Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου
Συνδέσμου Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κυριάκο Μητσοτάκη ενόψει της
3ης του Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία – Μέρος 1ο
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210-5229968 FAX: 210-5229541
e-mail:
eoty@otenet.gr
www.eoty.gr
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ. 9977/12-12-1932 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
ΑΘΗΝΩΝ
ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΣΥΝΟΧΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
&
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ & ΤΗΣ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑNΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ: 210-5245001,210-5228333,210-5228365,210-5245578
e-mail:
pab@otenet.gr
web
site: www.pst.gr
ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 2445/782
Αθήνα, 01/12/2023
ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας
Προς: Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κ. Μητσοτάκη
Κοιν.: 1) Αρχηγούς Πολιτικών Κομμάτων της
Βουλής των Ελλήνων
2) Υπουργό Επικρατείας κο Σ. Παπασταύρου
3) Βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων
4) Ε.Σ.Α.μεΑ.
5) Σωματεία – μέλη Ε.Ο.Τ.
Θέμα: Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του
Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κυριάκο
Μητσοτάκη ενόψει της 3ης του Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία.
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος Κοινωνικός
Εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής
Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), και το σωματείο-μέλος της
Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών (Π.Σ.Τ.) ενόψει της 3ης του Δεκέμβρη,
Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία, σας καταθέτουν υπόμνημα με τα κυριότερα
προβλήματα των ατόμων με προβλήματα όρασης ανά Υπουργείο και τις απαιτούμενες
λύσεις.
Φέτος, η Παγκόσμια αυτή Ημέρα βρίσκει τη χώρα μας και τον
κόσμο ολόκληρο εν μέσω μιας πρωτόγνωρης ενεργειακής και οικονομικής κρίσης, η
οποία έχει εντείνει τα προβλήματα όλων, και ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων στις
οποίες ανήκουν και τα άτομα με προβλήματα όρασης. Μέσα σε αυτό το ζόφο που μας
περιβάλλει, καθήκον όλων μας είναι να προασπίσουμε το επίπεδο ζωής και υγείας,
ιδιαίτερα των ευπαθών στρωμάτων της κοινωνίας, τα οποία πλήττονται πολλαπλά.
Στην κατεύθυνση αυτή θα βοηθήσει ασφαλώς σημαντικά το «Εθνικό Σχέδιο για τα
Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία» σε συνδυασμό με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τα
Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες και του Προαιρετικού Πρωτοκόλλου, όπως
κυρώθηκε με το Ν.4074/2012 και το Ν.4488/2018 μέρος ΄Δ
«Κατευθυντήριες-Οργανωτικές Διατάξεις υλοποίησης της Σύμβασης των Ηνωμένων
Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες».
Επείγοντα μέτρα για την ανακούφιση των τυφλών και των ατόμων
προβλήματα όρασης λόγω της ακρίβειας στα ράφια και στην ενέργεια:
1. Ενόψει των γιορτών των Χριστουγέννων το μόνο αποδεκτό
ποσό που μπορεί κάπως να καλύψει τις ανάγκες του εισοδήματος μας λόγω του
πληθωρισμού και της κρίσης στην ενέργεια είναι τα 1000 ευρώ.
2. Απαιτείται αύξηση της οικονομικής ενίσχυσης που παρέχει ο
ΟΠΕΚΑ τουλάχιστον κατά 100 ευρώ μηνιαίως δεδομένου ότι η τελευταία προσαύξηση
έγινε το 2011 και από τότε μεσολάβησαν τρία μνημόνια, η πανδημία και η ζοφερή
σημερινή κρίση ακρίβειας στα προϊόντα και στην ενέργεια έτσι ώστε το 8% που
δόθηκε το 2023 σε καμμιά περίπτωση να μην καλύπτει την τεράστια αγοραστική
απώλεια καθώς και σύνδεση με την ετήσια αύξηση που θα δίνεται λόγω πληθωρισμού
σε εργαζόμενους και συνταξιούχους.
3. Χορήγηση της αύξησης στις συντάξεις από την 01/01/2024 σε
όλους τους τυφλούς συνταξιούχους και τα άτομα με προβλήματα όρασης ανεξαρτήτως
προσωπικής διαφοράς.
Θέματα Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης:
• Άμεση συγκρότηση της υπεσχημένης κοινής ομάδας εργασίας
Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εσωτερικών καθώς και
εκπροσώπων των φορέων μας για την Προκήρυξη θέσεων τυφλών τηλεφωνητών και
δικηγόρων και την ένταξη νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων στον Ν. 2643/1998.
Υπενθυμίζουμε ότι επιβάλλεται η άμεση και πλήρης αναμόρφωση
του Ν.2643/98, ώστε να αναγνωριστούν και να καθιερωθούν νέες σύγχρονες
αντιλήψεις για την εργασία των αναπήρων, νέες σχέσεις με την εργοδοσία, έρευνα
αγοράς για την προοπτική ενσωμάτωσης των αναπήρων, πρόβλεψη δίκαιων ποσοστώσεων
και άνοιγμα νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων για τους τυφλούς, δεδομένου ότι
το μοναδικό προστατευόμενο επάγγελμα του τηλεφωνητή διαρκώς φθίνει λόγω
της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, όπως: α) το επάγγελμα του βοηθού
φυσικοθεραπευτή, το οποίο ασκείται από τυφλούς παγκοσμίως με απόλυτη επιτυχία
περίπου την τελευταία εκατονταετία, β) το επάγγελμα του γραμματέα
απομαγνητοφώνησης πρακτικών αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων,
καθώς και περιφερειακών και δημοτικών συμβουλίων και νοσοκομείων το οποίο
ασκούν ήδη τυφλοί, βεβαίως με τα ανάλογα προσόντα, σε πολλές χώρες με απόλυτη
επιτυχία, γ) το επάγγελμα του ξεναγού, δ) το παραϊατρικό επάγγελμα της
εξετάστριας/ψηλαφίστριας μαστού, το οποίο ασκείται ήδη από τυφλές γυναίκες με
την απαιτούμενη εξειδίκευση σε Ιταλία, Γερμανία κ.λπ., και σύμφωνα με επίσημες
έρευνες βοηθά στην ανίχνευση 30% περισσότερων όγκων και κατά 50% μικρότερου
μεγέθους από τους γυναικολόγους και ε) το επάγγελμα των ραδιοφωνικών παραγωγών,
για τους οποίους να οριστεί ποσόστωση για τους δημόσιους και δημοτικούς
ραδιοφωνικούς σταθμούς, στ) τυπογράφοι, ζ) διαιτολόγοι.
Απαιτούμε άμεσα την έκδοση της Ειδικής Προκήρυξης θέσεων για
τυφλούς τηλεφωνητές και δικηγόρους. Επιβάλλεται μέχρις ότου ολοκληρωθεί η
τροποποίηση του Ν.2643/98 να δημοσιεύονται οι προβλεπόμενες κατ’ έτος
προκηρύξεις για τυφλούς τηλεφωνητές και δικηγόρους.
Το ζήτημα της ανεργίας των ατόμων με οπτική αναπηρία είναι
ιδιαίτερα οξυμένο, και επιδεινώνεται συνεχώς. Οι οργανικές θέσεις τηλεφωνητών
εξακολουθούν να υπάγονται στις προστατευτικές διατάξεις του Ν.2643/98 και η
τελευταία Ειδική Προκήρυξη έλαβε χώρα το 2010.
• Να ψηφιστεί διάταξη για την επαναφορά των κύριων και
επικουρικών συντάξεων των τυφλών συνταξιούχων ιδιωτικού και δημοσίου τομέα στα
επίπεδα Δεκεμβρίου 2009, καθώς και της 13ης και 14ης σύνταξης και για εξαίρεση
από τις περικοπές του Ν. 4111/13 και των τυφλών συνταξιούχων του ευρύτερου
δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, ώστε να εξισωθούν με τους συναδέλφους τους του
Δημοσίου, οι οποίοι έχουν ήδη εξαιρεθεί, καθώς και με τους παραπληγικούς με
ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η διάκριση αυτή
κατά των τυφλών συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα και μόνο από τις εξαιρέσεις
των περικοπών των συντάξεων του προειρηθέντος νόμου επιβάλλεται να αρθεί για
λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας, καθώς προσκρούει στις αρχές της ισότητας και
της αναλογικότητας, και αποτελεί κατάφορη αδικία για 500 περίπου τυφλούς
συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, 290 περίπου του ΙΚΑ και γύρω στους 220 από
τις ΔΕΚΟ και τις Τράπεζες. Εξάλλου και το ΣτΕ έκρινε ως αντισυνταγματικές τις
μειώσεις στις συντάξεις με τα δύο πρώτα Μνημόνια.
• Επιβάλλεται η παροχή της πλήρους Εθνικής Σύνταξης στα
άτομα με ποσοστό οπτικής αναπηρίας από 50% και άνω, ανεξαρτήτως των χρόνων
ασφάλισης. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες στην οικογένεια του θανόντος υπάρχει
μέλος με αναπηρία (τέκνο, σύζυγος) με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω να
χορηγείται ολόκληρο το ποσό της Εθνικής Σύνταξης όπως αυτό ισχύει κάθε φορά.
Επίσης η διάταξη της παραγράφου α του άρθρου 5 του Ν.3232/2004, όπως έχει
τροποποιηθεί με το άρθρο 26 παρ. 3 του Ν.4075/2012 να εξακολουθήσει να ισχύει
κανονικά.
• Οι συνταξιούχοι του Ν.612/77 και συναφών νόμων να
καταβάλουν εισφορά υπέρ ΕΟΠΥΥ 6% (σε περίπτωση λήψης 2 συντάξεων) μόνο από την
κύρια και την επικουρική σύνταξη με το μεγαλύτερο ύψος, δεδομένου ότι η
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη της οποίας τυγχάνουν είναι μία και μόνη.
• Να προβλεφθεί ώστε το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης,
όλων των τυφλών συνταξιούχων όσοι συνταξιοδοτούνται βάσει του Ν.612/1977 ή
άλλων σχετικών νόμων και είναι δικαιούχοι επιδόματος απολύτου αναπηρίας, καθώς
και όσων συνταξιοδοτούνται και υπάγονται στο Π.Δ. 169/2007 και λαμβάνουν
επίδομα ανικανότητας και όσων συνταξιοδοτήθηκαν με τις διατάξεις της κείμενης
νομοθεσίας, να υπολογίζεται σύμφωνα με τον τελευταίο μισθό πριν τη
συνταξιοδότηση ή σαράντα τεσσαρακοστά.
• Ψήφιση διάταξης η οποία να προβλέπει την εξαίρεση των
τυφλών με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω από την προσωπική διαφορά η οποία
προκύπτει μετά τον επαναϋπολογισμό των συντάξεων, κύριων και επικουρικών
σύμφωνα με τον Ν.4387/2016 καθώς επίσης και χορήγηση στους τυφλούς
συνταξιούχους της προβλεπόμενης αύξησης από 01/01/2024 ανεξαρτήτως προσωπικής
διαφοράς.
• Μετά την ισχύ του Ν.4387/2016 οι επικουρικές συντάξεις που
απονέμονται στους συναδέλφους είναι πολύ μειωμένες σε σύγκριση με παλαιότερα
και χωρίς την προσαύξηση του επιδόματος απολύτου αναπηρίας. Ως εκ τούτου,
ζητάμε την χορήγηση επικουρικής σύνταξης στους συνταξιούχους που
συνταξιοδοτήθηκαν μετά την ισχύ του προαναφερθέντος νόμου, η οποία να
υπολογίζεται με βάσει τον Ν.612/1977, καθώς και χορήγηση επιδόματος απολύτου
αναπηρίας επί της ως άνω επικουρικής σύνταξης. Επιπλέον να υπάρχει πρόβλεψη και
για τη λήψη του επιδόματος απολύτου αναπηρίας και από τους τυφλούς
συνταξιούχους του Ν.Α.Τ., γήρατος και αναπηρίας, οι οποίοι πλέον είναι οι μόνοι
που δεν λαμβάνουν επίδομα απολύτου αναπηρίας ύψους 50% επί της καταβαλλόμενης
κύριας και επικουρικής σύνταξης, καίτοι έχει υπαχθεί στον Ε.Φ.Κ.Α. με τον
Ν.4670/2020, πλην όμως μόνο διοικητικά. Επιπροσθέτως χορήγηση του επιδόματος
απολύτου αναπηρίας και στους συνταξιούχους του Δημοσίου οι οποίοι
συνταξιοδοτήθηκαν με τις κοινές διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας και
μεταγενέστερα της συνταξιοδότησης τους απέκτησαν αναπηρία στην όραση σε ποσοστό
80% και άνω, όπως ακριβώς ισχύει για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα,
για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας.
• Εξαίρεση των τυφλών από τις περικοπές που έχουν σημειωθεί
με τις διατάξεις του Ν.4024/2011 στην καταβολή του εφάπαξ που χορηγείται από τα
Προνοιακά Ταμεία (π.χ. Δημοσίων Υπαλλήλων, ΤΑΥΤΕΚΩ κ.λπ.) και κατά
προτεραιότητα χορήγηση στους δικαιούχους.
• Μετά την ενοποίηση των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και
την ένταξη του ΟΓΑ στον ΕΦΚΑ απωλέσθηκαν σημαντικά δικαιώματα από τους
συναδέλφους κατ’ επάγγελμα αγρότες και ως εκ τούτου ζητάμε να υπάρξει μέριμνα
στο μέτρο του εφικτού έτσι ώστε να προστατευθούν οι εν λόγω συνάδελφοί μας και
να τους επιστραφεί το απολεσθέν εισόδημά τους.
• Για τους γονείς που έχουν τουλάχιστον ένα τέκνο με
αναπηρία με ποσοστό 67% και άνω, το ποσό της προσαύξησης της υπολογιζόμενης
σύνταξης να γίνεται 20% και να χορηγείται εφ’ όρου ζωής για όσο το τέκνο είναι
εν ζωή και δεν εργάζεται.
• Επειδή οι διάφορες εκφυλιστικές νόσοι του οφθαλμού, αλλά
και άλλες παθήσεις ενδέχεται να εμφανιστούν και μετά το 24ο έτος ζωής του
ανθρώπου, επιβάλλεται το άτομο αυτό να μπορεί να λαμβάνει τη σύνταξη θανόντος
γονέως, έστω και αν η τύφλωση του τέκνου επήλθε μετά την ηλικία αυτή.
• Προτείνουμε η σύνταξη του αποβιώσαντος γονέα να χορηγείται
σε τέκνα που είναι άτομα με αναπηρία 67% και άνω, τα οποία αποδεδειγμένα δεν
εργάζονται με οποιαδήποτε εργασιακή σχέση στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα. Στην
περίπτωση που εργάζονται η χορήγηση της σύνταξης του αποβιώσαντος γονέα να
διακόπτεται και να επαναχορηγείται μετά τη λήξη της εργασιακής σχέσης του
τέκνου. Επίσης, να μην χορηγείται αν το ανάπηρο τέκνο λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου
δικαιώματος.
• Ζητάμε να λαμβάνουν το επίδομα ανασφάλιστων υπερήλικων
άτομα με αναπηρία 67% και άνω, ανεξαρτήτως αν οι ίδιοι ή ο ή η σύζυγος
λαμβάνουν επίσης αναπηρικό επίδομα.
• Σύμφωνα με το αρ. 44 του ν. 4670/2020: «Για τους
δικαιούχους σύνταξης που συγχρόνως λαμβάνουν εξωιδρυματικό επίδομα, ή απολύτου
αναπηρίας ή τυφλότητας δεν υπολογίζεται εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης
επί των ανωτέρω επιδομάτων». Η συγκεκριμένη διάταξη άρχισε να εφαρμόζεται από
τον e-ΕΦΚΑ τον Οκτώβριο του 2021 και τα αχρεωστήτως καταβληθέντα από τις
συντάξεις των τυφλών συνταξιούχων στους περισσότερους κατεβλήθησαν αναδρομικά
τον Ιούλιο του 2022. Ωστόσο, μεγάλη μερίδα των τυφλών συνταξιούχων δεν έχουν
λάβει ποτέ τα ως άνω αναδρομικά πάρα τις επανειλημμένες οχλήσεις των
ενδιαφερομένων και των φορέων μας.
• Ενημερωθήκαμε από συναδέλφους συνταξιούχους (πρώην
υπαλλήλους Εθνικής Τραπέζης) ότι στις επικουρικές συντάξεις που έλαβαν μηνός
Φεβρουαρίου 2023 και εντεύθεν δε συμπεριελήφθη το επίδομα απολύτου αναπηρίας,
το οποίο ελάμβαναν αδιακόπως από της συνταξιοδοτήσεώς τους και μέχρι τότε ως
συνταξιούχοι του Ν.612/77 και του Ν.3232/04.
Τη στιγμή που οι συνταξιούχοι της χώρας ανέμεναν έστω και
πενιχρή αύξηση στις συντάξεις τους, εν τούτοις οι τυφλοί συνταξιούχοι πρώην
υπάλληλοι Εθνικής Τραπέζης λαμβάνουν περικεκομμένη την επικουρική τους σύνταξη,
αφαιρουμένου ως μη όφειλε του επιδόματος απολύτου αναπηρίας.
Ως εκ τούτου κρίνεται επιβεβλημένη η άμεση αποκατάσταση της
αδικίας στις επικουρικές συντάξεις των συναδέλφων πρώην υπαλλήλων Εθνικής
Τραπέζης.
