Επιστολή της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του Πανελληνίου
Συνδέσμου Τυφλών προς την Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και
Αθλητισμού, κα Ζ. Μακρή με θέμα: Αίτημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών
και του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών για ορισμό συνάντησης προκειμένου να
συζητηθούν τέσσερα (4) εξόχως επείγοντα θέματα που αφορούν την εκπαίδευση των
τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση.
ΕΘΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ.ΑΡΙΘΜ. 1890/2005 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ.: 210-5229968
e-mail:
eoty@otenet.gr
www.eoty.gr
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ
ΜΕ ΤΗΝ ΥΠ’ΑΡΙΘΜ. 9977/12-12-1932 ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
ΑΘΗΝΩΝ
ΕΛΕΓΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΟΠΤΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
ΣΥΝΟΧΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ
ΕΠΙΤΙΜΟ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΕΣ
&
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ & ΤΗΣ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ
ΕΔΡΑ ΑΘΗΝΑ
ΒΕΡΑNΖΕΡΟΥ 31 – 104 32 ΑΘΗΝΑ
ΤΗΛ: 210-5245001, 210-5228333, 210-5228365, 210-5245578
e-mail:
pab@otenet.gr
web site: www.pst.gr
ΑΡΙΘΜ. ΠΡΩΤ.: 824/345
Αθήνα, 29/03/2024
ΤΟΜΕΑΣ: Γραμματείας
Προς: Υφυπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού,
κα Ζ. Μακρή
Κοιν.: 1) Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, κο
Κ. Πιερρακάκη
2) Γ.Γ. Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και
Ειδικής Αγωγής, κο Ι. Κατσαρό
3) Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.)
4) Ε.Σ.Α.μεΑ.
5) Σωματεία – μέλη Ε.Ο.Τ.
Θέμα: Αίτημα της Εθνικής Ομοσπονδίας Τυφλών και του
Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών για ορισμό συνάντησης προκειμένου να
συζητηθούν τέσσερα (4) εξόχως επείγοντα θέματα που αφορούν την εκπαίδευση των
τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση.
Αξιότιμη κυρία Υφυπουργέ,
Η Εθνική Ομοσπονδία Τυφλών (Ε.Ο.Τ.), ο επίσημος Κοινωνικός
Εταίρος της Πολιτείας για θέματα τυφλότητας και μέλος της Εθνικής
Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και το σωματείο μέλος της
Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τυφλών (Π.Σ.Τ.) αιτούνται άμεσα ορισμό συνάντησης μαζί
σας προκειμένου να συζητηθούν τέσσερα (4) επείγοντα θέματα αρμοδιότητάς σας, τα
οποία χρήζουν άμεσης επίλυσης, χωρίς να αγνοούμε βεβαίως την τεράστια γκάμα των
προς επίλυση αιτημάτων τα οποία εκκρεμούν και τα οποία δεν είναι δυνατόν να
συζητηθούν και να επιλυθούν σε μία μόνο συνάντηση.
1) Με ιδιαίτερη χαρά σας ενημερώνουμε ότι με την πρωτοβουλία
του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (Κ.Ε.Α.Τ.) περαιώθηκε το έργο
της επιτροπής για την εκπόνηση νέου εγχειριδίου διδασκαλίας του κώδικα της
γραφής Braille, το οποίο έχει εμπλουτιστεί με νέες ενότητες, πλην του
λογοτεχνικού Braille το οποίο διδασκόταν μέχρι τώρα, όπως ΜΕΡΟΣ Α: ΒΑΣΙΚΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΜΕ ΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΠΗΡΙΑ: πληροφορίες για την οπτική
αναπηρία ως ιατρικό φαινόμενο, το νομικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο της
εκπαίδευσης των ατόμων με οπτική αναπηρία στην Ελλάδα, οι προαπαιτούμενες
