Υπόμνημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών προς τον Πρωθυπουργό της Χώρας κο Κυριάκο Μητσοτάκη ενόψει της 3ης του Δεκέμβρη, Παγκόσμιας Ημέρας Ατόμων με Αναπηρία – Μέρος 2ο
Θέματα Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών:
1) Απαλλαγή των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω από τον ΕΝΦΙΑ για την πρώτη κατοικία.
2) Προστασία από πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας που ανήκει σε τυφλό με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, εφόσον αυτή ιδιοκατοικείται ή της μοναδικής κατοικίας η οποία ανήκει κατά ψιλή κυριότητα, επικαρπία ή πλήρη κυριότητα σε άτομο της ως άνω κατηγορίας.
3) Επαναφορά των κύριων και επικουρικών συντάξεων των τυφλών συνταξιούχων ιδιωτικού και δημοσίου τομέα στα προ περικοπών επίπεδα, καθώς και των δώρων εορτών και του επιδόματος θερινών διακοπών, και εξαίρεση από τις περικοπές του Ν.4111/13 και των τυφλών συνταξιούχων του ευρύτερου δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, ώστε να εξισωθούν με τους συναδέλφους τους του Δημοσίου, οι οποίοι έχουν ήδη εξαιρεθεί, καθώς και με τους παραπληγικούς με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η διάκριση αυτή κατά των τυφλών συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα και μόνο από τις εξαιρέσεις των περικοπών των συντάξεων του προειρηθέντος νόμου επιβάλλεται να αρθεί για λόγους ισονομίας και ισοπολιτείας, καθώς προσκρούει στις αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας, και αποτελεί κατάφωρη αδικία για 500 περίπου τυφλούς συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα, 290 περίπου του πρώην ΙΚΑ και γύρω στους 220 από τις ΔΕΚΟ και τις Τράπεζες, δεδομένου ότι και το ΣτΕ έκρινε ως αντισυνταγματικές τις μειώσεις στις συντάξεις με τα δύο πρώτα Μνημόνια.
4) Επαναφορά των μισθών, καθώς και των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας, των 120 περίπου εναπομεινάντων εργαζομένων τυφλών στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, στα επίπεδα του Δεκεμβρίου του 2009, όπως και έχει αναγνωριστεί στους ένστολους και άλλες κατηγορίες ή επικουρικά, μέχρις ότου η οικονομία της χώρας επιτρέψει την ολική της αποκατάσταση, χορήγηση επιδόματος ειδικών συνθηκών διαβίωσης ποσού ύψους 25% επί των πάσης φύσεως μεικτών αποδοχών τους, το οποίο και να συνυπολογίζεται στο συντάξιμο μέρος του μισθού ή μηνιαίου επιδόματος οδοιπορικών, αίτημα επίσης δικαιολογημένο και σύμφωνο με τις καθημερινές ανάγκες μετακίνησης, οι οποίες είναι ιδιαιτέρως επιβαρυμένες για τους τυφλούς εργαζόμενους. Προς αποφυγή αδικιών απέναντι στους συναδέλφους εργαζομένους, σημειώνουμε ότι η χορήγηση του ως άνω επιδόματος θα αφορά τυφλούς εργαζόμενους με οποιαδήποτε σχέση εργασίας κι αν έχουν προσληφθεί και ανεξαρτήτως του τρόπου πρόσληψης, πχ με τον Ν.2643/1998 ή μέσω Α.Σ.Ε.Π. ή με διορισμό μέσω κατάρτισης ειδικών πινάκων για ωρομίσθιους και αναπληρωτές ή με απλή πρόσληψη από ιδιώτη κ.λπ. Τα παραδείγματα είναι ενδεικτικά και αποσκοπούν στο να προλάβουν τυχόν εξαιρέσεις τυφλών εργαζομένων από το μέτρο. Επισημαίνουμε ότι το κόστος για τη χορήγηση του σχετικού επιδόματος στους εργαζόμενους τυφλούς δεν υπερβαίνει, όπως αποδεικνύεται, τις 250.000 ευρώ το χρόνο.
5) Αύξηση του ακατάσχετου ποσού σε λογαριασμό μισθού ή σύνταξης τυφλού με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω στο ύψος των 3.000 ευρώ, λόγω αυξημένων αναγκών εξ αιτίας της αναπηρίας.
