ΘΕΜΑ: «Για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 1 του ν.
612/1977 σε τυφλούς ασφαλισμένους, δεν
αποτελεί προϋπόθεση ο συνολικά απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης των 4.050 ημερών
να έχει πραγματοποιηθεί με τη συγκεκριμένη πάθηση. Τροποποίηση των οδηγιών της
εγκυκλίου 98/1977.»
Σχετ: Η εγκύκλιος 98/1977
1. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθ.28 παρ. 1 του α.ν. 1846/51,
όπως τροποποιήθηκε με το άρθ. 25 παρ. 1 του ν. 4476/65, είχε προβλεφθεί η
συνταξιοδότηση λόγω γήρατος, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, των εξ αμφοτέρων των
οφθαλμών τυφλών ασφαλισμένων του Ιδρύματος.
Η ρύθμιση αυτή γενικεύτηκε στη συνέχεια με το άρθρο 1 του ν.
612/1977, το οποίο κατήργησε την προγενέστερη διάταξη του α.ν. 1846/51
ορίζοντας τα εξής: «Τυφλοί εξ αμφοτέρων των οφθαλμών, ασφαλισμένοι σε
ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών,
δικαιούνται σύνταξης λόγω γήρατος ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας εφόσον συνεπλήρωσαν
χρόνον ασφαλίσεως 15 ετών ή, προκειμένης ασφαλίσεως υπολογιζόμενης κατά την
νομοθεσίαν του οικείου φορέως εις ημέρας, 4050 ημέρας ασφαλίσεως.»
Η παραπάνω διάταξη κοινοποιήθηκε με τη με αριθ.98/1977
Εγκύκλιο του Ιδρύματος, με τη διευκρίνιση ότι τη συγκεκριμένη παροχή
δικαιούνται όσοι εισήλθαν στην ασφάλιση ως τυφλοί εξ αμφοτέρων των οφθαλμών και
με την πάθηση αυτή πραγματοποίησαν τον απαιτούμενο αριθμό ημερών ασφάλισης.
2. Με σειρά
Αποφάσεών του το Συμβούλιο της Επικρατείας, (4117/87, 4224/87, 2177/97,
3710/2001, 821/2007) έκρινε ότι την προβλεπόμενη από τις ανωτέρω διατάξεις
σύνταξη λόγω γήρατος δικαιούνται οι εξ αμφοτέρων των οφθαλμών τυφλοί είτε είχαν
την πάθηση πριν από την υπαγωγή τους στην ασφάλιση είτε υπέστησαν απώλεια της
οράσεως επιγενομένως, χωρίς στην περίπτωση αυτή να απαιτείται να έχουν
πραγματοποιήσει τον κατά τη διάταξη αυτή χρόνο ασφαλίσεως - δηλαδή τις 4050
ημέρες - μετά την επέλευση της τυφλότητας.
Στο σκεπτικό δε των αποφάσεων αναφέρεται και μέρος της
εισηγητικής έκθεσης του νόμου, σύμφωνα με την οποία αυτά τα άτομα, μολονότι
στερούνται του πολυτιμότερου αγαθού της οράσεως, κατόρθωσαν, υπερνικώντας
πλείστα όσα εμπόδια, να αποβούν χρήσιμα μέλη της κοινωνίας ως εργαζόμενοι με
αυτή την πάθηση, χωρίς να γίνεται διάκριση ως προς το χρόνο κατά τον οποίο οι
ασφαλισμένοι στερήθηκαν την όρασή τους και, επομένως, τη σύνταξη αυτή
δικαιούνται πάντες οι εξ αμφοτέρων των οφθαλμών τυφλοί, ανεξαρτήτως του χρόνου
επέλευσης της τυφλότητας και της συμπλήρωσης του κατά τη διάταξη αυτή χρόνου
ασφάλισης.
3. Η Γενική
Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προς την οποία υποβάλαμε σχετικό ερώτημα, με
το με αρ. πρωτ. Φ.80000/4948/294/28.3.2013 έγγραφο διευκρίνισε ότι από τη
γραμματική διατύπωση των διατάξεων του άρθρου 1 του ν. 612/77 δεν προκύπτει ότι
αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή τους η εν λόγω αναπηρία των ασφαλισμένων
(τυφλότητα) να προϋπήρχε της υπαγωγής τους στην ασφάλιση και, επομένως, δεν
αποτελεί προϋπόθεση ο συνολικά απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης των 4.050 ημερών
να έχει πραγματοποιηθεί υπό το καθεστώς της συγκεκριμένης αναπηρίας.
Εξάλλου, με σειρά μεταγενέστερων νομοθετημάτων το πεδίο
εφαρμογής των διατάξεων του άρθ. 1 του ν. 612/77 επεκτάθηκε, καλύπτοντας και
άλλες κατηγορίες ατόμων με συγκεκριμένες αναπηρίες (παραπληγικοί -
τετραπληγικοί, μεταμοσχευμένοι σε συμπαγή όργανα, αιμορροφιλικοί, πάσχοντες από
μεσογειακή αναιμία κ,λ.π.), χωρίς, ωστόσο, στις περιπτώσεις αυτές να απαιτείται
ο χρόνος ασφάλισης των 4.050 ημερών να έχει πραγματοποιηθεί υπό το καθεστώς της
συγκεκριμένης για κάθε περίπτωση αναπηρίας.
4. Επομένως,
λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, που συνάδουν με το σκεπτικό των αποφάσεων του
Συμβουλίου της Επικρατείας, τροποποιούμε τις οδηγίες που είχαν δοθεί με την
εγκύκλιο 98/1977 και σας επισημαίνουμε ότι κατά το χρόνο υποβολής των αιτήσεων
συνταξιοδότησης με βάση τις διατάξεις του άρθ. 1 του ν. 612/77 θα πρέπει να
ελέγχεται η συνδρομή της πάθησης (τυφλότητα) και ο συνολικός χρόνος ασφάλισης
(4.050 ημέρες), ο οποίος όμως δεν είναι απαραίτητο να έχει πραγματοποιηθεί υπό
το καθεστώς της συγκεκριμένης αναπηρίας.
Τα ανωτέρω ασφαλώς ισχύουν και για τις περιπτώσεις που
καλύπτονται από τις διατάξεις με τις οποίες επεκτάθηκε το καθεστώς
συνταξιοδότησης του άρθρου 1 του ν. 612/77 και αφορούν ασφαλισμένους με άλλες
αναπηρίες (π.χ. παραπληγικοί, αιμορροφιλικοί, μεταμοσχευμένοι κ.ά.).
5. Αιτήσεις
συνταξιοδότησης με τις εν λόγω διατάξεις οι οποίες βρίσκονται σε εκκρεμότητα,
θα κριθούν σύμφωνα με τις τροποποιηθείσες οδηγίες του παρόντος εγγράφου.
Αιτήσεις που τυχόν έχουν απορριφθεί, σε οποιοδήποτε στάδιο
της διοικητικής διαδικασίας και αν βρίσκονται, θα επανεξεταστούν μετά από
αίτηση - όχληση των ενδιαφερομένων, ενώ όσον αφορά τα οικονομικά αποτελέσματα,
ισχύουν οι οδηγίες του Γενικού Εγγράφου Σ84/6/3.4.2008.
Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΓΔΟΝΤΑΚΗ
