Απάντηση της υπ. Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στην
αναφορά του βουλευτή της ΝΔ Γεωργίου Καρασμάνη με θέμα: Υπόμνημα της Εθνικής
Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών, σχετικά με τα
κυριότερα προβλήματα των ατόμων με προβλήματα όρασης ανά Υπουργείο και τις
προτεινόμενες λύσεις – Μέρος 1ο
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 29
Ταχ. Κώδικας: 101 10 – Αθήνα
Πληροφορίες Ζ. Αδαμοπούλου
Τηλέφωνο: 2131516472
e-mail: ypertns@ypakp.gr
Αθήνα
Αριθ. Eσωτ. Πρωτ.: 760
ΠΡΟΣ: Τη Βουλή των Ελλήνων Δ/νση Κοιν/κού Ελέγχου Τμήμα
Αναφορών
Αθήνα
KOIN.:1) Γραμματεία Υπουργού/Πολιτική Γραμματεία
2)
Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών
E-mail:eotv@otenet.gr 3)Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών
E-mail:pab@otenet.gr
ΘΕΜΑ: Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του
Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών, σχετικά με τα κυριότερα προβλήματα των ατόμων με
προβλήματα όρασης ανά Υπουργείο και τις προτεινόμενες λύσεις.
ΣΧΕΤ: Η αριθ. πρωτ. 774/6-12-2023 Αναφορά.
Σε απάντηση της παραπάνω Αναφοράς, με την οποία κατατέθηκε
στη Βουλή από το βουλευτή κ. Γεώργιο Καρασμάνη το αρ. πρωτ. 2445/782/1-12-2023
υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Τυφλών με
τα αιτήματα των ατόμων με προβλήματα όρασης και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων
του Υπουργείου μας, σας πληροφορούμε τα εξής:
1. Όσον αφορά την προκήρυξη θέσεων τυφλών τηλεφωνητών και
δικηγόρων και την ένταξη νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων στο ν. 2643/1998
(Α) Δημόσιες υπηρεσίες, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου
(Ν.Π.Δ.Δ.) και οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και των δύο βαθμών,
καθώς και ΝΠΙΔ που προκηρύσσουν θέσεις μέσω ΑΣΕΠ
Α.1. Με τις διατάξεις του ν.4765/2021 (Α΄ 6) επήλθε αλλαγή
στο καθεστώς προσλήψεων στο Δημόσιο των ειδικών κατηγοριών πληθυσμού που
αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου
1 του ν.2643/1998, δεδομένου ότι με την παρ. 2 του άρθρου 61
του νόμου αυτού προβλέπεται ότι:
«Από την ημερομηνία έκδοσης της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου
περί έγκρισης του ετήσιου προγραμματισμού έτους 2022 του άρθρου 51 του ν.
4622/2019 (Α΄ 133) και σε κάθε περίπτωση από 1ης.1.2022 καταργούνται: … β. … το
άρθρο 3 του ν. 2643/1998 (Α΄ 220)»
Ως εκ τούτου, με τον παραπάνω νόμο καταργήθηκαν οι διατάξεις
που αφορούν προσλήψεις ειδικών κατηγοριών πληθυσμού μέσω του ν.2643/1998 στο
Δημόσιο, καθώς και στα ΝΠΙΔ που προσλαμβάνουν μέσω προκηρύξεων ΑΣΕΠ.
Επιπλέον, στον ίδιο νόμο προβλέπεται ότι οι κατηγορίες αυτές
θα συμμετέχουν στις σχετικές διαδικασίες μόνο μέσω του γενικότερου πλαισίου των
προκηρύξεων του Α.Σ.Ε.Π.
Α.2. Όσον αφορά ειδικότερα του τυφλούς τηλεφωνητές, καθώς
και τους δικηγόρους με αναπηρία 50% τουλάχιστον, με την παράγραφο 3 του άρθρου
6 του εν λόγω νόμου, προβλέφθηκε ότι:
« Οι φορείς του άρθρου 2 υποχρεούνται να προσλαμβάνουν:
α) στο ογδόντα τοις εκατό (80%) των κενών θέσεων τηλεφωνητών
και υπαλλήλων παροχής πληροφοριών, τυφλούς πτυχιούχους των σχολών εκπαίδευσης
τυφλών τηλεφωνητών που υπάγονται στην εποπτεία των Υπουργείων Εργασίας και
Κοινωνικών Υποθέσεων, Παιδείας και Θρησκευμάτων και κάθε άλλης δημόσιας αρχής,
β) έναν δικηγόρο με αναπηρία, με ποσοστό αναπηρίας πενήντα
τοις εκατό (50%) τουλάχιστον, εφόσον απασχολούν περισσότερους από πέντε (5)
δικηγόρους. Οι θέσεις της περ. β΄ προκηρύσσονται σύμφωνα με τις ισχύουσες περί
δικηγόρων διατάξεις».
Α.3. Υπενθυμίζεται ότι από το 2016, με την παρ.2 του άρθρου
25 του ν.4440/2016, είχε προβλεφθεί ότι η προκήρυξη θέσεων τυφλών τηλεφωνητών,
καθώς και δικηγόρων με αναπηρία 50% τουλάχιστον στον δημόσιο τομέα θα γίνεται
εφεξής από το Α.Σ.Ε.Π.
Α.4. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι παραπάνω αλλαγές στο θεσμικό
καθεστώς που αφορά τις προσλήψεις / διορισμούς τυφλών τηλεφωνητών, καθώς και
δικηγόρων με αναπηρία 50% τουλάχιστον, εντάσσονται στη γενικότερη κεντρική
κυβερνητική επιδίωξη για:
Όπως δε είναι γνωστό, το παραπάνω θεσμικό πλαίσιο ήδη
εφαρμόζεται από το ΑΣΕΠ.
Αναφέρεται χαρακτηριστικά η Προκήρυξη 5Κ/2023 (ΦΕΚ
ΑΣΕΠ/55/29-12-2023) που δημοσιεύθηκε στις 29/12/2023 και περιλαμβάνει θέσεις
τυφλών τηλεφωνητών σε νοσοκομεία.
Α.5. Επιπλέον, σημειώνεται ότι οι κλάδοι και οι ειδικότητες
στον Δημόσιο Τομέα (προσοντολόγιο και κλαδολόγιο) ορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα,
για την έκδοση του οποίου επισπεύδον υπουργείο είναι το Υπουργείο Εσωτερικών.
Το ισχύον Π.Δ είναι το 85/2022 (Α’ 232).
Α.6. Διευκρινίζεται επίσης ότι οι διατάξεις για πρόσληψη
δικηγόρων αφορούν όλους τους δικηγόρους με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον
και όχι μόνο τα άτομα με οπτική αναπηρία, όπως σαφώς διατυπώνεται με τις
σχετικές διατάξεις.
Συμπερασματικά:
• Όσον αφορά τις Δημόσιες υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα
δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.)
και των δύο βαθμών, καθώς και τα ΝΠΙΔ που προκηρύσσουν θέσεις μέσω ΑΣΕΠ, τα
διαλαμβανόμενα στο εν θέματι αίτημα δεν αφορούν το θεσμικό πλαίσιο του
ν.2643/1998 και δεν ανήκουν στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εργασίας και
Κοινωνικής Ασφάλισης.
• Οι κλάδοι και οι ειδικότητες στον Δημόσιο Τομέα
καθορίζονται με Προεδρικό Διάταγμα (επισπεύδον Υπουργείο το Υπουργείο
Εσωτερικών, κατόπιν και εισηγήσεων των Υπουργείων Παιδείας & Θρησκευμάτων
και Οικονομικών).
• Ως εκ τούτου, αρμόδιο επί των σχετικών αιτημάτων είναι το
συνερωτώμενο Υπουργείο Εσωτερικών.
(Β) Ιδιωτικός και Ευρύτερος Δημόσιος Τομέας
Όσον αφορά τις προσλήψεις τυφλών τηλεφωνητών, καθώς και
δικηγόρων με αναπηρία 50% τουλάχιστον στον Ιδιωτικό και τον Ευρύτερο Δημόσιο
Τομέα, διευκρινίζονται τα ακόλουθα: Β.1. Με την περ. α της παρ. 10 και τις παρ.
11 και 13 του άρθρου 2 του ν.2643/1998 όπως ισχύουν, προβλέπεται ότι:
« 10. Οι οργανισμοί κοινής ωφέλειας, οι τράπεζες και οι
φορείς του δημόσιου τομέα που αναφέρονται στην παράγραφο 13, υποχρεούνται, πέρα
από τα προστατευόμενα πρόσωπα που οι φορείς αυτοί προσλαμβάνουν σύμφωνα με την
παράγραφο 1, να προσλαμβάνουν:
α) Στο ογδόντα τοις εκατό (80%) των κενών θέσεων τηλεφωνητών
οικιακών τηλεφωνικών κέντρων, τυφλούς πτυχιούχους των σχολών εκπαίδευσης τυφλών
τηλεφωνητών, που εποπτεύονται από τα Υπουργεία Παιδείας, Έρευνας και
Θρησκευμάτων, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και
Υγείας. Τυχόν κλάσμα που προκύπτει κατά τον υπολογισμό του αριθμού των θέσεων,
εάν υπερβαίνει τη μισή μονάδα, υπολογίζεται ως ακέραιη μονάδα.
11. Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αναφέρονται στην
παράγραφο 13 υποχρεούνται να προσλαμβάνουν ως δικηγόρους προστατευόμενα πρόσωπα
του άρθρου 1, σε ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) επί του συνολικού αριθμού των
δικηγόρων που απασχολούνται στη νομική τους υπηρεσία. Η κατανομή του ποσοστού
αυτού στις κατηγορίες των προτατευόμενων προσώπων γίνεται σύμφωνα με την
παράγραφο 1.
12. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1Β, οι διατάξεις του
παρόντος εφαρμόζονται στους ακόλουθους φορείς του δημόσιου τομέα:
α) Στις δημόσιες επιχειρήσεις και στους δημόσιους
οργανισμούς.
β) Στα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο
κράτος ή επιχορηγούνται τακτικώς, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από
κρατικούς πόρους κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον του ετήσιου προϋπολογισμού
τους ή στα οποία το κράτος κατέχει το πενήντα ένα τοις εκατό (51%) τουλάχιστον
του μετοχικού τους κεφαλαίου.
γ) Στα νομικά πρόσωπα τα οποία είτε ανήκουν στα νομικά
πρόσωπα που αναφέρονται στις περιπτώσεις α` και β` ή στα νομικά πρόσωπα
δημοσίου δικαίου ή στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης κάθε βαθμίδας ή στην
ΚΕΔΚΕ ή στις τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων είτε επιχορηγούνται από τους
φορείς αυτούς, τακτικώς κατά πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον του ετήσιου
προϋπολογισμού τους, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις ή τα οικεία καταστατικά,
είτε έχουν μετοχικό κεφάλαιο, το πενήντα ένα τοις εκατό (51%) τουλάχιστον του
οποίου κατέχουν οι παραπάνω φορείς».
Β.2. Συνεπώς, βάσει των διατάξεων αυτών, υπόχρεοι για
προσλήψεις τυφλών τηλεφωνητών είναι
οι δημόσιες επιχειρήσεις και οι δημόσιοι οργανισμοί,
τα ΝΠΙΔ που ανήκουν στο κράτος ή επιχορηγούνται κατά τα αναφερόμενα στην
παρ.13β του άρθρου 2 του ν.2643/1998.
τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους φορείς των προηγούμενων περιπτώσεων ή σε
ΝΠΔΔ ή σε ΟΤΑ, εφόσον
(α) Δεν προσλαμβάνουν προσωπικό μέσω του ΑΣΕΠ,
(β) Δεν εμφανίζουν στους ισολογισμούς τους
αρνητικό αποτέλεσμα (ζημία) στις δύο (2)
αμέσως προηγούμενες από το έτος προκήρυξης χρήσεις και (γ)
Απασχολούν προσωπικό πάνω από πενήντα (50) άτομα.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του
ν.2643/1998, οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί για τις υπόχρεες επιχειρήσεις να
απασχολούν προσωπικό πάνω από 50 άτομα και να βρίσκονται σε καλή οικονομική
κατάσταση, είναι κεντρική επιλογή του νομοθέτη ώστε να
«ενισχύεται ο βαθμός ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και
να καθίσταται αποδοτικότερη η απασχόληση των προστατευόμενων προσώπων».
Β.3. Ωστόσο, οι ως άνω αναφερόμενες δημόσιες
επιχειρήσεις, δημόσιοι οργανισμοί και νομικά πρόσωπα, προσλαμβάνουν πλέον
προσωπικό στο πλαίσιο του ΑΣΕΠ, οπότε εξαιρούνται από τους υπόχρεους του άρθρου
2 του ν.2643/1998.
Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής προκηρύξεις του ΑΣΕΠ:
o
Προκήρυξη 1Κ/2018 και 4Κ/2018 για πλήρωση, μεταξύ άλλων, θέσεων προσωπικού με
σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου στην ΕΥΔΑΠ
o
Προκηρύξεις 1/2022 και 12Κ/2017 για πλήρωση θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας
Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου στη ΔΕΗ ΑΕ
o
Προκήρυξη 10Κ/2017 για πλήρωση θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας Ιδιωτικού
Δικαίου Αορίστου Χρόνου στην ΑΔΜΗΕ ΑΕ
o
Προκήρυξη 1/2020 για πλήρωση θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας Ιδιωτικού
Δικαίου Αορίστου Χρόνου στην ΟΣΥ ΑΕ
o
Προκήρυξη 1/2020 για πλήρωση θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας Ιδιωτικού
Δικαίου Αορίστου Χρόνου στη ΣΤΑΣΥ ΑΕ
o
Προκήρυξη 1/2022 για πλήρωση θέσεων προσωπικού με σχέση εργασίας Ιδιωτικού
Δικαίου Αορίστου Χρόνου στον ΟΣΕ ΑΕ
Β.4. Τονίζεται επίσης ότι, όσον αφορά στον ιδιωτικό τομέα, η
δημιουργία ή διατήρηση συγκεκριμένων ειδικοτήτων εκφεύγει των αρμοδιοτήτων μας,
καθώς αυτά τα ζητήματα ανήκουν στη βούληση του εργοδότη.
Β.5. Επιπλέον, σημειώνεται ότι, και για τον ιδιωτικό τομέα, οι ως άνω διατάξεις για τους δικηγόρους αφορούν όλους τους δικηγόρους με ποσοστό αναπηρίας 50% τουλάχιστον και όχι μόνο τα άτομα με οπτική αναπηρία, όπως σαφώς διατυπώνεται στις διατάξεις αυτές.
