ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και επιστολή Ε.Σ.Α.μεΑ.: Προτάσεις στο υπ. Ναυτιλίας για τα ζητήματα των επιβατών με αναπηρία
Αθήνα: 08.07.2024
Αρ. Πρωτ.: 640
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ε.Σ.Α.μεΑ.: Προτάσεις στο υπ. Ναυτιλίας για τα ζητήματα των επιβατών με αναπηρία
Η ελληνική Πολιτεία πρέπει επιτέλους να δώσει προτεραιότητα στα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία σε σχέση με τα συμφέροντα των πλοιοκτητών
Στο υπουργείο Ναυτιλίας απέστειλε η ΕΣΑμεΑ τις προτάσεις και τα σχόλιά της η Ε.Σ.Α.μεΑ., επί του σχεδίου π.δ. με θέμα «Τροποποίηση διατάξεων του π.δ. 44/2011 “Κανονισμός ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων”(Α΄110)».
Η ΕΣΑμεΑ υποστηρίζει ότι με την τροποποίηση των διατάξεων του εν λόγω Προεδρικού Διατάγματος τίθενται οι αρχικές βάσεις για την άρση των εμποδίων που διαχρονικά αντιμετωπίζουν οι επιβάτες με αναπηρία από την Ελλάδα και το εξωτερικό στα επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία. Ωστόσο, σημειώνει ότι απαιτείται μια περισσότερο ολιστική προσέγγιση προκειμένου να αρθούν όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζει το σύνολο των επιβατών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα στις μετακινήσεις τους με τα πλοία. Κεντρικό ρόλο πρέπει να διαδραματίζει η εκπαίδευση του προσωπικού των πλοίων στην εξυπηρέτηση/συναλλαγή με άτομα με αναπηρία, η οποία αν και προβλέπεται από το έτος 2018 σε σχετικές εγκυκλίους του υπουργείου Ναυτιλίας, μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί.
Η ελληνική Πολιτεία πρέπει επιτέλους να δώσει προτεραιότητα στα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία σε σχέση με τα συμφέροντα των πλοιοκτητών προκειμένου να σταματήσουν να συμβαίνουν περιστατικά που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρία και καταπατούν συνταγματικά κατοχυρωμένα και ανθρώπινα δικαιώματά τους, όπως είναι το δικαίωμα στις ελεύθερες και ασφαλείς μετακινήσεις και μεταφορές, με τελευταίο παράδειγμα που έγινε γνωστό το πρόσφατο περιστατικό που έλαβε χώρα στο δρομολόγιο Κεραμωτή – Θάσος.
Πρόκειται για ένα περιστατικό μέσω του οποίου αναδεικνύεται όχι μόνο το ζήτημα της απουσίας προσβασιμότητας, αλλά και το ζήτημα της ασφάλειας των επιβατών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα όταν ταξιδεύουν με πλοίο.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ Ιωάννης Βαρδακαστάνης είχε τονίσει ότι πρόκειται για μία απαράδεκτη κατάσταση: «Η Ελλάδα οφείλει να παρέχει υπηρεσίες ποιοτικές και ισότιμες προς όλους τους πολίτες της, εάν πραγματικά θέλει να θεωρείται παγκόσμιος τουριστικός προορισμός. Δεν επιτρέπεται να υπάρχουν πλοία που δεν πληρούν τις προδιαγραφές των πρωτοκόλλων προσβασιμότητας, δεν πρέπει να τους δίνεται άδεια. Σε κανένα πλοιοκτήτη που δεν φροντίζει να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες και χαρακτηριστικά στα πλοία του που είναι συμβατές με το Σύνταγμα, τη Διεθνή Σύμβαση για την Αναπηρία, τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και τις αρχές ίσης μεταχείρισης και προσβασιμότητας».
Αναλυτικά οι προτάσεις στην επιστολή:
Πληροφορίες: Δημήτρης Λογαράς
Αθήνα: 08.07.2024
Αρ. Πρωτ.: 639
ΠΡΟΣ: κ. Ε. Κυριαζόπουλο, Γενικό Γραμματέα Ναυτιλίας και Λιμένων
ΚΟΙΝ: «Πίνακας Αποδεκτών»
ΘΕΜΑ: «Προτάσεις και σχόλια της Ε.Σ.Α.μεΑ. επί του σχεδίου π.δ. με θέμα ‘Τροποποίηση διατάξεων του π.δ. 44/2011 “Κανονισμός ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων”(Α΄110)»
Κύριε Γενικέ Γραμματέα,
Η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.), η οποία αποτελεί την τριτοβάθμια οργάνωση εκπροσώπησης των ατόμων με αναπηρία, χρόνιες παθήσεις και των οικογενειών τους στην ελληνική Πολιτεία και κοινωνία, εταίρο της ελληνικής Πολιτείας σε ζητήματα αναπηρίας και ιδρυτικό μέλος του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Ατόμων με Αναπηρία (European Disability Forum), της μεγαλύτερης οργάνωσης εκπροσώπησης των ευρωπαίων με αναπηρία, με το παρόν έγγραφό της σας αποστέλλει τις προτάσεις και τα σχόλιά της επί του του σχεδίου π.δ. με θέμα «Τροποποίηση διατάξεων του π.δ. 44/2011 ’Κανονισμός ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων’.
