Πέμπτη 15 Μαΐου 2025

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Το υπουργείο Πολιτισμού να λάβει ΑΜΕΣΑ μέτρα για την προσβασιμότητα της Ακρόπολης

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Το υπουργείο Πολιτισμού να λάβει ΑΜΕΣΑ μέτρα για την προσβασιμότητα της Ακρόπολης

Αθήνα: 14.05.2025

Αρ. Πρωτ.:           554

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ε.Σ.Α.μεΑ.: Το υπουργείο Πολιτισμού να λάβει ΑΜΕΣΑ μέτρα για την προσβασιμότητα της Ακρόπολης

Καταγγελίες και διαμαρτυρίες για έλλειψη αποτελεσματικής συντήρησης – σχεδιασμού

Για τον ανελκυστήρα πλαγιάς στην Ακρόπολη και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει απέστειλε επείγουσα επιστολή στην υπουργό Πολιτισμού Στ. Μενδώνη η ΕΣΑμεΑ (επισυνάπτεται), μετά από διαμαρτυρίες και παράπονα ατόμων με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις, μελών των οικογενειών τους, στην υπηρεσία της Συνομοσπονδίας «Διεκδικούμε Μαζί».

Οι έντονες διαμαρτυρίες πλέον είναι καθημερινές και αφορούν στην προσβασιμότητα του μοναδικού αυτού Μνημείου.

Γενικότερα, γίνονται αναφορές ότι ο ανελκυστήρας τίθεται συχνά εκτός λειτουργίας προκαλώντας εμπόδια στην πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, χρόνια  ή/και σπάνια πάθηση και των μελών των οικογενειών τους, με περιπτώσεις στις οποίες επισκέπτες με κινητική αναπηρία βρέθηκαν στη δυσάρεστη θέση να μην μπορούν να ανέβουν στον χώρο του μνημείου, με αποτέλεσμα τόσο την ταλαιπωρία τους όσο και την αδυναμία τους να απολαύσουν την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.

Το γεγονός ότι παρουσιάζει συχνές βλάβες, μερικές εκ των οποίων τον καθιστούν εκτός λειτουργίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αποδεικνύει την έλλειψη αποτελεσματικής συντήρησης και σχεδιασμού. Η αδυναμία πρόσβασης στην Ακρόπολη δεν αποτελεί απλώς ένα τεχνικό πρόβλημα, αλλά ζήτημα ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων με σοβαρό κοινωνικό, πολιτισμικό και τουριστικό αντίκτυπο.

Η ΕΣΑμεΑ επισημαίνει ότι στη βάση των επιταγών του Συντάγματος αλλά και της Διεθνούς Σύμβασης του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, τα άτομα με αναπηρία πρέπει να απολαμβάνουν πλήρως και ισότιμα όλα τα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους και να τυγχάνουν το σεβασμό της εγγενούς αξιοπρέπειάς τους. Η προστασία της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής υγείας αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία και πρέπει να απολαμβάνεται σε ίση βάση με τους άλλους.

Η ΕΣΑμεΑ ζητά από την υπουργό να μεριμνήσει άμεσα για τη λήψη των κατάλληλων ενεργειών που αφορούν στην αποκατάσταση της προσβασιμότητας βάσει της κείμενης νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψιν τη μεγάλη επισκεψιμότητα του εν λόγω αρχαιολογικού χώρου τόσο από τους Έλληνες  πολίτες όσο και από πολίτες άλλων χωρών.

Η συνεχιζόμενη αδυναμία πρόσβασης στην Ακρόπολη αποτελεί σοβαρό ζήτημα που πλήττει το δικαίωμα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών να απολαμβάνουν την πολιτιστική τους κληρονομιά χωρίς διακρίσεις, ενώ η λήψη άμεσων μέτρων θα αποδείξει τη δέσμευση της Πολιτείας στην εξασφάλιση της προσβασιμότητας και στην προστασία των δικαιωμάτων ΟΛΩΝ των πολιτών.

Το κείμενο της επιστολής:

Πληροφορίες: Δήμητρα Κουμπούνη

Εξαιρετικά επείγον

Αθήνα: 14.05.2025

Αρ. Πρωτ.:           552

ΠΡΟΣ:                   κα Στυλιανή Μενδώνη, Υπουργό Πολιτισμού

ΚΟΙΝ:    «Πίνακας Αποδεκτών»

ΘΕΜΑ:  «Σχετικά με τη μη λειτουργία του ανελκυστήρα στην Ακρόπολη»

Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,

Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) αποτελεί την τριτοβάθμια Οργάνωση των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στη χώρα και αναγνωρισμένο Κοινωνικό Εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας.

Κύρια αποστολή της είναι η καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους και η προώθηση, προστασία και απόλαυση των ανθρωπίνων και συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων τους. Ιδίως όσον αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, αυτά κατοχυρώνονται με τη Σύμβαση του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, που η χώρα μας μαζί με το Προαιρετικό της Πρωτόκολλο επικύρωσε με τον Ν. 4074/2012.