• Προτάσεις για την εύρυθμη λειτουργία των ΚΕ.Π.Α.:
1. Τα ΚΕ.Π.Α. σε όλη τη χώρα πρέπει να στεγάζονται σε κτίρια
απόλυτα προσβάσιμα για άτομα με οπτική αναπηρία τα οποία θα διαθέτουν εξωτερικά
και εσωτερικά οδηγούς όδευσης τυφλών, ανάγλυφες επιδαπέδιες ενδείξεις στην
έναρξη και στο τέλος της σκάλας, ευρύχωρα ασανσέρ σε περίπτωση που ο εξεταζόμενος
έχει και κινητική αναπηρία ώστε να εισέρχεται με αμαξίδιο, φωνητική αναγγελία
ορόφων καθώς και Braille στα πλήκτρα και ταμπέλες έξω από τα γραφεία τόσο στη
γραφή Braille όσο και σε μεγαλογράμματη γραφή με τις απαιτούμενες αντιθέσεις
χρωμάτων ώστε να μπορούν να διαβαστούν και από άτομα με χαμηλή όραση.
2. Εκπαίδευση του προσωπικού, τόσο του Διοικητικού και του
Βοηθητικού όσο και του Ιατρικού, στις απαραίτητες τεχνικές συνοδείας τυφλών.
3. Σε άτομα με οπτική αναπηρία με ποσοστό 80% και άνω να
αναγράφεται πάντοτε η χρήση ετέρου προσώπου.
4. Να εφαρμόζεται απαρεγκλίτως ο Ε.Π.Π.Π.Α. καθώς και η
Υπουργική Απόφαση Φ80100/24283/10-03-2022 (ΦΕΚ Β’ 1224/17-03-2022) που ορίζει
τις μη αναστρέψιμες παθήσεις σύμφωνα με τα οποία η αναπηρία όρασης όταν είναι
μη αναστρέψιμη η πιστοποίηση χορηγείται εφ’όρου ζωής και όχι για περιορισμένο
χρονικό διάστημα.
5. Στην περίπτωση που η αναπηρία όρασης είναι η κύρια πάθηση
του ατόμου το οποίο προσέρχεται για πιστοποίηση της αναπηρίας του να υπάρχει
υποχρεωτικά στην επιτροπή των ιατρών Οφθαλμίατρος.
Θέματα Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας:
• Σε Δελτίο Τύπου της 3ης Νοεμβρίου 2023 που εξέδωσε ο Δήμος
Αμαρουσίου πληροφορηθήκαμε με οργή και αγανάκτηση ότι ο Δήμαρχος κος Θ.
Αμπατζόγλου έθεσε στον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κο Κ.
Χατζηδάκη τα ζητήματα του κληροδοτήματος του «Οίκου Τυφλών» όπως και του
κτιρίου του Κέντρου Ελληνικής Κεραμικής, δύο διαφορετικές υποθέσεις που όμως
απαιτούν της προσοχής του Υπουργείου, δεδομένου ότι ζητείται από τον Δήμο η
διάθεση προς αυτόν και εκμετάλλευσή τους αφενός για το πρώτο για κοινωνικούς
σκοπούς και για το δεύτερο η απρόσκοπτη συνέχιση της αρχέγονης Μαρουσιώτικης
παράδοσης της Κεραμικής Τέχνης. Ο Δήμαρχος Αμαρουσίου κος Αμπατζόγλου είναι
απόλυτα ενημερωμένος εκ μέρους μας εδώ και χρόνια ότι ο «Οίκος Τυφλών», όπως
λανθασμένα αναφέρει, ήτοι η Λασκαρίδειος Στέγη η οποία βρίσκεται επί της οδού
Βασιλέως Αλεξάνδρου 14 στο Μαρούσι, σε οικόπεδο τριών περίπου στρεμμάτων στο
οποίο βρίσκεται κτίσμα 1.200 τ.μ. ούτε νομικά ούτε ηθικά μπορεί να παραδοθεί
στον Δήμο Αμαρουσίου, δεδομένου ότι η βούληση της διαθέτιδος ήταν να
στεγάζονται εκεί τυφλές άπορες γυναίκες και επιδίωξη των φορέων μας είναι μετά
την 10ετή «εξαφάνιση» του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος να υπαχθεί στο
Κέντρο Εκπαίδευσης κι Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) με σκοπό τη δημιουργία
γηροκομείου για άτομα με οπτική αναπηρία. Κάθε άλλη ενέργεια εκφεύγει της
βούλησης της διαθέτιδος και θα αντιταχθούμε σθεναρά σε αυτή με κάθε νόμιμο
τρόπο. Προς τούτο σας επισυνάπτουμε σειρά εγγράφων, τα οποία αποδεικνύουν ότι ο
Δήμος Αμαρουσίου είναι ενήμερος εδώ και χρόνια για τις απόψεις μας και ενεργεί
εν κρυπτώ ενάντια στη θέληση των πραγματικών δικαιούχων του κληροδοτήματος, την
οποία εκφράζει η Ε.Ο.Τ. και ο Π.Σ.Τ. και σας καλούμε να ενεργήσετε δεόντως υπέρ
των συμφερόντων των ατόμων με οπτική αναπηρία.
• Αυτόματη κατ’ έτος αύξηση του προνοιακού επιδόματος
τυφλότητας από τον ΟΠΕΚΑ σε ίσο ποσοστό με αυτό που θα λαμβάνουν οι
συνταξιούχοι και εργαζόμενοι σύμφωνα με τις εκάστοτε εξαγγελίες της Κυβέρνησης.
• Ο ΟΠΕΚΑ προχώρησε αιφνίδια σε περικοπή κατά το ήμισυ του
προνοιακού επιδόματος το οποίο λαμβάνουν άνεργοι συνάδελφοι, επειδή λαμβάνουν
ως έμμεσα ασφαλισμένοι και ανίκανοι προς εργασία μέρος της σύνταξης θανόντος
γονέα (ορφανική σύνταξη), η οποία δεν υπερβαίνει το ποσό του επιδόματος του
ανέργου (πολλές φορές δε κατά πολύ μικρότερη), χωρίς να ληφθεί υπόψη η εξαίρεση
της παραγράφου Β.1. της εγκυκλίου του Υπουργείου Υγείας υπ’ αριθμ. πρωτ..
Π3α/Φ.32/3226/13-09-2001, καθώς και του υπ’ αριθμ.3 της σύνοψης της ιδίας
εγκυκλίου. Πρόκειται για άτομα που έχει αποβιώσει ο γονέας τους, λαμβάνουν
μέρος της σύνταξής του (σε αρκετές περιπτώσεις είναι μεταξύ 80 και 160€) και
κάποιων μάλιστα οι γονείς έχουν εκλείψει και οι δύο από τη ζωή. Δεδομένης της
κατάστασης πρόληψης, προστασίας και αντιμετώπισης της πανδημίας Covid-19 την
άνοιξη του 2020, η περικοπή του αναπηρικού επιδόματος για αυτά τα άτομα και τις
οικογένειές τους είναι τραγική (σχεδόν στο σύνολό τους τα επιδόματα αυτά
χρησιμοποιούνται για το βιοπορισμό αυτών των ανθρώπων, αφού αποτελούν και τη
μοναδική πηγή εσόδων κάλυψης δαπανών για τη διαβίωσή τους), αλλά ήταν και
εξαιρετικά δύσκολο έως και αδύνατο να προσκομίσουν τις βεβαιώσεις από τον
ασφαλιστικό φορέα που λαμβάνουν τα μικροποσά αυτών των συντάξεων (περιορισμός-απαγόρευση
κυκλοφορίας, μη ύπαρξη και αδυναμία χρήσης διαδικτύου από τα άτομα, απώλεια των
βεβαιώσεων των ασφαλιστικών οργανισμών κ.ο.κ.) στις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ,
προκειμένου να αποδείξουν ότι ορθώς ελάμβαναν το επίδομα αυτό επί σειρά ετών και
μετά από επαναλαμβανόμενους ελέγχους που ήδη έχουν διενεργηθεί από τις
αρμόδιες υπηρεσίες Πρόνοιας των Περιφερειών και των Δήμων που είχαν την ευθύνη
χορήγησης αυτών των επιδομάτων την τελευταία 8ετία μέχρι το 2019. Τόσο οι
υπηρεσίες του Υπουργείου όσο και η τότε αρμόδια Υφυπουργός Εργασίας κυρία
Μιχαηλίδου δήλωσαν και παραδέχτηκαν ότι πρόκειται για μία λάθος απόφαση και ότι
θα υπήρχε άμεση αποκατάσταση, πλην όμως μέχρι σήμερα κάτι τέτοιο δεν έχει
πραγματοποιηθεί. Άλλωστε, με την υπ’ αριθμ. Δ12α/Γ.Π.οικ./41349/2023 Κοινή
Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 2608/Β/21-4-2023), τα άτομα που πάσχουν από νοητική
υστέρηση, παρότι λαμβάνουν σύνταξη θανόντος γονέως, δικαιούνται -και ορθώς-
ολόκληρο το προνοιακό επίδομα Σοβαρής και Βαριάς Νοητικής Υστέρησης. Το αυτό
επιθυμούμε να ισχύσει και για τους έχοντες ποσοστό οπτικής αναπηρία 80% και άνω
ακόμα και αν λαμβάνουν μέρος της σύνταξης θανόντος γονέως.
• Είναι αδήριτη ανάγκη στο πιλοτικό πρόγραμμα χρηματοδότησης
του Προσωπικού Βοηθού να αυξηθεί το ποσοστό του 5% που αφορά μεταξύ άλλων και
τα άτομα με οπτική αναπηρία και να δοθεί προτεραιότητα στις περιπτώσεις που
υπάρχει στην ίδια οικογένεια ζευγάρι τυφλών ή γονέας και παιδί με οπτική
αναπηρία. Επισημαίνεται ότι το ως άνω ποσοστό 5% δεν αφορά μόνο δύο κατηγορίες,
τυφλούς και κωφούς, αλλά αφορά και τυφλοκωφούς και ως εκ τούτου επιβάλλεται να
αυξηθεί το ανωτέρω ποσοστό, δεδομένου ότι σε διαφορετική περίπτωση οι
ωφελούμενοι για την κατηγορία μας θα είναι απειροελάχιστοι. Επίσης, είναι
απαράδεκτο ο θεσμός του Προσωπικού Βοηθού να αφορά άτομα μέχρι 65 ετών, διότι
όπως είναι γνωστό οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας ακόμα κι όταν δεν είναι τυφλοί
χρήζουν βοηθείας. Ως εκ τούτου, απαιτείται να εξαλειφθεί το ηλικιακό όριο των
65 ετών από τις προϋποθέσεις για την υποβολή αίτησης ένταξης στο σχετικό
πρόγραμμα.
• Επιβάλλεται η τροποποίηση του απαρχαιωμένου Οργανισμού του
Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.), που εδρεύει στην
Καλλιθέα Αττικής και διατηρεί παράρτημα στη Θεσσαλονίκη, καθώς και η αξιοποίηση
της μεγάλης ακίνητης περιουσίας που διαθέτει. Οι ως άνω ενέργειες θα
καταστήσουν δυνατή την απρόσκοπτη λειτουργία του, η οποία δυσχεραίνεται λόγω
της έλλειψης μιας σειράς καίριων οργανικών θέσεων, που θα απαντούν στις
σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες των τυφλών της Χώρας. Να σημειώσουμε ότι η
πρότασή μας για αλλαγή του Οργανισμού του Κέντρου έχει κατατεθεί επανειλημμένως
από το 1985, χωρίς αποτέλεσμα.
• Λήψη μέτρων για την ουσιαστική προώθηση αναδοχής ή
υιοθεσίας παιδιών με αναπηρία και εξόδου τους το συντομότερο δυνατόν από τα
ιδρύματα, πχ επιπλέον χορήγηση ποσών στους αναδόχους ή θετούς γονείς, για την
κάλυψη των καταφανώς επιπλέον αναγκών των παιδιών με αναπηρία. Είναι γνωστό ότι
οι τυφλοί, οι κωφοί, οι κινητικά ανάπηροι κ.λπ. αποκτούν βιολογικά παιδιά, τα
οποία είναι απολύτως ικανοί να φροντίσουν για τη σωματική και
ψυχοσυναισθηματική τους υγεία, και ουδείς διανοείται να το αμφισβητήσει.
Θεωρούμε ότι είναι εξίσου ικανοί να φέρουν εις πέρας τα καθήκοντα που απορρέουν
από μία τυχόν αναδοχή ή υιοθεσία. Ως εκ τούτου, δε θα πρέπει λόγω της αναπηρίας
τους να αποκλείονται από την αναδοχή και υιοθεσία και μη αναπήρων παιδιών.
• Ευτυχώς έγινε κατανοητό από την Κυβέρνηση το αίτημά μας
για μη χορήγηση του προνοιακού επιδόματος τυφλότητας από τον ΟΠΕΚΑ με
προπληρωμένη ψηφιακή κάρτα, αλλά μέσω κατάθεσης στον τραπεζικό μας λογαριασμό.
Θα επιθυμούσαμε, όταν πρόκειται για δικαιούχο με οπτική αναπηρία, και τα λοιπά
τυχόν επιδόματα που δικαιούται από τον ΟΠΕΚΑ, όπως επίδομα παιδιού κ.λπ. να
χορηγούνται και αυτά μέσω κατάθεσης σε τραπεζικό λογαριασμό και όχι με
προπληρωμένη ψηφιακή κάρτα, όπως άλλωστε κατανόησε και αποδέχτηκε και ο
αρμόδιος Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κος Α. Γεωργιάδης κατά την
πρόσφατη συνάντησή μας στις 19/10/2023, αντιλαμβανόμενος το επιχείρημά μας ότι
τα άτομα με οπτική αναπηρία δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν POS τα οποία είναι
όλα αφής χωρίς φωνητική ομιλία. Επίσης και αύξηση κατά 50% τόσο των
εισοδηματικών κριτηρίων των δικαιούχων των εκάστοτε επιδομάτων, όσο και του
ποσού του χορηγουμένου επιδόματος.
• Δημιουργία, τουλάχιστον στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη,
οίκων ευγηρίας για τυφλούς, δεδομένου ότι οι τελευταίοι κατά κανόνα δε γίνονται
δεκτοί στα λοιπά γηροκομεία.
• Όλες οι κατηγορίες ατόμων με οπτική αναπηρία δικαιούνται
voucher κοινωνικού τουρισμού μέσω διαφόρων προγραμμάτων, είτε ως εργαζόμενοι,
είτε ως άνεργοι, είτε ως συνταξιούχοι πρώην Ο.Α.Ε.Ε., είτε ως συνταξιούχοι
πρώην Ο.Γ.Α. Ωστόσο, οι συνταξιούχοι τυφλοί που δεν υπάγονται στις παραπάνω
κατηγορίες και προέρχονται από μισθωτές υπηρεσίες Δημοσίου, πρώην ΔΕΚΟ κ.λπ.
είναι οι μόνοι που στερούνται αυτού του δικαιώματος. Παρακαλούμε να μεριμνήσετε
με τους αρμόδιους φορείς για την επέκταση του δικαιώματος και σε αυτή την
κατηγορία, καθώς επίσης και για τη λήψη voucher και για σύνοδο όλων των ατόμων
με οπτική αναπηρία που λαμβάνουν κοινωνικό τουρισμό με οποιαδήποτε ιδιότητα.
Επίσης, αύξηση κατά 50% των εισοδηματικών κριτήριων των δικαιούχων voucher
κοινωνικού τουρισμού με οπτική αναπηρία.
• Λόγω της ευνοϊκής νομοθεσίας, πολλά άτομα με οπτική
αναπηρία συνταξιοδοτούνται σε ηλικία κατά την οποία έχουν ανήλικα παιδιά.
Εξαιτίας όμως της αναπηρίας τους, δεν είναι εύκολο να τα συνοδεύσουν ή να
πληρώσουν για εξωσχολικές απογευματινές δραστηριότητες, αλλά ως συνταξιούχοι
δεν έχουν δικαίωμα, λόγω των προϋποθέσεων που τίθενται, να λάβουν voucher
προκειμένου τα παιδιά τους να μετάσχουν σε προγράμματα Κέντρων Δημιουργικής
Απασχόληση (ΚΔΑΠ), ούτε σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς ή παιδικούς σταθμούς,
γεγονός που είναι ωστόσο απαραίτητο για την ομαλή κοινωνικοποίηση των παιδιών
αυτής της ηλικίας. Για το λόγο αυτό παρακαλούμε, σε συνεργασία με τους
συναρμόδιους φορείς, να μεριμνήσετε, ώστε οι συνταξιούχοι γονείς με οπτική
αναπηρία να δικαιούνται vouchers των ως άνω προγραμμάτων.
• Επιβάλλεται η άμεση έναρξη του Προγράμματος Εκπαίδευσης
Εκπαιδευτών Κινητικότητας, Προσανατολισμού και Δεξιοτήτων Καθημερινής Διαβίωσης
για τυφλούς δεδομένου ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα μας υπάρχουν μόνο 9
εκπαιδευτές με αυτή την ειδικότητα οι οποίοι καλύπτουν τις τεράστιες ανάγκες
που υπάρχουν για εκπαίδευση μαθητών, φοιτητών, εργαζομένων, νεοτυφλωθέντων
ενηλίκων και ατόμων τρίτης ηλικίας που έχασαν και την όραση τους.
• Κρατική επιχορήγηση του Κέντρου Σκύλοι Οδηγοί Ελλάδας για την εκπαίδευση και παραχώρηση σκύλων οδηγών για τυφλούς χρήστες.