ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
1 Μαρτίου 2024
ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Αρ. Φύλλου 1391
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
1 Απασχόληση εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Αριθμ. Δ.15/Δ’/14831 (1)
Απασχόληση εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.
ΟΙ ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΙ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Έχοντας υπόψη:
1.
Το άρθρο 114 και την παρ. 1 του άρθρου 154 του ν. 5078/2023 «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» (Α’ 211).
2.
Το άρθρο 20 του ν. 4387/2016 «Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας - Μεταρρύθμιση ασφαλιστικού - συνταξιοδοτικού συστήματος - Ρυθμίσεις φορολογίας εισοδήματος και τυχερών παιγνίων και άλλες διατάξεις» (Α’ 85).
3.
Τον ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).
4.
Το άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019.
5.
Το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).
6.
Το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονομικών» (Α’ 181).
7.
Το π.δ. 8/2019 «Οργανισμός Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.)» (Α’ 8).
8.
Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων - Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130).
9.
Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).
10.
Το π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου - Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσωπικού - Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) - Μεταβατικές Διατάξεις» (Α’ 139).
11.
Την υπό στοιχεία 102928ΕΞ2023/10.07.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Οικονομικών, Αθανάσιο Πετραλιά» (Β’ 4441).
12.
Την υπ’ αρ. 65928/13.7.2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Παναγιώτη Τσακλόγλου» (Β’ 4526).
13.
Την υπ’ αρ. 14123/22.2.2024 εισηγητική έκθεση οικονομικών επιπτώσεων.
14.
Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται πρόσθετη ετήσια επιβάρυνση σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού και του προϋπολογισμού του e-ΕΦΚΑ, πέραν εκείνης που είχε προβλεφθεί κατά την ψήφιση του άρθρου 114 του ν. 5078/2023 (Α’ 211), η οποία παρίσταται μειωμένη και ανέρχεται για το τρέχον έτος στο ποσό των ενενήντα οκτώ εκατομμυρίων και τριακοσίων χιλιάδων (98.300.000,00) ευρώ, σύμφωνα με την ως άνω εισήγηση οικονομικών επιπτώσεων. Επιπλέον η επίδραση του μέτρου συνολικά σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ως ουδέτερη, καθώς εξαρτάται και από φορολογικά και μη έσοδα που προκύπτουν από την εφαρμογή του,
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1 Αντικείμενο - Πεδίο Εφαρμογής
Η παρούσα εξειδικεύει τα ζητήματα που αφορούν την ανάληψη υποχρεωτικώς υπακτέας στην ασφάλιση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) απασχόλησης από εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχο του e-ΕΦΚΑ:
α. λόγω γήρατος,
β. λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο),
γ. γήρατος λόγω αναπηρίας του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν,
δ. του τρίτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210) και
ε. από πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης για τις ανωτέρω αιτίες στον e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 2 Καταβολή σύνταξης κατά τη διάρκεια της απασχόλησης - Υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ
1.
Σε περίπτωση ανάληψης υποχρεωτικώς υπακτέας στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ απασχόλησης από τα πρόσωπα του άρθρου 1, ο e-ΕΦΚΑ συνεχίζει να καταβάλλει το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης στον απασχολούμενο συνταξιούχο.
2.
Για την ασφάλιση του απασχολούμενου συνταξιούχου καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση και επιπλέον πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση προσώπων που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης, η υποχρέωση καταβολής πόρου εκκινεί την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
3.
Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση συνταξιούχου γήρατος, πλην των περ. γ και δ του άρθρου 1, που απασχολείται σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, η σύνταξη αναστέλλεται. Η αναστολή παύει με τη συμπλήρωση του εξηκοστού δευτέρου (62ου) έτους της ηλικίας του απασχολούμενου συνταξιούχου ή τη διακοπή της απασχόλησης σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης. Κατά τη διάρκεια της αναστολής δεν καταβάλλεται ο μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 3 Ηλεκτρονική υπηρεσία δήλωσης απασχόλησης
1.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 που είναι ήδη συνταξιούχοι ή υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης οφείλουν μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα ανάληψης της απασχόλησης ή μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης χωρίς διακοπή της απασχόλησης, να εισέλθουν στην ηλεκτρονική υπηρεσία δήλωσης απασχόλησης συνταξιούχων του e-ΕΦΚΑ και να δηλώσουν υπεύθυνα την έναρξη και τα χαρακτηριστικά της απασχόλησής τους.