6) Θέσπιση φοροαπαλλαγής στο εισόδημα των ελάχιστων τυφλών ελεύθερων επαγγελματιών έως του ποσού των 30.000 ευρώ, οι οποίοι κάτω από εξαιρετικά αντίξοες και ανταγωνιστικές συνθήκες προσπαθούν να ανοίξουν νέους επαγγελματικούς ορίζοντες, καθώς και των εισοδημάτων προερχόμενων από άλλες πηγές για τυφλούς που είναι άνεργοι. Περαιτέρω δε, για τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση που έχουν εισοδήματα από ενοίκια και έχουν ως μοναδικό επιπλέον έσοδο το προνοιακό επίδομα, να απαλλάσσονται από το φόρο ενοικίου.
7) Επαναφορά της διάταξης του Ν.3865/2010 άρθρο 6 περ. ββ που αφορά τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης εργαζομένων του δημοσίου που είναι σύζυγοι ατόμων με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και τα οποία είναι ανίκανα για εργασία.
8) Εξαίρεση των τυφλών εργαζομένων ή συνταξιούχων του δημοσίου τομέα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω από τις προβλεπόμενες περικοπές κατά τη χορήγηση του ΕΦΑΠΑΞ.
9) Ουσιαστική εφαρμογή της εγκυκλίου Ε. 043/15-02-2021 που αφορά την εφαρμογή από τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΚΕΠΑ κλπ) της διάταξης του άρθρου 74 του Ν.4764/2020 για την απόκτηση αφορολόγητου αυτοκινήτου από τυφλό ή με μειωμένη όραση ατόμου με ποσοστό 80% και άνω, προκειμένου να σταματήσει η απίστευτη ταλαιπωρία που υφίστανται οι συνάδελφοι δικαιούχοι απόκτησης αναπηρικού αυτοκινήτου και απαλλαγής από τα τέλη κυκλοφορίας. Περαιτέρω, επιβάλλεται να δοθεί εντολή προς τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας να κάνουν αποδεκτές τις παλαιές γνωματεύσεις ΚΕΠΑ (πριν από το 2013) των τυφλών δικαιούχων των ανωτέρω παροχών (απαλλαγή από το Τέλος Ταξινόμησης και τα Τέλη Κυκλοφορίας) οι οποίοι αιτούνται αντιστοίχιση της γνωμάτευσης τους με την υπ’ αριθμ. πρωτ. Δ18Α5038263 (ΦΕΚ 2710/Τ.Β’ /24-10-2013) Κ.Υ.Α. και να μην τους παραπέμπουν σε εκ νέου εξέταση από επιτροπή ΚΕΠΑ.
10) Προσθήκη στα παραρτήματα III και IV του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1186/2009 του Συμβουλίου της 16ης Νοεμβρίου 2009 για τη θέσπιση του κοινοτικού καθεστώτος τελωνειακών ατελειών νέων ειδών για τυφλούς σειράς προϊόντων τα οποία δεν αναφέρονται ούτε ονομαστικά ούτε περιγραφικά και τα οποία προορίζονται για χρήση αποκλειστικά από τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, όπως DAISY players (μηχάνημα που χρησιμοποιείται για την ακρόαση ακουστικών βιβλίων -audiobooks- από τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση, για ανάγνωση λογοτεχνικών έργων αλλά και συγγραμμάτων, καθώς και για μελέτη, δεδομένου ότι διαθέτει πολλές δυνατότητες, όπως η κράτηση σημειώσεων, η πλοήγηση σε κεφάλαια, σελίδες, παραγράφους, λέξεις κλπ.) και μεγεθυντές οθόνης κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης (CCTV). Επίσης, μιας σειράς προϊόντων που αφορούν την υγεία ή την καθημερινή ζωή, τα οποία είναι ομιλούντα, κατά κανόνα χρησιμοποιούνται από τυφλούς και άτομα τρίτης ηλικίας, αν και δεν έχουν κατασκευαστεί αποκλειστικά για τα άτομα αυτά, όπως ομιλούντα θερμόμετρα, ομιλούντα πιεσόμετρα, ομιλούντες μετρητές σακχάρου, ομιλούντα οξύμετρα, ρολόγια χειρός με ομιλία, ρολόγια