Θέση μας είναι ότι με την τροποποίηση των διατάξεων του εν λόγω Προεδρικού Διατάγματος τίθενται οι αρχικές βάσεις για την άρση των εμποδίων που διαχρονικά αντιμετωπίζουν οι επιβάτες με αναπηρία από την Ελλάδα και το εξωτερικό στα επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία. Ωστόσο, θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι απαιτείται μια περισσότερο ολιστική προσέγγιση προκειμένου να αρθούν όλα τα εμπόδια που αντιμετωπίζει το σύνολο των επιβατών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα στις μετακινήσεις τους με τα πλοία. Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης κεντρικό ρόλο διαδραματίζει η εκπαίδευση του προσωπικού των πλοίων στην εξυπηρέτηση/συναλλαγή με άτομα με αναπηρία, η οποία αν και προβλέπεται από το έτος 2018 σε σχετικές εγκυκλίους του Υπουργείου Ναυτιλίας, μέχρι σήμερα δεν έχει υλοποιηθεί.
Η ελληνική Πολιτεία πρέπει επιτέλους να δώσει προτεραιότητα στα δικαιώματα των επιβατών με αναπηρία σε σχέση με τα συμφέροντα των πλοιοκτητών προκειμένου να σταματήσουν να συμβαίνουν περιστατικά που προσβάλλουν την αξιοπρέπεια των ατόμων με αναπηρία και καταπατούν συνταγματικά κατοχυρωμένα και ανθρώπινα δικαιώματά τους, όπως είναι το δικαίωμα στις ελεύθερες και ασφαλείς μετακινήσεις και μεταφορές. Το πρόσφατο περιστατικό που έλαβε χώρα στο δρομολόγιο Κεραμωτή – Θάσος, όπου κορίτσι με αναπηρία/χρήστρια αναπηρικού αμαξιδίου παρέμεινε καθ’ όλη τη διάρκεια του ταξιδιού μέσα στον καύσωνα στο γκαράζ οχημάτων του Ferry Boat επειδή δεν υπήρχε η δυνατότητα μετακίνησής του στον χώρο των επιβατών, αποτελεί καθημερινότητα για χιλιάδες κατοίκους και επισκέπτες με αναπηρία των νησιών μας. Πρόκειται για ένα περιστατικό μέσω του οποίου αναδεικνύεται όχι μόνο ζήτημα της απουσίας προσβασιμότητας, αλλά και το ζήτημα της ασφάλειας των επιβατών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα όταν ταξιδεύουν με πλοίο.
Οι προτάσεις που ακολουθούν βασίζονται στο πλαίσιο που διαμορφώνουν:
α) το άρθρο 9 «Προσβασιμότητα» της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, την οποία η χώρα μας κύρωσε με τον ν.4074/2012 (ΦΕΚ 88 Α΄/11.04.2012) αναλαμβάνοντας την υποχρέωση εφαρμογής της σε εθνικό επίπεδο,
β) ο ν. 4488/2017, ο οποίος στο άρθρο 62 «Ένταξη της διάστασης της αναπηρίας στις δημόσιες πολιτικές» προβλέπει ότι «Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές εντάσσουν τη διάσταση της αναπηρίας σε κάθε δημόσια πολιτική, διοικητική διαδικασία, δράση, μέτρο και πρόγραμμα της αρμοδιότητάς τους με στόχο την εξάλειψη, αποκατάσταση και αποτροπή ανισοτήτων μεταξύ ατόμων με και χωρίς αναπηρίες.»,
γ) ο Κανονισμός (ΕΕ) 1177/2010 για τα δικαιώματα των επιβατών στις θαλάσσιες και εσωτερικές πλωτές μεταφορές, σύμφωνα με τον οποίο «προκειμένου να δοθούν στα άτομα με αναπηρία και τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα δυνατότητες θαλάσσιων και εσωτερικών πλωτών μεταφορών ανάλογες με εκείνες των άλλων πολιτών, θα πρέπει να καθοριστούν κανόνες για την αποφυγή διακρίσεων και την παροχή συνδρομής κατά το ταξίδι τους» και «όταν αποφασίζουν το σχεδιασμό νέων λιμένων και λιμενικών τερματικών σταθμών, καθώς και σε περιπτώσεις εκτενών εργασιών ανακαίνισης, οι φορείς που έχουν την ευθύνη των εγκαταστάσεων αυτών θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, ιδίως όσον αφορά την προσβασιμότητα, αποδίδοντας ιδιαίτερη σημασία στις απαιτήσεις που απορρέουν από την αρχή «Σχεδιασμός για Όλους». Οι μεταφορείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες αυτές, όταν αποφασίζουν τον σχεδιασμό νέων και προσφάτως ανακαινισμένων επιβατηγών πλοίων […]»,
ε) η δράση 5. «Εξασφαλίζουμε την προσβασιμότητα των επιβατηγών πλοίων που εκτελούν δρομολογιακούς πλόες» του Στόχου 21 «Προσβασιμότητα στις Μεταφορές και Κινητικότητα του Ατόμου» του «Εθνικού Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία» και η δράση 18 «Βελτίωση της προσβασιμότητας στο σύνολο των επιβατηγών πλοίων και λιμένων της χώρας» του Στόχος Ι.2: Διασφάλιση προσβασιμότητας μεταφορικών συστημάτων» του Σχεδίου της «Εθνικής Στρατηγικής για τα Δικαιώματα Ατόμων με Αναπηρία 2024-2030 – Μια Ελλάδα με Όλους για Όλους» της οποία η οριστικοποίηση, μετά τη δημόσια διαβούλευση που έλαβε χώρα, αναμένεται άμεσα.
Ακολουθεί η παράθεση των προτάσεων και σχολίων μας.
Καταρχάς προτείνουμε όπου στο σχέδιο του π.δ. αναφέρεται το ακρωνύμιο «ΑμεΑ» να αντικατασταθεί από τον συνταγματικά κατοχυρωμένο όρο «άτομα με αναπηρία». Η Ε.Σ.Α.μεΑ. θεωρεί ότι το συγκεκριμένο ακρωνύμιο είναι προσβλητικό διότι αντικειμενοποιεί τα άτομα με αναπηρία.