2.
Η είσοδος πραγματοποιείται κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των κωδικών-διαπιστευτηρίων της
Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet) ή με έναν από τους υπόλοιπους τρόπους που ορίζονται στο άρθρο 24 του ν. 4727/2020 (Α’ 184).
3.
Στην ηλεκτρονική υπηρεσία δηλώνεται υπεύθυνα: (α) Η ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης ως συνταξιούχος. (β) Ο τύπος της σύνταξης ή η υποβολή αίτησης για
συνταξιοδότηση.
(γ) Η κατηγορία απασχόλησης:
γα. οι μισθωτοί και οι καταβάλλοντες εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 38 και την παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016.
γβ. οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι) - άρθρο 39 του ν. 4387/2016
γγ. οι αγρότες
γδ. οι μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι
γε. οι αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.)
γστ. οι αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
γζ. οι αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΟΓΑ
γη. οι απασχολούμενοι σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης.
γθ. Ειδικές κατηγορίες για τις οποίες δεν υποβάλλεται Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) σε μηνιαία βάση.
γι. Άλλη περίπτωση με βάση τις ανάγκες του Φορέα.
(δ) Η συνδρομή των προϋποθέσεων για εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για τις κάτωθι κατηγορίες προσώπων:
δα. Τα άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’ 137).
δβ. Οι συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
δγ. Οι συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
δδ. Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007.
δε. Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
δστ. Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85).
δζ. Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο).
δη. Απασχολούμενοι σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης με αναστολή σύνταξης, λόγω μη συμπλήρωσης του 62ου έτους της ηλικίας.
Η εξαίρεση από την καταβολή του πόρου εκκινεί την πρώτη ημέρα του μήνα εντός του οποίου συντρέχει και λήγει την τελευταία ημέρα του μήνα λήξης της αιτίας χορήγησής της.
(ε) Η συνδρομή των προϋποθέσεων για εξαίρεση από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ και ειδικότερα:
εα. Οι συνταξιούχοι του π. ΟΓΑ, εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ.
εβ. Οι συνταξιούχοι των ενταγμένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων, πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
εγ. Οι συνταξιούχοι υπέρ των οποίων εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών, οι οποίοι εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής εισφορών σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 55 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) και την παρ. 6 του άρθρου 243 του ν. 4957/2022 (Α’ 141).
4.
Σε περίπτωση μη μισθωτών, ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοτελώς απασχολουμένων, και αγροτών, πριν ή μετά τη δήλωση στην ηλεκτρονική υπηρεσία απαιτείται και η εγγραφή/επανεγγραφή/μεταβολή στο μητρώο μη μισθωτών.
5.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 υποχρεούνται να δηλώσουν στην ηλεκτρονική υπηρεσία τη διακοπή της απασχόλησης ή την παύση ισχύος των προϋποθέσεων εξαίρεσης από την καταβολή εισφορών ή και πόρου. Η δήλωση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα διακοπής ή παύσης ισχύος των προϋποθέσεων.
6.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 που ανέλαβαν υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση οποτεδήποτε και συνεχίζουν να απασχολούνται μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας ή ανέλαβαν υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση από 01.01.2024 και διέκοψαν την απασχόλησή τους μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας, υποχρεούνται εντός τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας να δηλώσουν την απασχόλησή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Άρθρο 4 Δήλωση της απασχόλησης - Χρηματική κύρωση
1.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 υποχρεούνται να δηλώσουν την έναρξη της απασχόλησης στον Φορέα, καθώς και τυχόν συνδρομή ιδιότητας που αποκλείει την επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς ή και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3.
2.
Παράλειψη της δήλωσης για την έναρξη της απασχόλησης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα
(12) μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις. Για τον προσδιορισμό του ποσού λαμβάνεται υπόψη το πληρωτέο ποσό της σύνταξης του μήνα διαπίστωσης της παράβασης.
3.
Η παράλειψη της δήλωσης διαπιστώνεται είτε με διασταύρωση των στοιχείων των ΑΠΔ και του Μητρώου μη-μισθωτών με την ηλεκτρονική πλατφόρμα του άρθρου 3, είτε από επιτόπιους ελέγχους.
