Δελτίο Τύπου της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών: Πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών

Δελτίο Τύπου της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών: Πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών

ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ

ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210-5229968

e-mail: eoty@otenet.gr

www.eoty.gr

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ. 9977/12-12-1932 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ &

ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΜΕΛΟΣ  ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ & ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ

ΒΕΡΑNΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ: 210-5245001,210-5228333,210-5228365,210-5245578

e-mail: pab@otenet.gr                        web site:  www.pst.gr

ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 2070/859

Αθήνα, 10/10/2025

ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας

Προς:  Μ.Μ.Ε. της Χώρας

Δελτίο Τύπου

Πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών

H Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος Κοινωνικός Εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), και το σωματείο-μέλος της Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών (Π.Σ.Τ.), εκπροσωπώντας το ιστορικό κίνημα των τυφλών, από τον Ιούλιο του 2019 και μέχρι σήμερα, έχοντας απευθυνθεί εγγράφως προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας με άπειρα υπομνήματα ζητώντας συνάντηση αλλά συστηματικά έχοντας εισπράξει απόρριψη και απαξία προκηρύσσουν πορεία διαμαρτυρίας στις 15 Οκτωβρίου 2025, Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού, στο Μέγαρο Μαξίμου στις 12:00 (προσυγκέντρωση Μετρό Συντάγματος – Έξοδος: Αμαλίας / Εθνικός Κήπος, 11.00 π.μ.).

Κάθε χρόνο την 3η του Δεκέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία, εκτός των άλλων, αποστέλλουμε υπόμνημα με τα βασικότερα αιτήματα του χώρου που εκπροσωπούμε ανά υπουργείο. Επίσης απευθυνόμαστε στον Πρωθυπουργό πριν από την έκθεση της ΔΕΘ επικεντρωνόμενοι σε καίρια και άμεσα προβλήματα καθώς και στις 15 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού.

Έχοντας εισπράξει μέχρι τώρα εκ μέρους του Πρωθυπουργού αγνόηση, απόρριψη και απαξίωση, τα Συμβούλια μας αποφάσισαν ομόφωνα παν-τυφλική πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου διεκδικώντας και απαιτώντας:

–              Ουσιαστική αύξηση του προνοιακού επιδόματος τυφλότητας 100€ μηνιαίως και σύνδεση με την ετήσια αύξηση του κατώτατου μισθού. Από το μακρινό 2011 μέχρι σήμερα με την ακρίβεια στο ράφι και στην ενέργεια να έχει χτυπήσει ταβάνι, τα 3 μνημόνια να έχουν φτωχοποιήσει στο έπακρο τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και ιδιαιτέρως τα άτομα με αναπηρία, τα προνοιακά επιδόματα που προορίζονται κατά κανόνα για την κάλυψη των επιπρόσθετων αναγκών που δημιουργεί η αναπηρία και όχι για τις αυστηρά βιοτικές δαπάνες, μέσα σε 14 από κάθε άποψη αντίξοα χρόνια, έχουν λάβει την πενιχρή αύξηση του 8% το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει την αγοραστική δύναμη που έχει απομειωθεί. Τέλος, χορήγηση ποσού 1.000€ ενόψει των εορτών αντί του προαναγγελθέντος των 250€ και καθιέρωση ετήσιου δώρου Χριστουγέννων στα προνοιακά επιδόματα ίσου με ένα μηνιαίο επίδομα.

–              Κατάργηση της άδικης διακοπής των επιδομάτων αναπηρίας των ανασφάλιστων ή έμμεσα ασφαλισμένων ατόμων με αναπηρία, στην περίπτωση που τους χορηγηθεί σύνταξη των θανόντων γονέων τους, όταν το ύψος της τελευταίας υπερβαίνει εκείνο του επιδόματος. Είναι απαράδεκτο άτομα με αναπηρία να καταδικάζονται σε πλήρη οικονομική ένδεια, τη στιγμή μάλιστα που χάνουν τους γονείς – προστάτες τους, σε συνέχεια της θετικής αποσύνδεσης του επιδόματος βαριάς νοητικής αναπηρίας, το 2023 (KYA Δ12α/Γ.Π.οικ./41349/ 20.04.2023, Φ.Ε.Κ. 2608 Β’).

–              Επιβάλλεται η άμεση και πλήρης αναμόρφωση του Ν.2643/98, ώστε να αναγνωριστούν και να καθιερωθούν νέες σύγχρονες αντιλήψεις για την εργασία των αναπήρων, νέες σχέσεις με την εργοδοσία, έρευνα αγοράς για την προοπτική πιο αποτελεσματικής εργασιακής ενσωμάτωσης των αναπήρων, πρόβλεψη δίκαιων ποσοστώσεων και άνοιγμα νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων για τους τυφλούς, δεδομένου ότι το μοναδικό προστατευόμενο επάγγελμα του τηλεφωνητή διαρκώς φθίνει λόγω της  ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας και της παραχώρησης όλων των call center του Δημοσίου σε ιδιώτες, όπως: α) το επάγγελμα του βοηθού φυσικοθεραπευτή, το οποίο ασκείται από τυφλούς παγκοσμίως με απόλυτη επιτυχία περίπου την τελευταία εκατονταετία, β) το επάγγελμα του γραμματέα απομαγνητοφώνησης πρακτικών αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και περιφερειακών και δημοτικών συμβουλίων, το οποίο ασκούν ήδη τυφλοί, βεβαίως με τα ανάλογα προσόντα, σε πολλές χώρες, όπως και στον ιδιωτικό τομέα σε υπηρεσίες υγείας στη χώρα μας, με απόλυτη επιτυχία,  γ) το επάγγελμα του ξεναγού,  δ) το παραϊατρικό επάγγελμα της εξετάστριας/ψηλαφίστριας μαστού, το οποίο ασκείται ήδη από τυφλές γυναίκες με την απαιτούμενη εξειδίκευση σε Ιταλία, Γερμανία κ.λπ., και σύμφωνα με επίσημες έρευνες βοηθά στην ανίχνευση 30% περισσότερων όγκων και κατά 50% μικρότερου μεγέθους από τους γυναικολόγους, ε) ραδιοφωνικών παραγωγών, στ) τυπογράφων Braille, ζ) διαιτολόγων  καθώς και η θεσμοθέτηση των προαναφερθέντων επαγγελμάτων για την επαγγελματική αποκατάσταση των πτυχιούχων των Δημόσιων Σχολών Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης για Άτομα με Αναπηρία. Επίσης, να προβλεφθεί υψηλή ποσόστωση των εργαζομένων στα call centers στον ιδιωτικό τομέα ώστε να είναι υποχρεωτική η πρόσληψη τυφλών αποφοίτων των ΣΑΕΚ ειδικότητας τεχνικών χειριστών Η/Υ και τηλεφωνικών κέντρων. Η υποχρεωτικότητα να ενισχύεται με τη σωστή ενημέρωση των εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα για τις πραγματικές ικανότητες των τυφλών ως εργαζομένων, με ένα λογικό ποσοστό απασχόλησης, πάντα σε 8ωρη βάση και όχι με μειωμένο ωράριο και όχι με επιβολή προστίμων τα οποία ουδέποτε αποδίδονται αλλά ούτε και έχουν απαιτηθεί από το Υπουργείο. Σε περίπτωση που επιλεγεί η επιβολή προστίμου αυτό θα πρέπει να είναι υπερβολικά υψηλό ώστε να μη συμφέρει τον εργοδότη να απαλλαγεί από την υποχρέωσή του για πρόσληψη τυφλών εργαζομένων με την πληρωμή αυτού. Επιβάλλεται να εντείνουμε τις προσπάθειες για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την απασχόληση των τυφλών στον ιδιωτικό τομέα. Ουσιαστική ανακούφιση στους άνεργους τυφλούς των οποίων η ανεργία αγγίζει ή και ξεπερνά το 80% των δυνάμενων να εργαστούν ατόμων θα είναι η άμεση προκήρυξη θέσεων για τυφλούς τηλεφωνητές και δικηγόρους. Σημειώνουμε ότι η τελευταία πρόσληψη των ως αν κατηγοριών έγινε το μακρινό 2010. Επίσης, ένταξη του επαγγέλματος του τηλεφωνητή στα Βαρέα και Ανθυγιεινά.

–              Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις καθώς και της κλιμακωτής χορήγησης σύνταξης στους συνταξιούχους με αναπηρία.

–              Αποκατάσταση αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα με κατάργηση των μνημονιακών νόμων και απόδοση σε αυτούς της 13ης και 14ης σύνταξης. Χορήγηση επικουρικής σύνταξης στους συνταξιούχους που συνταξιοδοτήθηκαν με τον Ν.4387/2016,  η οποία να υπολογίζεται με βάσει τον Ν.612/1977, καθώς και χορήγηση του ήδη περικοπέντος με τον προαναθερφθέντα νόμο επιδόματος απολύτου αναπηρίας επί της ως άνω επικουρικής σύνταξης.   Επαναφορά των Δώρων των εργαζομένων στον Δημόσιο Τομέα.