Α. Άρθρο 1
Α.1 Το σημείο 6 να τροποποιηθεί/συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«6. Η παρ. 1 του άρθρου 10 αριθμείται ως 1Α και προστίθενται νέες παράγραφοι 1Β και 1Γ ως ακολούθως:
«1Β. Όλα τα επιβατηγά πλοία /οχηματαγωγά πλοία με ημερομηνία θέσης τρόπιδας κατά την 01/01/2025 και μετά που δραστηριοποιούνται για την κάλυψη συγκοινωνιακών αναγκών ανεξαρτήτως κατηγορίας πλόων οφείλουν να διαθέτουν προς χρήση και εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) τα κάτωθι:
α) Έναν (1) τουλάχιστον δίκλινο θαλαμίσκο ή τετράκλινο θαλαμίσκο, με δύο σταθερά και δύο ανακλινόμενα κρεβάτια, για χρήση και από τους συνοδούς, με ιδιαίτερο χώρο υγιεινής εφόσον διαθέτουν άνω των δύο (2) και μέχρι είκοσι (20) κλίνες επιβατών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του παραρτήματος.
β) Δύο (2) τουλάχιστον δίκλινους θαλαμίσκους ή τετράκλινους θαλαμίσκους, με δύο σταθερά και δύο ανακλινόμενα κρεβάτια, για χρήση και από τους συνοδούς, με ιδιαίτερο χώρο υγιεινής εφόσον διαθέτουν πάνω από είκοσι (20) κλίνες επιβατών, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του παραρτήματος.
γ) Έναν (1) κοινόχρηστο χώρο υγιεινής για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων για πλοία ολικού μήκους μέχρι και 50 μέτρων και δύο (02) κοινόχρηστους χώρους υγιεινής για πλοία με ολικό μήκος άνω των 50 μέτρων σύμφωνα με τις προδιαγραφές του παραρτήματος. Σε περίπτωση που οι κοινόχρηστοι χώροι παραμονής και εστίασης των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων ΑμεΑ εκτείνονται σε περισσότερα του ενός (1) καταστρώματα τότε τουλάχιστον ένας (1) κοινόχρηστος χώρος υγιεινής θα υπάρχει σε κάθε κατάστρωμα.
[…]
στ) Μία (1) θέση για χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου αμαξίδιο ΑμεΑ με κατάλληλα μέσα ασφάλισης, ανά εκατό (100) επιβάτες, σε κάθε αίθουσα παραμονής επιβατών. Η θέση θα πρέπει να συνοδεύεται από τραπέζι προς εξυπηρέτηση του χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου και μία τουλάχιστον θέση συνοδού και να διαθέτει σχετική σήμανση προκειμένου να μην καταλαμβάνεται από ταξιδιώτες που δεν είναι χρήστες αναπηρικού αμαξιδίου.
ζ) Δύο (2) θέσεις κατάλληλες για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων ΑμεΑ σε κάθε εστιατόριο. […]».
Αιτιολόγηση: Προτείνουμε να διαγραφεί ο δίκλινος θαλαμίσκος διότι σε περίπτωση που ταξιδεύουν πάνω από 2 χρήστες αναπηρικού αμαξίδιου με τους συνοδούς τους και υπάρχει ένας θαλαμίσκος για άτομα με κινητική αναπηρία, οι συνοδοί δεν θα μπορούν να διανυκτερεύσουν στον ίδιο θαλαμίσκο με τα άτομα με αναπηρία , και συνακολούθα δεν θα μπορούν να παρέχουν υποστήριξη σε αυτά ως οφείλουν, πάρα το γεγονός ότι θα έχουν καταβάλει χρήματα για θέση με κρεβάτι.
Α.2 Στο σημείο 7, στο οποίο αναφέρονται τα εξής: «2Β. Τα ήδη αναγνωρισμένα Ε/Γ και Ε/Γ-Ο/Γ πλοία, με ημερομηνία θέσης τρόπιδας από την 11/11/1996 έως την 01/01/2025, με ολικό μήκος 50 μέτρων και άνω ανεξαρτήτως κατηγορίας πλόων καθώς και τα πλοία των κατηγοριών Α, Β, Γ, Δ της οδηγίας 98/18/ΕΚ ανεξαρτήτως αριθμού επιβατών που εμπίπτουν στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης του π.δ. 66/2005, που δραστηριοποιούνται για την κάλυψη συγκοινωνιακών αναγκών, οφείλουν σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της παρ. 1Β τρία χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος καθώς και με το Μέρος Β του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.», επειδή δεν είναι σαφές εάν η προαναφερθείσα διάταξη περιλαμβάνει και τα πλοία που εκτελούν πλόες μικρότερους των 30 ν.μ. καθώς και τα ferry boats ανοικτού τύπου, και δεδομένου ότι πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 98/18/ΕΚ αποτελούν α) τα νέα επιβατηγά πλοία, β) τα υπάρχοντα επιβατηγά μήκους 24 µ και άνω και γ) τα ταχύπλοα σκάφη που εκτελούν εσωτερικά δρομολόγια, επισημαίνουμε ότι είναι ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΑΝΑΓΚΑΙΟ η διάταξη να συμπεριλάβει όχι μόνο τα πλοία που εκτελούν πλόες μικρότερους των 30 ν.μ. και τα ferry boats ανοικτού τύπου, αλλά όλα τα επιβατηγά/οχηματαγωγά πλοία, ανεξαρτήτως χρόνου κατασκευής, σταδίου κατασκευής/διασκευής, μήκους, αριθμού επιβατών κ.λπ.