4.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράλειψη υποβολής της δήλωσης της παρ. 1 σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 και μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών ή και πόρου για το διάστημα της απασχόλησης, το αρμόδιο όργανο του e-ΕΦΚΑ για τον καταλογισμό των ασφαλιστικών εισφορών καταλογίζει τις ασφαλιστικές εισφορές και το ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, καθώς και τη χρηματική κύρωση της παρ. 2.
5.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράλειψη υποβολής της δήλωσης της παρ. 1 σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3, αλλά προκύπτει ότι έχει υποβληθεί ΑΠΔ στην οποία περιλαμβάνεται ο απασχολούμενος ως συνταξιούχος ή έχει γίνει εγγραφή του απασχολούμενου συνταξιούχου στο μητρώο μη μισθωτών του e-ΕΦΚΑ, ανεξαρτήτως εάν έχει καταβληθεί ο πόρος, ο απασχολούμενος συνταξιούχος ειδοποιείται από τον e- ΕΦΚΑ για την υποχρέωσή του να προβεί στη δήλωση του άρθρου 4 εντός δεκαπέντε (15) εργασίμων ημερών. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης επιβάλλεται η χρηματική κύρωση της παρ. 2 από τα όργανα της παρ. 4.
6.
Το ποσό της οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με παρακράτηση έως ενός τετάρτου (1/4) από την κύρια σύνταξη και με συμψηφισμό σύμφωνα με το άρθρο 46 του ν. 4670/2020 (Α’ 43) από την επικουρική. Άλλως, εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
Άρθρο 5 Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους μισθωτούς και συναφείς κατηγορίες
1.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους απασχολούμενους συνταξιούχους που παρέχουν εργασία, για την οποία καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν. 4387/2016, για τους μισθωτούς μηχανικούς και τους έμμισθους δικηγόρους, καθώς και για όσους αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ.) και εντάσσονται στις ρυθμίσεις της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 ή με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.), καταβάλλονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όπως αυτή ισχύει για κάθε ασφαλιστέα δραστηριότητα.
2.
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, για τους απασχολούμενους συνταξιούχους της παρ. 1 καταχωρίζεται με διακριτό τρόπο κατά το σύστημα λειτουργίας του e-ΕΦΚΑ, στην ΑΠΔ που υποβάλλεται από τον εργοδότη, ή τον αντισυμβαλλόμενο για κάθε μισθολογική περίοδο, καθώς και για τα δώρα εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων και το επίδομα αδείας. Ο πόρος υπολογίζεται επί των ασφαλιστέων αποδοχών, όπως προσδιορίζονται για κάθε κατηγορία ασφαλιστέας απασχόλησης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, και δηλώνονται στην υποβαλλόμενη ΑΠΔ.
3.
Τα πρόσωπα της περ. ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 καταβάλλουν πόρο υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. ύψους δέκα τοις εκατό (10%) επί της καθαρής αξίας του Παραστατικού Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος υπολογίζεται ανά μήνα, μέχρι των ασφαλιστέων αποδοχών της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας της παρ. 1 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 για τους αμειβόμενους με ένα Π.Π.Υ. τον μήνα και μέχρι των ασφαλιστέων αποδοχών της έκτης ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, για τους αμειβόμενους με περισσότερα του ενός Π.Π.Υ. τον μήνα.
4.
Ο πόρος συνεισπράττεται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, ασφαλισμένου και εργοδότη, βαρύνει στο σύνολό του τον απασχολούμενο συνταξιούχο, παρακρατείται από τις αποδοχές του και αποδίδεται στον e-ΕΦΚΑ από τον εργοδότη ή τον αντισυμβαλλόμενο εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών για τις ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, ο πόρος επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις πρόσθετα τέλη και βεβαιώνεται και εισπράττεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές.
5.
Ο πόρος των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, για πρόσωπα που έχουν εξαιρεθεί από την υποβολή ΑΠΔ, υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ασφαλιστέων αποδοχών του έτους (Μισθολογικές περίοδοι Ιανουαρίου έως και Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των Δώρων Εορτών και Επιδόματος Αδείας). Ο e-ΕΦΚΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους υπολογίζει σύμφωνα με τα ανωτέρω τον πόρο. Η εξόφληση της οφειλής γίνεται σε έως δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να υπολείπεται των πενήντα (50) ευρώ. Κάθε μηνιαία δόση παρακρατείται από τη σύνταξη ή τις συντάξεις που λαμβάνει ο απασχολούμενος συνταξιούχος από τον e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 6 Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους μη μισθωτούς και αγρότες
1.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους απασχολούμενους συνταξιούχους που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχολούνται σύμφωνα με το άρθρο 39 του ν. 4387/2016 ή ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α. σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 4387/2016 καταβάλλονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όπως αυτή ισχύει για κάθε ασφαλιστέα δραστηριότητα.
2.
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ των περ. β και γ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 για τους απασχολούμενους συνταξιούχους της παρ. 1 υπολογίζεται επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας των άρθρων 39 και 40 του ν. 4387/2016 για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 97 του ν. 4387/2016 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, που υπάγεται ο ασφαλισμένος για κάθε κλάδο.
3.
Ο πόρος συνεισπράττεται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και καταβάλλεται εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, ο πόρος επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές πρόσθετα τέλη, και βεβαιώνεται και επιδιώκεται η είσπραξή του σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές και δύναται να υπάγεται σε ρύθμιση. Σε περίπτωση μη καταβολής εισφορών ή και πόρου που αντιστοιχούν σε δύο (2) μήνες εφαρμόζεται το άρθρο 9.
4.
Ειδικά για δικηγόρους, τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από την ελάχιστη αμοιβή ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 συμψηφίζονται και με τον οφειλόμενο πόρο.
Άρθρο 7 Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους με εργόσημο
1.
Ειδικά για όσους αμείβονται με εργόσημο του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ο πόρος της περ. στ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ποσών των ονομαστικών τιμών των εργοσήμων που έχουν εξαργυρωθεί εντός του έτους (Μισθολογικές περίοδοι Ιανουαρίου έως και Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους). Ο e-ΕΦΚΑ κατά το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους υπολογίζει σύμφωνα με τα ανωτέρω τον πόρο. Η εξόφληση της οφειλής γίνεται σε έως δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να υπολείπεται των πενήντα (50) ευρώ. Κάθε μηνιαία δόση παρακρατείται από τις συντάξεις που λαμβάνει ο απασχολούμενος συνταξιούχος από τον e-ΕΦΚΑ.
2.
Ειδικά για τους εργάτες γης που αμείβονται με εργόσημο του πρώην ΟΓΑ, ο πόρος της περ. ζ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ποσών των εργοσήμων (αμοιβή εργαζομένου) που έχουν εξαργυρωθεί εντός του έτους. Ο e-ΕΦΚΑ κατά τη διενέργεια της προβλεπόμενης από το άρθρο 22 του ν. 3863/2010 εκκαθάρισης, προσδιορίζει το ύψος των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών και το ύψος του οφειλόμενου πόρου. Σε περίπτωση που από την εκκαθάριση προκύπτει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για τον συνταξιούχο, στις προς εξόφληση μηνιαίες δόσεις βάσει της περ. ε της παρ. 9 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010 συνυπολογίζεται το οφειλόμενο από τον πόρο ποσό. Σε περίπτωση που προκύπτει ποσό προς επιστροφή, αυτό συμψηφίζεται με τον οφειλόμενο πόρο. Σε περίπτωση μη εξόφλησης κατά την ανωτέρω διαδικασία ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 9.
Άρθρο 8 Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης
1.
Σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης, ο πόρος υπολογίζεται αυτοτελώς για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση.
2.
Σε περίπτωση πολλαπλής απασχόληση μισθωτού, ο πόρος υπολογίζεται αυτοτελώς για κάθε μισθωτή απασχόληση.
3.
Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης μισθωτής και μη μισθωτής απασχόλησης, ο καθορισμός του ποσού του οφειλόμενου πόρου για τη μη μισθωτή απασχόληση γίνεται κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης. Ο πόρος για τη μη μισθωτή απασχόληση προσδιορίζεται αυτοτελώς με βάση την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία υπάγεται ο ασφαλισμένος και εξοφλείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό στοιχεία Δ15/Ε’/710706/423/17.03.2021 (Β’ 1087) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
4.
Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης πολλαπλής μη μισθωτής απασχόλησης ο πόρος υπολογίζεται σε μηνιαία βάση επί της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται ο απασχολούμενος συνταξιούχος.
Άρθρο 9 Διαδικασία παρακράτησης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου μη μισθωτών από τη σύνταξη
1.
Σε περίπτωση μη καταβολής των προβλεπομένων στις περ. (β) και (γ) της παρ. 3 ασφαλιστικών εισφορών ή και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών, τα ποσά παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων, κύριων και επικουρικών. Οι εισφορές και ο πόρος βεβαιώνονται στο ΚΕΑΟ και επιδιώκεται η είσπραξή τους σύμφωνα με τα ισχύοντα για τις ληξιπρόθεσμες εισφορές μη μισθωτών.
2.
Όταν καταστούν ληξιπρόθεσμες οι ασφαλιστικές εισφορές ή και ο πόρος, εφόσον δεν έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση οφειλών της οποίας οι όροι τηρούνται, το ΚΕΑΟ αναγγέλλει τις οφειλές σε μηνιαία βάση στην αρμόδια υπηρεσία Πληρωμών Συντάξεων e-ΕΦΚΑ, η οποία μεριμνά για την παρακράτηση του ποσού της οφειλής από το ποσό των καταβαλλόμενων συντάξεων του επόμενου μήνα και μέχρι το ύψος της οφειλής.
3.
Το παρακρατηθέν ποσό αποστέλλεται μηνιαίως στο ΚΕΑΟ για την ολική ή μερική εξόφληση της οφειλής κατά προτεραιότητα. Για την εξόφληση της οφειλής, με τα ανωτέρω παρακρατηθέντα από τις συντάξεις ποσά και για τον προσδιορισμό των προσθέτων τελών εκπρόθεσμης εξόφλησης ως ημερομηνία καταβολής λαμβάνεται η πρώτη ημέρα του μήνα της πληρωμής σύνταξης από την οποία παρακρατήθηκαν αυτά.
Άρθρο 10 Ειδικές προβλέψεις για πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης
1.
Υπόχρεοι καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ σε περίπτωση απασχόλησης σύμφωνα με τα άρθρα 5 έως 8 της παρούσας είναι και τα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης στον e-ΕΦΚΑ. Η υποχρέωση καταβολής εκκινεί από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
2.
Σε περίπτωση συνταξιοδότησης, εάν βάσει των ανωτέρω προκύπτει υποχρέωση παρακράτησης επιπλέον εισφορών ή και πόρου από τη σύνταξη, τα ποσά παρακρατούνται από τα αναδρομικά συντάξεων ή από τις καταβαλλόμενες συντάξεις.
3.
Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης ή μεταγενέστερης ημερομηνίας έναρξης συνταξιοδότησης από την πρώτη του επόμενου μήνα υποβολής της αίτησης, τα τυχόν ποσά πόρου που έχουν καταβληθεί θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθέντα, και επιστρέφονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 104 του ν. 4387/2016 και την υπό στοιχεία
Δ.15/Δ’/90598/11.11.2021 (Β’ 5404) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Άρθρο 11 Διαδικασία επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος πόρου
1.
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ σε ετήσια βάση δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του ν. 4387/2016, όπως εκάστοτε ισχύει. Το ανώτατο ετήσιο όριο του επιβαλλόμενου πόρου ισχύει για το σύνολο των ασφαλιστέων απασχολήσεων του συνταξιούχου.
2.
Με εκκαθαριστική διαδικασία που διενεργείται ετησίως από τον e-ΕΦΚΑ προσδιορίζονται ποσά πλέον του ορίου της παρ. 1 που έχουν επιβληθεί στον ασφαλισμένο, τα οποία διαγράφονται ή επιστρέφονται εφόσον έχουν εξοφληθεί σύμφωνα με το άρθρο 104 του ν. 4387/2016 και την υπό στοιχεία Δ.15/Δ’/90598/11-11- 2021 (Β’ 5404) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
3.
Για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος πόρου από πρόσωπα των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 υποβάλλεται αίτηση στον e- ΕΦΚΑ από τον δικαιούχο.
4.
Σε κάθε περίπτωση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά σύμφωνα με τα άρθρα 5 έως 8 ή παρακρατηθέντα ποσά από την σύνταξη επιστρέφονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές.
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2024
Οι Υφυπουργοί
Εθνικής Οικονομίας Εργασίας και και Οικονομικών Κοινωνικής Ασφάλισης
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ
