Στα σκαριά τροπολογία που μειώνει ΕΑΣ και αυξήσεις στις
συντάξεις
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
Νομοθετική ρύθμιση εξετάζει η κυβέρνηση προκειμένου να προστατεύσει τους συνταξιούχους από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) που μειώνει τις συντάξεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews το υπουργείο Εργασίας θα
καταθέσει τροπολογία μέχρι τέλος του έτους όπου θα παγώνει την ΕΑΣ ενώ θα
παγώνουν και οι αυξήσεις στις συντάξεις τους μέχρι το ποσό του ανώτατου
κλιμακίου που ανήκει ο συνταξιούχος για να μην αλλάξει κλίμακα.
Οι συντελεστές ΕΑΣ σήμερα είναι:
1.400-1.700 ευρώ -3%
1.701-2.000 ευρώ -6%
2.000-2.300 ευρώ -7%
2.300-2.600 ευρώ -9%
Για
συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900 ευρώ, ποσοστό 10%
Για
συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ, ποσοστό 12%
Για
συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ, ποσοστό 13%
Για
συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω, ποσοστό 14%.
Συνταξιούχος που μέχρι το 2023 λάμβανε σύνταξη 1.695 ευρώ
μεικτά και κατέβαλλε ΕΑΣ της τάξης του 3%, είχε κράτηση 50,85 ευρώ με τη
σύνταξή του να περιορίζεται στα 1.644,15 ευρώ τον μήνα. Με την αύξηση κατά 3%
για το 2024 (στα μεικτά) η σύνταξη ανέβηκε στα 1.745,85 ευρώ, ήτοι αύξηση της
τάξης των 100 ευρώ. Όμως, αυτόματα, η κράτηση της ΕΑΣ από 3% έγινε 6%, καθώς ο
συνταξιούχος ανέβηκε στη δεύτερη κλίμακα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο να
μηδενίζεται η αύξηση, αλλά και να μειώνεται το αρχικό ποσό της σύνταξης, καθώς
στο χέρι έλαβε 1.641,09 ευρώ.
Με το νέο σύστημα η σύνταξη του ασφαλισμένου θα «παγώνει»
στα 1.700 ευρώ δεν θα αυξάνεται και δεν θα κινδυνεύει να μεταβεί στο επόμενο
κλιμάκιο και να καταβάλει υψηλότερη κλίμακα ΕΑΣ.
Η κυβέρνηση δεν κατάφερε να βρει ακόμη τη φόρμουλα για την
νέα ΕΑΣ που δεν θα μειώνει συντάξεις και θα άρει τις αδικίες και γι αυτό
προχωράει στο πάγωμα της ΕΑΣ.
Ωστόσο το μέτρο είναι προσωρινό μέχρι να βρουν τη χρυσή
τομή.
O μηχανισμός με τον οποίο υπολογίζεται καταλήγει όχι μόνον
στο να περιορίζει ή και να μηδενίζει τις αυξήσεις στις συντάξεις (εν προκειμένω
το 3% της αύξησης για το 2024 να γίνεται 0%), αλλά να προκαλεί ακόμη και
πραγματική μείωση της σύνταξης, σε σημείο που οι συνταξιούχοι να παίρνουν
λιγότερα από αυτά που έπαιρναν πριν την αύξηση.
Σε πολλές περιπτώσεις οι συνταξιούχοι που πήραν αύξηση φέτος
3% βρέθηκαν είτε με τα ίδια χρήματα στον τραπεζικό τους λογαριασμό επειδή η
αύξηση μηδενίστηκε από την ΕΑΣ, είτε και με μικρότερη σύνταξη επειδή με την
αύξηση άλλαξαν κλίμακα και πλήρωσαν μεγαλύτερη ΕΑΣ, με αποτέλεσμα να λάβουν
μικρότερη σύνταξη.
Έτσι, εξετάζεται δικαιότερη κατανομή και μείωση της ΕΑΣ σε
σχέση με τα σημερινά επίπεδα, τόσο στις κύριες, όσο και στις επικουρικές
συντάξεις.
Η ΕΑΣ επιβάλλεται σε περίπου 1 εκατ. συνταξιούχους του
Δημοσίου του ΙΚΑ, Ταμείων ΔΕΚΟ και τραπεζών, του ΕΤΑΑ και ΝΑΤ με κύρια σύνταξη
ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ. Οι 600.000 είναι παλαιοί
συνταξιούχοι πριν το 2016, με επανυπολογισμένες συντάξεις. Η ΕΑΣ επιβάλλεται
στην εθνική και στην ανταποδοτική σύνταξη. Η προσωπική διαφορά μένει εκτός
ΕΑΣ.
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις που βρέθηκαν στο τραπέζι:
-Στο πρώτο σενάριο προέβλεπε η αλλαγή της αρχιτεκτονικής της
ΕΑΣ, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται από το «πρώτο ευρώ» αλλά μόνο στο ποσό που
υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιμακίου, όπως δηλαδή ακριβώς συμβαίνει και με τους
φορολογικούς συντελεστές στην φορολογία εισοδήματος. Για παράδειγμα, σύνταξη
1.500 ευρώ, έχει σήμερα ΕΑΣ 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσό και είναι 45
ευρώ. Αν όμως επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400€, δηλαδή στα
100€ με έναν κάπως αυξημένο συντελεστή – π.χ. 10% – τότε το ποσό της εισφοράς
μειώνεται, για παράδειγμα, στα 10€.
– Το δεύτερο σενάριο προέβλεπε μείωση των συντελεστών της
ΕΑΣ από το δεύτερο κλιμάκιο και πάνω. Η λογική σε αυτό το σενάριο είναι πως με
το ισχύον σύστημα ο συντελεστής διπλασιάζεται από το πρώτο στο δεύτερο
κλιμάκιο, δηλαδή αυξάνεται απότομά από το 3% στο 6%.
Η προωθούμενη ρύθμιση προβλέπει αναλογικότερο τρόπο
μετάβασης από κλιμάκιο σε κλιμάκιο, ώστε η περικοπή να είναι πιο ομαλή και πιο
δίκαιη.
Ειδικότερα, οι νέοι συντελεστές ΕΑΣ τους
οποίους προβλέπει το εν λόγω σενάριο για τα πρώτα 4 κλιμάκια είναι οι
εξής:
1.400– 1.700 ευρώ- 3%
1.701 – 2.000 ευρώ -4% (από 6%)
2.000
– 2.300 ευρώ- 5% (από 7%)
2.300
– 2.600 ευρώ- 6% (από 9%).
Η ΕΑΣ επιβλήθηκε την 1η Αυγούστου 2010 και καταβάλλεται στον λογαριασμό αλληλεγγύης γενεών του ΑΚΑΓΕ με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Η εν λόγω εισφορά επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 1.400 ευρώ (16.800 ευρώ) κλιμακωτά, ενώ και επιπλέον εισφορά σε ποσοστό από 3%-10% καταβάλλουν όσοι συνταξιούχοι έχουν επικουρική από 300 ευρώ και άνω.
