ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ: ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ για τα ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ 2022 Μέρος 27ο
3.2.
ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ ΜΕΣΩ ΤΗΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΕΙΔΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΡΑΣΗΣ
Με βάση την αρχή της ουσιαστικής ισότητας που διατρέχει τη
ΣΔΑμεΑ συνολικά, η διασφάλιση του δικαιώματος στην εργασία για τα άτομα με
αναπηρίες, σε ίση βάση με τους άλλους, εξειδικεύεται σε επιμέρους στόχους που
αναφέρονται ενδεικτικά στις περ. α΄κ΄ του άρθρου 27 παρ. 1 της Σύμβασης και που
κινούνται σε τρείς άξονες: i) απαγόρευση των διακρίσεων, ii) εύλογες
προσαρμογές και iii) θετική δράση. Η θετική δράση συνδέεται με το ιδεώδες της
ουσιαστικής ισότητας και με τη διαπίστωση ότι η τυπική ισότητα, ως αποχή από
τις διακρίσεις, δεν αρκεί από μόνη της να άρει τη μειονεκτικότητα που βιώνουν
τα άτομα με αναπηρία ως αποτέλεσμα των συστημικών διακρίσεων.
Στον τομέα της απασχόλησης -με κριτήριο τις αναφορές που
υποβάλλονται στον Συνήγοροη ειδική ποσόστωση υπέρ των ατόμων με αναπηρίες στις
προσλήψεις στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα είναι, εδώ και δεκαετίες, το
μέτρο θετικής δράσης που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της
συγκεκριμένης ομάδας, ακολουθούμενο από την παροχή κινήτρων σε εργοδότες του
ιδιωτικού τομέα για πρόσληψη ατόμων με αναπηρία.
Πέραν τούτων όμως, η ενίσχυση και υποστήριξη της συμμετοχής
των ατόμων με αναπηρία στην εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων, ήτοι των συμβάσεων που
συνάπτει το κράτος με ιδιώτες επιχειρηματίες για την αγορά/μίσθωση αγαθών,
υπηρεσιών και έργων από αυτούς, αποτελεί επίσης ένα ενδεχόμενο και ισχυρό μέτρο
θετικής δράσης στο πλαίσιο της διασφάλισης του δικαιώματος στην εργασία για τα
άτομα με αναπηρία. Η συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην εκτέλεση δημοσίων
συμβάσεων μπορεί να είναι είτε ως μέλη κοινωνικών επιχειρήσεων-αναδόχων, είτε
ως ωφελούμενοι αυτών, είτε ως εργαζόμενοι σε
επιχειρήσεις-αναδόχους/υπεργολάβους, είτε ακόμη και ως μεμονωμένοι
ανάδοχοι/υπεργολάβοι τα ίδια. Συμβάσεις που παρουσιάζουν τέτοια συμμετοχή
ατόμων με αναπηρία εντάσσονται κατά κανόνα στη γενικότερη έννοια των κοινωνικά
υπεύθυνων δημοσίων συμβάσεων (ΚΥΔΣ).
Ταυτόχρονα η ελληνική έννομη τάξη αναγνωρίζει ως φορείς της
κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.) κοινωνικές επιχειρήσεις μεταξύ
των οποίων και εκείνες που απασχολούν, έχουν μέλη ή δρουν υπέρ ευάλωτων ατόμων όπως
τα άτομα με αναπηρίες και ειδικότερα οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις
Ένταξης (Κοιν.Σ.Επ. Ένταξης) του ν. 4430/2016 και οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί
Περιορισμένης Ευθύνης του άρθρου 12 του ν. 2716/1999 (Κοι. Σ.Π.Ε.).
Ο συνδυασμός των παραπάνω παραμέτρων έχει δώσει υλικό για την ένταξη ειδικότερων πολιτικών σε διάφορα σχέδια δράσης της ελληνικής πολιτείας υπέρ της προαγωγής του δικαιώματος στην εργασία των ατόμων με αναπηρία. Σε σχέση με τα παραπάνω, στο Ε.Σ.Δ., στον στόχο 14 «Εργασία και Απασχόληση για όλους» του Πυλώνα II «Προστασία των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία», έχουν ενταχθεί δράσεις δημιουργίας θέσεων απασχόλησης για τα ΑμεΑ μέσα από την κοινωνική οικονομία και επιχειρηματικότητα.
