Έρχονται αυξήσεις στις συντάξεις: Το σχέδιο για το 2024 και
η προσωπική διαφορά
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
23/06
2023
06:49
H νέα αύξηση των συντάξεων καθώς και η διευθέτηση της
προσωπικής διαφοράς θα αποτελέσουν το στοίχημα της νέας κυβέρνησης για την
ανακούφιση 2,5 εκ. συνταξιούχων.
Οι νεότερες εκτιμήσεις όμως δείχνουν ότι η ανάπτυξη για το
2023 μπορεί να φτάσει το 4% και με πληθωρισμό 5% σημαίνει αύξηση συντάξεων για
το 2024 στο 4,5%.
Μαζί με το υπόλοιπο 0,5% (από την υψηλότερη ανάπτυξη του
2022), η συνολική αύξηση φτάνει στο 5%. Αν όμως αναθεωρηθεί προς τα πάνω και ο
πληθωρισμός, τότε η αύξηση θα είναι πιο ψηλά και από το 5%.
Οι νέες προβλέψεις όμως που θα συμπεριληφθούν στο
αναθεωρημένο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής για τα επόμενα
χρόνια δείχνουν ότι οι αυξήσεις θα είναι υψηλότερες αφενός γιατί αναμένεται
υπερδιπλάσια ανάπτυξη για φέτος και αφετέρου διότι το 2024 θα πληρωθεί και το
υπόλοιπο της αύξησης του 2023.
Η αύξηση για το 2024 θα κινείται στο 4,5% και με ένα
υπόλοιπο 0,5% από την αύξηση που δόθηκε φέτος διαμορφώνουν για την επόμενη
χρονιά ένα συνολικό ποσοστό αύξησης συντάξεων στο 5%.
Η συνταγή της αύξησης για το 2024 θα είναι ίδια με φέτος και
θα ληφθεί υπ’ όψιν το άθροισμα πληθωρισμού και ανάπτυξης του 2023 διά του
2.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το κέρδος που προκύπτει για
τους συνταξιούχους είναι, πρώτον, ότι όσοι μηδένισαν φέτος την προσωπική
διαφορά θα δουν μεγαλύτερη καθαρή αύξηση το 2024 και, δεύτερον, όσοι έχουν
υπόλοιπο προσωπικής διαφοράς θα καταφέρουν είτε να το μειώσουν είτε να το
μηδενίσουν όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της αύξησης.
Παράλληλα όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι, κάθε χρόνο, θα
μειώνουν και θα σβήνουν προσωπική διαφορά με κέρδος για την τσέπη τους.
Όσοι εξακολουθούν, μετά την αύξηση, να έχουν υπόλοιπο
προσωπικής διαφοράς, θα παίρνουν επίδομα ανάλογο ή και υψηλότερο από τα 200,
250 και 300 ευρώ που δόθηκαν φέτος.
Εκτιμάται ότι 100.000 με 150.000 συνταξιούχοι, κάθε χρόνο,
από το 2024 και μετά, θα μηδενίζουν την προσωπική διαφορά και θα έχουν καθαρή
αύξηση. Στις αυξήσεις που δόθηκαν φέτος, 1,4 εκατ. συνταξιούχοι πήραν ολόκληρη
την αύξηση 7,75% στη σύνταξη, γιατί δεν είχαν προσωπική διαφορά.
Αλλοι 300.000 πήραν μικρότερη αύξηση, γιατί ένα μέρος της
ισοφάρισε την προσωπική τους διαφορά, την οποία μηδένισαν, και 850.000 δεν
πήραν καθόλου αύξηση, γιατί δεν έφτασε να σβήσει την προσωπική τους
διαφορά.
Επίσης η νέα κυβέρνηση θα εξετάσει η ισχύουσα κράτηση ΕΑΣ να
μειωθεί ώστε να μείνει μεγαλύτερη αύξηση στις συντάξεις. Η ΕΑΣ (εισφορά υπέρ
ΑΚΑΓΕ) επιβάλλεται σχεδόν σε 800.000 συνταξιούχους Δημοσίου, ΙΚΑ, Ταμείων ΔΕΚΟ
και τραπεζών, ΕΤΑΑ και ΝΑΤ, με κύρια σύνταξη ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω
των 1.400 ευρώ.
Η κυβέρνηση έχει ήδη καταργήσει από 1/1/2023 την εισφορά
αλληλεγγύης, η οποία επιβαλλόταν στη φορολογία σε όσους μισθωτούς, δημοσίους
υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες και συνταξιούχους έχουν εισοδήματα άνω των
12.000 ευρώ.
Όσον αφορά για την ελάφρυνση της ΕΑΣ το πρώτο σενάριο
προβλέπει ότι θα συνεχίσει να επιβάλλεται η ΕΑΣ όπως και τώρα, δηλαδή σε όλο το
ποσό της σύνταξης, αλλά με τα μισά ποσοστά της κάθε κλίμακας, δηλαδή 1,5% αντί
3% στην πρώτη κλίμακα, 3% αντί 6% στη δεύτερη, 3,5% αντί 7% στην τρίτη
κ.ο.κ.
Το δεύτερο προβλέπει η κράτηση να μην αφορά στο εξής όλο το
ποσό της σύνταξης αλλά την διαφορά από το πλαφόν των 1.400 ευρώ.
Για παράδειγμα, αν κάποιος συνταξιούχος εισπράττει σύνταξη
1.800 ευρώ, η κράτηση 6% να επιβάλλεται στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ,
δηλαδή στα 400 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο ο συνταξιούχος έχει απώλεια 24 ευρώ το
μήνα αντί για 108 ευρώ.
Τονίζεται ότι η ειδική εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων
(ΕΑΣ), επιβλήθηκε στις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ από το 2010 και έκτοτε
παρακρατείται, εισφέροντας στον «κουμπαρά» αλληλεγγύης των γενεών(ΑΚΑΓΕ)
περισσότερα από 600 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο τρόπος αλλά και το υπερβολικό
ύψος της επιβαλλόμενης κράτησης, ιδίως στις μεγαλύτερες συντάξεις, «αλλοιώνει»
την ανταποδοτικότητα εισφορών – καταβαλλομένων συντάξεων, κάτι που αποτελούσε
βεβαίως τη βασική επιδίωξη του νόμου Κατρούγκαλου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές περιπτώσεις από 1.1.2023
χορηγηθείσα αύξηση κατά 7,75% των συντάξεων, παρότι δεν υπήρχε θετική προσωπική
διαφορά, δεν κατέληξε σε αντίστοιχη ωφέλεια.
Εχει διαπιστωθεί ότι πολλοί συνταξιούχοι, που ξεπέρασαν τα
1.400 ευρώ με την αύξηση 7,75%, κατέληξαν να πάρουν μικρότερο ποσό στην τσέπη,
καθώς ένα μέρος της σύνταξης υπόκειται σε κράτηση ΕΑΣ.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος που έπαιρνε 1.390 ευρώ και
με το 7,75% παίρνει 1.497 ευρώ, μπορεί από την αύξηση να κέρδισε 107 ευρώ στα
μεικτά, όμως, λόγω της κράτησης 3%, η αύξηση περιορίζεται στα 62 ευρώ. Στον
ΑΚΑΓΕ, τον «κουμπαρά» αλληλεγγύης των γενεών, έχουν πλέον σωρευτεί κεφάλαια
ύψους 14 δισ. ευρώ.
Μόνο από την εισφορά αλληλεγγύης στις κύριες συντάξεις
εισέρχονται ετησίως πάνω από 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 300 εκατ. ευρώ
είναι απευθείας από τις «τσέπες» των συνταξιούχων, ενώ άλλα τουλάχιστον 300
εκατ. εισφέρει ο ΕΦΚΑ.
Να σημειωθεί ότι και από την αντίστοιχη εισφορά στις επικουρικές προστίθενται περί τα 120 εκατ. ευρώ ετησίως.