–              Προστασία από πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας που ανήκει σε τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, ή στα πρόσωπα που έχουν στην οικογένειά τους τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, εφόσον αυτή ιδιοκατοικείται, τη μη πώληση στεγαστικού ή καταναλωτικού δανείου που ανήκει σε άτομα της ως άνω κατηγορίας σε ξένα funds, επιστροφή κατασχεθεισών κατοικιών και λογικό διακανονισμό αποπληρωμής σύμφωνα με τις δυνατότητες του τυφλού δανειολήπτη.

–              Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για την πρώτη κατοικία των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και των οικογενειών που βαρύνονται φορολογικά με άτομα της ως άνω κατηγορίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και φοροελαφρύνσεις για τους ελάχιστους τυφλούς ελεύθερους επαγγελματίες.

–              Το Λευκό Μπαστούνι είναι το σήμα κατατεθέν για την ανεξαρτησία του τυφλού ατόμου και την ομαλή ένταξή του στην Κοινωνία. Προϋπόθεση για την ορθή χρήση του και την αποφυγή κατά το δυνατόν ατυχημάτων είναι η προηγούμενη εκπαίδευση από ειδικό εκπαιδευτή/τρια Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης για τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση. Δυστυχώς, σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν μόνο 8 εκπαιδεύτριες αυτής της ειδικότητας, και μάλιστα οι περισσότερες είναι κοντά στα όρια της συνταξιοδότησης, δεδομένου ότι η ειδικότητα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μόλις το 1992, όταν ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών εκπαίδευσε τις πρώτες εκπαιδεύτριες σε εξειδικευμένα κέντρα του εξωτερικού. Το 2019 δημιουργήθηκε στο Υπουργείο Εργασίας, υπό τον τότε Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Ειδική Επιτροπή από όλους τους συναρμόδιους φορείς, προκειμένου να συζητηθεί το όλο θέμα, η οποία στο πόρισμά της κατέληξε στην άμεση ανάγκη χρηματοδότησης προγράμματος για την εκπαίδευση τουλάχιστον 30 εκπαιδευτών/τριών, οι οποίοι θα προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους σε όλες τις περιοχές της χώρας, τόσο σε ενήλικα, όσο και σε ανήλικα τυφλά ή με μειωμένη όραση άτομα. Σας καλούμε λοιπόν να προκηρύξετε ανοιχτό διαγωνισμό προκειμένου να εκκινήσει άμεσα η λειτουργία του προαναφερθέντος προγράμματος.

–              Καθολική ψηφιακή προσβασιμότητα, προπάντων στις σελίδες και τις εφαρμογές του Δημοσίου (gov.gr, aade.gr, e-efka.gov.gr, opeka.gr, parliament.gr) καθώς και τις σελίδες και τις εφαρμογές όλων των τραπεζών, των σελίδων και εφαρμογών της τηλεφωνίας, της ενέργειας και των supermarket.

–              Δωρεάν χορήγηση από τον ΕΟΠΥΥ και τα εναπομείναντα ασφαλιστικά Ταμεία ομιλούντων ιατρικών τεχνικών βοηθημάτων για τυφλούς, όπως θερμόμετρα, πιεσόμετρα, μετρητές σακχάρου, οξύμετρα καθώς επίσης και τεχνικού εξοπλισμού σε μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενους και κάθε τυφλό που το έχει ανάγκη που να συμπεριλαμβάνει laptop με λογισμικά ανάγνωσης οθόνης συνδεόμενο με μπάρα Braille και αντίστοιχο εκτυπωτή.

–              Παράλληλη στήριξη από την πρώτη έως την τελευταία μέρα της σχολικής χρονιάς σε όλους τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και στην Προσχολική Ηλικία για ολόκληρο το ωράριο – του Ολοήμερου συμπεριλαμβανομένου όπου υπάρχει. Ουσιαστική ενίσχυση με το απαιτούμενο προσωπικό των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων Τυφλών και των αντίστοιχων Ειδικών Νηπιαγωγείων καθώς και του μοναδικού σχολείου Τυφλοκωφών που εδράζεται στο Κ.Ε.Α.Τ..

Με εκτίμηση

Για το Γ.Σ. της Ε.Ο.Τ.

Ο Πρόεδρος                                                                                             Η Γενική Γραμματέας

Νικόλαος Γιαλλούρης                                                                 Παρασκευή Τσαβαλιά

Με εκτίμηση

Για το Δ.Σ. του Π.Σ.Τ.

Ο Πρόεδρος                                                                                   Η Γενική Γραμματέας

Δημήτριος Σηφάκης                                                                    Θεοδώρα Φαρδέλα 

Πανελλήνια Ένωση Αμφιβληστροειδοπαθών (Π.Ε.Α.): ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΟΡΑΣΗΣ (WORLD SIGHT DAY) – 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025

ανελλήνια Ένωση Αμφιβληστροειδοπαθών (Π.Ε.Α.): ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΟΡΑΣΗΣ (WORLD SIGHT DAY) – 9 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025

Η Πανελλήνια Ένωση Αμφιβληστροειδοπαθών (Π.Ε.Α.), σε συνέχεια εορτασμού της Διεθνούς Εβδομάδας/Ημέρας Αμφιβληστροειδούς (22-28 Σεπτεμβρίου 2025) και την οργάνωση σχετικών εκδηλώσεων, συμμετέχει και στον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Όρασης (World Sight Day) που είναι στις 9 Οκτωβρίου 2025.

Το κεντρικό μήνυμα της ενημερωτικής εκστρατείας που αναπτύσσεται σε διεθνές επίπεδο είναι: Αγάπησε τα μάτια σου, ώστε να τα αγαπήσουν και οι άλλοι (Love Your Eyes So Others Can Too).

Για τον εορτασμό της ημέρας αυτής η Φιλμ IKE, σε συνέχεια πρότασης και σε συνεργασία με την Π.Ε.Α., διαμόρφωσε τηλεοπτικό μήνυμα με σύνθεση σκηνών από κινηματογραφικές ταινίες της Φίνος Φιλμ στο πλαίσιο  της Παγκόσμιας Ημέρας Όρασης. Η προβολή και διάχυση αυτού γίνεται από τις 9 Οκτωβρίου 2025, μέσω των ιστοτόπων και των κοινωνικών δικτύων των φορέων, και στόχο έχει την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με την προαγωγή της υγιούς όρασης και την πρόληψη της τυφλότητας.

Στο σχετικό βίντεο προβολής διάρκειας περίπου ενός λεπτού, παρουσιάζονται χαρακτηριστικές φράσεις και σκηνές από αγαπημένες ελληνικές ταινίες, που αναδεικνύουν στο πέρασμα του χρόνου τον διαφορετικό τρόπο πρόσληψης και χρήσης εννοιών και στερεοτύπων που σχετίζονται με τα προβλήματα όρασης και την τυφλότητα. Μέσα από την κινηματογραφική ματιά της Φίνος Φιλμ, με χιούμορ και σαρκασμό αποτυπώνονται καταστάσεις που σε παλαιότερες εποχές χαρακτήριζαν την αντίληψη και την οπτική της κοινωνίας απέναντι στα Άτομα με Αναπηρία Όρασης (ΑμΑΟ) αναδεικνύοντας τις τότε προκαταλήψεις, που σήμερα πλέον έχουν ξεπεραστεί μέσα από το αγωνιστικό κίνημα των τυφλών και μερικώς βλεπόντων και την αλλαγή της νοοτροπίας γύρω από την έννοια της αναπηρίας.

Το εν λόγω βίντεο προβολής είναι αναρτημένο

για την Π.Ε.Α. στο YouTube https://www.youtube.com/watch?v=0zh1k3wi1tw,

καθώς και στον ιστότοπο της Φίνος Φιλμ στον ακόλουθο σύνδεσμο https://finosfilm.com/hmera-orashs/.

Πηγή: Πανελλήνια Ένωση Αμφιβληστροειδοπαθών (Π.Ε.Α.) 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ε.Σ.Α.μεΑ. : Παρέμβαση στη Βουλή στο νομοσχέδιο του υπ. Εργασίας

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Ε.Σ.Α.μεΑ. : Παρέμβαση στη Βουλή στο νομοσχέδιο του υπ. Εργασίας

Αθήνα: 09.10.2025

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Ε.Σ.Α.μεΑ. : Παρέμβαση στη Βουλή στο νομοσχέδιο του υπ. Εργασίας

Η διεύρυνση του ημερήσιου ωραρίου εργασίας έως και 13 ώρες θα πλήξει δυσανάλογα τους εργαζόμενους με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις

Στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής σχετικά με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη – Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις», κλήθηκε και μίλησε ο γενικός γραμματέας της Ε.Σ.Α.μεΑ. Βασίλης Κούτσιανος, την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου. Ο κ. Κούτσιανος κατέθεσε αναλυτικό υπόμνημα  ζητώντας παράλληλα την απόσυρση του νομοσχεδίου!

Αρχικά ο κ. Κούτσιανος επισήμανε ότι ο τίτλος του σχεδίου νόμου «Δίκαιη Εργασία για Όλους» δεν συνάδει με το περιεχόμενό του:

«Καταρχάς, δεν προβλέπεται στο νομοσχέδιο καμία ειδική μέριμνα για τους πλέον ευάλωτους εργαζόμενους, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και οι εργαζόμενοι με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις. Ενδεικτικά, απουσιάζουν ρυθμίσεις που να αφορούν: i) τη διευκόλυνση της παροχής εύλογων προσαρμογών μέσω της εφαρμογής προγράμματος χρηματοδότησης που να απευθύνεται σε όλους τους εργοδότες που επιθυμούν να προσλάβουν άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις- αίτημα το οποίο η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει επανειλημμένα καταθέσει στην ελληνική Πολιτεία, ii) την εκπαίδευση των τεχνικών ασφαλείας σε ζητήματα προσβασιμότητας, αναπηρίας και χρόνιας ή/και σπάνιας πάθησης, iii) την υποχρέωση συμπερίληψης της διάστασης της αναπηρίας στην κατάρτιση των σχεδίων εκκένωσης των επιχειρήσεων σε περίπτωση κινδύνου, iv) την ενημέρωση των εργοδοτών και εργαζομένων σε θέματα αναπηρίας και χρόνιων ή/και σπάνιων παθήσεων και v) την παροχή πληροφοριών για την υγεία και την ασφάλεια, σε μορφές προσβάσιμες στους εργαζόμενους με αναπηρία. Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε ότι η μη συμπερίληψη της διάστασης της αναπηρίας στις διατάξεις του εν λόγω σχεδίου νόμου -η οποία επιβάλλεται αφενός από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με τον ν.4074/2012 και ως εκ τούτου οφείλει να εφαρμόζει, αφετέρου από το Μέρος Δ΄ του ν.4488/2017- θα είχε αποφευχθεί εάν είχε προηγηθεί διαβούλευση με την Ε.Σ.Α.μεΑ.

Επίσης, η διεύρυνση του ημερήσιου ωραρίου εργασίας έως και 13 ώρες θα πλήξει δυσανάλογα τους εργαζόμενους με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις, δεδομένου ότι λόγω της φύσης της αναπηρίας, χρόνιας ή/και σπάνιας πάθησής τους αδυνατούν να ανταποκριθούν σε εξαντλητικά ωράρια. Σε μια σχέση εργασίας όπου την εξουσία κατέχει πλήρως ο εργοδότης, το δικαίωμα του εργαζομένου να αρνηθεί την παροχή επιπλέον ωρών εργασίας  μόνο ως αστείο μπορεί να εκληφθεί. Οι σχετικές ρυθμίσεις συνιστούν μορφή έμμεσης διάκρισης καθώς εγκυμονούν τον κίνδυνο τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις να στιγματιστούν ως «μη προσαρμόσιμα» ή «ανελαστικά».  Αυτό, με τη σειρά του, θα αποθαρρύνει ακόμη περισσότερο τους εργοδότες να προβαίνουν στην πρόσληψή τους, σε μια αγορά εργασίας, που όπως καταδεικνύουν τα παρακάτω στοιχεία, παραμένει μέχρι σήμερα για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις πεδίο γεμάτο ανυπέρβλητους φραγμούς και διακρίσεις.

Πέραν όμως της αποθάρρυνσης των εργοδοτών από την πρόσληψη ατόμων με αναπηρία, ακόμη και στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι με αναπηρία εξαναγκαστούν να αποδεχθούν τα εξαντλητικά ωράρια υπό τον φόβο της απόλυσης, είναι βέβαιο ότι η υγεία τους θα υποστεί σοβαρή και μη αναστρέψιμη επιβάρυνση».

Ο γ.γ της Ε.Σ.Α.μεΑ. τόνισε τις προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ.  κατ΄ άρθρο στο νομοσχέδιο, ενώ τέλος επανήλθε στην πρόταση για συμπερίληψη της Ε.Σ.Α.μεΑ., που έχει ιδρύσει το Ινστιτούτο «ΙΝ-Ε.Σ.Α.μεΑ.», στη ρύθμιση για την απόδοση πόρου που δίνεται από τον κλάδο ΛΑΕΚ του ΕΛΕΚΠ στα Ινστιτούτα και τα Εκπαιδευτικά Κέντρα, τα οποία έχουν ιδρυθεί με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, όπως της Γ.Σ.Ε.Ε., του Σ.Ε.Β. και της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. Το ΙΝ-Ε.Σ.Α.μεΑ., το οποίο διαθέτει αυτοτελή νομική υπόσταση, συνιστά τον επίσημο εκπαιδευτικό, μελετητικό και ερευνητικό φορέα του αναπηρικού κινήματος της χώρας, με αποστολή την προάσπιση και προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.

Το υπόμνημα:

Πληροφορίες: Δημήτρης Λογαράς

Αθήνα: 07.10.2025

Αρ. Πρωτ.:           1305

ΠΡΟΣ:    Πρόεδρο και Μέλη Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων

ΚΟΙΝ:    «Πίνακας Αποδεκτών»

ΘΕΜΑ:  «Δημόσια διαβούλευση για το σχέδιο νόμου με τίτλο ‘Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας-Στήριξη στον Εργαζόμενο-Προστασία στην Πράξη- Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις’: Οι προτάσεις της Ε.Σ.Α.μεΑ.»

Αξιότιμε Πρόεδρε,

Αξιότιμα Μέλη,

Ενόψει της συζήτησης στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων του σχεδίου νόμου με τίτλο: ««Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας-Στήριξη στον Εργαζόμενο-Προστασία στην Πράξη-Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις», η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), η οποία αποτελεί την τριτοβάθμια κοινωνική και συνδικαλιστική οργάνωση εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα και αναγνωρισμένο διά νόμου κοινωνικό εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και χρόνιων παθήσεων, σας καταθέτει με το παρόν τις προτάσεις της. Το μεγαλύτερο μέρος των προτάσεων που ακολουθούν έχουν ήδη υποβληθεί ηλεκτρονικά στις 19.09.2025 στον διαδικτυακό τόπο της ανοιχτής διακυβέρνησης opengov.gr.

Θα θέλαμε καταρχάς να επισημάνουμε ότι ο τίτλος του σχεδίου νόμου «Δίκαιη Εργασία για Όλους» δεν συνάδει με το περιεχόμενό του και αυτό διότι:

α) Δεν προβλέπεται σε αυτό καμία ειδική μέριμνα για τους πλέον ευάλωτους εργαζόμενους, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και οι εργαζόμενοι με αναπηρία, χρόνιες ή/και με σπάνιες παθήσεις. Ενδεικτικά, απουσιάζουν ρυθμίσεις που να αφορούν: i) τη διευκόλυνση της παροχής εύλογων προσαρμογών μέσω της εφαρμογής προγράμματος χρηματοδότησης που να απευθύνεται σε όλους τους εργοδότες που επιθυμούν να προσλάβουν άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις-αίτημα το οποίο η Ε.Σ.Α.μεΑ. έχει επανειλημμένα καταθέσει στην ελληνική Πολιτεία, ii) την εκπαίδευση των τεχνικών ασφαλείας σε ζητήματα προσβασιμότητας, αναπηρίας και χρόνιας πάθησης, iii) την υποχρέωση συμπερίληψης της διάστασης της αναπηρίας στην κατάρτιση των σχεδίων εκκένωσης των επιχειρήσεων σε περίπτωση κινδύνου, iv) την ενημέρωση των εργοδοτών και εργαζομένων σε θέματα αναπηρίας και χρόνιων παθήσεων και v) την παροχή πληροφοριών για την υγεία και την ασφάλεια, σε μορφές προσβάσιμες στους εργαζόμενους με αναπηρία. Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε ότι η μη συμπερίληψη της διάστασης της αναπηρίας στις διατάξεις του εν λόγω σχεδίου νόμου -η οποία επιβάλλεται αφενός από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με τον ν.4074/2012 και ως εκ τούτου οφείλει να εφαρμόζει, αφετέρου από το Μέρος Δ΄ του ν.4488/2017- θα είχε αποφευχθεί εάν είχε προηγηθεί διαβούλευση με την Ε.Σ.Α.μεΑ.

β) Η διεύρυνση του ημερήσιου ωραρίου εργασίας έως και 13 ώρες θα πλήξει δυσανάλογα τους εργαζόμενους με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις, δεδομένου ότι λόγω της φύσης της αναπηρίας ή/και της χρόνιας πάθησής τους αδυνατούν να ανταποκριθούν σε εξαντλητικά ωράρια. Σε μια σχέση εργασίας όπου την εξουσία κατέχει πλήρως ο εργοδότης, το δικαίωμα του εργαζομένου να αρνηθεί την παροχή επιπλέον ωρών εργασίας  μόνο ως αστείο μπορεί να εκληφθεί. Οι σχετικές ρυθμίσεις συνιστούν μορφή έμμεσης διάκρισης καθώς εγκυμονούν τον κίνδυνο τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις να στιγματιστούν ως «μη προσαρμόσιμα» ή «ανελαστικά».  Αυτό, με τη σειρά του, θα αποθαρρύνει ακόμη περισσότερο τους εργοδότες να προβαίνουν στην πρόσληψή τους, σε μια αγορά εργασίας, που όπως καταδεικνύουν τα παρακάτω στοιχεία, παραμένει μέχρι σήμερα για τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις πεδίο γεμάτο ανυπέρβλητους φραγμούς και διακρίσεις.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με:

• την «7η Έκθεση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία-Το Δικαίωμα στην Εργασία: Η κατάσταση απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (Απρίλιος 2023) , η Ελλάδα μαζί με την Ιρλανδία, την Κροατία και την Ισπανία συγκαταλέγονται στις χώρες με το μικρότερο ποσοστό απασχόλησης ατόμων με αναπηρία μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

• το 14ο Δελτίο του Παρατηρητηρίου Θεμάτων Αναπηρίας της Ε.Σ.Α.μεΑ. με τίτλο «Στοιχεία σοκ για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία: εκτός εργατικού δυναμικού η συντριπτική πλειονότητα!» (18.09.2023) : i) το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία 20-64 ετών που μετέχουν στον ενεργό πληθυσμό (εργατικό δυναμικό) ανέρχεται σε 23,7%, ii) το ποσοστό των απασχολούμενων ατόμων με σοβαρή αναπηρία 20-64 ετών ανέρχεται μόλις στο 18,4% με το χάσμα απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία, σε σύγκριση με τον πληθυσμό χωρίς αναπηρία, να υπολογίζεται στις 50 μονάδες, iii) το σύνολο των ανέργων με αναπηρία (20-64 ετών), το 65% αντιμετωπίζουν μακροχρόνια ανεργία, δηλαδή ανεργία που διαρκεί 12 μήνες ή και περισσότερο,  iv) το 57% των απασχολούμενων ατόμων με αναπηρία βρήκαν εργασία μέσω φίλων, συγγενών ή γνωστών, έναντι αντίστοιχου ποσοστού 38% των ατόμων χωρίς αναπηρία, v) ιδιαίτερα χαμηλό είναι το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία που βρήκε εργασία μέσω της Δ.ΥΠ.Α. καθώς και όσων απευθύνθηκαν σε εργοδότες (το ποσοστό των ατόμων με αναπηρία που αναφέρει τις αγγελίες ως επιτυχή τρόπο εύρεσης εργασίας είναι σχεδόν μηδενικό), vi) ο δείκτης συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό στους νέους και ενήλικες με αναπηρία έως 44 ετών είναι μόλις 16%, vii) ο δείκτης απασχόλησης των νέων με αναπηρία από 15 ετών και ενηλίκων με αναπηρία ως 44 ετών ανέρχεται μόλις στο 12,5%, όταν στην ίδια ηλικιακή ομάδα, τα άτομα χωρίς αναπηρία είναι ενταγμένα  στην απασχόληση σε ποσοστό 58%.

Επιπρόσθετα, στην Εθνική Στρατηγική για τις Ενεργητικές Πολιτικές Απασχόλησης (Αύγουστος 2022) αναφέρεται ότι «Η υφιστάμενη κατάσταση στην αγορά εργασίας για τα άτομα με αναπηρία, οι πρακτικοί φραγμοί (π.χ. έλλειψη προσβασιμότητας του δομημένου περιβάλλοντος, των μέσων μαζικής μεταφοράς, των εργασιακών χώρων κ.α.) και τα στερεότυπα στις επιλογές των προσλήψεων, οδηγούν μεγάλο τμήμα των μη-ενεργών ατόμων σε εγκατάλειψη της προσπάθειας εξεύρεσης απασχόλησης και στη σταδιακή αποσύνδεση από την αγορά εργασίας και την οικονομική – αλλά και κοινωνική – δραστηριότητα. Προκειμένου να αναστραφεί η κατάσταση αυτή απαιτούνται συστηματικές προσπάθειες και ειδική στόχευση μέτρων και παρεμβάσεων στα άτομα με αναπηρία και τις ανάγκες τους» (σ. 38).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδος,  στην Έκθεσή της για τη νομισματική πολιτική 2023-2024 (Ιούνιος του 2024) , επισημαίνει πως το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής, μεταξύ άλλων, και των ατόμων με αναπηρία μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην περαιτέρω ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και να επηρεάσει αρνητικά την κοινωνική συνοχή (σελ. 23). Παράλληλα εκφράζει τη θέση ότι η πληθυσμιακή ομάδα των ατόμων με αναπηρία «[…] θα μπορούσε να αποτελέσει εν δυνάμει δεξαμενή εργατικού δυναμικού […]» (σελ. 95) και πως «Με κατάλληλες παρεμβάσεις […] μπορούν να προστεθούν στο εργατικό δυναμικό της χώρας επιπλέον εργαζόμενοι και να πλησιάσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο» (σελ. 95).

Πέραν όμως της αποθάρρυνσης των εργοδοτών από την πρόσληψη ατόμων με αναπηρία, ακόμη και στην περίπτωση που οι εργαζόμενοι με αναπηρία εξαναγκαστούν να αποδεχθούν τα εξαντλητικά ωράρια υπό τον φόβο της απόλυσης, είναι βέβαιο ότι η υγεία τους θα υποστεί σοβαρή και μη αναστρέψιμη επιβάρυνση.

Με αφορμή το εν λόγω σχέδιο νόμου, καταθέτουμε ξανά τη θέση μας, όπως εκφράστηκε και με την υπ’ αριθμ. πρωτ. 790/02.09.2024 επιστολή μας προς τον Πρωθυπουργό , ότι είναι αναγκαία η εκπόνηση και εφαρμογή μιας εθνικής στρατηγικής για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις προκειμένου να ανατραπεί ο δομικός αποκλεισμός τους από την αγορά εργασίας. Μόνο μέσω μιας ολιστικής και συντονισμένης προσπάθειας μπορούν να αρθούν τα υφιστάμενα εμπόδια -όπως η διακοπή των επιδομάτων αναπηρίας όταν τα άτομα με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις εργάζονται, η μη λειτουργία του συστήματος ποσόστωσης στον ιδιωτικό τομέα, ο χαρακτηρισμός «ανίκανος προς κάθε βιοποριστική εργασία» στα πιστοποιητικά αναπηρίας των Κ.Ε.Π.Α., η απουσία θεσμικού πλαισίου για την υποστηριζόμενη εργασία κ.ά., και να εφαρμοστούν θετικά μέτρα που θα διευκολύνουν την ένταξή τους στην αγορά εργασίας.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι οι σχετικές διατάξεις για το 13ωρο του Μέρους Α΄ του σχεδίου νόμου βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με το άρθρο 27 «Εργασία και Απασχόληση» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν. 4074/2012). Το άρθρο 27 κατοχυρώνει το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και με σπάνιες παθήσεις στην εργασία, απαγορεύει ρητά κάθε μορφή διάκρισης σε βάρος τους στον τομέα της απασχόλησης και υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα κράτη να υιοθετούν θετικές πολιτικές και μέτρα για την ουσιαστική προώθηση της απασχόλησής τους στον ιδιωτικό τομέα. Για όλους τους προαναφερθέντες λόγους αιτούμαστε την άμεση απόσυρση των διατάξεων που εισάγουν την εφαρμογή του 13ωρου!

Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη το πλαίσιο που διαμορφώνουν το άρθρο 21, παρ. 6 του Συντάγματος, σύμφωνα το οποίο «Τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», οι απαιτήσεις του άρθρου 27 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν.4074/2012) και οι προβλέψεις της εθνικής νομοθεσίας (βλ. ν.4443/2016, ν.4488/2017-άρθρα 61 και 62,  ν.4727/2020-Κεφάλαιο Η΄ του Μέρους Α’), η Ε.Σ.Α.μεΑ. προτείνει τα ακόλουθα σε σχέση με συγκεκριμένα άρθρα του σχεδίου νόμου:

1. Στο άρθρο 3 «Πολιτικές εντός επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών – Τροποποίηση άρθρου 62 Κώδικα Εργατικού Δικαίου», η παρ. 2 του άρθρου 62 να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«Άρθρο 62 Πολιτικές εντός της επιχείρησης για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης και για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών.

[…]

2. Η πολιτική αυτή μπορεί να εντάσσεται σε ή να συνοδεύεται από πολιτική για την προώθηση της ισότητας ευκαιριών και την καταπολέμηση των διακρίσεων και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον:

α) Εκτίμηση των κινδύνων βίας και παρενόχλησης στην εργασία,

β) μέτρα για την πρόληψη, τον έλεγχο, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, καθώς και για την παρακολούθηση τέτοιων περιστατικών ή μορφών συμπεριφοράς,

γ) ενέργειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του προσωπικού, σε μορφές προσβάσιμες σε όλους,

δ) πληροφορίες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων και του εργοδότη, καθώς και των ατόμων που ασκούν το διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπούν τον εργοδότη, στο μέτρο και στον βαθμό της δικής τους ευθύνης, σε περίπτωση εκδήλωσης ή αναφοράς ή καταγγελίας τέτοιων περιστατικών, καθώς και για τη σχετική διαδικασία, οι οποίες παρέχονται σε προσβάσιμες μορφές στους εργαζόμενους με αναπηρία [….]

ζ) ασφαλείς και εύκολα προσβάσιμους διαύλους επικοινωνίας, σχεδιασμένους ώστε να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση όλων, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού με αναπηρία, για την υποδοχή των καταγγελιών, καθώς και τον προσδιορισμό των αρμοδίων προσώπων εντός της επιχείρησης για την παραλαβή και την εξέταση των καταγγελιών και την ενημέρωση των καταγγελλομένων. […]».

Αιτιολόγηση: Οι προτεινόμενες συμπληρώσεις βασίζονται στις προβλέψεις:

1. i) της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017, σύμφωνα με την οποία «1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα άτομα με αναπηρία την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του», και

1. ii) της παρ. 1β του άρθρου 27 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν.4074/2012), σύμφωνα με την οποία: «[…] Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προστατεύουν και διασφαλίζουν την άσκηση του δικαιώματος στην εργασία, περιλαμβανόμενων και εκείνων που αποκτούν μια αναπηρία κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα, και μέσω της νομοθεσίας, ώστε, μεταξύ άλλων: […] β. Να προστατεύουν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, σε ίση βάση με τους άλλους, για δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων και των ίσων ευκαιριών και της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας, των ασφαλών και υγιών συνθηκών εργασίας, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας από παρενοχλήσεις και της αποκατάστασης των παραπόνων […]».

2. Στο Άρθρο 9 «Καταχώριση της ετήσιας άδειας στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ -Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 224 Κώδικα Εργατικού Δικαίου», να υπάρξει σχετική τροποποίηση ώστε η δήλωση της άδειας να γίνεται πριν από τη χορήγησή της, και όχι απογραφικά, όπως προβλέπεται στην εν λόγω διάταξη, προκειμένου να είναι δυνατός ο έλεγχος από τις Υπηρεσίες της Επιθεώρησης Εργασίας.

3. Στο άρθρο 32 «Υποδείξεις τεχνικού ασφάλειας και ηλεκτρονική τήρηση βιβλίου υποδείξεων–Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 504 Κώδικα Εργατικού Δικαίου», η παρ. 1 του άρθρου 504 να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«1. Ο τεχνικός ασφάλειας παρέχει γραπτά στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές, σε θέματα σχετικά με την υγεία και ασφάλεια όλων των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων, συνεκτιμώντας τις ανάγκες των εργαζομένων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, και μετά από κατάλληλη επιμόρφωση σε ζητήματα προσβασιμότητας, αναπηρίας και  χρόνιας πάθησης. Τις γραπτές υποδείξεις ο τεχνικός ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο τηρείται ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας (ΟΠΣ-ΣΕΠΕ). Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να δηλώνει υπευθύνως ότι έλαβε γνώση των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο.[….]».

Αιτιολόγηση: Οι προτεινόμενες προσθήκες βασίζονται στις προβλέψεις της παρ. 1β του άρθρου 27 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν.4074/2012), σύμφωνα με την οποία: «[…] Τα Συμβαλλόμενα Κράτη προστατεύουν και διασφαλίζουν την άσκηση του δικαιώματος στην εργασία, περιλαμβανόμενων και εκείνων που αποκτούν μια αναπηρία κατά τη διάρκεια της εργασίας τους, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα, και μέσω της νομοθεσίας, ώστε, μεταξύ άλλων: […] β. Να προστατεύουν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες, σε ίση βάση με τους άλλους, για δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένων και των ίσων ευκαιριών και της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας, των ασφαλών και υγιών συνθηκών εργασίας, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας από παρενοχλήσεις και της αποκατάστασης των παραπόνων […]».

4. Στο άρθρο 37 «Γενικές υποχρεώσεις εργοδοτών–Τροποποίηση άρθρου 533 Κώδικα Εργατικού Δικαίου», οι παρ. 6, 7 και 8 του άρθρου 533 να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«Άρθρο 533 Γενικές Υποχρεώσεις Εργοδοτών

[…]

6. Ο εργοδότης υποχρεούται:

α) Να φροντίζει ώστε να προσαρμόζονται τα μέτρα της παρ. 5 ανάλογα με τις μεταβολές των περιστάσεων και να επιδιώκει τη βελτίωση των υφιστάμενων καταστάσεων. […]

ε) Να καταρτίζει πρόγραμμα προληπτικής δράσης και βελτίωσης των συνθηκών εργασίας στην επιχείρηση, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως, την οργάνωση της εργασίας, τις κοινωνικές σχέσεις, περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς παράγοντες, τις ανάγκες των εργαζόμενων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις, αλλά και ψυχοκοινωνικούς κινδύνους.

στ) Να εξασφαλίζει τη συντήρηση και την παρακολούθηση της ασφαλούς λειτουργίας μέσων και εγκαταστάσεων.

ζ) Να ενθαρρύνει και διευκολύνει την επιμόρφωση και εκπαίδευση των εργαζομένων και των εκπροσώπων τους, σύμφωνα με τα άρθρα 512 και 538, διασφαλίζοντας την ανεμπόδιστη και ισότιμη συμμετοχή των εργαζόμενων με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις.

η) Να λαμβάνει συλλογικά μέτρα προστασίας των εργαζομένων, τα οποία να καλύπτουν ισότιμα και τους εργαζόμενους με αναπηρία και χρόνιες παθήσεις.

[…].

7. Ο εργοδότης εφαρμόζει τα μέτρα που προβλέπονται στην παρ. 5, βάσει των ακόλουθων γενικών αρχών πρόληψης:

α) Αποφυγή των κινδύνων […]

η) Προσαρμογή στις τεχνικές εξελίξεις.

θ) Παροχή των κατάλληλων οδηγιών με προσβάσιμο και αντιληπτό τρόπο προς όλους τους εργαζόμενους, συμπεριλαμβανομένων των εργαζόμενων με αναπηρία.

8. Με την επιφύλαξη των άλλων διατάξεων του παρόντος Μέρους, ο εργοδότης οφείλει, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης:

α) Να εκτιμά τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, μεταξύ άλλων κατά την επιλογή των εξοπλισμών εργασίας, των χημικών και βιολογικών παραγόντων ή παρασκευασμάτων, κατά τη διαρρύθμιση των χώρων εργασίας, […].

β) Όταν αναθέτει καθήκοντα σ’ έναν εργαζόμενο, να λαμβάνει υπόψη τις ικανότητες του εν λόγω εργαζομένου σε θέματα ασφάλειας και υγείας, και σε περίπτωση εργαζόμενου με αναπηρία ή χρόνια πάθηση να παρέχει εύλογες προσαρμογές […]».

Αιτιολόγηση: Οι προτεινόμενες συμπληρώσεις βασίζονται στις προβλέψεις της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017 (βλ. αιτιολόγηση σημείου 1), των άρθρων 3 και 5 του ν. 4443/2016 περί επιμόρφωσης και παροχής εύλογων προσαρμογών στους εργαζόμενους με αναπηρία ή χρόνια πάθηση και του άρθρου 27 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ν.4074/2012).

5. Στο Άρθρο 41 «Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ηριδανός»-Προσθήκη άρθρου 543Α στον Κώδικα Εργατικού Δικαίου», η παρ. 1 του άρθρου 543Α να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):

«1. Στη Γενική Γραμματεία Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τίθεται σε λειτουργία το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία «ΗΡΙΔΑΝΟΣ» («ΟΠΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ»). Το ΟΠΣ ΗΡΙΔΑΝΟΣ, το οποίο συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία, όπως ορίζονται στο Κεφάλαιο Η’ του Μέρους Α΄ του ν. 4727/2020 περί ψηφιακής προσβασιμότητα, δύναται να διαλειτουργεί με Πληροφοριακά Συστήματα φορέων του δημοσίου τομέα, και ιδίως, με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, το Ο.Π.Σ. της Επιθεώρησης Εργασίας, τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τη Διαύγεια, την εφαρμογή του Ηλεκτρονικού Παραβόλου (e-Paravolo) και το Πληροφοριακό Σύστημα ΙΡΙΣ, με σκοπό την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών για την εξυπηρέτηση του πολίτη και τη μείωση του διοικητικού βάρους που συνεπάγεται η διαχείριση των ζητημάτων υγείας και ασφάλειας στην εργασία.[…]».

Αιτιολόγηση: Οι προτεινόμενες προσθήκες βασίζονται στις προβλέψεις της παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4488/2017 (βλ. αιτιολόγηση σημείου 1) και του Κεφαλαίου Η΄ του Μέρους Α΄ του ν. 4727/2020, αλλά και στη διαπίστωση ότι η μη προσβασιμότητα των in-house εφαρμογών δημιουργεί νέους αποκλεισμούς σε βάρος των εργαζόμενων με αναπηρία, καθώς τους εμποδίζει να καταλάβουν θέσεις εργασίας που προϋποθέτουν τη χρήση αυτών των εφαρμογών (έμμεση διάκριση).

Τέλος, επανερχόμαστε στην πρότασή μας για συμπερίληψη της Ε.Σ.Α.μεΑ., η οποία έχει ιδρύσει το Ινστιτούτο «ΙΝ-ΕΣΑμεΑ», στη ρύθμιση για την απόδοση πόρου που δίνεται από τον κλάδο ΛΑΕΚ του ΕΛΕΚΠ στα Ινστιτούτα και τα Εκπαιδευτικά Κέντρα, τα οποία έχουν ιδρυθεί με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, όπως της Γ.Σ.Ε.Ε., του Σ.Ε.Β. και της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. Το ΙΝ-ΕΣΑμεΑ, το οποίο διαθέτει αυτοτελή νομική υπόσταση, συνιστά τον επίσημο εκπαιδευτικό, μελετητικό και ερευνητικό φορέα του αναπηρικού κινήματος της χώρας, με αποστολή την προάσπιση και προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους.

Αξιότιμε Πρόεδρε,

Αξιότιμα Μέλη,

Ελπίζουμε να ανταποκριθείτε θετικά και να στηρίξετε τις δίκαιες και εύλογες προτάσεις μας.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Β. Κούτσιανος

Τώρα μπορείτε να ενημερωθείτε για όλες τις εξελίξεις στο χώρο της Αναπηρίας στην ιστοσελίδα της Ε.Σ.Α.μεΑ.: www.esaea.gr ή www.esamea.gr.

Πηγή: www.esamea.gr 

Κοινή Υπουργική Απόφαση Δ3(α) 40321/2025 – ΦΕΚ 5158/Β/29-9-2025: Τροποποίηση (5η) της υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/ οικ. 104747/26-10-2012 κοινής απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Τροποποίηση της υπό στοιχεία Φ.42000/ οικ.2555/353/28-02-2012 κοινής υπουργικής απόφασης «Κατάλογος παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου» (Β’497), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Φ.42000/οικ.12485/1481/6-6-2012 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 1814)» (Β’2883).

 

Κοινή Υπουργική Απόφαση Δ3(α) 40321/2025 – ΦΕΚ 5158/Β/29-9-2025: Τροποποίηση (5η) της υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/ οικ. 104747/26-10-2012 κοινής απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Τροποποίηση της υπό στοιχεία Φ.42000/ οικ.2555/353/28-02-2012 κοινής υπουργικής απόφασης «Κατάλογος παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου» (Β’497), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Φ.42000/οικ.12485/1481/6-6-2012 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 1814)» (Β’2883).

Κοινή Υπουργική Απόφαση Αριθμ. Δ3(α) 40321/2025

ΦΕΚ 5158/Β/29-9-2025

Τροποποίηση (5η) της υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/ οικ. 104747/26-10-2012 κοινής απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Τροποποίηση της υπό στοιχεία Φ.42000/ οικ.2555/353/28-02-2012 κοινής υπουργικής απόφασης «Κατάλογος παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου» (Β’497), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Φ.42000/οικ.12485/1481/6-6-2012 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 1814)» (Β’2883).

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΥΓΕΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

Α. Τις διατάξεις

1. Του άρθρου 38 του ν. 4025/2011 «Ανασυγκρότηση Φορέων Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Κέντρα Αποκατάστασης, Αναδιάρθρωση Ε.Σ.Υ. και άλλες διατάξεις» (Α’228),

2. του ν. 3242/2004 «Ρυθμίσεις για την οργάνωση και λειτουργία της Κυβέρνησης, τη διοικητική διαδικασία και τους Ο.Τ.Α.» (Α’ 102),

3. του π.δ. 64/2014 «Περιορισμός συναρμοδιοτήτων Υπουργών κατά την έκδοση διοικητικών πράξεων» (Α’ 106) και ιδίως της περ. ζ της παρ. 4 του άρθρου 2 αυτού,

4. του π.δ. 121/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Υγείας» (Α’ 148),

5. του π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α’ 181),

6. του π.δ. 2/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 2),

7. του π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131),

8. του άρθρου 5 του π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων – Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών – Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130), καθώς και το άρθρο 1 του π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου – Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών – Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσωπικού – Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) – Μεταβατικές διατάξεις» (Α’ 139),

9. της υπό στοιχεία 102928 ΕΞ 2023 κοινής απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά» (Β’4441),

10. της υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/οικ. 104747/26-10-2012 κοινής απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Τροποποίηση της υπό στοιχεία Φ.42000/ οικ. 2555/353/28-02-2012 κοινής υπουργικής απόφασης ”Κατάλογος παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου” (Β’497), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Φ.42000/οικ. 12485/1481/6-6-2012 (Β’ 1814) κοινή υπουργική απόφαση (Β’2883), όπως έχει τροποποιηθεί με τις υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/οικ. 4146/15- 01-2013 (Β’43), υπ’ αρ. 52095/03-06-2013 (Β’ 1561), υπό στοιχεία ΕΑΛΕ/Γ.Π.οικ.79647/17-10-2018 (Β’4698) και υπό στοιχεία ΕΑΛΕ/Γ.Π. 48222/07-10-2024 (Β’ 5721) όμοιες αποφάσεις.

Β. Το από 12/9/2025 ηλεκτρονικό μήνυμα του Υπουργού Υγείας (υπ’ αρ. 40321/15-9-2025) «Σχέδιο προς επείγουσα έκδοση για μηδενική συμμετοχή τυφλών στα φάρμακα».

Γ. Το υπό στοιχεία Β2β, Β1α/Γ.Π. 41174/19-9-2025 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με το οποίο από την παρούσα κοινή υπουργική απόφαση προκαλείται δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού τ.έ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. (ΚΑΕ 0672.00 και ΚΑΕ 0672.01). Η ενδεχόμενη πρόσθετη δαπάνη θα αυξήσει το ποσό της υπέρβασης που εντάσσεται στο μηχανισμό αυτόματων επιστροφών (clawback) του προαναφερόμενου φορέα.

Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. εκτιμά τον αριθμό των επιπλέον δικαιούχων, βάσει των στοιχείων τα οποία ελήφθησαν από τον φορέα (παλαιά αιτήματα, αιτήματα gov, αιτήματα ΟΠΕΚΑ), σύμφωνα με τα οποία ο αριθμός των ασφαλισμένων με πιστοποιημένη τύφλωση και ποσοστό αναπηρίας > 80% εκτιμάται σε περίπου 10.093 άτομα πανελλαδικά. Η συνολική ετήσια φαρμακευτική δαπάνη για τους ασθενείς που βρέθηκαν εκτελεσμένες συνταγές ανέρχεται σε περίπου 6.367.000 € για το έτος 2024 και σε 4.660.000 € για το α’ εξάμηνο του 2025. Η θεσμική συμμετοχή των ασφαλισμένων (10% ή 25% κατά περίπτωση) αντιστοιχεί σε 544.481 € για το έτος 2024 και 414.251 € για το α’ εξάμηνο του 2025.

Παράλληλα, σημειώνεται ότι δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του τακτικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας.

Δ. Το γεγονός ότι η παρούσα δεν αφορά τη διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρησης στο ΕΜΔΔ – ΜΙΤΟΣ, αποφασίζουμε:

Την τροποποίηση της υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)οικ. 104747/26-10-2012 κοινής απόφασης του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας, με περιεχόμενο τον κατάλογο παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου, στο ακόλουθο σημείο:

Το κάτωθι εδάφιο της υποπερ. 21 της περ. Β αντικαθίσταται και διαμορφώνεται ως εξής: «Δεν καταβάλλουν συμμετοχή για όλα τα φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της κατάστασής τους, οι μεταμοσχευθέντες συμπαγών ή ρευστών οργάνων και ιστών, οι ασθενείς τελικού σταδίου χρόνιας νεφρικής νόσου σε εξωνεφρική κάθαρση, άτομα με αναπηρία όρασης ποσοστού 80% και άνω καθώς και οι παραπληγικοί και τετραπληγικοί».

Κατά τα λοιπά ισχύει η υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/οικ. 104747/26-10-2012 κοινή απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Τροποποίηση της υπό στοιχεία Φ.42000/οικ. 2555/353/28-02-2012 κοινής υπουργικής απόφασης “Κατάλογος παθήσεων, τα φάρμακα των οποίων χορηγούνται με μειωμένη ή μηδενική συμμετοχή του ασφαλισμένου” (Β’497), όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπό στοιχεία Φ.42000/ οικ. 12485/1481/6-6-2012 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 1814)» (Β’2883), όπως έχει τροποποιηθεί με τις υπό στοιχεία ΔΥΓ3(α)/οικ. 4146/15-01-2013 (Β’ 43), υπ’ αρ. 52095/03-06-2013 (Β’ 1561), υπό στοιχεία ΕΑ- ΛΕ/Γ.Π.οικ.79647/17-10-2018 (Β’4698) και υπό στοιχεία ΕΑΛΕ/Γ.Π. 48222/07-10-2024 (Β’ 5721) όμοιες αποφάσεις.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2025

Πηγή: www.e-nomothesia.gr 

Επιστολή της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας, κο Κ. Μητσοτάκη με θέμα: Κινητοποίηση διαμαρτυρίας της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 στο Μέγαρο Μαξίμου για την απαξία και την απόρριψη που έχει εισπράξει το κίνημα μας από το 2019 μέχρι και σήμερα και για τη συζήτηση σειράς ζωτικών και χρονιζόντων προβλημάτων του χώρου της τυφλότητας (προσυγκέντρωση Μετρό Συντάγματος – Έξοδος: Αμαλίας / Εθνικός Κήπος, 11.00 π.μ.).

Επιστολή της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας, κο Κ. Μητσοτάκη με θέμα: Κινητοποίηση διαμαρτυρίας της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 στο Μέγαρο Μαξίμου για την απαξία και την απόρριψη που έχει εισπράξει το κίνημα μας από το 2019 μέχρι και σήμερα και για τη συζήτηση σειράς ζωτικών και χρονιζόντων προβλημάτων του χώρου της τυφλότητας (προσυγκέντρωση Μετρό Συντάγματος – Έξοδος: Αμαλίας / Εθνικός Κήπος, 11.00 π.μ.).

ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ

ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210-5229968

e-mail: eoty@otenet.gr

www.eoty.gr

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ. 9977/12-12-1932 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΧΗΣ & ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ &

ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΜΕΛΟΣ  ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ & ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ

ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ

ΒΕΡΑNΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ: 210-5245001,210-5228333,210-5228365,210-5245578

e-mail: pab@otenet.gr                        web site:  www.pst.gr

ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 2051/854

Αθήνα, 08/10/2025

ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας

Προς:  Πρωθυπουργό της Χώρας, κο Κ. Μητσοτάκη

Κοιν.:  1) Υπουργό Επικρατείας

κο Χρ. – Γ.  Σκέρτσο

2) Ε.Σ.Α.μεΑ.

3) Σωματεία – μέλη Ε.Ο.Τ.

4) Περιφερειακές Ενώσεις Π.Σ.Τ.

Θέμα: Κινητοποίηση διαμαρτυρίας της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12:00 στο Μέγαρο Μαξίμου για την απαξία και την απόρριψη που έχει εισπράξει το κίνημα μας από το 2019 μέχρι και σήμερα και για τη συζήτηση σειράς ζωτικών και χρονιζόντων προβλημάτων του χώρου της τυφλότητας (προσυγκέντρωση Μετρό Συντάγματος – Έξοδος: Αμαλίας / Εθνικός Κήπος, 11.00 π.μ.).

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,

H Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος Κοινωνικός Εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), και το σωματείο-μέλος της Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών (Π.Σ.Τ.), εκπροσωπώντας το ιστορικό κίνημα των τυφλών, από την ανάληψη της πρώτης Πρωθυπουργίας σας, τον Ιούλιο του 2019 και μέχρι σήμερα, έχουμε απευθυνθεί εγγράφως προς εσάς με άπειρα υπομνήματα ζητώντας συνάντηση αλλά συστηματικά έχουμε εισπράξει απόρριψη και απαξία. Κάθε χρόνο την 3η του Δεκέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα των Ατόμων με Αναπηρία, εκτός των άλλων, σας καταθέτουμε υπόμνημα με τα βασικότερα αιτήματα του χώρου που εκπροσωπούμε ανά υπουργείο. Επίσης απευθυνόμαστε σε εσάς πριν από την έκθεση της ΔΕΘ επικεντρωνόμενοι σε καίρια και άμεσα προβλήματα καθώς και στις 15 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Λευκού Μπαστουνιού.

Έχοντας εισπράξει μέχρι τώρα εκ μέρους σας αγνόηση, απόρριψη και απαξίωση τα Συμβούλια μας αποφάσισαν ομόφωνα παν-τυφλική πορεία διαμαρτυρίας στο Μέγαρο Μαξίμου στις 15 Οκτωβρίου 2025 και ώρα 12.00 (προσυγκέντρωση Μετρό Συντάγματος – Έξοδος: Αμαλίας / Εθνικός Κήπος, 11.00 π.μ.) διεκδικώντας και απαιτώντας:

–              Ουσιαστική αύξηση του προνοιακού επιδόματος τυφλότητας 100€ μηνιαίως και σύνδεση με την ετήσια αύξηση του κατώτατου μισθού. Από το μακρινό 2011 μέχρι σήμερα με την ακρίβεια στο ράφι και στην ενέργεια να έχει χτυπήσει ταβάνι, τα 3 μνημόνια να έχουν φτωχοποιήσει στο έπακρο τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και ιδιαιτέρως τα άτομα με αναπηρία, τα προνοιακά επιδόματα που προορίζονται κατά κανόνα για την κάλυψη των επιπρόσθετων αναγκών που δημιουργεί η αναπηρία και όχι για τις αυστηρά βιοτικές δαπάνες, μέσα σε 14 από κάθε άποψη αντίξοα χρόνια, έχουν λάβει την πενιχρή αύξηση του 8% το οποίο σε καμιά περίπτωση δεν αντικατοπτρίζει την αγοραστική δύναμη που έχει απομειωθεί. Τέλος, χορήγηση ποσού 1.000€ ενόψει των εορτών αντί του προαναγγελθέντος των 250€ και καθιέρωση ετήσιου δώρου Χριστουγέννων στα προνοιακά επιδόματα ίσου με ένα μηνιαίο επίδομα.

–              Κατάργηση της άδικης διακοπής των επιδομάτων αναπηρίας των ανασφάλιστων ή έμμεσα ασφαλισμένων ατόμων με αναπηρία, στην περίπτωση που τους χορηγηθεί σύνταξη των θανόντων γονέων τους, όταν το ύψος της τελευταίας υπερβαίνει εκείνο του επιδόματος. Είναι απαράδεκτο άτομα με αναπηρία να καταδικάζονται σε πλήρη οικονομική ένδεια, τη στιγμή μάλιστα που χάνουν τους γονείς – προστάτες τους, σε συνέχεια της θετικής αποσύνδεσης του επιδόματος βαριάς νοητικής αναπηρίας, το 2023 (KYA Δ12α/Γ.Π.οικ./41349/ 20.04.2023, Φ.Ε.Κ. 2608 Β’).

–              Επιβάλλεται η άμεση και πλήρης αναμόρφωση του Ν.2643/98, ώστε να αναγνωριστούν και να καθιερωθούν νέες σύγχρονες αντιλήψεις για την εργασία των αναπήρων, νέες σχέσεις με την εργοδοσία, έρευνα αγοράς για την προοπτική πιο αποτελεσματικής εργασιακής ενσωμάτωσης των αναπήρων, πρόβλεψη δίκαιων ποσοστώσεων και άνοιγμα νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων για τους τυφλούς, δεδομένου ότι το μοναδικό προστατευόμενο επάγγελμα του τηλεφωνητή διαρκώς φθίνει λόγω της  ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας και της παραχώρησης όλων των call center του Δημοσίου σε ιδιώτες, όπως: α) το επάγγελμα του βοηθού φυσικοθεραπευτή, το οποίο ασκείται από τυφλούς παγκοσμίως με απόλυτη επιτυχία περίπου την τελευταία εκατονταετία, β) το επάγγελμα του γραμματέα απομαγνητοφώνησης πρακτικών αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και περιφερειακών και δημοτικών συμβουλίων, το οποίο ασκούν ήδη τυφλοί, βεβαίως με τα ανάλογα προσόντα, σε πολλές χώρες, όπως και στον ιδιωτικό τομέα σε υπηρεσίες υγείας στη χώρα μας, με απόλυτη επιτυχία,  γ) το επάγγελμα του ξεναγού,  δ) το παραϊατρικό επάγγελμα της εξετάστριας/ψηλαφίστριας μαστού, το οποίο ασκείται ήδη από τυφλές γυναίκες με την απαιτούμενη εξειδίκευση σε Ιταλία, Γερμανία κ.λπ., και σύμφωνα με επίσημες έρευνες βοηθά στην ανίχνευση 30% περισσότερων όγκων και κατά 50% μικρότερου μεγέθους από τους γυναικολόγους, ε) ραδιοφωνικών παραγωγών, στ) τυπογράφων Braille, ζ) διαιτολόγων  καθώς και η θεσμοθέτηση των προαναφερθέντων επαγγελμάτων για την επαγγελματική αποκατάσταση των πτυχιούχων των Δημόσιων Σχολών Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης για Άτομα με Αναπηρία. Επίσης, να προβλεφθεί υψηλή ποσόστωση των εργαζομένων στα call centers στον ιδιωτικό τομέα ώστε να είναι υποχρεωτική η πρόσληψη τυφλών αποφοίτων των ΣΑΕΚ ειδικότητας τεχνικών χειριστών Η/Υ και τηλεφωνικών κέντρων. Η υποχρεωτικότητα να ενισχύεται με τη σωστή ενημέρωση των εργοδοτών του ιδιωτικού τομέα για τις πραγματικές ικανότητες των τυφλών ως εργαζομένων, με ένα λογικό ποσοστό απασχόλησης, πάντα σε 8ωρη βάση και όχι με μειωμένο ωράριο και όχι με επιβολή προστίμων τα οποία ουδέποτε αποδίδονται αλλά ούτε και έχουν απαιτηθεί από το Υπουργείο. Σε περίπτωση που επιλεγεί η επιβολή προστίμου αυτό θα πρέπει να είναι υπερβολικά υψηλό ώστε να μη συμφέρει τον εργοδότη να απαλλαγεί από την υποχρέωσή του για πρόσληψη τυφλών εργαζομένων με την πληρωμή αυτού. Επιβάλλεται να εντείνουμε τις προσπάθειες για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την απασχόληση των τυφλών στον ιδιωτικό τομέα. Ουσιαστική ανακούφιση στους άνεργους τυφλούς των οποίων η ανεργία αγγίζει ή και ξεπερνά το 80% των δυνάμενων να εργαστούν ατόμων θα είναι η άμεση προκήρυξη θέσεων για τυφλούς τηλεφωνητές και δικηγόρους. Σημειώνουμε ότι η τελευταία πρόσληψη των ως αν κατηγοριών έγινε το μακρινό 2010. Επίσης, ένταξη του επαγγέλματος του τηλεφωνητή στα Βαρέα και Ανθυγιεινά.

–              Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις καθώς και της κλιμακωτής χορήγησης σύνταξης στους συνταξιούχους με αναπηρία.

–              Αποκατάσταση αδικιών που έχουν υποστεί οι συνταξιούχοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα με κατάργηση των μνημονιακών νόμων και απόδοση σε αυτούς της 13ης και 14ης σύνταξης. Χορήγηση επικουρικής σύνταξης στους συνταξιούχους που συνταξιοδοτήθηκαν με τον Ν.4387/2016,  η οποία να υπολογίζεται με βάσει τον Ν.612/1977, καθώς και χορήγηση του ήδη περικοπέντος με τον προαναθερφθέντα νόμο επιδόματος απολύτου αναπηρίας επί της ως άνω επικουρικής σύνταξης.   Επαναφορά των Δώρων των εργαζομένων στον Δημόσιο Τομέα.

–              Προστασία από πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας που ανήκει σε τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, ή στα πρόσωπα που έχουν στην οικογένειά τους τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, εφόσον αυτή ιδιοκατοικείται, τη μη πώληση στεγαστικού ή καταναλωτικού δανείου που ανήκει σε άτομα της ως άνω κατηγορίας σε ξένα funds, επιστροφή κατασχεθεισών κατοικιών και λογικό διακανονισμό αποπληρωμής σύμφωνα με τις δυνατότητες του τυφλού δανειολήπτη.

–              Απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για την πρώτη κατοικία των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και των οικογενειών που βαρύνονται φορολογικά με άτομα της ως άνω κατηγορίας, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και φοροελαφρύνσεις για τους ελάχιστους τυφλούς ελεύθερους επαγγελματίες.

–              Το Λευκό Μπαστούνι είναι το σήμα κατατεθέν για την ανεξαρτησία του τυφλού ατόμου και την ομαλή ένταξή του στην Κοινωνία. Προϋπόθεση για την ορθή χρήση του και την αποφυγή κατά το δυνατόν ατυχημάτων είναι η προηγούμενη εκπαίδευση από ειδικό εκπαιδευτή/τρια Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης για τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση. Δυστυχώς, σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν μόνο 8 εκπαιδεύτριες αυτής της ειδικότητας, και μάλιστα οι περισσότερες είναι κοντά στα όρια της συνταξιοδότησης, δεδομένου ότι η ειδικότητα εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα μόλις το 1992, όταν ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών εκπαίδευσε τις πρώτες εκπαιδεύτριες σε εξειδικευμένα κέντρα του εξωτερικού. Το 2019 δημιουργήθηκε στο Υπουργείο Εργασίας, υπό τον τότε Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Ειδική Επιτροπή από όλους τους συναρμόδιους φορείς, προκειμένου να συζητηθεί το όλο θέμα, η οποία στο πόρισμά της κατέληξε στην άμεση ανάγκη χρηματοδότησης προγράμματος για την εκπαίδευση τουλάχιστον 30 εκπαιδευτών/τριών, οι οποίοι θα προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους σε όλες τις περιοχές της χώρας, τόσο σε ενήλικα, όσο και σε ανήλικα τυφλά ή με μειωμένη όραση άτομα. Σας καλούμε λοιπόν να προκηρύξετε ανοιχτό διαγωνισμό προκειμένου να εκκινήσει άμεσα η λειτουργία του προαναφερθέντος προγράμματος.

–              Καθολική ψηφιακή προσβασιμότητα, προπάντων στις σελίδες και τις εφαρμογές του Δημοσίου (gov.gr, aade.gr, e-efka.gov.gr, opeka.gr, parliament.gr) καθώς και τις σελίδες και τις εφαρμογές όλων των τραπεζών, των σελίδων και εφαρμογών της τηλεφωνίας, της ενέργειας και των supermarket.

–              Δωρεάν χορήγηση από τον ΕΟΠΥΥ και τα εναπομείναντα ασφαλιστικά Ταμεία ομιλούντων ιατρικών τεχνικών βοηθημάτων για τυφλούς, όπως θερμόμετρα, πιεσόμετρα, μετρητές σακχάρου, οξύμετρα καθώς επίσης και τεχνικού εξοπλισμού σε μαθητές, φοιτητές, εργαζόμενους και κάθε τυφλό που το έχει ανάγκη που να συμπεριλαμβάνει laptop με λογισμικά ανάγνωσης οθόνης συνδεόμενο με μπάρα Braille και αντίστοιχο εκτυπωτή.

–              Παράλληλη στήριξη από την πρώτη έως την τελευταία μέρα της σχολικής χρονιάς σε όλους τους μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και στην Προσχολική Ηλικία για ολόκληρο το ωράριο – του Ολοήμερου συμπεριλαμβανομένου όπου υπάρχει. Ουσιαστική ενίσχυση με το απαιτούμενο προσωπικό των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων Τυφλών και των αντίστοιχων Ειδικών Νηπιαγωγείων καθώς και του μοναδικού σχολείου Τυφλοκωφών που εδράζεται στο Κ.Ε.Α.Τ..

Τέλος, σας επισυνάπτουμε, για ακόμα μια φορά, το υπόμνημα με τα αιτήματα μας ανά υπουργείο, όπως σας είχε αποσταλεί με αφορμή την 3η Δεκεμβρίου 2024.

Με εκτίμηση

Για το Γ.Σ. της Ε.Ο.Τ.

Ο Πρόεδρος                                                                                             Η Γενική Γραμματέας

Νικόλαος Γιαλλούρης                                                                 Παρασκευή Τσαβαλιά

Με εκτίμηση

Για το Δ.Σ. του Π.Σ.Τ.

Ο Πρόεδρος                                                                                   Η Γενική Γραμματέας

Δημήτριος Σηφάκης                                                                    Θεοδώρα Φαρδέλα