Στο πλαίσιο των δράσεων της, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) λειτουργεί την Υπηρεσία «Διεκδικούμε Μαζί» παρέχοντας καθημερινά πληροφορίες, υποστήριξη και ενδυνάμωση, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού εξατομικευμένης παρέμβασης από κοινού με τον κάθε ενδιαφερόμενο.

Καθημερινά, γινόμαστε αποδέκτες έντονης διαμαρτυρίας – παραπόνων ατόμων με αναπηρία ή/και χρόνια/σπάνια πάθηση και των μελών των οικογενειών τους σχετικά με τα προβλήματα που έχουν ανακύψει και αφορούν στην εύρυθμη λειτουργία του ανελκυστήρα πλαγιάς που έχει τοποθετηθεί στην Ακρόπολη και αφορά στην προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία ή / και μειωμένη κινητικότητα.  Γενικότερα, γίνονται αναφορές ότι ο ανελκυστήρας τίθεται συχνά εκτός λειτουργίας προκαλώντας εμπόδια στην πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, χρόνια πάθηση και των μελών των οικογενειών τους, με περιπτώσεις στις οποίες επισκέπτες με κινητική αναπηρία βρέθηκαν στη δυσάρεστη θέση να μην μπορούν να ανέβουν στον χώρο του μνημείου, με αποτέλεσμα τόσο την ταλαιπωρία τους όσο και την αδυναμία τους να απολαύσουν την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Το γεγονός ότι παρουσιάζει συχνές βλάβες, μερικές εκ των οποίων τον καθιστούν εκτός λειτουργίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αποδεικνύει την έλλειψη αποτελεσματικής συντήρησης και σχεδιασμού. Η αδυναμία πρόσβασης στην Ακρόπολη δεν αποτελεί απλώς ένα τεχνικό πρόβλημα, αλλά ζήτημα ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων με σοβαρό κοινωνικό, πολιτισμικό και τουριστικό αντίκτυπο.

Κυρία Υπουργέ,

Στη βάση των επιταγών του Συντάγματος αλλά και της Διεθνούς Σύμβασης του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, τα άτομα με αναπηρία πρέπει να απολαμβάνουν πλήρως και ισότιμα όλα τα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους και να τυγχάνουν το σεβασμό της εγγενούς αξιοπρέπειάς τους. Η προστασία της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής υγείας αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία και πρέπει να απολαμβάνεται σε ίση βάση με τους άλλους.

Επιπλέον, σύμφωνα με :

• το άρθρο 9 «Προσβασιμότητα», στην παρ. 1, της Διεθνούς Σύμβασης του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, που η χώρα μας, μαζί με το Προαιρετικό της Πρωτόκολλο, επικύρωσε με τον Ν. 4074/2012, αναφέρεται ότι: «Προκειμένου να επιτρέψουν στα άτομα με αναπηρίες να ζουν ανεξάρτητα και να συμμετέχουν πλήρως σε όλες τις… Τα μέτρα αυτά, που θα συμπεριλαμβάνουν τον προσδιορισμό και την εξάλειψη των εμποδίων και κωλυμάτων προσβασιμότητας, θα ισχύουν, μεταξύ άλλων, για: α. τα κτίρια, τους δρόμους, τις μεταφορές και λοιπές εσωτερικές και υπαίθριες εγκαταστάσεις..» (…) «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη  λαμβάνουν επίσης κατάλληλα μέτρα προκειμένου: α. να αναπτύξουν, διαδώσουν και παρακολουθούν την εφαρμογή των ελάχιστων προτύπων και κατευθυντήριων οδηγιών για την προσβασιμότητα των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών που είναι ανοικτές ή παρέχονται στο κοινό,

• το άρθρο 30 «Συμμετοχή στην πολιτιστική ζωή, την αναψυχή, τον ελεύθερο χρόνο και τον αθλητισμό» στην παρ 1. της προαναφερθείσας Διεθνούς Σύμβασης, αναφέρεται ότι: «Τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρίες να συμμετέχουν, σε ίση βάση με τους άλλους στην πολιτιστική ζωή και λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες: α. απολαμβάνουν την πρόσβαση στο πολιτιστικό υλικό, με προσβάσιμες μορφές, γ. απολαμβάνουν την πρόσβαση σε τόπους πολιτιστικών παραστάσεων ή υπηρεσιών, όπως θέατρα, μουσεία, κινηματογράφους, βιβλιοθήκες και τουριστικές υπηρεσίες και, κατά το δυνατόν περισσότερο, απολαμβάνουν την πρόσβαση σε μνημεία και περιοχές εθνικής πολιτιστικής σημασίας. ε. Να διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρίες έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες όσων εμπλέκονται στη διοργάνωση ψυχαγωγικών, τουριστικών, ελεύθερου χρόνου και αθλητικών δραστηριοτήτων.»,

• το άρθρο 4 του Συντάγματος της Ελλάδας που αφορά στην Ισότητα των Ελλήνων,

• το Ν.4495/2017 «Έλεγχος και προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις», όπου με το άρθρο 18 διασφαλίζεται η προσβασιμότητα σε δημόσιους χώρους,

• το Ν.4858/2021, «Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς»,

• το Ν.4067/2012 «Νέος Οικοδομικός Κανονισμός» και συγκεκριμένα τα άρθρα 26 «Προσβασιμότητα χωρίς φραγμούς για τα άτομα με αναπηρία και τα εμποδιζόμενα άτομα», 27 «Ειδικές διατάξεις», 27Α «Εθνικό σήμα προσβασιμότητας»,

• την ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ οικ. Φ.Α/9.2/OIK. 28425/2008 – ΦΕΚ 2604/Β’/22.12.2008 «Συμπλήρωση διατάξεων σχετικά με την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και ασφάλεια των ανελκυστήρων» στο Άρθρο 4 «Συντήρηση»: η παρ. 1 αναφέρει ότι: «Για όλους τους εγκατεστημένους ανελκυστήρες η συντήρηση είναι υποχρεωτική», η παρ 2. αναφέρει ότι: «Η συντήρηση περιλαμβάνει τον κατά τακτά χρονικά διαστήματα έλεγχο των ηλεκτρικών και μηχανικών διατάξεων ασφάλειας…όλων των εξαρτημάτων σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής και τις υποδείξεις των κατασκευαστών των εξαρτημάτων και των διατάξεων ασφαλείας», η παρ. 4. αναφέρει ότι: «Κάθε ανελκυστήρας πρέπει να συντηρείται περιοδικά με συχνότητα που προσδιορίζεται ως ακολούθως: γ) Για ανελκυστήρες εγκατεστημένους: i. σε δημόσιους χώρους…….ο αριθμός των συντηρήσεων ανέρχεται σε δύο φορές τον μήνα». Επιπλέον, στο Άρθρο 6 «Υποχρεώσεις συντηρητή», η παρ. 1. αναφέρει ότι: «(α) Για την εξασφάλιση σωστής και υπεύθυνης εκτέλεσης των εργασιών συντήρησης ανελκυστήρα, ο υπεύθυνος συντηρητής του συνεργείου ή των συνεργείων πραγματοποιεί τους σχετικούς ελέγχους συντήρησης… κάθε τρεις (3) μήνες για τους  ανελκυστήρες της παραγράφου 4 (γ) του άρθρου 4 και ενημερώνει στην αντίστοιχη θέση το βιβλιάριο συντήρησης». Επιπρόσθετα, στο Άρθρο 10 «Περιοδικοί έλεγχοι και δοκιμές»: «ε) Για ανελκυστήρες σε δημόσιους χώρους (…) σε χώρους που είναι εκτεθειμένοι σε ιδιαίτερες επιδράσεις της ατμόσφαιρας ή του περιβάλλοντος χώρου (π.χ. σε πολύ υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες, σε αυξημένη ανάπτυξη σκόνης, σε αυξημένο κίνδυνο διαβρώσεων, σε κίνδυνο εκρήξεων κλπ)…κάθε έτος.»

• τη Σύμβαση Δωρεάς με θέμα «Αποδοχή δωρεάς του κοινωφελούς ιδρύματος ‘Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης’ για τη χρηματοδότηση της προμήθειας και εγκατάστασης νέου ανελκυστήρα στον βράχο της Ακρόπολης καθώς και του εκσυγχρονισμού του φωτισμού των μνημείων της Ακρόπολης». στο Παράρτημα Α1 Τεχνική περιγραφή νέου ανελκυστήρα Ακρόπολης Αθηνών, 2.4. Ειδικότεροι όροι, η παρ.5 αναφέρεται ότι: «Η ανάδοχος εταιρεία υποχρεούται να παρέχει για δέκα (10) χρόνια τα απαιτούμενα ανταλλακτικά (έναντι τιμήματος) για την αδιάλειπτη λειτουργία του ανελκυστήρα», η παρ 7. αναφέρει ότι: «Σε περίπτωση βλάβης ή έλλειψης ανταλλακτικού η εταιρεία υποχρεούται να θέσει σε λειτουργία τον ανελκυστήρα εντός τριών (3) ωρών.»

Για τους παραπάνω λόγους, ζητάμε από εσάς στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων σας να μεριμνήσετε για τη λήψη των κατάλληλων ενεργειών που αφορούν στην αποκατάσταση της προσβασιμότητας βάσει της κείμενης νομοθεσίας, λαμβάνοντας υπόψιν σας τη μεγάλη επισκεψιμότητα του εν λόγω αρχαιολογικού χώρου τόσο από τους Έλληνες  πολίτες όσο και από πολίτες άλλων χωρών. Η συνεχιζόμενη αδυναμία πρόσβασης στην Ακρόπολη αποτελεί σοβαρό ζήτημα που πλήττει το δικαίωμα όλων ανεξαιρέτως των πολιτών να απολαμβάνουν την πολιτιστική τους κληρονομιά χωρίς διακρίσεις, ενώ η λήψη άμεσων μέτρων θα αποδείξει τη δέσμευση της Πολιτείας στην εξασφάλιση της προσβασιμότητας και στην προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών.

Εν αναμονή της ανταπόκρισής σας, σας ευχαριστούμε θερμά εκ των προτέρων.

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος

Ι. Βαρδακαστάνης

Ο Γεν. Γραμματέας

Β. Κούτσιανος