επιτραπέζια με ομιλία, ομιλούσες ζυγαριές σωματικού βάρους και κουζίνας, εφόσον τα παραπάνω εισάγονται από τυφλούς ή άτομα με μειωμένη όραση ή από φορείς που εξυπηρετούν τυφλούς. Λογισμικών Η/Υ Braille translators απαραίτητων για την επεξεργασία και μετατροπή κειμένων για τη μεταγραφή κι εκτύπωση στη γραφή Braille, καθώς επίσης και συσκευές για απτική αποτύπωση εικόνων και σχεδιαγραμμάτων (PIAF). Επίσης προτείνουμε στα ως άνω παραρτήματα να προσθέσετε μεγεθυντικούς φακούς για την υποβοήθηση ατόμων με χαμηλή όραση φορητούς ή επιτραπέζιους, γυαλιά για άτομα με μειωμένη όραση, επιτραπέζια παιχνίδια κατασκευασμένα ειδικά ώστε να μπορούν να παίξουν με αυτά τυφλοί, κυβαριθμικό αριθμητικό κιτ (Cubarithm arithmetic kit) που βοηθάει στην εκμάθηση μαθηματικών διατάξεων, γεωμετρικό τάπητα που βοηθάει στην χάραξη και εκμάθηση γεωμετρικών σχημάτων, καθώς και ειδικούς διαβήτες. Γενικώς θεωρούμε ότι επειδή το εύρος, ιδίως των συσκευών παραγωγής ανάγλυφων και εκμάθησης μαθηματικών και γεωμετρίας, ποικίλλει και ανανεώνεται συνεχώς, ενώ είναι εμφανές ότι τα ως άνω είδη προορίζονται για τυφλούς ή με χαμηλή όραση μαθητές, θα πρέπει να ενταχθούν στο μειωμένο Φ.Π.Α. 6% όχι ως είδη ένα προς ένα, αλλά ως κατηγορία ειδών που προορίζονται για συγκεκριμένο σκοπό.
11) Εξαίρεση από τον Φ.Π.Α των προϊόντων που παράγουν τα Παραγωγικά- Προστατευόμενα Εργαστήρια του Φάρου Τυφλών Ελλάδος.
12) Εναρμόνιση του ποσοστού αναπηρίας, ήτοι 80% και άνω, για όλες τις θετικές διακρίσεις που απολαύουν τα άτομα με βαριά αναπηρία (τυφλοί, παραπληγικοί κ.λπ.), όπως η ένταξη στο ασφαλιστικό σύστημα του Ο.Γ.Α. που απαιτεί τυφλότητα 100% προκειμένου να παρέχει ευνοϊκές ρυθμίσεις στα άτομα με βαριά αναπηρία, φοροαπαλλαγές μισθών και συντάξεων, απαλλαγή από εισφορά αλληλεγγύης, αφορολόγητο αυτοκίνητο κ.λπ. Είναι άμεση και επιβεβλημένη ανάγκη, πρωτοστατούντος του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο συμπεριλαμβάνει θέματα κοινωνικής αλληλεγγύης, σε συνεργασία και με το Υπουργείο Οικονομικών, να ψηφιστεί νομοθετική διάταξη η οποία θα ορίζει ότι οποιαδήποτε θετική διάκριση για τους βαριά αναπήρους θα ισχύει σε κάθε περίπτωση που ο δικαιούχος έχει ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καταργούμενης κάθε άλλης διάταξης. Όλη αυτή η πολυνομία δημιουργεί πλείστα γραφειοκρατικά προβλήματα, απαιτεί ο ανάπηρος να εξετάζεται ξανά και ξανά από επιτροπές ΚΕ.Π.Α., προκειμένου να του απονέμεται κατά περίπτωση το απαιτούμενο από το νόμο ποσοστό 80%, 95% ή 100%, ενώ πρόκειται για τον ίδιο ανάπηρο με ένα συγκεκριμένο ποσοστό αναπηρίας, το οποίο τον τοποθετεί αυτόματα σε μια και μόνη κατηγορία, αυτή της βαριάς αναπηρίας.
13) Λήψη πρόνοιας για τους τυφλούς με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, ώστε να λάβουν τον Δεκέμβριο Έκτακτο Κοινωνικό Μέρισμα ύψους 1000 ευρώ.
14) Αυξήσεις στα επιδόματα που δικαιούνται οι τυφλοί με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όπως άλλωστε έχει προτείνει και η Ε.Σ.Α.μεΑ., τουλάχιστον κατά 100 ευρώ από την 01/01/2025, και σύνδεσή τους με την ετήσια αύξηση που λαμβάνουν εργαζόμενοι και συνταξιούχοι με βάση τον πληθωρισμό και την αύξηση του ΑΕΠ.
