ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
28 Φεβρουαρίου 2023
ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Αρ. Φύλλου 1085
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
1 Τοποθέτηση ανηλίκων με αναπηρία σε επαγγελματίες αναδόχους και ρύθμιση σχετικών θεμάτων για την εφαρμογή της επαγγελματικής αναδοχής.
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Αριθμ. 19333 (1)
Τοποθέτηση ανηλίκων με αναπηρία σε επαγγελματίες αναδόχους και ρύθμιση σχετικών θεμάτων για την εφαρμογή της επαγγελματικής αναδοχής.
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ - ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ - ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1.
Τον ν. 4538/2018 «Μέτρα για την προώθηση των Θεσμών της Αναδοχής και Υιοθεσίας και άλλες διατάξεις» (Α’ 85) και ιδίως τα άρθρα 5 και την παρ. 2 του άρθρου 16 αυτού, όπως τροποποιήθηκαν με τον ν. 4997/2022 (Α΄ 219).
2.
Τον ν. 4520/2018 «Μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) και λοιπές διατάξεις» (Α’ 30).
3.
Το άρθρο 6 του ν. 4472/2017 «Συνταξιοδοτικές διατάξεις Δημοσίου και τροποποίηση διατάξεων του ν. 4387/2016, μέτρα εφαρμογής των δημοσιονομικών στόχων και μεταρρυθμίσεων, μέτρα κοινωνικής στήριξης και εργασιακές ρυθμίσεις, Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 74).
4.
Το άρθρο 75 του ν. 4446/2016 «Πτωχευτικός Κώδικας, Διοικητική Δικαιοσύνη, Τέλη-Παράβολα, Οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, Ηλεκτρονικές συναλλαγές, Τροποποιήσεις του ν. 4270/2014 και λοιπές διατάξεις» (Α’ 240).
5.
Τον ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις» (Α’ 85).
6.
Τον ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α’ 143).
7.
Το άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, A’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).
8.
Τον ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: Οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).
9.
Τον ν. 4623/2019 «Ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών, διατάξεις για την ψηφιακή διακυβέρνηση, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλα επείγοντα ζητήματα» (Α’ 134) και ιδίως τα άρθρα 47 και 56.
10.
Τον ν. 4624/2019 «Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 και άλλες διατάξεις» (Α’ 137).
11.
Τον ν. 4727/2020 «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 - Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις» (Α’ 184) και ιδίως το Μέρος Α’.
12.
Τον ν. 3607/2007 «Σύσταση και καταστατικό της “Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.” (Η.Δ.Ι.Κ.Α. Α.Ε.) και λοιπές ασφαλιστικές και οργανωτικές διατάξεις» (Α’ 245).
13.
Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2021 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (L 57/17).
...
27.
Την υπό στοιχεία Δ11 οίκ. 31720/24-5-2021 κοινή υπουργική απόφαση «Χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής» (Β’ 2220).
28.
Την υπό στοιχεία Δ11 οίκ. 31931/1272/4-8-2020 κοινή υπουργική απόφαση «Καθορισμός της διαδικασίας των αρμόδιων φορέων, της χρονικής διάρκειας καθώς και κάθε άλλου σχετικού θέματος που αφορά στη σύνδεση των ανηλίκων που είναι εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Ανηλίκων με τους υποψήφιους αναδόχους και τους υποψήφιους θετούς γονείς που είναι εγγεγραμμένοι στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Αναδόχων και στο Εθνικό Μητρώο Υποψήφιων Θετών Γονέων αντιστοίχως» (Β’ 3329).
...
32.
Την υπό στοιχεία Δ11 οίκ. 13734/538/26-3-2019 υπουργική απόφαση «Ανάπτυξη και Λειτουργία Πληροφοριακού Συστήματος Ειδικών και Εθνικών Μητρώων Ανηλίκων, Αναδοχής και Υιοθεσίας» (Β’ 1163).
33.
Την υπό στοιχεία Δ11 οίκ. 57788Α2484/5-11-2018 υπουργική απόφαση «Κανονισμός λειτουργίας Εθνικού Συμβουλίου Αναδοχής - Υιοθεσίας» (Β’ 5090).
34.
Την υπό στοιχεία Δ11 οίκ. 49075/2067/17-11-2018 υπουργική απόφαση «Προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης υποψήφιων ανάδοχων γονέων και προγράμματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των αναδόχων γονέων» (Β’ 4489).
35.
Την υπό στοιχεία 118944 ΕΞ 23-10-2019 απόφαση του Υπουργού Επικρατείας «Λειτουργία Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης» (Β’ 3990).
38.
Το από 10-1-2023 πρακτικό της 22ης Συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου Αναδοχής και Υιοθεσίας (Ε.Σ.Αν.Υ).
...
40.
Την υπό στοιχεία 9427 ΕΞ 2023/20-1-2023 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Ένταξη του έργου «Τοποθέτηση Ανηλίκων με αναπηρία άνω του 67% ή ψυχική πάθηση και/ή σοβαρή ψυχική αναπηρία σε επαγγελματίες αναδόχους» (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5200134) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (ΑΔΑ: 6ΟΑΚΗ-ΚΩΔ).
41.
Το υπό στοιχεία AP/SV/2023/01/002 έγγραφο του Γραφείου Ελλάδας της Unicef περί βεβαίωσης κάλυψης δαπάνης από την UNICEF για την επέκταση και αναβάθμιση των λειτουργιών της ψηφιακής πλατφόρμας του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων και Θετών Γονέων και του Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων «Anynet», ώστε να δημιουργηθεί Μητρώο Επαγγελματιών Αναδόχων, και την υποστήριξη λειτουργίας της πλατφόρμας.
42.
Την υπ’ αρ. 10071/2210/30-1-2023 (ΑΔΑ: Ρ8Ψ646ΜΤΛΚ-Τ7Α) απόφαση έγκρισης δέσμευσης πίστωσης ύψους τριακοσίων εξήντα χιλιάδων ευρώ (360.000,00 €) σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ειδικού φορέα 1033-202-0000000, ΑΛΕ 2310506007, οικονομικού έτους 2023 και καταχωρήθηκε με α.α. 14509 στο Βιβλίο Εγκρίσεων και Εντολών Πληρωμής του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
43.
Το γεγονός ότι από την εφαρμογή της παρούσας προκαλείται δαπάνη συνολικού ύψους 7.172.676,00 ευρώ, η οποία κατανέμεται ως ακολούθως:
α) Δημόσια δαπάνη ύψους 6.781.176,00 ευρώ συνολικά, του έργου με τίτλο «Τοποθέτηση ανηλίκων με αναπηρία άνω του 67% ή ψυχική πάθηση και/ή σοβαρή ψυχική αναπηρία σε επαγγελματίες αναδόχους», στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για την αποϊδρυματοποίηση, θα καλυφθεί από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με κωδικό ΟΠΣ ΤΑ 5200134 (απόφαση ένταξης με ΑΔΑ: 6ΟΑΚΗ-ΚΩΔ) που θα εγγραφούν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, στη ΣΑΤΑ 034, η οποία κατανέμεται σε ετήσια βάση ως εξής:
–
για το έτος 2023 σε 786.530,66 ευρώ,
–
για το έτος 2024 σε 2.997.322,67 ευρώ και για το έτος 2025 σε 2.997.322,67 ευρώ,
β) δαπάνη ύψους 360.000,00 € σε βάρος της πίστωσης του προϋπολογισμού εξόδων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ειδικός φορέας 1033-2020000000, ΑΛΕ 2310506007, «Επιχορήγηση στον ΟΠΕΚΑ για τη χορήγηση οικονομικής ενίσχυσης και λοιπών παροχών σε ανάδοχους γονείς» οικ. έτους 2023 (ΑΔΑ: Ρ8Ψ646ΜΤΛΚ-Τ7Α), για την καταβολή της αμοιβής των επαγγελματιών αναδόχων βραχείας διάρκειας και
γ) δαπάνη ύψους 31.500,00 €, η οποία θα καλυφθεί από τον Οργανισμό «United Nations International Children’s Emergency Fund» (UNICEF) δια της απευθείας καταβολής του ποσού στον ανάδοχο, για την επέκταση και αναβάθμιση των λειτουργιών της ψηφιακής πλατφόρμας του Εθνικού Μητρώου Αναδόχων και Θετών Γονέων και του Εθνικού Μητρώου Ανηλίκων «Anynet», ώστε να δημιουργηθεί Μητρώο Επαγγελματιών Αναδόχων, και την υποστήριξη λειτουργίας της πλατφόρμας,
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1 Ειδικό Μητρώο και Επιμέρους Μητρώα Υποψηφίων Επαγγελματιών Αναδόχων
1.
Συστήνεται Ειδικό Μητρώο Υποψηφίων Επαγγελματιών Αναδόχων που τηρείται από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) ως υπο-μητρώο του Εθνικού Μητρώου Υποψηφίων Αναδόχων Γονέων. Στο Ειδικό Μητρώο εγγράφονται όσοι υποψήφιοι επαγγελματίες ανάδοχοι ολοκληρώσουν με επιτυχία το βασικό πρόγραμμα επιμόρφωσης των υποψηφίων αναδόχων γονέων της υπό στοιχεία Δ11 οικ. 49075/2067/2018 (Β’ 4489) υπουργικής απόφασης και το ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του άρθρου 3.
2.
Κάθε αρμόδιος φορέας εποπτείας της επαγγελματικής αναδοχής τηρεί Επιμέρους Μητρώο Υποψηφίων Επαγγελματιών Αναδόχων. Στο μητρώο αυτό εγγράφονται όσοι υποψήφιοι επαγγελματίες ανάδοχοι πληρούν τις προϋποθέσεις της παρούσας, όπως εκάστοτε ισχύει, και επιθυμούν να αναλάβουν τη φροντίδα ανηλίκου με σωματική ή ψυχική αναπηρία, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής ή/και αναπτυξιακής.
3.
Στην περίπτωση συζύγων, συμβίων με σύμφωνο συμβίωσης ή συνοίκων, την ιδιότητα του επαγγελματία αναδόχου αποκτά μόνο το πρόσωπο που υπέβαλε την αίτηση.
Άρθρο 2 Προϋποθέσεις και διαδικασία εγγραφής στο Ειδικό Μητρώο Υποψηφίων Επαγγελματιών Αναδόχων
1.
Επαγγελματίες ανάδοχοι μπορούν να γίνουν όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 του ν. 4538/2018.
2.
Για την εγγραφή στο Ειδικό Μητρώο Υποψηφίων Επαγγελματιών Αναδόχων υποβάλλεται αίτηση ηλεκτρονικά, μέσω της διαδικτυακής πύλης «Anynet» του Πληροφοριακού Συστήματος Αναδοχής και Υιοθεσίας με συνημμένα τα δικαιολογητικά της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. 4538/2018, αφού πρώτα αυθεντικοποιηθεί ο χρήστης με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών - διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ( TAXISnet). Στην αίτηση αναγράφεται το ονοματεπώνυμο, ο αριθμός ΑΜΚΑ, η διεύθυνση κατοικίας, η ηλικία του, η επαγγελματική κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης τυχόν σχετικής εμπειρίας, και αναφέρονται τεκμηριωμένα οι λόγοι που τον ωθούν να γίνει επαγγελματίας ανάδοχος. Η διαδικτυακή πύλη «Anynet» είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr).
3.
Μετά τον έλεγχο των απαιτούμενων δικαιολογητικών και της συνδρομής των προϋποθέσεων του άρθρου 8 του ν. 4538/2018, ο αρμόδιος φορέας υποχρεούται να διεξαγάγει ενδελεχή κοινωνική έρευνα για να διαπιστωθεί η καταλληλότητα του υποψηφίου επαγγελματία αναδόχου. Στην έρευνα περιλαμβάνονται συνεντεύξεις με τον υποψήφιο, τα μέλη της οικογενείας του και τα συνοικούντα άτομα και καταγράφονται με επάρκεια και αναλυτικά:
–
τα κίνητρα του υποψηφίου,
–
τυχόν προηγούμενη εμπειρία αναδοχής ή άλλης μορφής φροντίδας ανηλίκου,
–
οι κοινωνικές συνθήκες διαβίωσης (σύνθεση της πυρηνικής οικογένειας, αλλά και του ευρύτερου υποστηρικτικού περιβάλλοντος, ο τρόπος ζωής, η κοινωνική ζωή της οικογένειας, η εργασιακή κατάσταση, το είδος της απασχόλησης, κατοικίδια/ζώα συντροφιάς, σπουδές, κάπνισμα-χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών, τυχόν αδικήματα, χρήση μεταφορικών μέσων, πρόσβαση στο διαδίκτυο κ.λπ.),
–
η κατάσταση της ψυχικής και σωματικής υγείας του υποψηφίου, τυχόν νοσήματα, φαρμακευτική αγωγή, πιθανά κωλύματα που εμποδίζουν την ανάληψη κατάλληλης φροντίδας ανηλίκου με συγκεκριμένες σωματικές ή ψυχικές αναπηρίες,
–
τα στοιχεία της κατοικίας, οι συνθήκες πρόσβασης, συμπεριλαμβανομένης της προσβασιμότητας της κατοικίας σε άτομα με αναπηρία, καθώς και οι γενικότερες συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής,
–
η δυνατότητα πρόσβασης του αναδεχόμενου ανηλίκου σε σχολική δομή/μονάδα, γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης, σε υποστηρικτικές υπηρεσίες που παρέχονται σε ανηλίκους με αναπηρία και στο οικογενειακό τους περιβάλλον, χώρους κοινωνικοποίησης, άθλησης, αναψυχής και ψυχαγωγίας, καθώς και σε ιατρικές, νοσηλευτικές, οδοντιατρικές, θεραπευτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες φυσικής αποκατάστασης.
–
οι πρακτικές ρυθμίσεις για την υποδοχή και τη φροντίδα του προς αναδοχή ανηλίκου (περιγραφή τους και ιδίως την παραχώρηση δωματίου με κατάλληλο εξοπλισμό, εάν η φροντίδα του ανηλίκου είναι διασφαλισμένη όλο το 24ωρο, εάν υπάρχει υποστήριξη από τυχόν ευρύτερο οικογενειακό περιβάλλον),
–
τα στοιχεία του οικογενειακού ιστορικού, το οικογενειακό υπόβαθρο, οι σχέσεις με την οικογένεια προέλευσης του υποψηφίου, οι σχέσεις μεταξύ των συζύγων ή συμβίων, η δημιουργία - διατήρηση δεσμού/δεσμών, οι προσδοκίες από την ζωή του,
–
οι τρόποι επικοινωνίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών της οικογένειας του αιτούντος και της ευρύτερης οικογένειας,
–
τα ιδιαίτερα στοιχεία του χαρακτήρα, τα ενδιαφέροντα, οι στάσεις και οι συμπεριφορές του αιτούντος που σχετίζονται με την αναδοχή, καθώς και η αντίληψη - εκτίμηση του εαυτού,
–
οι γνώσεις σε θέματα ανατροφής ανηλίκου και η διάθεση για μάθηση του νέου ρόλου, οι δεξιότητες σε θέματα διαχείρισης εξειδικευμένων αναγκών ανηλίκων με σωματική ή ψυχική αναπηρία, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής ή/και αναπτυξιακής, επικοινωνίας και υποστήριξης για την ανάπτυξη του ανηλίκου καθώς και οι ρεαλιστικές προσδοκίες του υποψηφίου,
–
οι στάσεις και οι αντιλήψεις για τα δικαιώματα του παιδιού, τις μεθόδους διαπαιδαγώγησης, ο σεβασμός στην προσωπικότητά του, τις επιλογές του, και στην ιστορία της ζωής του,
–
οι τρόποι διαχείρισης κρίσεων, αντιμετώπισης αυξημένου άγχους (π.χ. πένθος, απώλειες, συγκρούσεις, τραυματικά γεγονότα, διαζύγιο),
–
η στάση και οι αντιλήψεις του υποψηφίου σχετικά με την ηλικία, το φύλο και την ταυτότητα του φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, τη φυλή, τη θρησκεία, την κατάσταση υγείας και ιδίως τυχόν τραυματικές εμπειρίες και ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά των ανηλίκων που δύνανται να τοποθετηθούν σε επαγγελματική ανάδοχη φροντίδα, ή οποιοδήποτε άλλο διακριτικό στοιχείο,
–
η στάση, οι αντιλήψεις και τα συναισθήματα των παιδιών του υποψηφίου αναδόχου, η εν γένει προετοιμασία τους, η ετοιμότητα και η συναίνεσή τους,
–
η στάση και οι αντιλήψεις σχετικά με την αναπηρία ή χρόνια πάθηση και την ψυχική υγεία των παιδιών, τυχόν προηγούμενη εργασιακή, εθελοντική ή άλλη εμπειρία σε σχετικό περιβάλλον,
–
οι αντιλήψεις του υποψηφίου αναδόχου για τη διατήρηση της επαφής του αναδεχόμενου με τη βιολογική του οικογένεια, καθώς και οι προθέσεις του για συνεργασία και επικοινωνία του ιδίου μαζί της,
–
οι πόροι και τα δίκτυα κοινωνικής υποστήριξης του υποψηφίου (ευρύτερη οικογένεια, φιλικό περιβάλλον, υπηρεσίες κοινότητας) που είναι δυνατόν να συμβάλλουν στη στήριξη του ιδίου και του ανηλίκου,
–
η στάση απόκρισης του υποψηφίου κατά τη διάρκεια της κοινωνικής έρευνας, η συνολική εκτίμηση, τυχόν προτάσεις για την περαιτέρω προετοιμασία ή την εκπαίδευσή του για το θεσμό ή τις ιδιαίτερες πτυχές της επαγγελματικής αναδοχής.
4.
Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας που διεξάγεται και περατώνεται εντός της προθεσμίας που ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 4538/2018, ο φορέας εποπτείας συντάσσει ειδικώς αιτιολογημένη έκθεση καταλληλότητας και σε περίπτωση θετικής έκβασης, εγγράφει τον ενδιαφερόμενο στο Επιμέρους Μητρώο Υποψηφίων Επαγγελματικών Αναδόχων που τηρεί. Στην αιτιολογημένη έκθεση καταλληλότητας εξειδικεύονται οι δεξιότητες του εκάστοτε υποψηφίου και αναφέρονται ενδεικτικά τα ακόλουθα: η δυνατότητα ανάληψης φροντίδας παιδιού με αναπηρία και το είδος της αναπηρίας και η δυνατότητα φιλοξενίας αδερφών με γνώμονα την αποτελεσματικότερη σύνδεση επαγγελματία αναδόχου και ανηλίκου.
5.
Μετά και την επιτυχή ολοκλήρωση του βασικού προγράμματος επιμόρφωσης των υποψηφίων αναδόχων γονέων της υπό στοιχεία Δ11 οικ. 49075/2067/2018 υπουργικής απόφασης και του ειδικού προγράμματος εκπαίδευσης του άρθρου 3, ο φορέας εποπτείας εγγράφει τους ενδιαφερομένους στο Ειδικό Μητρώο Υποψήφιων Επαγγελματιών Αναδόχων.
Άρθρο 3
Ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης και διαρκούς επιμόρφωσης
1.
Ο υποψήφιος επαγγελματίας ανάδοχος παρακολουθεί τα προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των υποψηφίων αναδόχων γονέων που προβλέπονται στην υπό στοιχεία Δ11 οικ. 49075/2067/2018 υπουργική απόφαση, καθώς και επιπρόσθετα εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα χρονικής διάρκειας τουλάχιστον τριάντα (30) ωρών που διενεργεί ο φορέας εποπτείας, σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς.
2.
Το ειδικό πρόγραμμα εκπαίδευσης των επαγγελματιών αναδόχων στοχεύει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτούνται για την ανάληψη της φροντίδας ανηλίκων με αυξημένες ανάγκες και περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τις ακόλουθες θεματικές ενότητες:
Α. Θεματική Ενότητα Α: Το θεσμικό πλαίσιο της επαγγελματικής αναδοχής
Α1. Υποενότητα 1
α) Το μοντέλο της επαγγελματικής αναδοχής: εφαρμογή σε άλλες χώρες, αποτελεσματικότητα του μοντέλου, παράγοντες που οδηγούν στην επιτυχή εφαρμογή και καλές πρακτικές.
β) Η επαγγελματική αναδοχή στην Ελλάδα. Το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. Α2. Υποενότητα 2 α) Το παιδί με αναπηρία ως υποκείμενο δικαιωμάτων.
β) Νομική σχέση του παιδιού με τη βιολογική του οικογένεια και με τον επαγγελματία ανάδοχο γονέα.
γ) Αποσαφήνιση των βασικών εννοιών της γονικής μέριμνας και της άσκησής της, της επιμέλειας, της επιτροπείας.
Β. Θεματική Ενότητα Β: Το παιδί σε επαγγελματική αναδοχή και οι σωματικές, ψυχολογικές και πρακτικές ανάγκες του
Β1. Υποενότητα 1
α) Τρόποι κάλυψης των αναγκών και άρσης των εμποδίων του ανηλίκου με σωματική ή ψυχική αναπηρία, ανά κατηγορία αναπηρίας.
β) Τρόποι κάλυψης των αναγκών επικοινωνίας του ανηλίκου με σωματική ή ψυχική αναπηρία και οικοδόμησης σχέσης εμπιστοσύνης με δεδομένη την σωματική και ψυχική κατάσταση του παιδιού. Προσαρμογή και εξεύρεση τρόπων για τη βέλτιστη επικοινωνία ανά κατηγορία αναπηρίας.
γ) Κατανόηση της ψυχολογικής και συναισθηματικής κατάστασης παιδιών - θυμάτων κακοποίησης.
Β2. Υποενότητα 2
α) Βασικές γνώσεις για την ψυχική υγεία, την σωματική αναπηρία, πρακτικά ζητήματα απλής νοσηλείας στο σπίτι, πρώτων βοηθειών, ατομικής υγιεινής, πρόληψης και φροντίδας κατακλίσεων, περιποίησης τραυμάτων.
β) Αντιμετώπιση προβλημάτων και διαχείρισης διεγερτικών κρίσεων παιδιών με προβλήματα ψυχικής υγείας ή αυτισμού.
Β3. Υποενότητα 3
α) Τραύμα και διαγενεακή μεταβίβαση τραύματος.
β) Αποτυπώσεις επώδυνων εμπειριών παραμέλησης, εγκατάλειψης και αποχωρισμού, ιδρυματικής διαβίωσης, μετατραυματικού άγχους των ανηλίκων με αναπηρία ή σοβαρή ψυχική διαταραχή.
Γ. Θεματική Ενότητα Γ: Η επαγγελματική διάσταση του θεσμού
α) Η επαγγελματική ιδιότητα του επαγγελματία αναδόχου.
β) Η θέση του επαγγελματία αναδόχου στην έννομη τάξη (εποπτεία, συνολική κρατική προνοιακή φροντίδα ανηλίκων κ.λπ.), οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματά του.
γ) Η δικτύωση, οι συνεργασίες με υπηρεσίες (ιατρικές, εκπαιδευτικές, κ.ά.) και τα εργαλεία υποστήριξης του επαγγελματία ανάδοχου και της επαγγελματικής αναδοχής.
δ) Οι αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του Φορέα εποπτείας της αναδοχής και του φορέα προστασίας του παιδιού.
Δ. Θεματική Ενότητα Δ: Διαδραστική εκπαίδευση, μελέτη περιπτώσεων - εμπειρίες
α) Επίσκεψη σε φορέα φιλοξενίας παιδιών με αναπηρία, ενημέρωση από προσωπικό για καθημερινό πρόγραμμα φροντίδας παιδιού, δυσκολίες κ.λπ.
β) Ανάδειξη συγκεκριμένων εμπειριών και πρακτικών οικοδόμησης σχέσης εμπιστοσύνης, διαχείρισης της διακοπής της αναδοχής, διατήρησης της σχέσης με τη βιολογική οικογένεια, ενίσχυσης της αυτονομίας κ.ά., μέσω ανάπτυξης σχετικών δεξιοτήτων, όπως αυτή της ανεξάρτητης διαβίωσης, και μέσω συζήτησης και ανταλλαγής εμπειριών με αναδόχους παιδιών με αναπηρία και εργασιών σε μικρές ομάδες, ανάλυση περιστατικών, παιχνίδια ρόλων, αξιοποίηση μορφών τέχνης συναφούς περιεχόμενου.
3.
Ο επαγγελματίας ανάδοχος παρακολουθεί σε ετήσια βάση προγράμματα διαρκούς επιμόρφωσης, τουλάχιστον 10 ωρών, τα οποία περιλαμβάνουν οποιαδήποτε υποενότητα κρίνεται από τον φορέα εποπτείας ότι πρέπει να προσφερθεί ή επαναληφθεί, σε σχέση ιδίως με τα ζητήματα που αναδεικνύονται από την εποπτεία των ενεργών επαγγελματικών αναδοχών και έχουν στόχο την ενθάρρυνση και τη συνδρομή των αναδόχων στην αποδοτικότερη και επαρκή ανταπόκρισή τους στον ρόλο τους, αλλά και λόγω νέων δεδομένων, εξελίξεων ή μεταστροφών στις διεθνείς, ευρωπαϊκές και εγχώριες πρακτικές.
Άρθρο 4 Τοποθέτηση του ανηλίκου στον επαγγελματία ανάδοχο
1.
Σε επαγγελματία ανάδοχο μπορεί να τοποθετούνται οι ανήλικοι με πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% ή ψυχική πάθηση, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής ή και αναπτυξιακής αναπηρίας, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%.
Το ποσοστό της αναπηρίας πιστοποιείται από εκδοθείσες αποφάσεις των ΚΕ.Π.Α., από υγειονομικές επιτροπές των νομαρχιών που καταργήθηκαν με τον ν. 3863/2010 (Α’ 115), εφόσον πρόκειται για πιστοποιήσεις εφ’ όρου ζωής, ή από ισχύουσες αποφάσεις πιστοποίησης αναπηρίας από τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές, Στρατού (Α.Σ.Υ.Ε.), Ναυτικού (Α.Ν.Υ.Ε.) και Αεροπορίας (Α.Α.Υ.Ε.). Σε όλες τις περιπτώσεις που ο ανήλικος διαθέτει συγχρόνως και Γνωστοποίηση Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας από το ΚΕ.Π.Α. λαμβάνεται υπόψη μόνο η τελευταία.
2.
Για τη διαδικασία της σύνδεσης, την πρόταση και την επεξεργασία της, την περίοδο προσαρμογής και την τελική απόφαση επί της πρότασης σύνδεσης εφαρμόζεται αναλογικά το Μέρους Ι της υπό στοιχεία Δ11/οικ. 31931/1272/2020 (Β’ 3329) κοινής υπουργικής απόφασης.
3.
Μετά το πέρας της περιόδου προσαρμογής, υπογράφεται σύμβαση μεταξύ του επαγγελματία αναδόχου και των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου ή του φορέα που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου, στην οποία περιλαμβάνονται, εκτός από τους όρους της παρ. 2 του άρθρου 10 του ν. 4538/2018, τα εξής:
α. Ο καθορισμός των γενικών ρόλων, των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων κάθε μέρους,
β. το ειδικότερο περιεχόμενο της πραγματικής φροντίδας που παρέχεται στον ανήλικο σύμφωνα με το Ατομικό Σχέδιο Οικογενειακής Αποκατάστασης (ΑΣΟΑ),
γ. ο τρόπος, χρόνος και τόπος επικοινωνίας του ανηλίκου με τη βιολογική του οικογένεια ή τον επίτροπο,
δ. η υποχρέωση αρμονικής και συστηματικής συνεργασίας με τον εποπτεύοντα κοινωνικό λειτουργό,
ε. η τήρηση των οδηγιών των ιατρών, νοσηλευτών και άλλων θεραπευτών για θέματα υγείας, διατροφής και τυχόν άλλων θεραπευτικών προγραμμάτων που ακολουθεί ο ανήλικος,
στ. η χρονική διάρκεια της τοποθέτησης,
ζ. ο αριθμός των ανηλίκων που τοποθετούνται προς αναδοχή, σε περίπτωση αδελφών,
η. η υποχρέωση του επαγγελματία αναδόχου να συμμετέχει στην προετοιμασία του ανηλίκου για την επιστροφή στη βιολογική οικογένεια ή την τοποθέτηση σε θετή οικογένεια ή τη μετάβασή του στην ενηλικίωση και το εναλλακτικό πλαίσιο φροντίδας,
θ. η δέσμευση εκ μέρους του επαγγελματία αναδόχου περί καταβολής όλων των αναγκαίων δαπανών για την ανατροφή και τη φροντίδα του παιδιού, ανεξάρτητα από τυχόν καθυστέρηση είσπραξης της αμοιβής ή άλλου επιδόματος ή οικονομικού βοηθήματος.
Στη σύμβαση ενσωματώνεται ως παράρτημα το ΑΣΟΑ του άρθρου 5, όπως αναθεωρούμενο εκάστοτε ισχύει.
4.
Ως έναρξη της επαγγελματικής αναδοχής λογίζεται η ημερομηνία που αναγράφεται στη σύμβαση. Η ημερομηνία έναρξης της επαγγελματικής αναδοχής δεν μπορεί να προηγείται της ημερομηνίας υπογραφής της σύμβασης.
5.
Η σύμβαση τοποθέτησης του ανηλίκου σε επαγγελματία ανάδοχο κοινοποιείται αμελλητί από τον τελευταίο στον αρμόδιο φορέα εποπτείας. Ο φορέας εποπτείας διαβιβάζει τη σύμβαση στο ΕΚΚΑ για να καταχωριστεί στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών, καθώς και στον Ο.Π.Ε.Κ.Α. και τον e-ΕΦΚΑ. Εντός του ίδιου χρονικού διαστήματος ενημερώνεται το πληροφοριακό σύστημα «Anynet» για την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης και την ημερομηνία έναρξης της επαγγελματικής αναδοχής.
6.
Δεν επιτρέπεται να τοποθετείται πάνω από ένα παιδί σε επαγγελματία ανάδοχο εκτός αν πρόκειται για την από κοινού τοποθέτηση αδελφών.
Άρθρο 5 Ειδικότερο περιεχόμενο του ΑΣΟΑ
1.
Κατά την κατάρτιση του Ατομικού Σχεδίου Οικογενειακής Αποκατάστασης (ΑΣΟΑ) της παρ. 7 του άρθρου 5 του ν. 4538/2018, ο κοινωνικός λειτουργός του φορέα προστασίας του ανηλίκου συνεργάζεται με ειδικούς επιστήμονες, όπως ενδεικτικά παιδοψυχολόγο, παιδοψυχίατρο, φυσικοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, λογοθεραπευτή ή οποιασδήποτε άλλης ειδικότητας κριθεί προσήκουσα για τις εξειδικευμένες ανάγκες και το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου.
2.
Στο ΑΣΟΑ αποτυπώνεται το σύνολο των υποχρεώσεων και ενεργειών εκ μέρους του επαγγελματία αναδόχου που θα διασφαλίζουν την υγεία του ανηλίκου και την ασφαλή σωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξή του για όσο διάστημα παραμένει στη φροντίδα του συγκεκριμένου επαγγελματία αναδόχου. Για την εκπόνησή του λαμβάνονται υπόψη οι εξατομικευμένες ανάγκες του ανηλίκου που αφορούν τη σωματική και ψυχική του υγεία, οι θεραπευτικές προσεγγίσεις και παρεμβάσεις που έχουν επιλεγεί προς το συμφέρον του αναδεχόμενου, οι ευαισθησίες του, οι δεξιότητες και τα ενδιαφέροντά του, οι επιθυμίες και η γνώμη του αναδεχόμενου ανάλογα με την ηλικία, την ωριμότητα και τη νοητική κατάστασή του, καθώς και κάθε άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του.
Στο ΑΣΟΑ αποτυπώνονται οι ανάγκες και οι απαραίτητες ενέργειες για την εξατομικευμένη για κάθε ανήλικο κάλυψή τους, σε ό,τι αφορά ιδίως τις εξής πτυχές:
α) Την προώθηση της υγείας, ενδεικτικά στη βάση των ιατρικών γνωματεύσεων σχετικών με τις εξατομικευμένες ανάγκες του ανηλίκου, όπως ειδική φαρμακευτική αγωγή, ειδική θεραπεία ή παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών και κατάλληλη διατροφή,
β) τη διασφάλιση της ομαλής ανάπτυξης του ανηλίκου, ενδεικτικά στη βάση των κοινωνικών εκθέσεων παρακολούθησης του ανηλίκου που αφορούν την ψυχοκοινωνική του εξέλιξη και την ανάπτυξη δεξιοτήτων μέσω ειδικών θεραπειών, όπως λογοθεραπεία, ψυχοθεραπεία ή/και εργοθεραπεία, ή και μέσω δραστηριοτήτων κοινωνικοποίησης, άθλησης και ψυχαγωγίας,
γ) την υποστήριξη των εκπαιδευτικών αναγκών του ανηλίκου, ενδεικτικά στη βάση παρακολούθησης της εκπαιδευτικής του ένταξης,
δ) τη λήψη υπόψη ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που σχετίζονται με την ταυτότητα του αναδεχόμενου (το φύλο, τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου όπως και τα χαρακτηριστικά και την έκφραση φύλου, τη θρησκεία, τη γλώσσα και την καταγωγή),
ε) την υποστήριξη της επικοινωνίας του ανηλίκου με τους βιολογικούς του γονείς, με τα αδέρφια του, καθώς και με κάθε άλλο πρόσωπο του οικογενειακού, συγγενικού ή φιλικού περιβάλλοντός του, την αξιολόγηση της ποιότητας της επαφής και της εξέλιξης της σχέσης με τη βιολογική οικογένεια, τις συγκεκριμένες ενέργειες για την επιστροφή του στην βιολογική του οικογένεια,
στ) την ενίσχυση συγκεκριμένων ενδιαφερόντων του ανηλίκου, ενδεικτικά στη βάση της εκτίμησης της κοινωνικότητάς του, κάθε άλλη αναφορά που κρίνεται σημαντική για την κατάσταση του ανηλίκου και τη διαβίωσή του στην ανάδοχη οικογένεια.
3.
Στο ΑΣΟΑ καταγράφονται και αιτιολογούνται ειδικώς τυχόν λόγοι και παράγοντες που δικαιολογούν την ενδεχόμενη εξαίρεση από την από κοινού αναδοχή των αδελφών του ανηλίκου που τοποθετείται σε επαγγελματία ανάδοχο.
4.
Τουλάχιστον οκτώ (8) μήνες πριν από την ενηλικίωση του αναδεχόμενου, το ΑΣΟΑ αναθεωρείται με σκοπό τη διερεύνηση και εξεύρεση εναλλακτικού πλαισίου φροντίδας ή διαβίωσης στην κοινότητα κατά την ενήλικη ζωή του. Ο κοινωνικός λειτουργός και οι υπόλοιποι συντάκτες του σε συνεργασία με τον επαγγελματία ανάδοχο και τον ίδιο τον αναδεχόμενο εκπονούν εξειδικευμένο πλάνο για τη μετάβαση στην ενηλικίωση, μελετώντας και αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα σχέδια φροντίδας και τις υπηρεσίες που παρέχονται στα άτομα με αναπηρία. Η αναθεώρηση του ΑΣΟΑ προς τον σκοπό αυτό θα πρέπει να έχει προβλεφθεί και ολοκληρωθεί εγκαίρως, ώστε ο επαγγελματίας ανάδοχος, σε συνεργασία με τον φορέα εποπτείας, να διαθέτει επαρκή χρόνο για την προετοιμασία του αναδεχόμενου για την προτεινόμενη μετάβαση.
Άρθρο 6 Αυξημένη εποπτεία και υποστήριξη της επαγγελματικής αναδοχής
1.
Ο αρμόδιος φορέας για την εποπτεία της επαγγελματικής αναδοχής, πέραν των όσων ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4538/2018, υποχρεούται να παρακολουθεί και να υποστηρίζει την αναδοχή, να παρακολουθεί το ΑΣΟΑ, να αποτυπώνει προτάσεις και ενέργειες βελτίωσης με γνώμονα την αποφυγή ή αντιμετώπιση δυσκολιών στο πλαίσιο της αναδοχής και ειδικότερα:
α) Να οργανώσει τουλάχιστον μία (1) επίσκεψη του αρμοδίου οργάνου του στην ανάδοχη οικογένεια εντός της πρώτης εβδομάδας από την τοποθέτηση του ανηλίκου σε αυτήν, για να διαπιστώσει τις συνθήκες διαβίωσης, τυχόν αλλαγές στις οικιακές συνθήκες, τη σύνθεση και τις σχέσεις των μελών της ανάδοχης οικογένειας, καθώς και τυχόν ανάγκες πρόσθετης υποστήριξης της αναδοχής,
β) να οργανώνει επισκέψεις του αρμοδίου οργάνου του στην ανάδοχη οικογένεια, τουλάχιστον δύο (2) φορές τον μήνα για το πρώτο δίμηνο, για τον ίδιο σκοπό που ανωτέρω υπό Α ορίζεται, και εκτάκτως όποτε το κρίνει σκόπιμο, εν συνεχεία δε τουλάχιστον μία (1) φορά τον μήνα,
γ) να οργανώσει επίσκεψη όταν έχει διατυπωθεί δικαιολογημένο κατά την κρίση του κοινωνικού λειτουργού αίτημα από τον ανήλικο και αμελλητί σε περιπτώσεις που γνωστοποιηθεί παράπονο από τον ίδιο τον ανήλικο ή τρίτον σχετικά με το επίπεδο φροντίδας που λαμβάνει ο αναδεχόμενος, καθώς και εάν περιέλθει εις γνώση του οποιαδήποτε πρόθεση απομάκρυνσης του ανηλίκου από την αναδοχή,
δ) Να καταγράφει σε κάθε επίσκεψη και να αναφέρει τουλάχιστον τα ακόλουθα: τους παρόντες κατά την επίσκεψη, εάν ο αναδεχόμενος εθεάθη και εάν όχι για ποιους λόγους, εάν εθεάθη μόνος του, η άποψή του, τις παρατηρήσεις που γίνονται από τον ίδιο τον ανήλικο ή τους αναδόχους, θέματα ανησυχίας ή άλλη δυσκολία, διαπιστώσεις και κρίσεις σχετικά με την ευημερία του αναδεχόμενου και την επιτυχία της τοποθέτησης,
ε) Να διερευνά σε συνεργασία με τον επαγγελματία ανάδοχο επιπλέον πεδία εκπαίδευσης, εστιασμένα στις συγκεκριμένες ανάγκες φροντίδας του αναδεχόμενου,
στ) Να αξιολογεί και να επανεξετάζει τυχόν ζητήματα υγείας και ασφάλειας εντός της ανάδοχης οικογένειας,
ζ ) Να αξιολογεί εάν το συγκεκριμένο πλαίσιο της αναδοχής εξυπηρετεί στην επίτευξη των στόχων του ΑΣΟΑ, και ιδιαίτερα στο εάν η τοποθέτηση ανταποκρίνεται στις ιατρικές, εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανάγκες του αναδεχόμενου,
η) Να αξιολογεί και να αναθεωρεί τακτικά εάν η τοποθέτηση του ανηλίκου στη συγκεκριμένη ανάδοχη οικογένεια υπηρετεί το βέλτιστο συμφέρον του,
θ) Να συνεργάζεται με τις κατά τόπους κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων, το σχολείο του ανηλίκου και άλλους φορείς που ενδεχομένως έχουν εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία αναφορικά με τις ανάγκες του και να διερευνά την πρόοδο που ενδεχομένως σημειώνει η βιολογική οικογένεια ως προς την ικανότητα άσκησης της γονικής μέριμνας.
2.
Οι επισκέψεις καθορίζονται ανάλογα με τις περιστάσεις και τις ανάγκες που προκύπτουν σε κάθε αναδοχή και μπορεί να γίνονται και χωρίς προειδοποίηση του επαγγελματία αναδόχου.
3.
Σε περιπτώσεις που ο αναδεχόμενος δεν είναι σε θέση να εκφράσει τις απόψεις του προφορικά, ο κοινωνικός λειτουργός επικεντρώνεται στην προσεκτική παρατήρηση του πλαισίου της αναδοχής, αναζητά δεδομένα και στοιχεία από άλλα περιβάλλοντα του αναδεχόμενου, όπως αυτό του σχολείου, και αντλεί περαιτέρω πληροφορίες από άλλους επαγγελματίες που σχετίζονται με τον ανήλικο. Σε περίπτωση που ο τελευταίος είναι κωφός ή βαρήκοος και γνωρίζει νοηματική γλώσσα, ο κοινωνικός λειτουργός επικοινωνεί μαζί του μέσω διερμηνέα νοηματικής γλώσσας. Σε περίπτωση που ο αναδεχόμενος είναι άτομο με αυτισμό ή/και νοητική αναπηρία χωρίς επαρκή λεκτική επικοινωνία, ο κοινωνικός λειτουργός χρησιμοποιεί δόκιμους εναλλακτικούς τρόπους.
Άρθρο 7 Άρση - Λήξη της επαγγελματικής αναδοχής
1.
Η επαγγελματική αναδοχή λήγει α) με αίτηση του αρμόδιου για την εποπτεία της αναδοχής φορέα στο δικαστήριο ή του αρμόδιου εισαγγελέα όταν, είτε εξ ιδίας γνώσεως είτε ύστερα από αναφορά του ανηλίκου, διαπιστώνεται ότι η αναδοχή δεν εξυπηρετεί πλέον το καλύτερο συμφέρον του ανηλίκου σε αναδοχή, β) με την ανάκλησή της από τον φορέα εποπτείας, εάν διαπιστωθεί συστηματική παραβίαση των όρων της σύμβασης ή ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο αναδοχής έχει πάψει να εξυπηρετεί το βέλτιστο συμφέρον του ανηλίκου, γ) με αίτημα του επαγγελματία αναδόχου, εάν αδυνατεί να συνεχίσει να παρέχει την προβλεπόμενη φροντίδα στον ανήλικο, κατά τα συμφωνηθέντα, κατόπιν ενημέρωσης του φορέα εποπτείας τουλάχιστον δύο (2) μήνες πριν από τη λήξη, δ) με την επιστροφή του ανηλίκου στη βιολογική του οικογένεια ή την τέλεση γάμου, ε) λόγω θανάτου ενός εκ των δύο (2) μερών ή αιφνιδίου κωλύματος του επαγγελματία αναδόχου, στ) λόγω απομάκρυνσης του αναδεχόμενου από το περιβάλλον της ανάδοχης οικογένειας.
2.
Ο φορέας εποπτείας καταχωρεί αμελλητί στην καρτέλα του επαγγελματία αναδόχου που τηρείται στην ηλεκτρονική εφαρμογή της διαδικτυακής πύλης «www.anynet.gr», την ακριβή ημερομηνία λήξης της επαγγελματικής αναδοχής και ενημερώνει εγγράφως τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. και τον e-ΕΦΚΑ εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών.
Άρθρο 8 Αμοιβή του επαγγελματία αναδόχου
1.
Για την κάλυψη της μηνιαίας αμοιβής και της πλήρους ασφαλιστικής κάλυψης του επαγγελματία αναδόχου, ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) καταβάλλει στον επαγγελματία ανάδοχο συνολικά το ποσό των χιλίων πεντακοσίων εξήντα ένα ευρώ και έντεκα λεπτών (1.561,11 €).
2.
Ο επαγγελματίας ανάδοχος επιτελεί κοινωνικό έργο και απαλλάσσεται από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και στοιχείων της συγκεκριμένης δραστηριότητας και από τη δημιουργία Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Στις αρχές κάθε μήνα ενημερώνεται από την ηλεκτρονική εφαρμογή της διαδικτυακής πύλης «www.anynet.gr» για το ποσό που αντιστοιχεί στην αμοιβή του προηγούμενου μήνα. Στη συνέχεια, προβαίνει στην έκδοση τιμολογίου παροχής υπηρεσιών ή απόδειξης παροχής υπηρεσιών. Για τον υπολογισμό του ποσού ισχύει η περ. θ) της παρ. 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000, Α’ 248). Το τιμολόγιο ή η απόδειξη αναρτώνται στην ηλεκτρονική εφαρμογή «www.anynet.gr» το πρώτο δεκαήμερο του τρέχοντα μήνα.
3.
Διαπιστευμένοι χρήστες της ηλεκτρονικής εφαρμογής της διαδικτυακής πύλης «www.anynet.gr» του Τμήματος Χορήγησης Παροχών Κοινωνικής Στήριξης Οικογενειών της Διεύθυνσης Οικογενειακών Επιδομάτων του Ο.Π.Ε.Κ.Α. αφού προηγουμένως προβούν σε επαλήθευση/ επιβεβαίωση της ταυτότητάς τους με την χρήση των «Κωδικών Δημόσιας Διοίκησης», σύμφωνα με την υπό στοιχεία 29810 ΕΞ 2020 υπουργική απόφαση, επαληθεύουν τις προϋποθέσεις καταβολής της αμοιβής, ελέγχουν την ορθότητα τιμολόγησής της και οριστικοποιούν το αρχείο δικαιούχων εκάστου μήνα το οποίο περιλαμβάνει, κατ’ ελάχιστο: τα στοιχεία ταυτοποίησης των επαγγελματιών αναδόχων (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, ΑΜΚΑ, ΑΦΜ), την μικτή αμοιβή του αναδόχου, τον φόρο που παρακρατείται, το πληρωτέο ποσό και τα στοιχεία ενεργού λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ), δικαιούχος ή συνδικαιούχος του οποίου είναι ο επαγγελματίας ανάδοχος. Στη συνέχεια δημιουργείται συγκεντρωτική κατάσταση η οποία υπογράφεται από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Οικογενειακών Επιδομάτων και διαβιβάζεται στην διαβιβάζεται στη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών.
4.
Η Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών μεριμνά για την ενταλματοποίηση και την πληρωμή της σχετικής δαπάνης σύμφωνα με τις σχετικές κείμενες διατάξεις. Η ψηφιακή πλατφόρμα διαλειτουργεί όταν απαιτείται, με τους αρμόδιους φορείς του Δημοσίου μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, προκειμένου να ελεγχθεί η φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα του επαγγελματία αναδόχου και σε περίπτωση αδυναμίας λήψης της πληροφορίας, ή ρύθμισης οφειλών ή μη ύπαρξης των απαραίτητων δικαιολογητικών, ενημερώνεται άμεσα ο επαγγελματίας ανάδοχος από την εφαρμογή για την έκδοσή τους και την ανάρτησή τους στην εφαρμογή αμελλητί.
Διαπιστευμένοι χρήστες της ηλεκτρονικής εφαρμογής της διαδικτυακής πύλης «www.anynet.gr» της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Ο.Π.Ε.Κ.Α., προβαίνουν, στην καταχώρηση τυχόν ποσών που παρακρατούνται λόγω οφειλών που προκύπτουν από την φορολογική ή την ασφαλιστική ενημερότητα που αναρτά ο ανάδοχος. Στη συνέχεια οριστικοποιείται από την εφαρμογή το τελικό αρχείο πληρωμών το οποίο διαβιβάζεται στη ΔΙΑΣ Α.Ε. με μέριμνα της αρμόδιας υπηρεσίας μηχανογράφησης.
Η αμοιβή καταβάλλεται μέσω της ΔΙΑΣ Α.Ε. με πίστωση ενεργού ΙΒΑΝ στον οποίο ο επαγγελματίας ανάδοχος είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος και τηρείται σε οποιοδήποτε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον ν. 4537/2018.
5.
Σε περίπτωση που προκύψει ανάγκη επιστροφής μέρους ή του συνόλου αμοιβής για οποιονδήποτε λόγο,
ο επαγγελματίας ανάδοχος οφείλει, μετά από ειδοποίηση που θα λάβει από την ηλεκτρονική εφαρμογή, να εκδώσει σχετικό πιστωτικό παραστατικό και να το αναρτήσει στην ηλεκτρονική εφαρμογή.
6.
Η αμοιβή που λαμβάνει ο επαγγελματίας ανάδοχος δεν αποκλείει τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης αναδοχής που προβλέπεται στην υπό στοιχεία Γ.Π.Δ11 οικ. 31720/2021 (Β’ 2220) κοινή υπουργική απόφαση.
7.
Η αμοιβή καταβάλλεται μηνιαίως για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η επαγγελματική αναδοχή. Η επαγγελματική αναδοχή λογίζεται ότι άρχεται την ημέρα που ορίζεται στη σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 4.
8.
Δικαιούχος της αμοιβής είναι ο επαγγελματίας ανάδοχος γονέας που πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Έχει εγγραφεί στα μητρώα επαγγελματιών αναδόχων γονέων του άρθρου 1,
β) έχει τοποθετηθεί σε αυτόν ανήλικος και έχει συναφθεί η σύμβαση της παρ. 3 του άρθρου 4,
γ) η επαγγελματική αναδοχή που έχει οριστεί, έχει καταχωριστεί στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων.
9.
Όταν το δικαίωμα για τη λήψη της αμοιβής αναγνωρίζεται για χρονικό διάστημα μικρότερο του πλήρους ημερολογιακού μήνα, το ποσό υπολογίζεται με βάση τις ημέρες που αναγνωρίζεται το δικαίωμα.
10.
Η καταβολή της αμοιβής διακόπτεται από την ημερομηνία λήξης της αναδοχής, η οποία βεβαιώνεται εγγράφως από τον φορέα εποπτείας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 7. Η ενηλικίωση του αναδεχόμενου δεν αποτελεί λόγο διακοπής της καταβολής της αμοιβής.
11.
Αν από την άρση - λήξη της επαγγελματικής αναδοχής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας, προκύπτει η εκ μέρους του Ο.Π.Ε.Κ.Α. καταβολή της αμοιβής χωρίς νόμιμη αιτία, για τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, εφαρμόζεται το άρθρο 45 του ν. 4520/2018. Εξαιρείται η περίπτωση του συμψηφισμού ο οποίος πραγματοποιείται σε μηνιαίες δόσεις το ύψος καθεμιάς από τις οποίες δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα έκτο (1/4) του μικτού μηνιαίου ποσού της αμοιβής ή εφάπαξ στην περίπτωση αναδρομικά χορηγούμενων αμοιβών. Αν το δικαιούμενο μικτό μηνιαίο ποσό της αμοιβής είναι μικρότερο των πενήντα (50) ευρώ, παρακρατείται πλήρως μέχρι την εξόφληση της οφειλής.
Άρθρο 9 Κοινωνική ασφάλιση του επαγγελματία αναδόχου
1.
Ο επαγγελματίας ανάδοχος υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), ως μη-μισθωτός, σύμφωνα με τις διατάξεις του πρώην Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (π. ΟΑΕΕ).
2.
Η ασφάλιση εκκινεί την πρώτη ημέρα του μήνα έναρξης της αναδοχής, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 4 του άρθρου 4 και παύει την τελευταία ημέρα του μήνα της λήξης της αναδοχής, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 7. Για κάθε μήνα υποχρεωτικής υπαγωγής καταβάλλονται από τον επαγγελματία ανάδοχο εισφορές μη-μισθωτού, σύμφωνα με τα άρθρα 39 και 41 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), καθώς και τυχόν συνεισπραττόμενα.
3.
Η διαδικασία εγγραφής και διαγραφής στον e-ΕΦΚΑ, προς έναρξη και λήξη της ασφαλιστικής σχέσης του επαγγελματία αναδόχου, διενεργείται φυσικά, ή ηλεκτρονικά εφόσον αυτό είναι εφικτό, στην αρμόδια Τοπική Διεύθυνση με μέριμνα του επαγγελματία αναδόχου, χωρίς να απαιτείται η έναρξη ή λήξη εργασιών στη Φορολογική Διοίκηση.
Άρθρο 10 Αίτηση - Διαδικασία υποβολής της αίτησης καταβολής αμοιβής
1.
Ο επαγγελματίας ανάδοχος υποβάλλει στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Διαχείριση Αιτήσεων Αμοιβής Επαγγελματία Αναδόχου» της Διαδικτυακής Πύλης «www.anynet.gr» του Πληροφοριακού Συστήματος Αναδοχής και Υιοθεσίας, προσβάσιμης μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ), την αίτηση για την καταβολή της αμοιβής. Για την υποβολή της αίτησης, ο αιτών εισέρχεται στην εφαρμογή αφού πρώτα αυθεντικοποιηθεί με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών - διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ( TAXISnet). Απαραίτητη προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης για την καταβολή της αμοιβής είναι η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της.
2.
Τα δηλούμενα από τον αιτούντα στοιχεία στην ηλεκτρονική εφαρμογή «Διαχείριση Αιτήσεων Αμοιβής Επαγγελματία Αναδόχου» διασταυρώνονται με τα δεδομένα της αναδοχής που τηρούνται στο Πληροφοριακό Σύστημα Αναδοχής και Υιοθεσίας, σύμφωνα, κατά περίπτωση, με την περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 6 (έννομη υποχρέωση) και την περ. ε’ (δημόσιο συμφέρον) και το στοιχείο η’ της παρ. 2 του άρθρου 9 (διαχείριση κοινωνικών συστημάτων και υπηρεσιών) του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (L- 119), σε συνδυασμό με το άρθρο 5 του ν. 4624/2019 (Α’ 137), προκειμένου να επιβεβαιωθούν οι προϋποθέσεις χορήγησης της αμοιβής σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 8 του άρθρου 8 της παρούσας.
3.
Η αίτηση περιλαμβάνει πεδία, τα οποία συμπληρώνονται αυτόματα από το Πληροφοριακό Σύστημα Αναδοχής και Υιοθεσίας καθώς και πεδία που συμπληρώνονται από τον επαγγελματία ανάδοχο.
α) Τα στοιχεία των προσυμπληρωμένων πεδίων, τα οποία αντλούνται μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, ιδίως από Φορολογικό Μητρώο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και το Εθνικό Μητρώο ΑΜΚΑ - ΕΜΑΕΣ είναι
τα κάτωθι: α) το ονοματεπώνυμο, η ημερομηνία γέννησης, ο ΑΜΚΑ και ο ΑΦΜ του επαγγελματία αναδόχου, β) το ονοματεπώνυμο, η ημερομηνία γέννησης και ο ΑΜΚΑ του αναδεχόμενου ατόμου, γ) ο αριθμός μητρώου επαγγελματία αναδόχου, δ) ο αριθμός και η ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης, ε) ο αριθμός μητρώου της καταχωρημένης στο Εθνικό Μητρώο Εγκεκριμένων Αναδοχών Ανηλίκων επαγγελματικής αναδοχής, στ) τα στοιχεία του φορέα εποπτείας της αναδοχής και τα στοιχεία επικοινωνίας του κοινωνικού λειτουργού που εποπτεύει την επαγγελματική αναδοχή,
β) Τα πεδία προς συμπλήρωση είναι: α) η διεύθυνση κατοικίας, ο αριθμός κινητού τηλεφώνου επικοινωνίας και η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του επαγγελματία αναδόχου, β) ο λογαριασμός πληρωμών (ΙΒΑΝ) που τηρείται από οποιοδήποτε Πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών που λειτουργεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4537/2018, δικαιούχος ή συνδικαιούχος του οποίου είναι ο ίδιος ο επαγγελματίας ανάδοχος.
Άρθρο 11 Χρηματοδότηση και Μεταβίβαση πιστώσεων
1.
Η χρηματοδότηση για την καταβολή της αμοιβής των επαγγελματιών αναδόχων μπορεί να προέρχεται από εθνικούς ή ενωσιακούς πόρους.
2.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων μεταβιβάζει ετησίως τις σχετικές πιστώσεις προς τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. για τους σκοπούς της παρ. 1 του άρθρου 8.
Άρθρο 12 Επαγγελματική Αναδοχή Βραχείας Διάρκειας
1.
Κατ’ εξαίρεση και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 1532 του Αστικού Κώδικα, μπορεί να τοποθετείται σε επαγγελματία ανάδοχο με εισαγγελική διάταξη και ανήλικος ανεξαρτήτως αναπηρίας.
2.
Εφόσον ο αναδεχόμενος πληροί τις προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 4, αμέσως μετά την τοποθέτησή του συμπληρώνεται αμελλητί το ΑΣΟΑ, σύμφωνα με το άρθρο 5.
3.
Κατά τα λοιπά, για την επαγγελματική αναδοχή βραχείας διαρκείας εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρούσας.
Άρθρο 13 Διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων
Το Πληροφοριακό Σύστημα στο οποίο καταχωρίζονται τα δεδομένα ακολουθεί κανόνες και πρότυπα για τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα με άλλα πληροφοριακά συστήματα του Δημοσίου μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σύμφωνα με το άρθρο 84 του ν. 4727/2020 (Α’ 184) και το άρθρο 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134). Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που συλλέγονται στα πληροφοριακά συστήματα χρησιμοποιούνται αποκλειστικώς για τους σκοπούς της υλοποίησης και της εφαρμογής του θεσμού της επαγγελματικής αναδοχής.
Άρθρο 14 Μεταβατικές διατάξεις
Ανάδοχοι γονείς, στους οποίους έχει ήδη τοποθετηθεί ανήλικος με πιστοποιημένο ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% ή ψυχική πάθηση, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής ή και αναπτυξιακής αναπηρίας, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 50%, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4, μπορούν να γίνουν επαγγελματίες ανάδοχοι, εφόσον παρακολουθήσουν τα εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα του άρθρου 3 και λάβουν τη σχετική βεβαίωση. Προκειμένου να εκκινήσει η διαδικασία εγγραφής στα αντίστοιχα Μητρώα και να συμπληρωθεί το ΑΣΟΑ, σύμφωνα με το άρθρο 5, απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης στον φορέα εποπτείας της αναδοχής.
Στην περίπτωση αυτή, εφαρμόζονται αναλογικά οι παρ. 2, 4 και 5 του άρθρου 2, οι παρ. 3, 4 και 5 του άρθρου 4, και τα άρθρα 5 έως 11.
Άρθρο 15 Έναρξη ισχύος Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από την δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2023
Οι Υπουργοί
Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ ΔΟΜΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ
Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Επικρατείας
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ
