ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Περισσότερα προβλήματα
έφερε εγκύκλιος του ΕΟΠΥΥ από αυτά που επιχειρεί να λύσει- Πρόταση ΕΣΑμεΑ στην
Δ. Μιχαηλίδου για τα ΚΔ- ΗΦ ΑμεΑ
Αθήνα: 26.05.2025
Αρ. Πρωτ.:
599
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ε.Σ.Α.μεΑ.: Περισσότερα προβλήματα έφερε εγκύκλιος του ΕΟΠΥΥ
από αυτά που επιχειρεί να λύσει- Πρόταση ΕΣΑμεΑ στην Δ. Μιχαηλίδου για τα ΚΔ-
ΗΦ ΑμεΑ
Περισσότερα προβλήματα από αυτά που επιχειρεί να λύσει, τα
οποία εδράζονται σε μη σαφείς και λάθος διατυπώσεις της υφιστάμενης νομοθεσίας
περί ΚΔΗΦ, έφερε η υπ’αριθμ. ΔΑ3Α/273/οικ.10007/29.04.2025 εγκύκλιος του
ΕΟΠΥΥ που αφορά στην αποζημίωση υπηρεσιών β’ βάθμιας κοινωνικής φροντίδας
(ΚΔ-ΗΦ ΑμεΑ).
Με επιστολή της (επισυνάπτεται) στην υπουργό Κοινωνικής
Συνοχής και Οικογένειας Δ. Μιχαηλίδου, η ΕΣΑμεΑ επισημαίνει:
Τα Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με
Αναπηρίες, από το 1992 που θεσπίστηκε η λειτουργία τους στην πλειοψηφία τους
μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί και λειτουργούν από γονεϊκούς φορείς του
αναπηρικού κινήματος, αποτελώντας τη «ραχοκοκαλιά» της δευτεροβάθμιας
κοινωνικής φροντίδας για τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, όπως άτομα
με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με εγκεφαλική παράλυση, με σύνδρομο down, με
αισθητηριακές αναπηρίες, άτομα με πολλαπλές βαριές αναπηρίες, παρέχοντας εντός
της κοινότητας υπηρεσίες ημερήσιας φροντίδας ή/και διημέρευσης με συνδυαστικά
προγράμματα εκπαίδευσης στην ανάπτυξη κοινωνικών κυρίως δεξιοτήτων, κοινωνικής
ένταξης (και όχι επανένταξης), προσαρμοσμένης φυσικής αγωγής, εκπαίδευσης στην
ανάπτυξη προεπαγγελματικών δεξιοτήτων, εκπαίδευσης στην υποστηριζόμενη και
ανεξάρτητη διαβίωση, ψυχο-κοινωνικής υποστήριξης των ωφελούμενων και των γονέων
και οικογενειών τους κ.α.
Δυστυχώς, το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, τόσο λειτουργίας
όσο και αποζημίωσης των υπηρεσιών διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας από τον
ΕΟΠΥΥ με μεταβιβαστικές πιστώσεις του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., έχει κενά, ασάφειες και
σημεία που διερμηνεύονται εσφαλμένα, με αποτέλεσμα αφενός δυσλειτουργία στην
αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ, αναστάτωση στα άτομα με αναπηρία και εντέλει κίνδυνο
διαλυτικής κατάρρευσης του θεσμού της διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας εντός
της κοινότητας για τα άτομα με βαριές αναπηρίες, αλλά και της ψυχο-κοινωνικής
υποστήριξης των οικογενειών τους.
Επιπλέον, είναι αδήριτη η ανάγκη θεσμοθέτησης της ημερήσιας
φροντίδας και για τα άτομα με βαριές αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις που δεν
είναι εκ γενετής ή από την βρεφική ή παιδική ηλικία, αλλά προέκυψαν σε
μετέπειτα στάδιο της ζωής τους, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, κάποιες ψυχικές
αναπηρίες, άνοια, Alzheimer κ.α., όπου επίσης απαιτείται αυτή η εξειδικευμένη
παροχή υπηρεσιών μέσα στην κοινότητα και η υποστήριξη και εκπαίδευση της
οικογένειας σε ανάλογες δομές, με το σχετικό και ανάλογο προσωπικό και με
προσαρμοσμένες υπηρεσίες σε κάθε αναπηρία, χρόνια ή/ και σπάνια πάθηση και
βέβαια σε ανάλογους και κατάλληλα εξοπλισμένους χώρους και υποδομές.
Ελλείψει των εξειδικευμένων αυτών δομών, σήμερα, τα άτομα
αυτά εξυπηρετούνται ή σε ΚΑΑ (με ότι αυτό συνεπάγεται οικονομικά τόσο για τα ίδια
τα άτομα και τις οικογένειές τους) ή σε λειτουργούντα ΚΔΗΦ ΑμεΑ μαζί με πολύ
μικρότερης ηλικίας άτομα και με αναπηρίες, με διαφορετικές ανάγκες και
προσέγγιση, χωρίς αυτό να είναι επιστημονικά και λογικά συμβατό και χωρίς να
επιτυγχάνεται αποτέλεσμα άλλο, πλην του μη εγκλεισμού των ατόμων αυτών στις
οικείες τους.
Η ΕΣΑμεΑ επαναφέρει την πρότασή της, όπως είχε διατυπωθεί
από τον εκπρόσωπο της ΕΣΑμεΑ και της ΠΟΣΓΚΑμεΑ στην Επιτροπή Ενστάσεων του
ΕΟΠΥΥ, την 12η Φεβρουαρίου 2025 και με την οποία είχαν συμφωνήσει προφορικά,
τόσο η πρόεδρος της Επιτροπής Ενστάσεων και οι εκπρόσωποι του ΕΟΠΥΥ, όσο και οι
δύο εκπρόσωποι-νομικοί συνεργάτες του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., και η οποία έχει ως
εξής:
Να συσταθεί και να λειτουργήσει άμεσα, με πρωτοβουλία του
υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής μία ad hoc ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από
εκπροσώπους του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., του Υπ. Υγείας, του ΕΟΠΥΥ, της ΕΣΑμεΑ και της
ΠΟΣΓΚΑμεΑ, η οποία με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα να ασχοληθεί και να καταλήξει
σε νομοθετική πρόταση κωδικοποίησης – ενιαιοποίησης της νομοθεσίας και της
πανσπερμίας διατάξεων, με σαφείς διατυπώσεις διατάξεων και διορθώσεις όπου
χρειάζεται, για την λειτουργία των υφιστάμενων ΚΔΗΦ για κινητική αναπηρία, για
νοητική αναπηρία και για μεικτές/πολλαπλές αναπηρίες, για την αποζημίωση των παρεχόμενων
υπηρεσιών των δομών αυτών, αλλά και για την πρόταση θέσπισης προδιαγραφών
λειτουργίας, ομάδας ωφελούμενων ατόμων, υπηρεσιών και αποζημίωσης δομών
ημερήσιας φροντίδας ατόμων με επίκτητες αναπηρίες και χρόνιες ή/και σπάνιες
παθήσεις.
Το αίτημα της ΕΣΑμεΑ είναι αίτημα ουσίας τόσο για την
προστασία του θεσμού της διημέρευσης και της ημερήσιας φροντίδας, όσο και για
την ορθολογική οικονομική και λειτουργική υποστήριξη και ενίσχυση του θεσμού.
Παράλληλα είναι και αίτημα ουσίας για την ισότιμη και
ανεμπόδιστη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες εντός της κοινότητας που έχουν
ανάγκη ΟΛΑ τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα με χρόνιες και με σπάνιες παθήσεις
και οι οικογένειές τους.
Αθήνα: 23.05.2025
Αρ. Πρωτ.:
592
ΠΡΟΣ: κ. Δ. Μιχαηλίδου, Υπουργό Κοινωνικής
Συνοχής και Οικογένειας
ΚΟΙΝ: «Πίνακας Αποδεκτών»
ΘΕΜΑ: «Αίτημα της ΕΣΑμεΑ στην Υπουργό ΚΟΙ.Σ.Ο. για
σύσταση ad hoc ομάδας εργασίας για την κωδικοποίηση της νομοθεσίας που αφορά
στην λειτουργία των ΚΔ-ΗΦ ΑμεΑ και στην αποζημίωση των παρεχόμενων από αυτά
υπηρεσιών β’ βάθμιας κοινωνικής φροντίδας»
Αξιότιμη κυρία Υπουργέ,
Με αφορμή την υπ’αριθμ. ΔΑ3Α/273/οικ.10007/29.04.2025
εγκύκλιο του ΕΟΠΥΥ που αφορά στην αποζημίωση υπηρεσιών β’ βάθμιας κοινωνικής
φροντίδας με μεταβιβαστικές πιστώσεις του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., η οποία όπως έχει
συνταχθεί και εκδοθεί δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από αυτά που
επιχειρεί να λύσει, (τα οποία εδράζονται σε μη σαφείς και λάθος διατυπώσεις της
υφιστάμενης νομοθεσίας περί ΚΔΗΦ) και σε συνέχεια της τοποθέτησης του κοινού εκπροσώπου
της ΕΣΑμεΑ και ΠΟΣΓΚΑμεΑ στην Επιτροπή Ενστάσεων του ΕΟΠΥΥ, την 12η Φεβρουαρίου
2025 μετά από σχετική πρόσκληση που μας απηύθυνε η Επιτροπή, αναφορικά με
την λειτουργία και τις παρεχόμενες υπηρεσίες των ΚΔΗΦ, στην οποία συμμετείχαν
και εκπρόσωποι/νομικοί συνεργάτες της πολιτικής ηγεσίας του Υ.ΚΟΙ.ΣΟ., σας
αναφέρουμε τα ακόλουθα:
Τα Κέντρα Διημέρευσης και Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με
Αναπηρίες, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, από το 1992 που θεσπίστηκε η λειτουργία
τους, αρχικά ως ξεχωριστή υποκατηγορία των Κέντρων Αποθεραπείας και
Αποκατάστασης (δεδομένης της επικρατούσας ιατρο-κεντρικής προσέγγισης της
αναπηρίας την εποχή εκείνη και μετέπειτα μέχρι και το 2023, το 2024 και το 2025
με τροποποιήσεις και συμπληρώσεις της νομοθεσίας του 1992 και 1993), στην πλειοψηφία
τους μέχρι σήμερα να έχουν δημιουργηθεί και να λειτουργούν από γονεϊκούς φορείς
του αναπηρικού κινήματος, αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της δευτεροβάθμιας
κοινωνικής φροντίδας για τα άτομα με βαριές και πολλαπλές αναπηρίες, όπως άτομα
με νοητική αναπηρία, με αυτισμό, με εγκεφαλική παράλυση, με σύνδρομο down, με
αισθητηριακές αναπηρίες, άτομα με πολλαπλές βαριές αναπηρίες, παρέχοντας εντός
της κοινότητας υπηρεσίες ημερήσιας φροντίδας ή/και διημέρευσης με
συνδυαστικά προγράμματα εκπαίδευσης στην ανάπτυξη κοινωνικών κυρίως δεξιοτήτων,
κοινωνικής ένταξης (και όχι επανένταξης), προσαρμοσμένης φυσικής αγωγής,
εκπαίδευσης στην ανάπτυξη προεπαγγελματικών δεξιοτήτων, εκπαίδευσης στην
υποστηριζόμενη και ανεξάρτητη διαβίωση, ψυχο-κοινωνικής υποστήριξης των ωφελούμενων
και των γονέων και οικογενειών τους κ.α., για την εφαρμογή των οποίων υπάρχει η
εξειδικευμένη υποστήριξη επιστημονικού προσωπικού όπως ιατρών ειδικότητας,
ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, φυσιοθεραπευτών, εργοθεραπευτών,
λογοθεραπευτών, γυμναστών, ειδικών παιδαγωγών κ.α., αλλά και λοιπών ειδικοτήτων
προσωπικού υποστήριξης.
Δυστυχώς, το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, τόσο λειτουργίας
όσο και αποζημίωσης των υπηρεσιών διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας από τον
ΕΟΠΥΥ με μεταβιβαστικές πιστώσεις του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., έχει κενά, ασάφειες και
σημεία που διερμηνεύονται εσφαλμένα, με αποτέλεσμα αφενός δυσλειτουργία στην
αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ, αναστάτωση στα άτομα με αναπηρία και εντέλει κίνδυνο
διαλυτικής κατάρρευσης του θεσμού της διημέρευσης και ημερήσιας φροντίδας εντός
της κοινότητας για τα άτομα με βαριές αναπηρίες, αλλά και της ψυχο-κοινωνικής
υποστήριξης των οικογενειών τους.
Επιπλέον, είναι αδήριτη η ανάγκη θεσμοθέτησης της ημερήσιας
φροντίδας και για τα άτομα με βαριές αναπηρίες και χρόνιες παθήσεις που δεν
είναι εκ γενετής ή από την βρεφική ή παιδική ηλικία, αλλά προέκυψαν σε
μετέπειτα στάδιο της ζωής τους, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, κάποιες ψυχικές
αναπηρίες, άνοια, Alzheimer κ.α., όπου επίσης απαιτείται αυτή η εξειδικευμένη
παροχή υπηρεσιών μέσα στην κοινότητα και η υποστήριξη και εκπαίδευση της
οικογένειας σε ανάλογες δομές, με το σχετικό και ανάλογο προσωπικό και με
προσαρμοσμένες υπηρεσίες σε κάθε αναπηρία ή/και χρόνια πάθηση και βέβαια σε
ανάλογους και κατάλληλα εξοπλισμένους χώρους και υποδομές.
Αξίζει να επισημάνουμε ότι, ελλείψει των εξειδικευμένων
αυτών δομών, σήμερα, τα άτομα αυτά εξυπηρετούνται ή σε ΚΑΑ (με ότι αυτό
συνεπάγεται οικονομικά τόσο για τα ίδια τα άτομα και τις οικογένειές τους) ή σε
λειτουργούντα ΚΔΗΦ ΑμεΑ μαζί με πολύ μικρότερης ηλικίας άτομα και με αναπηρίες,
με διαφορετικές ανάγκες και προσέγγιση, χωρίς αυτό να είναι επιστημονικά και
λογικά συμβατό και χωρίς να επιτυγχάνεται αποτέλεσμα άλλο, πλην του μη
εγκλεισμού των ατόμων αυτών στις οικείες τους.
Κυρία Υπουργέ,
Επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας, όπως ακριβώς την είχαμε
διατυπώσει και την 12η Φεβρουαρίου 2025 και με την οποία είχαν συμφωνήσει
προφορικά, τόσο η πρόεδρος της Επιτροπής Ενστάσεων και οι εκπρόσωποι του ΕΟΠΥΥ,
όσο και οι δύο εκπρόσωποι-νομικοί συνεργάτες του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., και η οποία
έχει ως εξής:
Με πρωτοβουλία δική σας, ως η καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργός του
επισπεύδοντος Υπουργείου για θέματα που αφορούν σε δομές και υπηρεσίες
κοινωνικής φροντίδας για τα άτομα με αναπηρίες και με χρόνιες και σπάνιες
παθήσεις, να συστήσετε και να λειτουργήσει άμεσα μία ad hoc ομάδα εργασίας,
αποτελούμενη από εκπροσώπους του Υ.ΚΟΙ.Σ.Ο., του Υπ. Υγείας, του ΕΟΠΥΥ, της
ΕΣΑμεΑ και της ΠΟΣΓΚΑμεΑ, η οποία με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα να ασχοληθεί
και να καταλήξει σε νομοθετική πρόταση κωδικοποίησης – ενιαιοποίησης τόσο της
νομοθεσίας και της πανσπερμίας διατάξεων, με σαφείς διατυπώσεις διατάξεων και
διορθώσεις όπου χρειάζεται, τόσο για την λειτουργία των υφιστάμενων ΚΔΗΦ για
κινητική αναπηρία, για νοητική αναπηρία και για μεικτές/πολλαπλές αναπηρίες,
την αποζημίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών των δομών αυτών, αλλά και της πρότασης
θέσπισης προδιαγραφών λειτουργίας, ομάδας ωφελούμενων ατόμων, υπηρεσιών και
αποζημίωσης δομών ημερήσιας φροντίδας ατόμων με επίκτητες αναπηρίες και χρόνιες
ή/και σπάνιες παθήσεις.
Κυρία Υπουργέ,
Το αίτημά μας είναι αίτημα ουσίας τόσο για την προστασία του
θεσμού της διημέρευσης και της ημερήσιας φροντίδας, όσο και για την ορθολογική
οικονομική και λειτουργική υποστήριξη και ενίσχυση του θεσμού, αλλά είναι και
αίτημα ουσίας για την ισότιμη και ανεμπόδιστη πρόσβαση σε ποιοτικές
υπηρεσίες εντός της κοινότητας που έχουν ανάγκη ΟΛΑ τα άτομα με αναπηρίες, τα
άτομα με χρόνιες και με σπάνιες παθήσεις (κατ’ επέκταση και οι οικογένειές
τους) όπως η Διεθνής Σύμβαση του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες
(Ν.4074/2012) ορίζει και με θεσμική διαδικασία διαβούλευσης, συμμετοχής και
διαλόγου της πολιτικής ηγεσίας με την αντιπροσωπευτικότερη οργάνωση
εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρίες, των ατόμων με χρόνιες και με σπάνιες
παθήσεις και των οικογενειών τους, την ΕΣΑμεΑ, όπως επίσης η Σύμβαση και ο
Ν.4074/2012 ορίζει.
Με την βεβαιότητα του εύλογου, δίκαιου, ουσιαστικού,
πρακτικού και αποτελεσματικού στην ικανοποίησή του αιτήματός μας, τελούμε εν
αναμονή των ενεργειών σας, της σχετικής σας απάντησης και της ενημέρωσής μας.
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος
Ι. Βαρδακαστάνης
Ο Γεν. Γραμματέας
Β. Κούτσιανος