15) Επαναφορά του άρθρου 18 του Ν.4172/2013 που προέβλεπε μείωση φόρου από ιατρικές δαπάνες για τα άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους, καθώς και διεύρυνση αυτού.
16) Μηδενική συμμετοχή των τυφλών ασφαλισμένων στα συνταγογραφούμενα φάρμακα και στα τεχνικά βοηθήματα, στα ιατροτεχνολογικά βοηθήματα και τις βιταμίνες.
17) Χορήγηση επιδόματος θέρμανσης στους τυφλούς και στα άτομα με μειωμένη όραση χωρίς το συνυπολογισμό του προνοιακού επιδόματος στο εισόδημα και αύξηση 20% του ατομικού ή οικογενειακού ορίου εισοδήματος κατά περίπτωση.
18) Αύξηση της έκπτωσης από τον επιβαλλόμενο φόρο εισοδήματος των τυφλών με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, το οποίο για χρονικό διάστημα πέραν της δεκαετίας πλέον βρίσκεται καθηλωμένο στα 200 ευρώ.
19) Απαλλαγή των τυφλών και των συνοδών τους, από το φόρο αεροδρομίων, ως επαναφορά εν μέρει του μισού εισιτηρίου που απέλαβαν επί δημόσιας Ολυμπιακής Αεροπορίας.
20) Αναγνώριση και ένταξη της ειδικότητας του τυφλού τηλεφωνητή του Δημοσίου και ευρύτερου Δημόσιου τομέα στα ανθυγιεινά επαγγέλματα, όπως ισχύει σε άλλες ειδικότητες.
21) Διπλασιασμό του επιδόματος ενοικίου σε τυφλούς με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς η συρρίκνωση των εισοδημάτων σε συνδυασμό με τα αυξημένα ενοίκια επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την οικονομική κατάσταση των τυφλών.
22) Μεταβίβαση του οικήματος της Λασκαριδείου Στέγης στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών για τη συνέχιση των σκοπών του κληροδοτήματος υπέρ των τυφλών. Με Δελτίο Τύπου της 3ης Νοεμβρίου 2023 που εξέδωσε ο Δήμος Αμαρουσίου πληροφορηθήκαμε με οργή και αγανάκτηση ότι ο Δήμαρχος κύριος Αμπατζόγλου σας έθεσε τα ζητήματα του κληροδοτήματος του «Οίκου Τυφλών», όπως και του κτιρίου του Κέντρου Ελληνικής Κεραμικής, δύο διαφορετικές υποθέσεις που όμως απαιτούν της προσοχής του Υπουργείου, δεδομένου ότι ζητείται από τον Δήμο η διάθεση προς αυτόν και εκμετάλλευσή τους, αφενός για το πρώτο για κοινωνικούς σκοπούς, αφετέρου για το δεύτερο για την απρόσκοπτη συνέχιση της αρχέγονης Μαρουσιώτικης παράδοσης της Κεραμικής Τέχνης. (Επισυνάπτεται το σχετικό Δελτίο Τύπου).Ο Δήμαρχος Αμαρουσίου κύριος Αμπατζόγλου είναι απόλυτα ενημερωμένος εκ μέρους μας εδώ και χρόνια ότι ο «Οίκος Τυφλών», όπως λανθασμένα αναφέρει, ήτοι η Λασκαρίδειος Στέγη, η οποία βρίσκεται επί της οδού Βασιλέως Αλεξάνδρου 14 στο Μαρούσι, σε οικόπεδο τριών περίπου στρεμμάτων στο οποίο βρίσκεται κτίσμα 1.200 τ.μ., ούτε νομικά ούτε ηθικά μπορεί να παραδοθεί στον Δήμο Αμαρουσίου, δεδομένου ότι η βούληση της διαθέτιδος ήταν να στεγάζονται εκεί τυφλές άπορες γυναίκες, και επιδίωξη των φορέων μας είναι μετά την 10ετή «εξαφάνιση» του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος να υπαχθεί στο Κέντρο Εκπαίδευσης κι Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.), με σκοπό τη δημιουργία γηροκομείου για τυφλούς και άτομα με μειωμένη όραση. Κάθε άλλη ενέργεια εκφεύγει της βούλησης της διαθέτιδος και θα αντιταχθούμε σθεναρά σε αυτή με κάθε νόμιμο τρόπο. Προς τούτο, σας επισυνάπτουμε σειρά εγγράφων τα οποία αποδεικνύουν ότι ο Δήμος Αμαρουσίου είναι ενήμερος εδώ και χρόνια για τις απόψεις μας και ενεργεί εν κρυπτώ ενάντια στη θέληση των πραγματικών δικαιούχων του κληροδοτήματος, την οποία εκφράζουν η Ε.Ο.Τ. και ο Π.Σ.Τ. και σας καλούμε να ενεργήσετε δεόντως υπέρ των συμφερόντων των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση.
Ανησυχώντας για το κλείσιμο της Λασκαριδείου Στέγης, την εξαφάνιση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος από το 2013 και την επιχειρούμενη οικειοποίηση του κληροδοτήματος από το Δήμο Αμαρουσίου, επιχειρήσαμε ενημέρωση των Πολιτικών Κομμάτων της Βουλής, προκειμένου αυτά να προβούν στις δέουσες ερωτήσεις στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, ώστε να πληροφορηθούμε από επίσημα χείλη τι μέλλει γενέσθαι με την τύχη της ως άνω Στέγης. Έτσι στην υπ’ αριθμ. 2334/19.12.2023 ερώτηση του βουλευτή ΠΑΣΟΚ -ΚΙΝΑΛ Παύλου Χρηστίδη η Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών έδωσε την υπ’ αριθμ. 191471/28-12-2023 απάντηση.
Ο σκοπός του Ιδρύματος Φίλων των Τυφλών «Ειρήνη Λασκαρίδου» με το ομώνυμο σωματείο ή κατά το κοινώς λεγόμενον «Λασκαρίδειος Στέγη» ήταν διπλός, η εκπαίδευση των τυφλών απόρων κορασίδων και η φιλοξενία τους σε οικοτροφείο.
«Περαιτέρω, δυνάμει του αριθ. 44716/29-10-1963 πωλητηρίου του Υπουργείου Οικονομικών, νομίμως μεταγραφέντος στις 13-11-1963 στο υποθ/κείο Αμαρουσίου τόμος 50 αριθμός 24337, παραχωρήθηκαν σύμφωνα με τις διατάξεις περί εκποιήσεως δημοσίων κτημάτων αμφότερα τα οικόπεδα, δωρεάν, απευθείας και χωρίς δημοπρασία κατά πλήρες δικαίωμα κυριότητας προς τον Σύλλογο Φίλων των Τυφλών «Ειρήνης Λασκαρίδου» υπό τον όρο της ανεγέρσεως επί αυτών κτιρίου για τη στέγαση της Σχολής Εκπαιδεύσεως Τυφλών Απόρων Κορασίδων και Οικοτροφείου, απαγορευμένης της χρήσεως τούτων για άλλο σκοπό ή της εκποιήσεως των.»
Διαβάζοντας την προαναφερθείσα παράγραφο, την οποία αποσπάσαμε από το ανωτέρω απαντητικό έγγραφο, κατανοούμε με σαφήνεια ότι ο κύριος σκοπός της παραχώρησης στο επίμαχο σωματείο ήταν η εκπαίδευση τυφλών απόρων κορασίδων και η φιλοξενία τους.
Όταν το δημόσιο το 1963 παραχώρησε κατά πλήρη κυριότητα τα δύο ακίνητα, τόνιζε ότι αποκλειστικός σκοπός ήταν αυτός που όριζε το καταστατικό του σωματείου και κανένας άλλος. Για τις ανάγκες λοιπόν αυτών των δραστηριοτήτων ανεγέρθη το κατάλληλο κτίριο. Η κρατούσα νομική άποψη που θεσπίζει ο Α.Κ., καθώς και τα καταστατικά των σωματείων, προβλέπει ότι όταν ένα σωματείο διαλύεται, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις στο καταστατικό του, η εναπομείνασα περιουσία δύναται να διατεθεί και μετά την διαδικασία εκκαθάρισης σε φορέα που υλοποιεί τους ίδιους ή παρεμφερείς σκοπούς.
Σας γνωρίζουμε ότι το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) υλοποιεί ακριβώς τους ίδιους σκοπούς δηλαδή εκπαιδευτικούς και φιλοξενία τυφλών. Συνεπώς, αντί το Δημόσιο να επαναφέρει τα ως άνω περιουσιακά στοιχεία και πάλι στην κυριότητά του, έχει τη δυνατότητα, συνεχίζοντας την κοινωνική του πολιτική, να παραχωρήσει στο Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών την περιουσία αυτή, η οποία ήταν προορισμένη για υπηρεσίες σε τυφλούς ή με μειωμένη όραση ενήλικους.
Θέματα Υπουργείου Εσωτερικών: Προτάσεις για την εξυπηρέτηση των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση από τη Δημόσια Διοίκηση, την παροχή φροντίδας στο σπίτι και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής:
1) Ένταξη στις προκηρύξεις του ΑΣΕΠ για άτομα με αναπηρία, θέσεων για τυφλούς τηλεφωνητές, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο αρ.6 του ν.4765/2021. Ειδικότερα, στον πίνακα κατανομής θέσεων της προκήρυξης που δημοσιεύθηκε για την πρόσληψη 1592 ατόμων με αναπηρία, δεν υπάρχει η ειδικότητα των τυφλών τηλεφωνητών. Αναφορικά με την πρόσληψη των τυφλών δικηγόρων, στην παρ.3 του αρ.6 του ν.4765/2021 προβλέπεται ότι οι φορείς του Δημοσίου υποχρεούνται να προσλαμβάνουν έναν δικηγόρο με ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) τουλάχιστον, εφόσον απασχολούν περισσότερους από πέντε (5) δικηγόρους. Ενώ κρίνουμε ως ιδιαίτερα θετική τη διάταξη του αρ.81 του ν.5003/2022, σύμφωνα με την οποία οι φορείς που δεν πληρούν τη συγκεκριμένη ποσόστωση, οφείλουν να προβαίνουν κατά προτεραιότητα στην πρόσληψη δικηγόρων με αναπηρία, ωστόσο, ελάχιστοι φορείς την έχουν μέχρι στιγμής εφαρμόσει. Το ζήτημα της ανεργίας των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση είναι ιδιαίτερα οξυμένο, και επιδεινώνεται συνεχώς, γι’ αυτό και ζητάμε τη σύσταση Διυπουργικής Επιτροπής με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, με σκοπό την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Επιβάλλεται η άμεση και πλήρης αναμόρφωση του Ν.2643/98, ώστε να αναγνωριστούν και να καθιερωθούν νέες σύγχρονες αντιλήψεις για την εργασία των αναπήρων, πρόβλεψη δίκαιων ποσοστώσεων και άνοιγμα νέων προστατευόμενων επαγγελμάτων για τους τυφλούς, δεδομένου ότι το μοναδικό προστατευόμενο επάγγελμα του τηλεφωνητή διαρκώς φθίνει λόγω της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, όπως: α) το επάγγελμα του βοηθού φυσικοθεραπευτή, το οποίο ασκείται από τυφλούς παγκοσμίως με απόλυτη επιτυχία περίπου την τελευταία εκατονταετία, β) το επάγγελμα του γραμματέα απομαγνητοφώνησης πρακτικών αστικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, καθώς και περιφερειακών και δημοτικών συμβουλίων, το οποίο ασκούν ήδη τυφλοί, βεβαίως με τα ανάλογα προσόντα, σε πολλές χώρες, όπως και στον ιδιωτικό τομέα σε υπηρεσίες υγείας στη χώρα μας, με απόλυτη επιτυχία, γ) το επάγγελμα του ξεναγού, δ) το παραϊατρικό επάγγελμα της εξετάστριας/ψηλαφίστριας μαστού, το οποίο ασκείται ήδη από τυφλές γυναίκες με την απαιτούμενη εξειδίκευση σε Ιταλία, Γερμανία κ.λπ., και σύμφωνα με επίσημες έρευνες βοηθά στην ανίχνευση 30% περισσότερων όγκων και κατά 50% μικρότερου μεγέθους από τους γυναικολόγους, ε) ραδιοφωνικών παραγωγών, στ) τυπογράφων Braille, ζ) διαιτολόγων καθώς και η θεσμοθέτηση των προαναφερθέντων επαγγελμάτων για την επαγγελματική αποκατάσταση των πτυχιούχων των Δημόσιων Σχολών Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης για Άτομα με Αναπηρία.
Επιβάλλεται η κατάθεση τροπολογίας βάσει της οποίας θα γίνεται κατ’έτος δημόσια προκήρυξη για θέσεις τηλεφωνητών σε φορείς Δημοσίου και Ο.Τ.Α., αφού θα έχει προηγηθεί εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών εγκύκλιος προς τους φορείς αυτούς για κενές θέσεις τηλεφωνητών μέχρι την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους.
Επιπροσθέτως παρατηρήθηκε σε ορισμένες προκηρύξεις που εκδίδονται από τον ΑΣΕΠ η μη εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας, ως προς την τήρηση των ποσοστώσεων για την απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η προκήρυξη 4Κ/2020 του Υπουργείου Εσωτερικών που αφορούσε την πλήρωση 2.909 θέσεων τακτικού προσωπικού Πανεπιστημιακής, Τεχνολογικής, Δευτεροβάθμιας και Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης σε Δήμους της Χώρας. Ειδικότερα, διαπιστώνεται ευθεία παραβίαση του αρ.25 του Ν.4440/2016, με το οποίο θεσπίζονται ποσοστώσεις μεταξύ άλλων και για τα άτομα με αναπηρία, καθώς και για συγγενείς αυτών, στο Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. Ο ως άνω αποκλεισμός συνιστά αδικαιολόγητη αρνητική διακριτική μεταχείριση και έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα ενός πλέγματος διατάξεων που κατοχυρώνουν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, εκ των οποίων ενδεικτικά αναφέρουμε τις εξής:
α. Την παρ.6 του αρ.21 του Συντάγματος και το αρ.26 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε., διατάξεις με τις οποίες προβλέπεται η λήψη θετικών μέτρων δράσης για τα άτομα με αναπηρία, όπου απαιτείται.
β. Το αρ.27 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, με το οποίο διασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση στο δικαίωμα στην εργασία.
γ. Τον αναθεωρημένο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Επιπλέον δεν προβλέφθηκε η αντίστοιχη ποσόστωση στην προκήρυξη 1Ε/2020 του ΑΣΕΠ, που προβλέπει την πλήρωση 14 θέσεων Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού σε φορείς του Υπουργείου Ανάπτυξης και στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών, ΑΔΑΕ.
Αναμένουμε να μη δημοσιευτεί καμία νέα προκήρυξη ΑΣΕΠ που να περιλαμβάνει την αναίτια εξαίρεση των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση, καθώς και να γίνει τροποποίηση του νόμου, έτσι ώστε η σχετική ποσόστωση να αφορά και προκηρύξεις του ΑΣΕΠ και για Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό.
2) Υποχρεωτική γνώση της γραφής Braille και τεχνικές συνοδείας τυφλού των δημοσίων υπαλλήλων που έρχονται σε επαφή με κοινό, όχι μόνο στα Κ.Ε.Π. αλλά και σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και μοριοδότηση της πιστοποίησης της καλής γνώσης Braille για όσους προσλαμβάνονται από εδώ και πέρα με διαγωνισμό ΑΣΕΠ.
3) Ισότιμη αντιμετώπιση των εργαζομένων τυφλών στο Δημόσιο τομέα:
Στο πλαίσιο των εύλογων προσαρμογών, που η Πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει για την απρόσκοπτη επαγγελματική ένταξη των τυφλών, κρίνουμε αναγκαία την αναλογική εφαρμογή της διάταξης της παρ.4 του άρθρου 5 του ν. 4336/2015, περί δαπανών μετακινούμενων υπαλλήλων εντός και εκτός επικράτειας, που καθορίζει εύλογες προσαρμογές για τη μετακίνηση υπαλλήλων με βαριά κινητική αναπηρία. Πιο συγκεκριμένα, για τους τυφλούς υπαλλήλους πρέπει να προβλεφθεί η κάλυψη εξόδων συνοδού όταν ο τυφλός εργαζόμενος μεταβαίνει εκτός έδρας ή στο εξωτερικό για υπηρεσιακούς λόγους. Άλλωστε, η πρόβλεψη αυτή κατοχυρώνεται από το αρ.2 του ως άνω νόμου για τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και τα μέλη της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας.
4) Διασφάλιση της προσβασιμότητας σε υποδομές, υπηρεσίες, πολιτικές, διαδικασίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τους τυφλούς και τα άτομα με μειωμένη όραση. Επιβάλλεται, με αξιοποίηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και κάθε άλλου πόρου, η αποκατάσταση της προσβασιμότητας για τους τυφλούς και τα άτομα με μειωμένη όραση όλων των κτιριακών υποδομών κοινής χρήσης, των εξωτερικών χώρων κοινής χρήσης, των παιδικών χαρών, παραλιών κ.λπ., καθώς και των ιστοσελίδων και εφαρμογών του Υπουργείου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των εποπτευόμενων φορέων, αλλά και των παρεχόμενων υπηρεσιών (συμβατικών και ηλεκτρονικών). Εξίσου απαραίτητη είναι η διασφάλιση της προσβασιμότητας για τους τυφλούς και τα άτομα με μειωμένη όραση όλων των υφιστάμενων πολιτικών και διαδικασιών της δημόσιας διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίες θα πρέπει να εξεταστούν και προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της Σύμβασης και του Ν.4488/2017, αίροντας κάθε πιθανό εμπόδιο σε βάρος των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση. Εξίσου σημαντική είναι η διασφάλιση της απρόσκοπτης επικοινωνίας των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση με τη δημόσια διοίκηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με πρόβλεψη διάθεσης «ζωντανής βοήθειας» (συνοδοί, αναγνώστες, κ.λπ.) από τις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενους φορείς της δημόσιας διοίκησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης κατά τη συναλλαγή των ως άνω πολιτών με αυτές και την καθιέρωση της διάθεσης πληροφοριών και σε προσβάσιμους μορφότυπους (έντυπα με μεγάλους χαρακτήρες, σε γραφή Braille, ηλεκτρονικά έγγραφα προσβάσιμα σε λογισμικό ανάγνωσης οθόνης για τυφλούς κ.λπ.).
5) Ανάπτυξη των υπηρεσιών για τη φροντίδα στο σπίτι σε επίπεδο Δήμων με σταθερή χρηματοδότηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, με ταυτόχρονη καταγραφή των τυφλών σε κάθε Δήμο, ώστε να υπάρξει μια πρώτη αποτίμηση του πραγματικού αριθμού των τυφλών και ατόμων με μειωμένη όραση, με προοπτική να συμπεριληφθεί η καταγραφή αυτή στη Δημογραφική Απογραφή που πραγματοποιεί η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία ανά δεκαετία.
6) Άμεση έκδοση εγκυκλίου που θα επιβάλλει την υποχρέωση των υπαλλήλων να συμπληρώνουν τις απαιτούμενες αιτήσεις, αναφορές κ.λπ. για λογαριασμό των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση, η οποία να διανεμηθεί σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και τους οργανισμούς και φορείς που υπάγονται στο Υπουργείο Εσωτερικών, ώστε να διευκολυνθεί, χωρίς κανένα οικονομικό κόστος η καθημερινότητα του τυφλού πολίτη, ο οποίος εκτός των λοιπών αντιξοοτήτων, αντιμετωπίζει, εντελώς αναίτια, άκαμπτη και γραφειοκρατική συμπεριφορά εκ μέρους της πλειοψηφίας των δημοσίων υπαλλήλων, μεταξύ των οποίων οφείλουμε να επισημάνουμε ότι υπάρχουν και λαμπρές εξαιρέσεις.
7) Επανερχόμενοι για πολλοστή φορά στο αίτημα των φορέων μας για την επίλυση του κτιριακού προβλήματός τους ζητάμε να μας ενημερώσετε για τη συμπερίληψη ή επικείμενη συμπερίληψη της κάτωθι τροπολογίας:
«Οι ΟΤΑ Α΄ και Β΄ βαθμού δύνανται να συνάπτουν διμερείς συμβάσεις συνεργασίας, για την προστασία και τη στήριξη ατόμων με αναπηρία εντός της χωρικής αρμοδιότητάς τους, με τους εξής συνεργαζόμενους φορείς: α) με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), β) με οργανώσεις ατόμων με αναπηρία ή οικείες οργανώσεις γονέων και κηδεμόνων που αποτελούν μέλη της Ε.Σ.Α.μεΑ., γ) με σωματεία που είναι μέλη των σωματείων μελών της Ε.Σ.Α.μεΑ. Οι συμβάσεις συνεργασίας αφορούν την εκτέλεση έργων ή την παροχή υπηρεσιών ή προμηθειών για τον σκοπό της προστασίας και της στήριξης ατόμων με αναπηρία και για την εξυπηρέτηση σκοπών σχετικά με τη λειτουργία των ανωτέρω οργανώσεων».
