μείωση του φόρου που προβλέπεται στο άρθρο 16, για το μέρος του εισοδήματος που προέρχεται από την αγροτική δραστηριότητα.
στ. Στους κωδ. 037-038 καταχωρείται η ένδειξη ότι ο ασκών αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα είναι κατ' επάγγελμα αγρότης σύμφωνα με την επίσημη ταυτοποίηση
από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης (άρθρο 2 παρ. 1 του ν.3874/2010 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 65 του ν.4389/2016).
ζ. Οι κωδικοί 029-030 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο στην περίπτωση που έχει ακίνητα ή καταθέσεις ή οποιαδήποτε άλλη κινητή ή ακίνητη περιουσία στην
αλλοδαπή, ανεξάρτητα από το αν αποκτά από αυτή εισόδημα ή όχι. Οι ανωτέρω κωδικοί συμπληρώνονται και από τους φορολογούμενους που έχουν επενδύσει, μέσω
ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, σε χρηματοοικονομικά μέσα αλλοδαπού εκδότη (μετοχές, ομόλογα, λοιπά χρεόγραφα).
η. Οι κωδ. 011-012 συμπληρώνονται από όσους ανήκουν στην κατηγορία της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 3023/2002 και αφορά τους βουλευτές και ευρωβουλευτές
των οποίων τα ποσά της αποζημίωσης και των συντάξεων που διαθέτουν στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων δεν συμπεριλαμβάνονται στον υπολογισμό του ανωτάτου
ορίου ιδιωτικής χρηματοδότησης πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού.
θ. Οι κωδ. 007-008 συμπληρώνονται από όσους φιλοξενούν ενήλικες υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης, εκτός από αυτούς που αναφέρονται στον Πίνακα 8. Τα στοιχεία
που συμπληρώνονται είναι ο ΑΦΜ του φιλοξενούμενου και οι μήνες φιλοξενίας.
ΠΙΝΑΚΑΣ 4 (ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ)
Υποπίνακας 4Α (εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις)
α. Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 307- 308 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 019-020 του Πίνακα 2, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν
τις υπηρεσίες, ενώ αν πρόκειται για αλλοδαπό πρόσωπο που δεν διαθέτει ΑΦΜ στην Ελλάδα, ο φορολογούμενος καλείται στη Δ.Ο.Υ. για έλεγχο δικαιολογητικών.
β. Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (κωδ.343-344) χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, πρέπει να καταχωρούνται οι Α.Φ.Μ. εργοδοτών
- ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών.
γ. Οι κωδικοί 325-326 έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές (ΠΟΛ. 1045/2018)
και αφορούν αμοιβές μελών Δ.Σ. για παροχή υπηρεσίας που σύμφωνα με την περ. δ΄ της παρ.2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013 αποτελούν εισόδημα από μισθωτή εργασία,
μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών κρατήσεων που τους διενεργήθηκαν για την ιδιότητά τους αυτή. Στους κωδικούς αυτούς δεν αναγράφονται αμοιβές μελών Δ.Σ.
που προέρχονται από διανομή κερδών.
δ. Οι κωδικοί 351-352 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο και αφορούν ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλονται από μισθωτούς ή συνταξιούχους σε ασφαλιστικούς
οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης όπως χρόνου στρατιωτικής θητείας, και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή
εργασία ή συντάξεις. Στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι τυχόν εισφορές που αποδίδουν τα ίδια τα μέλη Δ.Σ. εξαιτίας υποχρεωτικής ασφάλισης και
οι οποίες μειώνουν το εισόδημα από μισθωτή εργασία που αυτοί αποκτούν (περ.δ΄ παρ.2 άρθ.12 ν.4172/2013). Οι εισφορές αυτές αποδεικνύονται βάσει αποδεικτικών
εγγράφων ή σχετικών δικαιολογητικών που οι φορολογούμενοι προσκομίζουν στη Φορολογική Διοίκηση, κατόπιν προσκλήσεώς τους.
ε. Οι κωδικοί 651-652 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο με το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς-συντάξεις αλλοδαπής
προέλευσης στο οποίο η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης. Δεν συμπληρώνεται τυχόν ποσό φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς-συντάξεις
αλλοδαπής προέλευσης όπου η Ελλάδα, βάσει ΣΑΔΦ, έχει αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης.
στ. Οι κωδικοί 393-394 έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές (ΠΟΛ. 1045/2018)
και αφορούν αποδοχές που καταβάλλονται από ημεδαπές εταιρείες για μισθωτές υπηρεσίες που παρέχονται στην αλλοδαπή από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας και οι
οποίες δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου στην Ελλάδα. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται προκειμένου να συμψηφιστούν ποσά φόρου που εκ παραδρομής παρακρατήθηκαν
στην Ελλάδα.
ζ. Οι κωδικοί 395-396 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο και αφορούν ασφάλισμα που καταβάλλεται σε αυτόν από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση
στην Ελλάδα στο πλαίσιο ομαδικού ασφαλιστηρίου συνταξιοδοτικού συμβολαίου που ο εργοδότης του είχε συνάψει με αυτούς τους φορείς. Το ασφάλισμα αυτό, για
το οποίο δεν διενεργήθηκε η παρακράτηση της περ. ε΄ παρ.1 άρθρου 64 του ν.4172/2013 από τους εν λόγω φορείς, φορολογείται αυτοτελώς σύμφωνα με τις διατάξεις
της παρ.4 του άρθρου 15 του ίδιου νόμου ανάλογα με τον τρόπο καταβολής (περιοδικά, εφάπαξ, πρόωρη εξαγορά) και οι φορολογούμενοι καλούνται στη Δ.Ο.Υ. για
έλεγχο δικαιολογητικών.
Υποπίνακας 4Β (εισόδημα αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος Ε.Ν.)
Το εισόδημα που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 15%
και 10%, αντίστοιχα, και εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων για τα εισοδήματα αυτά.
Υποπίνακας 4Γ1 (εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα)
Το εισόδημα που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του ν.4172/2013.
Το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο (έσοδα μείον έξοδα ) ανεξάρτητα από την υποχρέωση τήρησης
βιβλίων. Οι μη υπόχρεοι σε έκδοση στοιχείων που έχουν πραγματοποιήσει και λιανικές πωλήσεις, προσθέτουν στα ακαθάριστα έσοδά τους και τις πωλήσεις αυτές
που αποδεικνύονται είτε με απλές αποδείξεις είσπραξης, είτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.
Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2017, είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3.
Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα (λογιστικός προσδιορισμός) φορολογούνται πλέον αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του
άρθρου 15 (κλίμακα μισθωτών), χωρίς δηλαδή τα εισοδήματα αυτά να αθροίζονται με τυχόν εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα και από μισθούς και συντάξεις
(παρ. 3 άρθρου 29 ν.4172/2013).
Ο χαρακτηρισμός του κατ' επάγγελμα αγρότη προκύπτει από επίσημη ταυτοποίηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (άρθρο 2 παρ. 1 ν.3874/2010, όπως τροποποιήθηκε
με το άρθρο 65 του ν.4389/2016).
Για τους κατ' επάγγελμα αγρότες, όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφαρμόζονται οι μειώσεις του φόρου του άρθρου 16, εφόσον τουλάχιστον το πενήντα
τοις εκατό (50%) του συνολικού εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα. Στο συνολικό εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου δεν περιλαμβάνονται
η κύρια σύνταξη από ΟΓΑ, οι αμοιβές από παροχή εργασίας με εργόσημο, οι αμοιβές εργαζομένων υπαγομένων στην ασφάλιση ΟΓΑ σε τυποποιητήρια, συσκευαστήρια
και σε συναφείς χώρους, για έως εκατόν πενήντα (150) ημερομίσθια ανά έτος, καθώς και οι αμοιβές μελών αγροτικών ή/και γυναικείων συνεταιρισμών, που απασχολούνται
περιστασιακά και υπάγονται στην ασφάλιση ΟΓΑ.
Κατ΄ εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν.4172/2013 και για το φορολογικό έτος 2017 τα φυσικά πρόσωπα με πρώτη δήλωση έναρξης δραστηριότητας από 1η
Ιανουαρίου 2015 και μετά, κατά τα τρία (3) πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους, έχουν τη μείωση του φορολογικού συντελεστή του πρώτου κλιμακίου του
άρθρου 15 κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εφόσον αθροιστικά τα ακαθάριστα έσοδα από επιχειρηματική και αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνουν
τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
Το εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα λογίζεται ανεξάρτητα από τον τόπο και τον τρόπο (λιανικώς ή χονδρικώς) πώλησης των ιδίων παραγόμενων
αγροτικών προϊόντων (Δ12 Α 1109216 ΕΞ2014/24.7.2014 έγγραφο) και κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 116 του ν. 4316/2014, ο ορισμός της αγροτικής δραστηριότητας
της περίπτωσης στ΄ της παρ. 2 του ν. 3874/2010 ισχύει και για λόγους φορολόγησης του κέρδους από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 100 KW (ΠΟΛ.
1116/2015 εγκύκλιος).
Από 1.1.2017 η δραστηριότητα της οικοτεχνίας όπως ορίζεται στις διατάξεις του ν. 3874/2010 (άρθρο 2 περ. δ') και του ν. 4253/2014 (άρθρο 56 παρ. 2α), περιλαμβάνεται
για φορολογικούς σκοπούς στην έννοια της αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Όλες οι κατηγορίες των εισοδηματικών αγροτικών επιδοτήσεων / ενισχύσεων, κατά το μέρος που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική
αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο στους κωδικούς 659-660 του εντύπου Ε1 (ΠΟΛ. 1116/2015 εγκύκλιος).
Οι αγροτικές επιδοτήσεις που αφορούν στα έτη 2016 και προηγούμενα φορολογούνται σύμφωνα με τα ισχύοντα στο έτος που ανάγονται (ΠΟΛ. 1116/2015 εγκύκλιος).
Δεν επιβάλλονται πρόστιμα και τόκοι για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από όσους λαμβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις,
εφόσον οι σχετικές βεβαιώσεις εκδόθηκαν καθυστερημένα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και εκ του λόγου αυτού δεν ήταν δυνατή η υποβολή εμπρόθεσμης δήλωσης για το εισόδημα
αυτό. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται χειρόγραφα μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκε η βεβαίωση και η καταβολή του φόρου γίνεται όπως και
των λοιπών δηλώσεων με καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 31η Δεκεμβρίου εκάστου φορολογικού έτους.
Υποπίνακας 4Γ2 (εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα)
Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς
και συντάξεις. Για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εφαρμόζονται οι μειώσεις του άρθρου 16.
Εάν δηλώνεται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και από μισθωτή εργασία/συντάξεις, η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται στον φόρο κλίμακας που προκύπτει
μόνο από το εισόδημα της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η προκαταβολή φόρου υπολογίζεται χωριστά για την επιχειρηματική δραστηριότητα και χωριστά για
την αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ενώ υπολογίζεται προκαταβολή και όταν η προστιθέμενη διαφορά αντικειμενικών δαπανών εντάσσεται στην κατηγορία
του εισοδήματος της επιχειρηματικής ή της αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.
α. Στον υποπίνακα 4Γ2 δηλώνονται τα ακαθάριστα έσοδα, καθαρά κέρδη/ ζημίες και οι παρακρατηθέντες - προκαταβλητέοι φόροι των εισοδημάτων από επιχειρηματική
δραστηριότητα για τα φυσικά πρόσωπα με έναρξη δραστηριότητας είτε τηρούν βιβλία με βάση τα Ε.Λ.Π., είτε είναι απαλλασσόμενα από την ενημέρωση βιβλίων με
βάση τα Ε.Λ.Π. (κωδ. 401-402,413-414,415-416,601-602,605-606). Η μη συμψηφιζόμενη ζημία μεταφέρεται από τον ίδιο τον φορολογούμενο στο επόμενο φορολογικό
έτος, εφόσον στο τρέχον φορολογικό έτος δεν φορολογείται με προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων.
Περιλαμβάνονται και οι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες (πρώην Ζ΄ πηγή άρθρου 48 του ν.2238/1994), οι οποίοι πλέον θεωρούνται ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα,
αλλά μη έχοντες την εμπορική ιδιότητα.
β. Περιλαμβάνονται τα εισοδήματα ημεδαπής (κωδ.401-402) και αλλοδαπής προέλευσης (κωδ. 411-412).
γ. Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από συντάξεις (κωδ. 303-304, 321-322) και ο φορολογούμενος παράλληλα αποκτά και εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής
δραστηριότητας για την οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στην περίπτωση στ΄ της παρ.2 του άρθρου 12 του ίδιου νόμου, τότε το εισόδημα που
αποκτά από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες (σχετ. το ΔΕΑΦ Α 1159118/24.11.2015 έγγραφό μας).
δ. Γίνεται διάκριση του εισοδήματος που δηλώνεται από τους μη υπόχρεους σε υποβολή Ε3, δηλαδή φυσικά πρόσωπα χωρίς έναρξη στο Μητρώο (κωδ. 403-404), οι
οποίοι είναι μη υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων κατά τις διατάξεις των Ε.Λ.Π., φορολογούνται εξ' ολοκλήρου επί των ακαθαρίστων εσόδων, καθόσον δεν αναγνωρίζονται
δαπάνες. Στην περίπτωση αυτή υπάγονται και οι αυτοεκδότες, δηλαδή οι συγγραφείς που έχουν απαλλαγεί από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων και συγγράφουν,
τυπώνουν, εκδίδουν και προωθούν τα βιβλία τους, χωρίς να έχουν παραχωρήσει την εκμετάλλευση σε κάποιο εκδοτικό οίκο (ΔΕΑΦ Α 1118624 ΕΞ2016/25.7.2016 έγγραφό
μας).
ε. Προβλέπονται ειδικοί κωδικοί για να αναγραφούν ακαθάριστα έσοδα από την απόκτηση εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα όταν ο καταβάλλων τις
αμοιβές δεν αποστέλλει ηλεκτρονικά την πληροφορία για το δικαιούχο του ανάλογου εισοδήματος (κωδ. 409,410), καθώς επίσης και ειδικοί κωδικοί για να αναγραφούν
οι αντίστοιχοι παρακρατηθέντες φόροι (κωδ. 611-612).
στ. Το καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ανεξάρτητα της τήρησης απλογραφικών/διπλογραφικών βιβλίων προκύπτει με λογιστικό προσδιορισμό,
με βάση τα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με τα κατάλληλα δικαιολογητικά
και αποτυπώνονται στο έντυπο Ε3.
ζ. Για τις περιπτώσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ συμπληρώνονται οι κωδ. 427-428.
η. Τα απαλλασσόμενα εισοδήματα ή τα εισοδήματα που φορολογούνται με ειδικό τρόπο και προέρχονται από επιχειρηματική δραστηριότητα αναγράφονται στον Πίνακα
6 της δήλωσης στους κωδ.659-660.
Υποπίνακας 4Δ1 (εισόδημα από κεφάλαιο)
Στον υποπίνακα Δ1 δηλώνονται τα εισοδήματα της κατηγορίας εισοδήματος από κεφάλαιο που αποκτήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2017, ο φόρος που παρακρατήθηκε
στην Ελλάδα στις περιπτώσεις που προβλεπόταν παρακράτηση, ο φόρος που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή εφόσον και η αλλοδαπή χώρα και η Ελλάδα είχαν δικαίωμα
φορολόγησης.
Η συμπλήρωση των εισοδημάτων είναι υποχρεωτική, είτε αποκτήθηκαν στην Ελλάδα, είτε στην αλλοδαπή και ανεξάρτητα από το αν τα χρηματικά ποσά παρέμειναν
στην αλλοδαπή. Με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία που αποστέλλονται στη Δ.ΗΛΕ.Δ (ΠΟΛ.1045/2018 και ΠΟΛ. 1033/2014 όπως αυτή τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ. 1260/2015),
για τα εισοδήματα ημεδαπής προέλευσης οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω πίνακα για τα ποσά των εισοδημάτων τους και των παρακρατηθέντων φόρων.
Στον υποπίνακα αυτό δηλώνονται τα κέρδη που διανέμουν οι εταιρίες όλων των νομικών μορφών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, περιλαμβανομένων και των προσωπικών
εταιριών.
5. Στους κωδικούς 291-292 αναγράφονται τα μερίσματα των εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιριών, τα κέρδη που διανέμουν νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες
που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, οι προσωρινές απολήψεις εταίρων, καθώς και οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη ΔΣ, διαχειριστές
και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, εφόσον είναι ημεδαπής προέλευσης.
Τα προμερίσματα ΑΕ, καθώς και οι προσωρινές απολήψεις ΕΠΕ και ΙΚΕ, αναγράφονται μόνο αν αποτελούν εισόδημα του φορολογικού έτους 2017, δηλαδή έχουν καταβληθεί
κατά το φορολογικό έτος 2016 αλλά εγκρίθηκαν από το αρμόδιο όργανο κατά το φορολογικό έτος 2017. Αυτά που καταβλήθηκαν μέσα στο φορολογικό έτος 2017, αλλά
θα εγκριθούν κατά το 2018 δεν αναγράφονται, διότι θα αποτελέσουν εισόδημα του φορολογικού έτους 2018.
Οι προσωρινές απολήψεις των εταίρων προσωπικών εταιριών με διπλογραφικά βιβλία, αναγράφονται εφόσον καταβλήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2017 (σχετ. ΠΟΛ.
1223/2015 εγκύκλιος).
Στους ίδιους κωδικούς αναγράφονται και οι υπεραποδόσεις των μαθηματικών αποθεματικών από ατομικά ασφαλιστήρια συμβόλαια των ασφαλιστικών εταιριών (σχετ.
ΠΟΛ. 1042/2015 εγκύκλιος). Στην περίπτωση λήξης ή πρόωρης εξαγοράς ατομικού συμβολαίου ασφάλισης ζωής, το μέρος που αναλογεί στην επιστροφή καταβεβλημένων
ασφαλίστρων, αποτελεί επενδεδυμένο κεφάλαιο που επιστρέφεται και όχι εισόδημα και δεν καλύπτει τεκμήρια.
Στους κωδικούς 295-296 αναγράφονται τα μερίσματα και προμερίσματα των εισηγμένων και μη εισηγμένων μετοχών αλλοδαπής, οι υπεραποδόσεις των μαθηματικών
αποθεματικών από ατομικά ασφαλιστήρια συμβόλαια ασφαλιστικών εταιριών αλλοδαπής, οι διανομές κερδών προσωπικών εταιριών με διπλογραφικά αλλοδαπής, οι προσωρινές
απολήψεις αλλοδαπής, οι διανομές κερδών των καταπιστευμάτων και των εξωχώριων εταιρειών, η διανομή κερδών αμοιβαίων κεφαλαίων που είναι εγκατεστημένα σε
τρίτες χώρες και οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη ΔΣ, διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου
ή της νομικής οντότητας αλλοδαπής προέλευσης. Αν έχει παρακρατηθεί στο εξωτερικό φόρος, εξετάζεται ποια χώρα προβλέπεται με βάση τις διμερείς συμβάσεις
να φορολογήσει κι αν μπορούν και οι δύο χώρες να φορολογήσουν ή αν δεν υπάρχει σύμβαση με την χώρα προέλευσης του εισοδήματος, συμπληρώνεται ολόκληρο το
ποσό του φόρου στους κωδικούς 683-684 και κατά την εκκαθάριση πιστώνεται ποσό κατά ανώτατο μέχρι και το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό
στην ημεδαπή. Στην περίπτωση που εκ παραδρομής έχει παρακρατηθεί φόρος για τα αλλοδαπά μερίσματα και στην ημεδαπή, ενώ δεν προβλέπεται (ΠΟΛ. 1042/2015
εγκύκλιος), αυτός συμπληρώνεται στους κωδικούς 297-298. Αν δεν συμπληρωθεί κανένα ποσό παρακρατηθέντος φόρου, υπολογίζεται ο φόρος που αναλογεί και επιβάλλεται
με την πράξη διοικητικού ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου που εκδίδεται κατά περίπτωση.
Προκειμένου να κριθεί αν το εισόδημα από μερίσματα ή λοιπά διανεμόμενα ποσά από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα αποτελεί εισόδημα ημεδαπής ή αλλοδαπής
προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των περιπτώσεων ι΄ και ια΄, κατά περίπτωση, της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ΚΦΕ.
Στον υποπίνακα αυτό δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία, στους κωδικούς 667-668 και 669-670 ανάλογα με την προέλευσή τους.
Στους κωδικούς 671-672 και 673-674, ανάλογα με την προέλευσή τους, δηλώνονται τα δικαιώματα, όταν δεν εισπράττονται στο πλαίσιο επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Όσον αφορά στα συγγραφικά δικαιώματα, αυτά αποτελούν εισόδημα αυτής της κατηγορίας όταν η εκμετάλλευση των βιβλίων έχει ανατεθεί σε εκδοτικούς οίκους,
οι οποίοι καταβάλλουν δικαιώματα σε συγγραφείς που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σχετική με την είσπραξη των δικαιωμάτων (σχετ. το ΔΕΑΦ Α 1118624/25.7.2016
έγγραφό μας).
Υποπίνακας 4Δ2 ( Εισόδημα από ακίνητη περιουσία)
Στον υποπίνακα 4Δ2 δηλώνεται το ακαθάριστο εισόδημα σε χρήμα ή σε είδος που προκύπτει από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή παραχώρηση
χρήσης γαιών - γης και ακινήτων σε τρίτους, εγκαταστάσεων ή κατασκευών, χώρων τοποθέτησης διαφημιστικών επιγραφών καθώς επίσης και από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση,
ιδιοχρησιμοποίηση, δωρεάν παραχώρηση κοινοχρήστων χώρων που ανήκουν σε ιδιοκτήτες διηρημένων ιδιοκτησιών (κωδ. 131-132, 133-134) και από ανείσπρακτα εισοδήματα
(κωδ.125-126). Τα ως άνω ποσά μεταφέρονται στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης Ε1 από τα συνολικά ποσά των στηλών του εντύπου Ε2, κατά κατηγορία ακινήτου.
Επίσης, δηλώνεται το ακαθάριστο εισόδημα για το οποίο δεν βεβαιώνεται χαρτόσημο (κωδ. 741-742) καθώς και από αποζημίωση λόγω πρόωρης λύσης εμπορικής μίσθωσης
καταβληθείσα από τον μισθωτή (κωδ. 121-122).
Τα ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας (παρ. 4 άρθρου 39 ν. 4172/2013) που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδικούς
125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2017, δηλώνονται ανά κατηγορία ακινήτου και είδος μίσθωσης στο έντυπο Ε2 και τα επιμέρους ποσά μεταφέρονται κατά
κατηγορία γαιών - γης ή ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης Ε1.
Για όσους ασκούν ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση προς ανιόντες,
κατιόντες και συζύγους, αγροτικών εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες και κάθε είδους κατασκευές ή εγκαταστάσεις
που χρησιμοποιούνται για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.
Το εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση τεκμαίρεται ότι συνίσταται στο τρία τοις εκατό (3%) της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου σύμφωνα
με τις ισχύουσες τιμές κατά την 31/12/2017.
Αναγνωρίζεται ποσοστό 5% επί του ακαθάριστου εισοδήματος ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης ως δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης, ή άλλες πάγιες
και λειτουργικές δαπάνες όσων ακινήτων αποφέρουν φορολογητέο εισόδημα, ανεξάρτητα από το είδος και τη χρήση αυτών. Οι δαπάνες για γαίες (κωδ. 159-160),
εκπίπτουν σε ποσοστό 10% επί του ακαθάριστου εισοδήματος από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση, δωρεάν παραχώρηση και ιδιόχρηση γαιών. Για την απόδειξη του ποσού
της αποζημίωσης που καταβάλλει, βάσει νόμου, ο εκμισθωτής στο μισθωτή (κωδ. 163-164) για τη λύση της μισθωτικής σχέσης ακινήτου, καθώς και του ποσού για
τις δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης, τα δικαιολογητικά εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις των Ε.Λ.Π. όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.
Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200 τμ) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία προς ανιόντες
ή κατιόντες εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, απαλλάσσεται από τον φόρο και δεν αναγράφεται στη δήλωση.
Υποπίνακας 4Ε (Εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου)
Στον υποπίνακα 4Ε δηλώνεται το εισόδημα που προκύπτει από μεταβιβάσεις τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ που πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία. Οι μεταβιβάσεις
από χαριστική αιτία δεν αποτελούν αντικείμενο του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.
Στον υποπίνακα αυτόν επίσης δεν συμπληρώνεται η υπεραξία από μεταβιβάσεις εισηγμένων μετοχών όταν ο μεταβιβάζων συμμετέχει στην εταιρία με ποσοστό συμμετοχής
μικρότερο του 0,5% ή από μεταβιβάσεις τίτλων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά οι οποίοι έχουν αποκτηθεί πριν από την 1/1/2009.
Τα εισοδήματα αυτά είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στον Πίνακα 6.
Όσον αφορά την υπεραξία από μεταβίβαση ακινήτων και δεδομένου ότι έχει ανασταλεί μέχρι τις 31/12/2018 η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 41 του ΚΦΕ, αυτή
δεν αναγράφεται.
Κωδικοί 829-830: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση
και η υπεραξία τους φορολογείται.
Κωδικοί 865-866: Συμπληρώνεται το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/2013 (ΚΦΕ), όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από αλλοδαπή επιχείρηση
και η υπεραξία τους φορολογείται.
Κωδικοί 871-872: Συμπληρώνεται η ζημία από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. 4172/13 (ΚΦΕ), η οποία δύναται να μεταφέρεται για πέντε (5) έτη προκειμένου
να συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία. Ως ζημιά νοείται μόνο αυτή που προκύπτει αποκλειστικά από τίτλους που κατονομάζονται στην παρ. 1 του άρθρου
42 του ΚΦΕ και όχι από τους τίτλους των οποίων η υπεραξία από τη μεταβίβασή τους απαλλάσσεται της φορολογίας.
Προκειμένου να κριθεί αν το εισόδημα από την μεταβίβαση τίτλων αποτελεί εισόδημα ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περίπτωσης
θ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ΚΦΕ.
ΠΙΝΑΚΑΣ 5 (ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ)
1. Αναγράφεται υποχρεωτικά ο ταχυδρομικός κώδικας (Τ.Κ.) της κύριας κατοικίας.
2. Σε περίπτωση που εξαρτώμενο μέλος, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ, μισθώνει κατοικία ή οποιουδήποτε τύπου και για οσοδήποτε χρόνο
κατάλυμα, διαφορετική από αυτήν της κύριας κατοικίας της οικογένειας (φοιτητής που σπουδάζει σε διαφορετικό τόπο, τέκνο που υπηρετεί τη στρατιωτική του
θητεία, κ.λπ.) και εφόσον δεν έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 11 και 67 του Κώδικα
Φορολογίας Εισοδήματος (σχετ. ΠΟΛ 1067/2015 εγκύκλιος), η κατοικία αυτή δηλώνεται ως δευτερεύουσα από τον γονέα που είναι υπόχρεος να περιλάβει τα εισοδήματα
του εξαρτώμενου μέλους του στη δική του δήλωση, προκειμένου να υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 31 του ΚΦΕ. Ακολούθως, στον Πίνακα 6 αναγράφεται το καθαρό
ποσό του ενοικίου που καταβάλλεται για την ενοικίαση κατοικίας ή άλλου καταλύματος, η οποία χρησιμοποιείται για την ικανοποίηση των στεγαστικών αναγκών
κάθε παιδιού που σπουδάζει σε σχολές ή σχολεία του εσωτερικού, εφόσον τα παιδιά αυτά αναγράφονται στον Πίνακα 8 της δήλωσης.
3. Η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων, που τυχόν προκύπτει για φορολογούμενους που ήταν άνεργοι κατά το εκάστοτε εξεταζόμενο φορολογικό έτος, φορολογείται
σύμφωνα με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 (κλίμακα των μισθωτών), ανεξαρτήτως της διάρκειας εντός του έτους της ανεργίας τους, με την προϋπόθεση
ότι προσκομίζουν στη Φορολογική Διοίκηση βεβαίωση ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ή τους λοιπούς αρμόδιους φορείς, που να αποδεικνύει ότι ήταν άνεργοι κατά το έτος
για το οποίο φορολογούνται (ΠΟΛ. 1109/2016 εγκύκλιος).
Για την ηλεκτρονική υλοποίηση της πιο πάνω διάταξης και την ορθή εκκαθάριση των δηλώσεων των υπόχρεων που εμπίπτουν στην πιο πάνω περίπτωση, τα ταμεία
ανεργίας ΟΑΕΔ (Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού), ΓΕΝΕ (Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας) και ΕΤΑΠ - ΜΜΕ (Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Προσωπικού
Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης), υποχρεούνται να διαβιβάζουν στη Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καταστάσεις σε ηλεκτρονικό
αρχείο, με στοιχεία που αφορούν στους άνεργους του φορολογικού έτους 2017 και επόμενα, ανεξαρτήτως της διάρκειας (εντός του εκάστοτε εξεταζόμενου φορολογικού
έτους) της ανεργίας τους.
Η συχνότητα διαβίβασης των παραπάνω στοιχείων είναι ετήσια και ως καταληκτική ημερομηνία αποστολής ορίζεται η 31η Ιανουαρίου εκάστου έτους. Ειδικά για
τα αρχεία ανέργων που θα χρησιμοποιηθούν για τις δηλώσεις του φορολογικού έτους 2017 και λόγω της πρώτης εφαρμογής, η προθεσμία αποστολής τους ορίζεται
η 28η Φεβρουαρίου 2018.
Τα παραπάνω ζητούνται για την αποφυγή της προσέλευσης των φορολογούμενων στις Δ.Ο.Υ., καθώς και της καθυστέρησης της εκκαθάρισης της φορολογικής τους δήλωσης.
4. Η ισχύς των ηλεκτροκίνητων οχημάτων, η οποία μετράται αποκλειστικά με KW, για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 31 του ΚΦΕ, εξομοιώνεται με αυτή
των επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης 1200 κ.ε. και η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης ανέρχεται στις τέσσερις χιλιάδες ευρώ (4.000) ευρώ, ανεξαρτήτως
ισχύος του οχήματος. Δεν επιβάλλεται στα αυτοκίνητα αυτά φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
5. Όσον αφορά επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα με ημερομηνία πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην Ελλάδα πριν τις 4.3.2004, τα οποία δεν βρίσκονται πλέον στην κατοχή
των ιδιοκτητών τους, οι τελευταίοι, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν με την ετήσια αντικειμενική δαπάνη του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος,
οφείλουν να προβούν σε διαγραφή αυτών από το Μητρώο Αδειών Κυκλοφορίας Οχημάτων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται
από το άρθρο 69 του ν. 4484/2017 (προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης καταστροφής, διάλυσης ή αχρήστευσης).
6. Δεν υπολογίζεται αντικειμενική δαπάνη αυτοκινήτων Ε.Ι.Χ. καθώς και σκαφών αναψυχής προκειμένου για αυτοκίνητα ή σκάφη αναψυχής που βρίσκονται στην κατοχή
ή κυριότητα νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (σχετ. άρθρο 31 ΚΦΕ).
7. Οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 4172/2013 εφαρμόζονται μόνο όταν τις οικείες δαπάνες πραγματοποιούν φυσικά πρόσωπα, ως ιδιώτες και όχι στο πλαίσιο
άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας όπου οι σχετικές αγορές έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά τους αρχεία. Οι καταβληθείσες δόσεις επιχειρηματικών δανείων
που έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά αρχεία των ατομικών επιχειρήσεων και αφορούν σε δανειακές συμβάσεις που συνήψαν τα εν λόγω πρόσωπα για επιχειρηματικούς
σκοπούς, δεν αποτελούν δαπάνη απόκτησης κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 (περίπτωση στ΄ της παρ. 1 του άρθρου αυτού), οπότε δεν αναγράφονται στους κωδικούς
727-728 του εντύπου Ε1. Το ίδιο ισχύει και για τις δόσεις που καταβάλλονται από τα παραπάνω πρόσωπα στο πλαίσιο συμβάσεων που χαρακτηρίζονται από τα πιστωτικά
ιδρύματα ως «δάνεια κεφαλαίου κίνησης» ή ως «σύμβαση πίστωσης δι' ανοιχτού λογαριασμού».
8. Το συνολικό ποσό όλων των αγορών χρεογράφων (μετοχών κλπ.) γενικά που πραγματοποιήθηκαν εντός του ίδιου φορολογικού έτους δηλώνεται στους κωδικούς 743-744
της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
ΠΙΝΑΚΑΣ 6 (ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ)
α. Κωδικοί 655-656: Κατά την υποβολή των αρχικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2017, δεν συμπληρώνονται οι κωδικοί 655-656. Οι κωδικοί
αυτοί συμπληρώνονται μόνο με υποβολή τροποποιητικής δήλωσης στον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. εκκαθάρισης της αρχικής δήλωσης. Οι ανωτέρω κωδικοί είναι ανενεργοί
και ενεργοποιούνται από την Δ.Ο.Υ. όταν ο φορολογούμενος υποβάλλει εμπρόθεσμα αίτηση (μέχρι 30 Σεπτεμβρίου) για μείωση προκαταβολής σύμφωνα με την παρ.1
του άρθρου 70 του ν.4172/2013, εφόσον βέβαια συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή των προηγούμενων διατάξεων.
Σε περίπτωση διακοπής εργασιών ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής) κατά το φορολογικό έτος που αφορά η δήλωση
και δεν έχει υποβληθεί εκ νέου έναρξη εργασιών μέχρι την υποβολή της δήλωσης (αρχικής ή τροποποιητικής), δεν απαιτείται η συμπλήρωση του παραπάνω κωδικού,
διότι δεν βεβαιώνεται προκαταβολή φόρου καθόσον δεν υφίσταται εισόδημα στο διανυόμενο αυτό έτος (έτος υποβολής της δήλωσης).
Όταν ο φορολογούμενος προβεί σε διακοπή εργασιών ατομικής επιχειρηματικής ή και ατομικής αγροτικής δραστηριότητας κατά το φορολογικό έτος 2017 και συνεχίσει
την επιχειρηματική του δραστηριότητα ως αγρότης ειδικού καθεστώτος, δεν βεβαιώνεται προκαταβολή μόνο για το εισόδημα της επιχειρηματικής του δραστηριότητας.
Όταν φυσικό πρόσωπο προβαίνει σε διακοπή των εργασιών της επιχειρηματικής του δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης και της αγροτικής) εντός του φορολογικού
έτους 2017 αλλά στο ίδιο φορολογικό έτος αποκτά και άλλα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα για τα οποία δεν απαιτείται έναρξη και συνεπώς και
διακοπή εργασιών (π.χ. εισόδημα από τεκμήρια, εισοδήματα με τίτλους κτήσης, εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης) για τα εισοδήματα αυτά βεβαιώνεται προκαταβολή
φόρου.
Δεν υπολογίζεται προκαταβολή για το εφάπαξ ποσό που εισπράττει ενήλικο τέκνο υπαλλήλου ΟΤΕ από το λογαριασμό νεότητας, το οποίο φορολογείται ως εισόδημα
από επιχειρηματική δραστηριότητα.
β. Κωδικοί 659-660 ή 619-620: Στους κωδικούς αυτούς, ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του
φόρου ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους:
list of 23 items
• Εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία κλπ.
• Διατροφή συζύγου και τέκνων
• Συντάξεις αναπήρων πολέμου ή θυμάτων πολέμου ή αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους
• Εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως
περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης
• Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%
• Επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων
• Επιδόματα επικίνδυνης εργασίας κατά ποσοστό 65%
• Κέρδη από την διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι 10 KW
• Τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου
• Κέρδη πώλησης εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%
• Κέρδη μεταβίβασης εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1/1/2009)
• Εισοδήματα αλλοδαπής που φορολογούνται μόνο στην αλλοδαπή βάσει Σ.Α.Δ.Φ.
• Αφορολόγητα κέρδη από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια
• Απαλλασσόμενα (ημεδαπά και εισαγόμενα αλλοδαπά) μερίσματα ναυτιλιακών εταιριών
• Κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης
• Κέρδη μεταβίβασης τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει Σ.Α.Δ.Φ. και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία με βάση το άρθρο
67 του ΚΦΕ
• Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης
• Πράσινες και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες
• Λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις
• Αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης
• Κέρδος από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων του ν. 3156/2003, καθώς και εταιρικά ομόλογα εταιριών ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΖ
• Κέρδος που προκύπτει κατά την ημερομηνία λήξης ομολόγων, μεταξύ της αξίας κτήσης και της ονομαστικής αξίας τους, όταν αυτά διακρατούνται μέχρι τη λήξη
τους
• Ποσά που καταβάλλονται με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθ. 166 του ν. 4001/2011, στο πλαίσιο της εγκατάστασης του αγωγού φυσικού αερίου (σχετ.
το ΔΕΑΦ 1019566/5.2.2018 έγγραφό μας)
list end
Λοιπές περιπτώσεις
γ. Κωδικοί 657-658 ή 617-618: ανάλογα με το αν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου και της ειδικής
εισφοράς αλληλεγγύης και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευσή τους:
list of 9 items
• Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω
• Αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης
• Αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε. (Διατάξεις Προνομίων - Ασυλιών της Ε.Ε.)
• Αμοιβές των εργαζόμενων στην Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Εύξεινου Πόντου (Διατάξεις του άρθρου 52 της Ιδρυτικής Συμφωνίας της Τράπεζας)
• Αποδοχές που καταβάλλει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στους υπαλλήλους του (Διατάξεις της Σύμβασης για τα προνόμια και Ασυλίες των Ηνωμένων Εθνών)
• Ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων της παρ. ΙΑ2 του ν. 4093/2012
• Ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων του άρθρου 40 του ν. 4141/2013
• Εκλογική αποζημίωση (παρ.1.αρ.108 Π.Δ.26/2012)
• Μερίσματα των εταιριών της παρ.5 του άρθρου 45 του ν. 4141/2013
list end
Από τον παραπάνω πίνακα, τα ποσά που αφορούν στο ενιαίο επίδομα στήριξης τέκνων και το ειδικό επίδομα τριτέκνων και πολυτέκνων δεν προσμετρώνται στο ετήσιο
καθαρό οικογενειακό εισόδημα, σύμφωνα με τις διατάξεις παρ.7 της υποπαρ. ΙΑ2 της παρ. ΙΑ του άρθρου 1 του ν. 4093/2012 και περ. α' της παρ. 7 της υποπαρ.
Β2 της παρ. Β του άρθρου 3 του κεφαλαίου Β του ν. 4254/2014, αντίστοιχα.
δ. Κωδικοί 661-662: Αναγράφεται το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, ΓΕΝΕ και ΕΤΑΠ-ΜΜΕ που εισπράχθηκε μέσα στο φορολογικό έτος 2017. Με βάση τις διατάξεις της
περ. στ' της παρ. 2 του άρθρου 14 του ν.4172/2013, το επίδομα ανεργίας απαλλάσσεται από τον φόρο, εφόσον το άθροισμα των λοιπών εισοδημάτων του φορολογούμενου
δεν υπερβαίνει ετησίως τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Εάν δηλώνεται επίδομα ανεργίας στους ανωτέρω κωδικούς και τα λοιπά εισοδήματα του φορολογουμένου
(πραγματικό, τεκμαρτό, απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο) υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, τότε το ποσό του επιδόματος ανεργίας
προστίθεται στο φορολογητέο εισόδημά του.
ε. Κωδικοί 431-432: Αναγράφονται τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα - εταίρους προσωπικών εταιριών που τηρούν απλογραφικά βιβλία,
(Ο.Ε., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές εταιρίες, κοινοπραξίες κλπ.), μετά την αφαίρεση του φόρου του νομικού
προσώπου. Τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται μόνο στο όνομα των νομικών προσώπων. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.4172/2013 εξαντλείται με τον
φόρο του νομικού προσώπου η φορολογική υποχρέωση των εταίρων και περαιτέρω δεν πραγματοποιείται παρακράτηση φόρου στα κέρδη που διανέμονται.
στ. Κωδικοί 781-782: Συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους:
list of 9 items
• Πώληση ακινήτου
• Εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς του Δημοσίου και επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο
• Διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων
• Εισαγωγή συναλλάγματος από νυν ή πρώην κατοίκους αλλοδαπής
• Δάνεια
• Κληρονομιές
• Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών (δωρεοδόχος)
• Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κλπ.
• Επίδομα αλλοδαπής (περίπτ. γ παρ. 1 άρθρ. 14 ΚΦΕ)
list end
Χρηματική αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζημιάς ή φθοράς που προκλήθηκε
από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου (σχετ. το ΔΕΑΦ 1019566/5.2.2018 έγγραφό μας)
list of 6 items
• Αποζημίωση για ηθική βλάβη
• Υποτροφίες που δεν φέρουν τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος και της παρ. 6 του άρθρου 24 του ν. 4386/2016
• Επιστροφές καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων
• Κοινωνικό Μέρισμα
• Εισπραττόμενα από συζύγους χρηματικά ποσά, δυνάμει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου (σχετ. το ΔΕΑΦ 1017570/1.2.2018
έγγραφό μας)
• Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασμό κατοικιών, προκειμένου να καλυφθεί το τεκμήριο της ολοσχερούς τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου
(κωδικοί 727-728 του Πίνακα 5)
list end
Λοιπές περιπτώσεις (στις περιπτώσεις αυτές συγκαταλέγονται και ποσά που δεν έχουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος ήτοι δεν υπάρχει περιοδικότητα
και μόνιμη πηγή προέλευσης)
Επιστροφή καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων κλπ. μπορεί να συμπληρωθεί μόνο όταν το έτος που χορηγήθηκαν τα ποσά, υπάγονταν σε τεκμήριο. Συγκεκριμένα,
μπορεί να δηλωθεί επιστροφή εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου ή χρηματικού ποσού δανείου που επιστρέφεται από τον δανειολήπτη, μόνο εφόσον τα έτη που χορηγήθηκαν
αυτά τα ποσά (ως καταβεβλημένο κεφάλαιο για αγορά επιχείρησης, σύσταση ή συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου, για αγορά χρεογράφων, για χορήγηση δανείων προς
οποιονδήποτε), αποτελούσαν δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και είχαν δηλωθεί ορθά και συνεπώς είχαν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιορισμό του εισοδήματος
του έτους που καταβλήθηκαν. Σε αντίθετη περίπτωση, κάθε ποσό που καταβλήθηκε μειώνει τα ποσά αυτά και αναγράφεται μόνο η τυχόν διαφορά που προκύπτει. Στην
περίπτωση πώλησης μετοχών εντός του εξεταζόμενου φορολογικού έτους, αναγράφεται το ποσό που αντιστοιχεί στην επιστροφή του επενδεδυμένου κεφαλαίου, υπό
την προϋπόθεση ότι αυτές αποκτήθηκαν από 1.1.2014 και μετά, ενώ το τυχόν κέρδος, το οποίο αποτελεί εισόδημα, αναγράφεται είτε στον υποπίνακα 4Ε (αν φορολογείται)
είτε στον Πίνακα 6 (αν δεν φορολογείται) κατά περίπτωση.
ζ. Κωδικοί 783-784: Δηλώνεται μόνο το τυχόν υπόλοιπο αχρησιμοποίητο μέρος των ποσών που είχαν ενταχθεί στις διατάξεις των άρθρων 88 του ν. 3259/2004 και
18 του ν. 3842/2010, το οποίο χρησιμοποιήθηκε κατά το εξεταζόμενο έτος. Οι φορολογούμενοι που θα δηλώσουν ποσά στους κωδικούς αυτούς, δύνανται να οδηγηθούν
στις Δ.Ο.Υ. για έλεγχο. Οι κωδικοί αυτοί χρησιμοποιούνται μόνο για κάλυψη δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
η. Κωδικοί 787-788: Ανάλωση κεφαλαίου που ήδη φορολογήθηκε ή απαλλασσόταν από τον φόρο.
θ. Προστέθηκαν νέοι κωδικοί 429-430 «Λοιπά πληροφοριακά στοιχεία - χρηματικά ποσά που δεν μειώνουν την ετήσια δαπάνη», στους οποίους αναγράφονται χρηματικά
ποσά τα οποία έχουν εισπραχθεί, αλλά με βάση τις ισχύουσες διατάξεις δεν καλύπτουν τεκμήρια. Υποχρεωτική αναγραφή γίνεται μόνο αν τα ποσά αυτά αποτελούν
εισόδημα, ενώ δεν υπάγονται στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα αναγράφονται προαιρετικά. Τα ποσά που αναγράφονται πρέπει
να αποδεικνύονται με τα κατάλληλα δικαιολογητικά, κατά περίπτωση.
ΠΙΝΑΚΑΣ 7 (ΠΟΣΑ ΔΑΠΑΝΩΝ ΠΟΥ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ Η΄ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΟΡΟ)
Στους κωδικούς 049-050 «Δαπάνη αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών», αναγράφονται τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν για τη διατήρηση της μείωσης φόρου
σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν.4172/2013. Ο φορολογούμενος απαιτείται να έχει πραγματοποιήσει τις δαπάνες αυτές στην ημεδαπή ή σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και να τις έχει εξοφλήσει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, όπως ενδεικτικά κάρτες και μέσα πληρωμής με κάρτες (χρεωστικές ή πιστωτικές
κάρτες, προπληρωμένες κάρτες -prepaid cards), μέσω λογαριασμού πληρωμών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών του ν. 3862/2010 (μεταφορά πίστωσης, εντολές άμεσης
χρέωσης, πάγιες εντολές, τραπεζικές ή ταχυδρομικές επιταγές), μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e- banking), ηλεκτρονικού πορτοφολιού (e-wallet κλπ.), το ελάχιστο
ποσό των οποίων προσδιορίζεται ως ποσοστό του φορολογητέου εισοδήματός του, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα:
Εισόδημα
(σε ευρώ)
Ποσοστό ελάχιστης δαπάνης
με ηλεκτρονική συναλλαγή
και μέσα πληρωμής με κάρτα
(προοδευτική εφαρμογή)
1-10.000
10%
10.000,01-30.000 15%
30.000,01 και άνω 20% και μέχρι 30.000 ευρώ
Ειδικά για το φορολογικό έτος 2017 και για τις δαπάνες που καταχωρήθηκαν στην «Κάρτα Αποδείξεων» ισχύουν όσα ορίζονται με την παρούσα για τον κωδικό 341
του Πίνακα 9.
Οι δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών που λαμβάνονται υπόψη για τη διατήρηση της μείωσης του φόρου είναι αυτές που ορίζονται με τις διατάξεις του
άρθρου 2 της ΠΟΛ. 1005/2017 Απόφασης του Διοικητή ΑΑΔΕ, όπως ισχύει. Διευκρινίσεις για την εφαρμογή των παραπάνω έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1062/2017 εγκύκλιο.
Οι παραπάνω κωδικοί δεν προσυμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, αλλά οι ίδιοι οι φορολογούμενοι υπολογίζουν το σύνολο και το αναγράφουν. Προς διευκόλυνση
του υπολογισμού αυτού, η Φορολογική Διοίκηση αναρτά την ηλεκτρονική πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της και οι φορολογούμενοι έχοντας οι ίδιοι το βάρος
της απόδειξης, αναγράφουν αυτά που πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Δαπάνες οι οποίες έχουν μεν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής αλλά δεν περιλαμβάνονται
στην αναρτώμενη πληροφόρηση, συμπεριλαμβάνονται εφόσον πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις και αποδεικνύονται από τον φορολογούμενο με κάθε πρόσφορο μέσο.
Σε περίπτωση που κάποια από τα δικαιολογητικά που αφορούν δαπάνες διατήρησης μείωσης φόρου, έχουν κατατεθεί στον εργοδότη του φορολογούμενου ή στο ασφαλιστικό
ταμείο/ ασφαλιστική εταιρία που είναι ασφαλισμένος, προκειμένου να αποζημιωθεί για την πραγματοποίηση αυτών των δαπανών, λαμβάνεται υπόψη μόνο το τυχόν
μέρος της δαπάνης που επιβαρύνθηκε ο ίδιος ο φορολογούμενος. Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων δαπανών αποτελούν οι φαρμακευτικές, οι δαπάνες για την αγορά
ορθοπεδικών ειδών (νάρθηκες, κηδεμόνες, υποδήματα κλπ.), αναλώσιμων νοσηλευτικών υλικών, αναπηρικών βοηθητικών οργάνων (πατερίτσες, αναπηρικά αμαξίδια,
στρώματα κατάκλισης κλπ.), ειδικών μηχανημάτων (νεφελοποιητές, συσκευές αναρρόφησης, φιάλες οξυγόνου κλπ.), οι δαπάνες για έξοδα μετακίνησης και διαμονής
των ασφαλισμένων, οι δαπάνες για νοσήλια, οι δαπάνες για βρεφονηπιακούς σταθμούς κλπ., όταν δεν καλύπτονται στο σύνολό τους από εργοδότες, ασφαλιστικά
ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες δύναται να χρησιμοποιηθούν από τους φορολογουμένους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν αποτελούν δαπάνες που εκπίπτουν
με βάση άλλη φορολογική διάταξη. Προκειμένου να ληφθούν αυτά τα ποσά υπόψη, απαιτείται βεβαίωση του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ή της ασφαλιστικής
εταιρίας από την οποία να προκύπτουν τα ακόλουθα:
α) Τα στοιχεία του προσώπου για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη,
β) Ο τρόπος εξόφλησης και το συνολικό ποσό της δαπάνης, για το οποίο υποβλήθηκαν δικαιολογητικά,
γ) Ο αριθμός και η ημερομηνία της απόδειξης παροχής υπηρεσιών ή της απόδειξης λιανικής πώλησης στην οποία αναγράφεται το ποσό της δαπάνης,
δ) Το ποσό της δαπάνης που καλύφθηκε από τον εργοδότη ή το ασφαλιστικό ταμείο ή την ασφαλιστική επιχείρηση και
ε) Το υπόλοιπο ποσό της δαπάνης με το οποίο επιβαρύνεται ο φορολογούμενος.
Στην περίπτωση που η βεβαίωση εκδοθεί κατά το επόμενο έτος από το έτος που κατεβλήθησαν οι δαπάνες, είτε υποβάλλεται τροποποιητική δήλωση βάσει του άρθρου
19 του ν.4174/2013 για το έτος που κατεβλήθησαν, είτε δηλώνονται για να εκπέσουν στο έτος χορήγησης της βεβαίωσης.
Οι κωδικοί 051-052 καταργούνται λόγω του ότι με την κατάργηση του άρθρου 18 του ν.4172/2013, από 1.1.2017 και στο εξής οι ιατρικές δαπάνες δεν μειώνουν
τον φόρο (ΠΟΛ. 1112/2017 εγκύκλιος) αλλά οι εν λόγω δαπάνες δηλώνονται μαζί με τις λοιπές δαπάνες του φορολογούμενου στους κωδικούς 049-050 (ΠΟΛ. 1100/2017
Απόφαση της Υφυπουργού Οικονομικών).
Οι κωδικοί 075-076 καθίστανται ανενεργοί, δεδομένου ότι ο λογαριασμός της Τράπεζας της Ελλάδος στον οποίο καταβάλλονταν ποσά για την απόσβεση του δημόσιου
χρέους καταργήθηκε μετά από την τελική εκκαθάρισή του, βάσει της αριθ. 3684/8-3-2016 Απόφασης του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων (ΑΔΑ: 06-0523).
Στους κωδικούς 055-056 και 057-058 αναγράφονται τα ποσά δαπάνης για την ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, καθώς και για
την ιδιωτική χρηματοδότηση υποψηφίων ή αιρετών αντιπροσώπων της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αντίστοιχα (άρθρο 8 ν.3023/2002, όπως
ισχύει). Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 19 του ν.4172/2013 (η οποία προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 45 του ν.4472/2017), ποσοστό δέκα
τοις εκατό (10%) επί των ανωτέρω ποσών που χορηγούνται σε δικαιούχους χρηματοδότησης της περ. ε' της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν.3023/2002, όπως ισχύει,
εκπίπτει από τον φόρο, με την προϋπόθεση ότι τα ποσά αυτά υπερβαίνουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους τα εκατό (100) ευρώ. Επιπλέον, το συνολικό ποσό
των εν λόγω δαπανών δεν μπορεί να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήματος του χρηματοδότη και με την επιφύλαξη των παρ. 1, 2 και
5 του άρθρου 8 του ν. 3023/2002, όπως ισχύει.
Η ιδιωτική χρηματοδότηση πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων, από το ίδιο πρόσωπο/χρηματοδότη, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους δεν επιτρέπεται να
υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένων στον υπολογισμό του εν λόγω ορίου των ποσών της αποζημίωσης βουλευτών και
ευρωβουλευτών και των συντάξεων βουλευτών και ευρωβουλευτών που διατίθενται στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων). Αντίστοιχα, η χρηματοδότηση υποψηφίου
ή/και αιρετού αντιπροσώπου της Βουλής των Ελλήνων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από το ίδιο πρόσωπο/χρηματοδότη, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους, δεν
επιτρέπεται να υπερβαίνει το ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ (άρθρο 8 ν.3023/2002, όπως ισχύει).
Κάθε ποσό χρηματοδότησης προς πολιτικά κόμματα ή συνασπισμούς κομμάτων, καθώς και προς υποψηφίους ή/και αιρετούς αντιπροσώπους της Βουλής των Ελλήνων και
του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που υπερβαίνει τα 500 ευρώ, διενεργείται υποχρεωτικά μόνο μέσω των τραπεζικών λογαριασμών που τηρούνται από τους δικαιούχους
χρηματοδότησης, με ονομαστική κατάθεση. Η χρηματοδότηση με ποσά μικρότερα των ανωτέρω μπορεί να πραγματοποιείται με οποιαδήποτε μέθοδο επιτρέπει τη σύνδεση
του προσφερόμενου ποσού με κάποιο φυσικό πρόσωπο το οποίο να μπορεί να ταυτοποιηθεί. Σε περίπτωση χρηματοδότησης χωρίς τραπεζική κατάθεση στους προαναφερθέντες
λογαριασμούς εκδίδεται υποχρεωτικά απόδειξη είσπραξης, στην οποία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ο αριθμός δελτίου ταυτότητας
του καταθέτοντος προσώπου (άρθρα 7 και 7β ν. 3023/2002, όπως ισχύει).
Τα πρόσωπα που χρηματοδοτούν τους ως άνω δικαιούχους φυσικά πρόσωπα με ποσά άνω των 300 ευρώ ανεξαρτήτως τρόπου χρηματοδότησης, ελέγχονται σύμφωνα με τις
διατάξεις του άρθρου 32 του ν.4172/2013 και υποχρεούνται να συμπεριλάβουν το ποσό της χρηματοδότησης στον πίνακα 5.2 (κωδικοί 725-726) της δήλωσης φορολογίας
εισοδήματος φυσικών προσώπων.
Για την ιδιωτική χρηματοδότηση εφαρμόζονται οι διατάξεις των άρθρων του ν.3023/2002, όπως ισχύουν, για τον έλεγχο των οικονομικών των πολιτικών κομμάτων
και βουλευτών.
ΠΙΝΑΚΑΣ 8 (ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΞΑΡΤΩΜΕΝΩΝ ΜΕΛΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΩΝ)
Για τα εξαρτώμενα μέλη σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ (άγαμα τέκνα, ανιόντες, ανήλικοι ορφανοί συγγενείς, αδέλφια με αναπηρία κλπ.) η αναγραφή
του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική για τα άνω των 18 ετών, καθώς και για τα εξαρτώμενα μέλη κάτω των 18, εφόσον τους έχει αποδοθεί ΑΦΜ κατά τον χρόνο υποβολής της
δήλωσης.
Στον πίνακα αυτό αναγράφεται το όνομα, το έτος γέννησης, η σχολή ή σχολείο, ο ΑΦΜ, ο ΑΜΚΑ. Οι φορολογούμενοι που δεν επιθυμούν να γνωστοποιήσουν τον ΑΜΚΑ
των εξαρτώμενων μελών τους, υποβάλλουν τις δηλώσεις τους χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. Επίσης συμπληρώνεται και το σχετικό πεδίο, εφόσον συντρέχει περίπτωση, ότι
πρόκειται για ανήλικα εξαρτώμενα τέκνα που είναι υπόχρεα σε υποβολή δήλωσης και υποχρεωτικά ο ΑΦΜ του ανήλικου που υποχρεούται να υποβάλει δήλωση.
ΠΙΝΑΚΑΣ 9 (ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΑΚΕΛΟ ΤΟΥ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ)
Στον κωδικό 341 θα υπάρχουν συμπληρωμένα από τη Φορολογική Διοίκηση ποσά που αφορούν σε αγορές που έχουν καταχωρηθεί, κατά το φορολογικό έτος 2017, στην
κάρτα αποδείξεων. Η περιγραφή του κωδικού «Ποσά δαπανών από την κάρτα αποδείξεων» θα υπάρχει μόνο κατά την ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης. Από τις αποδείξεις
που έχουν καταχωρηθεί στην κάρτα αποδείξεων, όσες έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής περιλαμβάνονται και στην ηλεκτρονική πληροφόρηση που θα
αναρτηθεί για τη συμπλήρωση των κωδικών 049-050, ενώ όσες έχουν εξοφληθεί με μετρητά, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατήρηση της μείωσης του φόρου
μόνο από τους φορολογούμενους εβδομήντα (70) ετών και άνω, από άτομα με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, από όσους βρίσκονται σε δικαστική
συμπαράσταση, από φορολογικούς κάτοικους της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 20 του ΚΦΕ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα
και φορολογούνται με την κλίμακα για μισθωτή εργασία και συντάξεις (περ. β της παρ. 3 του άρθρου 16 του ΚΦΕ).
'Αρθρο 5
Δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται ή φυλάσσονται για μελλοντικό έλεγχο
Στις περιπτώσεις που η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλεται χειρόγραφα μέσω Δ.Ο.Υ., συνυποβάλλονται, κατά περίπτωση, τα απαιτούμενα
δικαιολογητικά, σε ευκρινή φωτοαντίγραφα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Α' του ν.4250/2014, ενώ όταν οι δηλώσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά,
τα ως άνω δικαιολογητικά φυλάσσονται από τον φορολογούμενο για μελλοντικό έλεγχο.
1. Τα έντυπα της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2) και της κατάστασης οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα
(Ε3) συνυποβάλλονται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ανάλογα με την κατηγορία των δηλούμενων εισοδημάτων, αποτελούν αδιαίρετη ενότητα
με αυτήν και πρέπει να συμπληρώνονται σε όλες τις ενδείξεις τους. Τα προαναφερθέντα ισχύουν και για το έντυπο δήλωσης κατοχής μηχανημάτων έργων (Ε16),
το οποίο δεν συνυποβάλλεται αλλά φυλάσσεται από τον φορολογούμενο για μελλοντικό έλεγχο.
2. Η αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων (Ε2) και η κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε3), σε περίπτωση υποβολής
της δήλωσης σε φυσική μορφή, μπορεί να υποβληθούν σε προεκτυπωμένα έντυπα από τους υπόχρεους που έχουν τη δυνατότητα προεκτύπωσής τους με μηχανογραφικά
μέσα, τα οποία, όμως, πρέπει να πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές και να αναφέρουν τα στοιχεία που περιέχονται στα αντίστοιχα έντυπα.
3. Οι φορολογούμενοι που ασκούν ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, με τη δήλωση εισοδήματος υποβάλλουν, σε περίπτωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων,
αντίγραφο ισολογισμού νόμιμα υπογραμμένο.
4. Για την εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 11 του ν.4172/2013 και προκειμένου να μην προστεθεί εισόδημα ανήλικου τέκνου στα εισοδήματα του γονέα που
ενώ θεωρείται κατ' αρχήν υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης, έχει χάσει τη γονική μέριμνα, απαιτείται ευκρινές φωτοαντίγραφο της οικείας δικαστικής απόφασης,
από το πρωτότυπο ή από ακριβές αντίγραφο αυτής, οπότε και προστίθεται στα εισοδήματα του άλλου γονέα.
Για την εφαρμογή της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του ν.4172/2013 και προκειμένου να μην λογιστεί ως αντικειμενική δαπάνη του γονέα με το μεγαλύτερο εισόδημα,
ενώ έχει χάσει τη γονική μέριμνα, η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει βάσει επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης του οποίου κύριος ή κάτοχος είναι
ανήλικο τέκνο, απαιτείται ευκρινές φωτοαντίγραφο της οικείας δικαστικής απόφασης, από το πρωτότυπο ή από ακριβές αντίγραφο αυτής, από την οποία να προκύπτει
ότι έχει χάσει τη γονική μέριμνα, οπότε και λογίζεται ως αντικειμενική δαπάνη του άλλου γονέα.
5. i) Για την απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος των μισθών, συντάξεων και της πάγιας αντιμισθίας, καθώς και των εισοδημάτων των περιπτώσεων δ΄ και
στ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 τα οποία εξομοιώνονται φορολογικά με μισθό (ΠΟΛ. 1098/2016 και ΠΟΛ. 1096/2017), τα οποία χορηγούνται σε πρόσωπα που
παρουσιάζουν ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), απαιτούνται καταρχήν οι γνωματεύσεις των οικείων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου
Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.), το οποίο συστήθηκε και λειτουργεί μετά την 1.9.2011, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010. Γίνονται
δεκτές και οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 1.9.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α.) από τις υγειονομικές επιτροπές των Νομαρχιών,
οι οποίες έχουν δοθεί για οποιαδήποτε χρήση και χρησιμοποιούνται εξίσου για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής απαλλαγής επ' αόριστον, αν πρόκειται για
επ' αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους, εφόσον είχαν εκδοθεί σύμφωνα με όσα ίσχυαν στο σχετικό φορολογικό πλαίσιο κατά
τον χρόνο έκδοσής τους. Εναλλακτικά, ο φορολογούμενος για την πιστοποίηση της ύπαρξης αναπηρίας μπορεί να προσκομίσει και γνωματεύσεις των Ανωτάτων Υγειονομικών
Επιτροπών του Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), του Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), της Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, δεδομένου
ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 του ν.3863/2010, οι εν λόγω Υγειονομικές Επιτροπές δεν έχουν καταργηθεί και εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά
τους και μετά την 1.9.2011.
Σε όλες τις ανωτέρω γνωματεύσεις, προκειμένου να γίνουν δεκτές, θα πρέπει να διαπιστώνεται και να βεβαιώνεται ρητά το ποσοστό της αναπηρίας του προσώπου
που αφορούν, καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η εν λόγω αναπηρία, ενώ σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι σε ισχύ το φορολογικό
έτος για το οποίο ο ενδιαφερόμενος αιτείται την εφαρμογή των οικείων διατάξεων.
Σε κάθε περίπτωση που ο φορολογούμενος λαμβάνει σύνταξη από ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, επειδή έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον ογδόντα τοις
εκατό (80%), αρκεί να προσκομίζει βεβαίωση του συνταξιοδοτικού φορέα ή απόφαση συνταξιοδότησης ή απόφαση παράτασης της σύνταξης, από την οποία να προκύπτει
ότι, κατόπιν ιατρικής κρίσης από την αρμόδια υγειονομική επιτροπή, συνταξιοδοτήθηκε με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%), ως και το
χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η αναπηρία αυτή. Όταν η σύνταξη αναπηρίας καθίσταται αυτοδίκαια οριστική (παρατείνεται για χρόνο αόριστο),
για τους ασφαλισμένους όλων των Φορέων, Κλάδων και Τομέων Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, δεν απαιτείται εκ νέου ιατρική εξέταση από αρμόδια
Υγειονομική Επιτροπή και για την απαλλαγή της από τον φόρο εισοδήματος απαιτείται:
α) απόφαση μονιμοποίησης της αναπηρικής σύνταξης (ή παράτασης επ' αόριστο) από τον αρμόδιο συνταξιοδοτικό φορέα και
β) γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής Αναπηρίας όλων των Φορέων, Κλάδων και Τομέων Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που τελούσε σε ισχύ
κατά τη μονιμοποίηση της αναπηρικής σύνταξης, η οποία πιστοποιεί ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, είτε αυτή αφορά σε γνωμάτευση προ ΚΕ.Π.Α. Υγειονομικής
Επιτροπής, είτε γνωμάτευση Υγειονομικής Επιτροπής ΚΕ.Π.Α. από 1/9/2011 και εξής (Γ23/312-30.12.2016 έγγραφο του Ι.Κ.Α.).
Εάν ο φορολογούμενος διαθέτει περισσότερες από μία γνωματεύσεις αναπηρίας, του ίδιου ή διαφορετικών φορέων και η μία εξ αυτών ή και οι δύο έχουν εκδοθεί
μέσα στο φορολογικό έτος 2017, πιστοποιώντας διαφορετικά ποσοστά αναπηρίας, τότε λαμβάνεται υπόψη η γνωμάτευση με το ευνοϊκότερο ποσοστό αναπηρίας. Στο
επόμενο φορολογικό έτος θα λαμβάνεται υπόψη η τελευταία εκδοθείσα γνωμάτευση.
ii) Για τη μείωση του φόρου κατά διακόσια (200) ευρώ, απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου
ή του εξαρτώμενου μέλους του που δικαιούται την εν λόγω μείωση:
α) Προκειμένου για πρόσωπα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%), γνωμάτευση των οικείων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης
Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε.).
Για την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας 67% γίνονται δεκτές, εκτός από τις γνωματεύσεις της Α.Σ.Υ.Ε. και οι γνωματεύσεις που εκδίδονται από τις υγειονομικές
επιτροπές της Α.Ν.Υ.Ε., Α.Α.Υ.Ε., της Α.Υ.Ε. της Ελληνικής Αστυνομίας και της Α.Υ.Ε. του Πυροσβεστικού Σώματος, καθόσον ενώ καταργήθηκαν όλες οι Επιτροπές
πιστοποίησης αναπηρίας που λειτουργούσαν στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στις νομαρχίες και το Δημόσιο, οι Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές, Στρατού
(Α.Σ.Υ.Ε.), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.), Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.), την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της Ελληνικής Αστυνομίας και την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή
του Πυροσβεστικού Σώματος, εξακολουθούν να ασκούν τα καθήκοντά τους, για την πιστοποίηση της αναπηρίας του φορολογουμένου.
Οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 1.9.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α.) από τις υγειονομικές επιτροπές των νομαρχιών μπορούν να χρησιμοποιούνται
για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής ελάφρυνσης επ' αόριστον, αν πρόκειται για επ' αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς
τους.
Σε όλες τις ανωτέρω γνωματεύσεις, προκειμένου να γίνουν δεκτές, θα πρέπει να διαπιστώνεται και να βεβαιώνεται ρητά το ποσοστό της αναπηρίας του προσώπου
που αφορούν, καθώς και το χρονικό διάστημα που προβλέπεται ότι θα διαρκέσει η εν λόγω αναπηρία, ενώ, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι σε ισχύ το φορολογικό
έτος για το οποίο ο ενδιαφερόμενος αιτείται την εφαρμογή των οικείων διατάξεων.
Για τη μείωση του φόρου κατά διακόσια (200) ευρώ δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.
β) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες, θύματα πολέμου, καθώς και για ανάπηρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου, απαιτείται
σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Ειδικά για τους ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες από πολεμική αιτία και τα θύματα πολέμου αρκούν τα ενημερωτικά σημειώματα πληρωμής της σύνταξής τους,
στα οποία αναγράφεται ο αριθμός μητρώου της σύνταξής τους, ο οποίος πρέπει να αρχίζει από 3 ή 4.
Για αξιωματικούς οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, απαιτείται βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας
που τους χορηγεί τις αποδοχές τους.
Τέλος, για τα θύματα τρομοκρατικών ενεργειών απαιτείται βεβαίωση από τον οικείο συνταξιοδοτικό φορέα ότι ο φορολογούμενος έχει αναγνωριστεί ως θύμα τρομοκρατικής
ενέργειας και συνταξιοδοτείται για τον λόγο αυτό, βάσει του οικείου νομοθετικού πλαισίου, όπως ισχύει κάθε φορά.
iii) Σύμφωνα με το άρθρο 20 του ΚΦΕ, οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα, δεν δικαιούνται τις μειώσεις φόρου των άρθρων
16, 17 και 19 του ΚΦΕ, εκτός κι αν διατηρούν τη φορολογική τους κατοικία σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. και
α) τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) του παγκόσμιου εισοδήματός τους αποκτάται στην Ελλάδα ή
β) αποδεικνύουν ότι το φορολογητέο εισόδημά τους είναι τόσο χαμηλό ώστε θα δικαιούνταν της μείωσης του φόρου δυνάμει της φορολογικής νομοθεσίας του κράτους
της κατοικίας τους.
Περαιτέρω, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε ανάπηρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον ογδόντα τοις εκατό (80%) απαλλάσσονται
από το φόρο, σύμφωνα με την περιπτ. ε΄ της παρ. 2 του άρθρ. 14 του ΚΦΕ. Ελλείψει ρητής διάκρισης στον νόμο, αυτά τα εισοδήματα είναι απαλλασσόμενα του
φόρου, ανεξάρτητα από το αν αποκτώνται από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας ή αλλοδαπής, εφόσον προσκομίζονται τα οριζόμενα δικαιολογητικά.
Επιπλέον, οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα και παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό
(80%) και άνω ή είναι ολικώς τυφλοί, απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, για όλες τις κατηγορίες εισοδημάτων τους, εφόσον κατέχουν τα οριζόμενα
δικαιολογητικά, καθόσον η παραγρ. 2 του άρθρου 43Α του ΚΦΕ δεν κάνει διάκριση μεταξύ των φορολογικών κατοίκων ημεδαπής και αλλοδαπής.
iv) Αναφορικά με τις εκδοθείσες γνωματεύσεις, ανεξαρτήτως ποσοστού, με διάρκεια αναπηρίας που δεν αφορά στο σύνολο των μηνών του φορολογικού έτους, δεδομένου
ότι από τη φορολογική νομοθεσία δεν προβλέπεται ο επιμερισμός της φορολογικής ελάφρυνσης/απαλλαγής στους μήνες της χρήσης, αυτές γίνονται αποδεκτές και
ο φορολογούμενος τυγχάνει της προβλεπόμενης μείωσης φόρου ή απαλλαγής για ολόκληρη τη χρήση (ΔΕΑΦ Α 1118203 ΕΞ2016/29.7.2016 έγγραφο).
6. Προκειμένου να συμπληρωθούν χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για πολιτιστικές χορηγίες του ν.3525/2007 στο Δημόσιο, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης
α' και β' βαθμού, τα νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου, τα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται κάθε φορά, καθώς και τα νομικά
πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες του άρθρου 741 Α.Κ., που επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς,
απαιτούνται τα πιο κάτω δικαιολογητικά:
α) επικυρωμένο αντίγραφο της απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού με την οποία χαρακτηρίζεται η απαιτούμενη από το νόμο έγγραφη σύμβαση χορηγίας μεταξύ χορηγού
και αποδέκτη της χορηγίας ως πολιτιστική,
β) σε περίπτωση χορηγίας χρηματικών ποσών απαιτούνται και τα πρωτότυπα αποδεικτικά καταβολής των ποσών της χορηγίας και
γ) σε περίπτωση χορηγίας σε είδος ή άυλα αγαθά ή υπηρεσίες, απαιτείται και φωτοαντίγραφο της κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και
Πολιτισμού για την εκτίμηση της αξίας τους, καθώς και τα αποδεικτικά παράδοσης της χορηγίας από τον χορηγό και παραλαβής της από τον αποδέκτη αυτής.
Το συνολικό ποσό που αφαιρείται από το εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του συνολικού φορολογούμενου εισοδήματος. Τα ποσά των δωρεών γενικά, καθώς
και των χορηγιών που συμπληρώνονται στους κωδικούς 061-062 δεν πρέπει να έχουν ληφθεί υπόψη για έκπτωση με βάση άλλη διάταξη νόμου.
7. Για τα φυσικά πρόσωπα - επιχειρήσεις που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 73 του ν.3842/2010, περί κινήτρων για τη διατήρηση θέσεων εργασίας,
απαιτούνται στοιχεία που αποδεικνύουν, τη μείωση κύκλου εργασιών και τη μη μείωση του αριθμού των εργαζομένων, των διαχειριστικών περιόδων που προϋποθέτουν
την υπαγωγή στις διατάξεις αυτές, για μείωση των φορολογητέων εισοδημάτων.
8. Τα αλλοδαπά δημόσια έγραφα, όπως αυτά καθορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 1 του ν.1497/1984, προσκομίζονται κατά τα διεθνή νόμιμα (σφραγίδα apostille,
προξενική θεώρηση, θεώρηση από το ελληνικό προξενείο, κατά τα οριζόμενα σε διεθνείς συνθήκες που έχουν κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα, κατά περίπτωση).
Για τις υπηρεσίες και τα πρόσωπα που δικαιούνται να διενεργούν επίσημες μεταφράσεις ισχύουν τα αναφερόμενα στο αριθμ.770/ΑΣ3333/11.6.2009 έγγραφο της Ε3
Διεύθυνσης Διοικητικών και Δικαστικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο είχε σταλεί, μεταξύ άλλων, με το αριθμ.1063343/701/0006Δ/1-7-2009 έγγραφο
της Διεύθυνσης Οργάνωσης της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης της Γενικής Γραμματείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων και σε όλες τις Φορολογικές
Υπηρεσίες, Κεντρικές, Ειδικές Αποκεντρωμένες και Περιφερειακές, με περαιτέρω οδηγίες για την ορθή εφαρμογή (σχετ. παρ. 4 της ΠΟΛ.1201/2017 Απόφασης του
Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.)
9. Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα αλλοδαπού προσωπικού των εγκατεστημένων στην Ελλάδα γραφείων σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 89/1967, φορολογικών
κατοίκων εξωτερικού, το οποίο δεν προκύπτει στην Ελλάδα, απαιτείται ως δικαιολογητικό το παραστατικό εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων σε λογαριασμό Τράπεζας
που εδρεύει στην Ελλάδα. Τα ποσά αυτά αναγράφονται στους κωδ. 781-782 του εντύπου Ε1.
Ως προς τα εισοδήματα του αλλοδαπού προσωπικού των εγκατεστημένων στην Ελλάδα γραφείων σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 89/1967, φορολογικών κατοίκων
Ελλάδας, που δεν προκύπτουν στην Ελλάδα και βάσει της παρ.1 του άρθρου 3 του ν.4172/2013 δεν υπόκεινται σε φορολογία, δηλώνονται στους κωδικούς 659-660
του εντύπου Ε1.
10. Κατά τα λοιπά, η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2017 συνοδεύεται, κατά περίπτωση, από τα δικαιολογητικά που ορίζονται
στις ΠΟΛ.1088/2015, 1132/2015, 1041/2016, 1096/2016 και 1034/2017 Αποφάσεις Γ.Γ.Δ.Ε. και Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. , όπως ισχύουν.
11. Εφόσον κάποια από τα δικαιολογητικά που ορίζονται με την παρούσα έχουν ήδη συνυποβληθεί με δηλώσεις προηγούμενων ετών στη Φορολογική Διοίκηση ή έχουν
διαφυλαχθεί σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής ή υπάρχει διαθέσιμο ηλεκτρονικό αρχείο και δεν έχει επέλθει κάποια μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται
σ' αυτά, δεν απαιτείται η έκδοση νέων δικαιολογητικών. Αρκεί να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, στην οποία θα αναγράφεται το φορολογικό έτος
που αφορούσε το κάθε συγκεκριμένο δικαιολογητικό που τυχόν υποβλήθηκε, ότι δεν έχει επέλθει μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται σ' αυτό και με την προϋπόθεση
ότι, αν το συγκεκριμένο δικαιολογητικό είναι ορισμένης χρονικής ισχύος, καλύπτει και το φορολογικό έτος 2017.