Α.3 Το σημείο 9, να τροποποιηθεί/συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«9. Μετά την παράγραφο 5 του άρθρου 10 προστίθενται νέες παράγραφοι 6 και 7 ως εξής:
«6. Η πρόσβαση στο πλοίο, η σηματοδότηση, τα μέσα μετάδοσης αναγγελιών, οι συναγερμοί και ότι δεν ρυθμίζεται από το παρόν θα είναι σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ΑμεΑ Ατόμων με Αναπηρία. Οι κυλιόμενες κλίμακες και τα αναβατόρια με κάθισμα δεν θωρούνται και δεν θα πρέπει να θα χρησιμοποιούνται ως μέσο πρόσβασης των ΑμεΑ. χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων.
7. Προσαρτάται Παράρτημα με τεχνικές προδιαγραφές το οποίο θεωρείται αναπόσπαστο μέρος του παρόντος διατάγματος. Οι τεχνικές προδιαγραφές του Παραρτήματος ισχύουν και για τα ταχύπλοα σκάφη που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 221/2001 (Α΄171).»
Α.4 Στο σημείο 10, ο όρος «αποχωρητήριο» θα μπορούσε να αντικατασταθεί από το ακρωνύμιο «WC».
Β. Παράρτημα
Β.1 Στην Παράγραφο Α «Γενικά», η παρακάτω παράγραφος να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ, με έντονη γραμματοσειρά):
«Πρέπει να επισημαίνεται κατάλληλα η αρχή και το τέλος της κλίμακας αλλά και των σημείων αλλαγής της διεύθυνσής της, µε την κατασκευή λωρίδων επισήμανσης πλάτους 60cm από υλικό διαφορετικής υφής και έντονης χρωματικής αντίθεσης σε σχέση με την επένδυση των βαθμίδων. Οι ακμές των βαθμίδων θα επισημαίνονται με διαφορετικό υλικό ή χρώμα, σε έντονη αντίθεση με τη λοιπή επένδυση αυτών».
Β.2 Στην Παράγραφο Β «Ανελκυστήρες», η υπο-ενότητα «χειριστήρια» να συμπληρωθεί ως ακολούθως (βλ, με έντονη γραμματοσειρά):
«Όλα τα χειριστήρια τοποθετούνται σε ύψος 0,90-1,20m από το δάπεδο. Πρέπει να έχουν χρωματική αντίθεση με το υπόβαθρό τους και να είναι τοποθετημένα με λογικό, ενιαίο και τυποποιημένο τρόπο. Οι διακόπτες πρέπει να έχουν πλάτος ή διάμετρο τουλάχιστον 25mm, να απέχουν μεταξύ τους τουλάχιστον 10mm, να φωτίζονται από πίσω και να έχουν ανάγλυφη επάνω τους την ένδειξη ή το σύμβολο λειτουργίας τους. Είναι επιθυμητό να τοποθετούνται υπό γωνία προς το τοίχο. Τα χειριστήρια εντός του θαλάμου τοποθετούνται στο πλευρικό τοίχωμα και σε απόσταση τουλάχιστον 0,40m από τον τοίχο όπου βρίσκεται η πόρτα. Πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε σύστημα κλήσης κινδύνου, κατά προτίμηση τηλέφωνο με οθόνη, σε χρωματική αντίθεση με το τοίχωμα στο οποίο είναι τοποθετημένο. Οι οδηγίες χρήσης του πρέπει να είναι σύντομες και απλές, γραμμένες με ευδιάκριτους ανάγλυφους χαρακτήρες και να επαναλαμβάνονται σε γραφή Braille. Τα χειριστήρια κλήσης εκτός του θαλάμου, τοποθετούνται κοντά στη πόρτα. Συνοδεύονται από οδηγίες σε γραφή Braille για την εύρεση των χειριστηρίων εντός του θαλάμου. Φέρουν ανάγλυφες ενδείξεις ορόφων σε γραφή Braille.»
Β.3. Η Παράγραφος Β «Αναβατόρια κλίμακας», προτείνουμε να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«Β. Γ. ΑΝΑΒΑΤΟΡΙΑ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΤΥΠΟΥ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ
Όπου απαιτείται η κάλυψη μικρής υψομετρικής διαφοράς επιτρέπεται η χρήση αναβατορίου κλίμακας τύπου πλατφόρμας, αναδιπλούμενο, με ελάχιστες διαστάσεις 0,80×1,00m (συνιστώμενο 0,90Χ1,00μ). Η πλατφόρμα μπορεί να διαθέτει και αναδιπλούμενο κάθισμα, σε αυτή τη περίπτωση το πλάτος της πρέπει να αυξηθεί κατά το πλάτος του καθίσματος καθώς και η ανυψωτική του ικανότητα κατά 100kg.
Κίνηση
Η κίνηση παρέχεται από ηλεκτρικό κινητήρα. Πρέπει να υπάρχει σύστημα ασφαλούς συνέχισης της κίνησης σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρεύματος. Η κίνηση ελέγχεται από χειριστήρια στο φερόμενο τμήμα και στην αρχή και τέλος της διαδρομής. Η ταχύτητα κίνησης πρέπει να είναι 0,05-0,1m/sec. Η ανυψωτική ικανότητα του συστήματος να είναι τουλάχιστον 250Kg.
Ασφάλεια
Τα αναβατόρια κλίμακας τύπου πλατφόρμας πρέπει να διαθέτουν κινητή μπάρα ασφαλείας, η οποία προστατεύει τον χρήστη κατά την διάρκεια της κίνησης του αναβατορίου, πτερύγια προσαρμοσμένα στην πλατφόρμα τα οποία διευκολύνουν την πρόσβαση σε αυτή και εμποδίζουν κατά την κίνηση του αναβατορίου το αμαξίδιο να κινηθεί. Όταν οι μπάρες είναι σηκωμένες και τα πτερύγια κατεβασμένα το αναβατόριο δεν μπορεί να κινηθεί. Στα σημεία εισόδου-εξόδου πρέπει να διατίθεται ικανοποιητικός χώρος για προσέγγιση και ελιγμούς του αναπηρικού αμαξιδίου».
Αιτιολόγηση: Προτείνουμε τη διαγραφή της λέξης «μικρής» δεδομένου ότι το αναβατόριο τύπου πλατφόρμας από ό,τι γνωρίζουμε μπορεί να καλύψει το ύψος ενός ορόφου και παραπάνω. Επιπρόσθετα, η Εικόνα 4-«Αναβατόριο κλίμακας τύπου πλατφόρμας» είναι εσφαλμένη διότι απεικονίζεται κάτι το οποίο σπάνια συναντάται, ότι δηλαδή η είσοδος σε αυτό γίνεται κάθετα προς το σταθερό στέλεχος. Συνήθως η είσοδος και έξοδος γίνεται παράλληλα με το σταθερό στέλεχος, και εκεί βρίσκονται τόσο τα πτερύγια όσο και οι μπάρες ασφαλείας.
Β.4 Η Παράγραφος Γ «Χώροι Υγιεινής» να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«Γ. Δ. ΧΩΡΟΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ
Όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι υγιεινής για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα εν γένει ΑμεΑ θα έχουν εσωτερικό εμβαδό τουλάχιστον 5m2 όπου η μία διάσταση δεν θα είναι μικρότερη από 1,60m, θα διαθέτουν ελεύθερο χώρο περιστροφής του αμαξιδίου διαμέτρου 1.50m και θα κατασκευάζονται στον κλειστό χώρο παραμονής των επιβατών χειμώνα. Σε περιπτώσεις διασκευών υφιστάμενων πλοίων επιτρέπεται η κατασκευή χώρων υγιεινής σύμφωνα με την ΥΑ με Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΕΣΕΔΠ/65826/699 «Τεχνικές οδηγίες προσαρμογής υφιστάμενων κτιρίων και υποδομών για την προσβασιμότητα αυτών σε άτομα με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία» ( Β’ 2998/20.07.2020), άρθρο 4.
Σήμανση
Οι χώροι υγιεινής των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα ΑμεΑ πρέπει να σημαίνεται σημαίνονται με την χρήση του ∆ιεθνούς Συμβόλου Πρόσβασης και του συμβόλου “WC”.
[…]
Είσοδος
Η πόρτα πρέπει να έχει πλάτος 0,90m από κάσα σε κάσα, να ανοίγει προς τα έξω ή να είναι συρόμενη. Θα πρέπει να υπολογίζεται ως μέγιστη δύναμη που απαιτείται για το άνοιγμα της θύρας τα 15 Newtons. Η χειρολαβή του θυρόφυλλου πρέπει να είναι τύπου α, β, ή γ, σύμφωνα με το σχετικό σχήμα. Ο μηχανισμός κλειδαριάς του θυρόφυλλου πρέπει να επιτρέπει το άνοιγμα και από την έξω πλευρά σε περίπτωση κινδύνου και να διαθέτει ένδειξη κατάληψης χώρου. Μπροστά από την πόρτα του κοινόχρηστου χώρου υγιεινής θα υπάρχει ελεύθερος χώρος 1,10m. Ο κοινόχρηστος χώρος υγιεινής δεν απαιτείται να διαθέτει προθάλαμο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από άνδρες και από γυναίκες. Στις περιπτώσεις που ο κοινόχρηστος χώρος υγιεινής των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα ΑμεΑ κατασκευαστεί εντός συγκροτήματος κοινόχρηστων χώρων υγιεινής λοιπών επιβατών, αυτός θα χαρακτηρισθεί ως ανδρών ή γυναικών ανάλογα με τον χαρακτηρισμό του συγκροτήματος. Σε αυτή την περίπτωση οι χώροι υγιεινής των των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα ν ΑμεΑ μπορούν να χρησιμοποιούνται και από τους υπόλοιπους επιβάτες και ως εκ τούτου προσμετρούνται στον υπολογισμό επιβατών. Εφόσον η πόρτα εισόδου στον χώρο υγιεινής βρίσκεται υπό γωνία 90Ο σε σχέση με τον προθάλαμο των υπόλοιπων χώρων υγιεινής τότε μπροστά από την πόρτα εισόδου στον χώρο υγιεινής των των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα ΑμεΑ και καθ’ όλο το εύρος του θα υπάρχει ελεύθερος χώρος τουλάχιστον 1,10m (συνιστώμενο 1,50μ).
[…]
Εξοπλισμός
Νιπτήρας. Προτιμάται επίπεδου τύπου το επάνω μέρος του οποίου βρίσκεται καθ’ύψος στα 0.85m από το δάπεδο και στα 0.70m το κάτω μέρος του και συνοδεύεται από ράφι στο ίδιο με αυτόν ύψος. Ο ελεύθερος χώρος κάτω από τον νιπτήρα των 0.70m πρέπει να εξασφαλίζεται σε κάθε περίπτωση ενώ η αποχέτευση του νιπτήρα δεν πρέπει να ενοχλεί τα γόνατα του χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου. Είναι δυνατόν να επιλεγεί νιπτήρας μεταβλητού ύψους, τον οποίο ο χρήστης ρυθμίζει ανάλογα με τις ανάγκες του. Εφόσον Ο ο νιπτήρας τοποθετείται εντός του χώρου υγιεινής, τότε τοποθετείται δίπλα στη λεκάνη, στον τοίχο που είναι κάθετος ως προς αυτόν της λεκάνης, και το εμπρόσθιο άκρο του νιπτήρα τοποθετείται στην ίδια ευθεία με την εσωτερική παρειά της λεκάνης. Η απόσταση μεταξύ του άκρου της λεκάνης και του νιπτήρα πρέπει να είναι περίπου 0.10m και ποτέ να μην υπερβαίνει τα 0.25m, έτσι ώστε να είναι δυνατή η χρήση του νιπτήρα από καθήμενο στη λεκάνη άτομο. Για την αγκύρωση του νιπτήρα πρέπει να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να αντέχει σε κατακόρυφη φόρτιση 100Kg. Η μπαταρία του νιπτήρα είναι αναμικτική, τύπου “κομμωτηρίου”, με κινητό τηλέφωνο-ντους και με χειριστήρια τύπου μοχλού (όχι σφαιρικά).
[…]
Λεκάνη. Μπροστά και δίπλα από μια πλευρά της λεκάνης, πρέπει να υπάρχει αρκετός χώρος για μετωπική ή πλάγια προσέγγιση ατόμου σε αμαξίδιο. Όπως έχει αναφερθεί παραπάνω η ενδεδειγμένη διάταξη ως προς την τοποθέτηση της λεκάνης και του νιπτήρα είναι η τοποθέτηση τους σε κάθετους μεταξύ τους τοίχους. Το ύψος της λεκάνης πρέπει να είναι 0,50m 0,45m για να διευκολύνεται η μετακίνηση του χρήστη από το αμαξίδιο στη λεκάνη και από τη λεκάνη στο αμαξίδιο. Πρέπει να έχει πλάτη ύψους τουλάχιστον 0,30m από την επιφάνεια του καλύμματος, και η πλάτη αυτή να στηρίζεται ή στον τοίχο ή σε ενσωματωμένο στη λεκάνη καζανάκι, σε κάθετη θέση. Ένα καζανάκι χαμηλής πιέσεως με εύχρηστο χειρισμό π.χ. χειρολαβή στο πλάι είναι δυνατόν να την υποκαταστήσει. Δίπλα στη λεκάνη, στην πλευρά από την οποία γίνεται η προσέγγιση του αμαξιδίου, αγκυρώνεται στον τοίχο, μη ολισθηρή σπαστή χειρολαβή μήκους περίπου 0,75m και με το επάνω μέρος της σε ύψος 0.70m από το δάπεδο. Η διάμετρος μιας τέτοιας χειρολαβής είναι 30mm – 40 mm (1½΄΄ περίπου). Στην απέναντι πλευρά της λεκάνης τοποθετείται επί του τοίχου σταθερή χειρολαβή με τα ίδια λοιπά χαρακτηριστικά. Η στερέωση των ειδών υγιεινής και των χειρολαβών (π.χ. πρόβλεψη πρόσθετου μεταλλικού σκελετού, ενίσχυση ή κατασκευή για την στήριξή του), πρέπει να γίνεται με τρόπο ώστε να αντέχουν σε φόρτιση 100Kg. Η θήκη χαρτιού καθαρισμού πρέπει να είναι σε θέση προσιτή στον χρήστη και να διαθέτει μηχανισμό παροχής χαρτιού φύλλο-φύλλο, ιδιαίτερα χρήσιμο σε μονόχειρες.
Πάγκος. Σε κατάλληλη θέση, και υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμποδίζεται η προσέγγιση αμαξιδίου στον εξοπλισμό του χώρου υγιεινής και η περιστροφή του εντός αυτού, τοποθετείται κινητός-ανακλινόμενος ή μόνιμος πάγκος για το άλλαγμα των βρεφών. Απαιτείται μόνο στους κοινόχρηστους χώρους υγιεινής.
[…]
Καταιωνιστήρες (Ντους). Στους χώρους υγιεινής των θαλαμίσκων των ατόμων με αναπηρία/χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα ΑμεΑ απαιτείται η ύπαρξη ντους. Στη θέση του ντους δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση ντουζιέρας, τυποποιημένης ή χτιστής, καθώς και η υπερύψωση ή το βύθισμα του δαπέδου ή η κατασκευή οποιουδήποτε τύπου περιζώματος για τον καθορισμό του χώρου του. Επιτρέπεται η τοποθέτηση αδιάβροχης κουρτίνας. Ο χώρος του ντους θα είναι συνεπίπεδος με το υπόλοιπο δάπεδο και η ομαλή απορροή του ύδατος θα εξασφαλίζεται με την διαμόρφωση κλίσεων που θα οδηγούν σε σιφόνι. Σε κατάλληλη θέση θα υπάρχει επίτοιχο αναδιπλούμενο κάθισμα σε ύψος 0,50m από το δάπεδο, όπου μεταφέρεται ο χρήστης αμαξιδίου. Θα υπάρχουν κατάλληλες ανοξείδωτες χειρολαβές, καλά αγκυρωμένες, που αντέχουν σε φόρτιση 100Kg. Οι χειρολαβές τοποθετούνται οριζόντια και κατακόρυφα σε ύψος 0,90m από το δάπεδο. Το μέγιστο ύψος για το επάνω μέρος της κατακόρυφης χειρολαβής είναι 1,80m από το δάπεδο. Οι χειρολαβές είναι στρογγυλής διατομής και έχουν διάμετρο 30mm – 40mm (1½΄΄ περίπου). Το τηλέφωνο της μπαταρίας του ντους πρέπει να έχει την δυνατότητα ρυθμιζόμενου ύψους στερέωσης κατά τη χρήση, με χαμηλότερο σημείο το ύψος των 1,10m από το δάπεδο και μέγιστο το ύψος των 2.20m από το δάπεδο. Η σαπουνοσπογγοθήκη τοποθετείται σε κατάλληλη θέση και σε ύψος 0,90m – 1,10m από το δάπεδο».
Β.5 Η Παράγραφος Δ «θαλαμίσκοι/καμπίνες» να συμπληρωθεί/τροποποιηθεί ως ακολούθως (βλ. με έντονη γραμματοσειρά):
«Δ. Ε. ΘΑΛΑΜΙΣΚΟΙ/ΚΑΜΠΙΝΕΣ
Οι καμπίνες θα διαθέτουν ελεύθερο χώρο περιστροφής του αμαξιδίου διαμέτρου 1,50m. μεταξύ των κλινών. Οι επιδαπέδιες κλίνες δεν θα είναι περισσότερες από δύο (02) και θα τοποθετούνται παράλληλα με διάδρομο πλάτους τουλάχιστον 1,10m μεταξύ τους ενώ θα έχουν ελάχιστες διαστάσεις 1,90×0,80m. Το ύψος του στρώματος του κρεβατιού μαζί με το στρώμα θα βρίσκεται στο επίπεδο του καθίσματος του αμαξιδίου (0,50m), ενώ θα υπάρχει ελεύθερος χώρος ύψους τουλάχιστον 0,20m από το δάπεδο για τις υποδοχές του αμαξιδίου. Οι Επιτρέπεται η ύπαρξη υπερκείμενων υπάρχουσες αναδιπλούμενων κλινών αναδιπλούμενες κλίνες για χρήση από τους συνοδούς των ατόμων με αναπηρία ΑμεΑ των οποίων το κάτω μέρος θα είναι θα πρέπει να βρίσκονται σε ύψος τουλάχιστον 1,10m από το δάπεδο. Σε κάθε καμπίνα και σε ύψος 0,85m από το δάπεδο θα υπάρχει πρίζα τηλεφώνου κοντά στο κρεβάτι ή/και μπουτόν κινδύνου (ηλεκτρικό και όχι μπαταρίας). Τα μέσα ανακρέμασης ιματισμού θα τοποθετούνται σε ντουλάπες και σε ύψος 1,20m από το δάπεδο. Σε περίπτωση που υπάρχουν ράφια θα τοποθετούνται σε μέγιστο ύψος 1,35m από το δάπεδο. Έξω από την καμπίνα από την πλευρά της εισόδου σε αυτήν και καθ΄όλο το πλάτος της θα υπάρχει κενός χώρος/διάδρομος πλάτους 1,10m. Οι χώροι υγιεινής θα συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές της παραγράφου Γ Δ. Έξω από την καμπίνα των ατόμων με αναπηρία τοποθετείται επί του δαπέδου οδηγός που κατευθύνει τον χρήστη αναπηρικού αμαξιδίου στο σταθμό συγκέντρωσης, τη ρεσεψιόν, το ασανσέρ ή το σαλόνι.».
Τέλος, ζητούμε να εξεταστεί εκ νέου το αίτημα της Ε.Σ.Α.μεΑ. για υλοποίηση από το Ινστιτούτο που αυτή διαθέτει (ΙΝ-ΕΣΑμεΑ) εκπαιδευτικού προγράμματος που θα απευθύνεται στο προσωπικό των πλοίων με αντικείμενο την εξυπηρέτηση/συναλλαγή με επιβάτες με αναπηρία. Πρέπει να σημειωθεί ότι η Συνομοσπονδία και το Ινστιτούτο της είναι οι μόνοι φορείς στη χώρα που διαθέτουν εμπειρία και τεχνογνωσία στο συγκεκριμένο ζήτημα, και οι οποίοι δύνανται να χρησιμοποιήσουν βιωματικές μεθόδους κατά την υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος.
Κύριε Γενικέ Γραμματέα,
Παρακαλούμε όπως ορίσετε μια συνάντηση μαζί μας προκειμένου να σας παρουσιάσουμε περισσότερο αναλυτικά τις ως άνω εύλογες και δίκαιες προτάσεις μας.
Ελπίζοντας στη θετική ανταπόκρισή σας.
Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος
Ι. Βαρδακαστάνης
Ο Γεν. Γραμματέας
Β. Κούτσιανος
Τι αλλάζουν στα πλοία για ΑμεΑ, εγκύους και ηλικιωμένους
Τι αλλάζουν στα πλοία για ΑμεΑ, εγκύους και ηλικιωμένους
Newsroom
Το υπουργείο Ναυτιλίας προχωρά στη σύνταξη προεδρικού διατάγματος μετά από διαβούλευση, με το οποίο θα υποχρεώνονται όλες ανεξαρτήτως οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να δημιουργήσουν στα πλοία τους κατάλληλους μηχανισμούς για την εύκολη πρόσβαση των ατόμων αυτών.
Με νέα μέσα πρόσβασης και χώρους συγκεκριμένων προδιαγραφών θα πρέπει να εξοπλιστούν όλα τα πλοία της ακτοπλοΐας στο εγγύς μέλλον, προκειμένου να διευκολύνεται η πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία, εγκύων και ηλικιωμένων. Πολλά πλοία διαθέτουν ήδη τέτοιους μηχανισμούς ωστόσο δεν υπήρχε κάποιο σχετικό νομοθέτημα που να προέβλεπε συγκεκριμένες προδιαγραφές, καθώς έως σήμερα κάτι τέτοιο δεν ήταν υποχρεωτικό.
Ήδη για αυτόν τον λόγο το υπουργείο Ναυτιλίας προχωρά στη σύνταξη προεδρικού διατάγματος μετά από διαβούλευση, με το οποίο θα υποχρεώνονται όλες ανεξαρτήτως οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να δημιουργήσουν στα πλοία τους κατάλληλους μηχανισμούς για την εύκολη πρόσβαση των ατόμων αυτών.
Συγκεκριμένα, θα πρέπει να δημιουργηθούν ειδικοί χώροι υγιεινής, ασανσέρ πρόσβασης στα καταστρώματα και ειδικές ράμπες.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι αλλαγές που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν θα έχουν ορίζοντα υλοποίησης τα τρία χρόνια και θα αφορούν τα πλοία που είναι σε πλήρη δρομολογιακή λειτουργία, ενώ όποιο καινούργιο πλοίο εισέλθει στην ακτοπλοϊκή αγορά θα πρέπει να προσαρμοστεί άμεσα στα νέα δεδομένα.
Το ίδιο θα ισχύει και για τα νέα υπό ναυπήγηση «πράσινα» πλοία που θα κατασκευαστούν στη χώρα μας.
Ήδη το συγκεκριμένο σχέδιο, με τίτλο «Κανονισμός ενδιαιτήσεως και καθορισμού αριθμού επιβατών των επιβατηγών πλοίων» απεστάλη προς 15νθήμερη διαβούλευση προς τους αρμόδιους φορείς,
Η Ελλάδα διαθέτει μεγάλη νησιωτικότητα και αυξημένη τουριστική κίνηση, ενώ το θέμα του προβλήματος της προσβασιμότητας των ΑμεΑ στα πλοία της ακτοπλοΐας ήρθε στο φως της δημοσιότητας όταν ένα παιδί σε αναπηρικό αμαξίδιο περίμενε μαζί με τη μητέρα του στο γκαράζ του πλοίου στη βόρεια Ελλάδα για να αποβιβαστεί, καθώς δεν υπήρχε ειδική ράμπα.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ) η επιβατική κίνηση στην ακτοπλοΐα το πρώτο πεντάμηνο του 2024 παρουσίασε αύξηση κατά 8,1% έναντι του ιδίου διαστήματος του 2023.
Συγκεκριμένα, με πλοία της ακτοπλοΐας σε διάφορους προορισμούς ταξίδεψαν 3.100.541 επιβάτες από 01/01/2024 έως 31/05/2024 έναντι 2.868.768 επιβατών το ίδιο διάστημα πέρυσι.
Στο τμήμα των οχημάτων υπήρξε αύξηση κατά 7,2%, αφού το πρώτο πεντάμηνο του 2024 διακινήθηκαν συνολικά 430.258 οχήματα έναντι 401.430 οχημάτων το ίδιο διάστημα του 2023.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της XRTC Business Consultants Ltd., το καλοκαίρι του 2023 150 ακτοπλοϊκά πλοία εξυπηρετούσαν καθημερινά 115 νησιά της χώρας, είτε συνδέοντάς τα με την ενδοχώρα είτε πραγματοποιώντας συνδέσεις μεταξύ τους.
Τι ορίζει το προεδρικό διάταγμα
Η κατασκευή και η θέση των χώρων που χρησιμοποιούνται ή κινούνται τα ΑμεΑ θα πρέπει είναι ανάλογη του σκοπού για τον οποίο προορίζονται ώστε η χρήση τους να είναι ασφαλής και ευχερής από τα άτομα αυτά.
Στους χώρους διακίνησης των ΑμεΑ δεν θα υπάρχουν κατώφλια ή άλλες προεξοχές του δαπέδου.
Όταν αυτό δεν είναι κατασκευαστικά εφικτό τότε θα τοποθετούνται ράμπες μέγιστης κλίσης 5% ή κατάλληλα αναβατόρια κλίμακας.
Η διακίνηση των ΑμεΑ από κατάστρωμα σε κατάστρωμα θα γίνεται μόνο με ανελκυστήρες.
Το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος υποχρεώνει όλα τα πλοία της ακτοπλοΐας που καλύπτουν συγκοινωνιακές ανάγκες της χώρας, ανεξαρτήτως κατηγορίας, να προχωρήσουν για την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ) στην εγκατάσταση ανελκυστήρα κάθετης κίνησης από εξουσιοδοτημένο για τον σκοπό αυτό εταιρεία από το κύριο κατάστρωμα οχημάτων μέχρι τα καταστρώματα που διαθέτουν τους κατάλληλους για ΑμεΑ κοινόχρηστους χώρους παραμονής, εστίασης, υγιεινής και θαλαμίσκους, καθώς και στα ανοιχτά καταστρώματα που διαθέτουν μέσα εγκατάλειψης.
Η χρήση της ράμπας οχημάτων που οδηγεί στο κύριο κατάστρωμα οχημάτων επιτρέπεται για την εξυπηρέτηση των ΑμεΑ μόνο με τη χρήση οχήματος. Πρέπει να οριστούν τουλάχιστον δύο θέσεις αυτοκινήτων ΑμεΑ στον χώρο οχημάτων με ανάλογη διεθνή σήμανση πλησίον του ανελκυστήρα.
Επίσης πρέπει να υπάρχει μία θέση για αμαξίδιο ΑμεΑ με κατάλληλα μέσα ασφάλισης, ανά εκατό (100) επιβάτες, σε κάθε αίθουσα παραμονής επιβατών, όπως και δύο θέσεις κατάλληλες για χρήστες αμαξιδίων ΑμεΑ σε κάθε εστιατόριο.
Το 2% τουλάχιστον των θέσεων των επιβατών πρέπει να είναι κατάλληλες για χρήση από άτομα με μειωμένη κινητικότητα.
Το γκισέ του χώρου υποδοχής και του κυλικείου πρέπει να είναι σε κατάλληλο ύψος που δεν θα υπερβαίνει τα 90 εκατοστά.
Επίσης προβλέπεται η ύπαρξη δίκλινων και τετράκλινων θαλάμων με ειδικούς χώρους υγιεινής για χρήση και από τους συνοδούς, ανάλογα με τη χωρητικότητα και το μέγεθος του πλοίου.
Η πρόσβαση στο πλοίο, η σηματοδότηση, τα μέσα μετάδοσης αναγγελιών, οι συναγερμοί και ό,τι δεν ρυθμίζεται από το π.δ. πρέπει να είναι σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, ενώ απαγορεύεται οι κυλιόμενες κλίμακες να χρησιμοποιούνται ως μέσο πρόσβασης των ΑμεΑ.