απτικές δεξιότητες για την κατάκτηση της ανάγνωσης του κώδικα Braille, η διδασκαλία
του συστήματος γραφής και ανάγνωσης Braille σε μαθητές με οπτική αναπηρία, η
αξιοποίηση των υποστηρικτικών τεχνολογιών στην εκπαίδευση των μαθητών με οπτική
αναπηρία, κινητικότητα και προσανατολισμός, καλές πρακτικές προσέγγισης και
συνοδείας ατόμου με οπτική αναπηρία, σκύλοι οδηγοί και άτομα με οπτική
αναπηρία, ΜΕΡΟΣ Β: Ο ΚΩΔΙΚΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ BRAILLE: η ιστορία του, ο
λογοτεχνικός κώδικας, συμβολογραφία Braille ξένων γλωσσών, ο κώδικας Nemeth για
μαθηματικά και επιστημονικά σύμβολα. Η διδασκαλία των ενδιαφερομένων θα
πλαισιωθεί και από δύο βίντεο τα οποία θα συνοδεύουν το εγχειρίδιο και στα
οποία θα γίνεται επίδειξη καλών πρακτικών προσέγγισης και συνοδείας ατόμου με
οπτική αναπηρία, καθώς επίσης και της σωστής χρήσης και λειτουργίας των
τεχνικών βοηθημάτων. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι η παρεχόμενη γνώση θα είναι
ολιστική και πλήρης καλύπτοντας όλες τις ανάγκες επιμόρφωσης κάθε επιστήμονα
που καλείται να εργαστεί ως εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης ή σε τάξη ένταξης
κλπ. Ως εκ τούτου θεωρούμε δίκαιο όσοι παρακολουθούν το ως άνω σεμινάριο να
μοριοδοτούνται με ικανό αριθμό μορίων δεδομένου ότι θα λαμβάνουν μια
ολοκληρωμένη εξειδίκευση. Βεβαίως, θα πρέπει να μελετηθεί πώς θα
αντιμετωπισθούν οι μέχρι τούδε κάτοχοι της σχετικής πιστοποίησης, οι οποίοι αφενός
μεν θα υπολείπονται καταφανώς σε γνώσεις και αφετέρου όσοι έχοντας λάβει την
πιστοποίηση δεν έχουν εργαστεί επί ικανό χρονικό διάστημα με τυφλούς μαθητές,
με αποτέλεσμα να έχουν απωλέσει λόγω μη ενασχόλησης την ικανότητα γραφής και
ανάγνωσης Braille.
2) Επίσης επιβάλλεται η άμεση τροποποίηση των αποφάσεων και
των εγκυκλίων που απαιτούνται, ώστε σε περίπτωση που τοποθετείται μεν δάσκαλος
ή καθηγητής παράλληλης στήριξης στην αρχή της σχολικής χρονιάς αλλά στη
συνέχεια προκύπτει πρόβλημα παροχής των υπηρεσιών του λόγω μόνιμου ή προσωρινού
προβλήματος κλπ. ο μαθητής/η μαθήτρια να μη στερείται του δικαιώματος της
παράλληλης στήριξης και να γίνεται άμεση τοποθέτηση νέου/νέας
καθηγητή/καθηγήτριας.
Ακόμη απαιτείται άμεση τροποποίηση του αρ. 53 του ν.
4823/2021 ούτως ώστε να δύνανται τα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. να αξιολογούν μαθητές τυφλούς ή
με μειωμένη όραση και να προτείνουν παράλληλη στήριξη και για άτομα άνω των 30
ετών δεδομένου ότι δεν πρέπει να στερούνται το δικαίωμα αυτό μαθητές
μεγαλύτερης ηλικίας οι οποίοι επιθυμούν να φοιτήσουν σε εσπερινά σχολεία ή σε
σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας.
3) Αναφορικά με τα σοβαρά ζητήματα που αντιμετωπίζουν
νεοδιοριζόμενοι (αναπληρωτές και μόνιμοι) εκπαιδευτικοί τυφλοί ή με μειωμένη
όραση, αλλά και εκπαιδευτικοί γονείς και παιδιά ατόμων τυφλών ή με μειωμένη
όραση, σε σχέση με τις τοποθετήσεις τους σε σχολικές δομές έχουμε γίνει
αποδέκτες διαμαρτυριών από νεοδιορισθέντες εκπαιδευτικούς τυφλούς ή με μειωμένη
όραση, καθώς και από εκπαιδευτικούς (γονείς & παιδιά) που έχουν στη
φροντίδα τους άτομα τυφλά ή με μειωμένη όραση, οι οποίοι, σύμφωνα με το άρθρο
62 του ν.4589/2019, είναι υποχρεωμένοι να παραμείνουν στον τόπο διορισμού τους
για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 2 σχολικών ετών, πριν ζητήσουν μετάθεση.
Σύμφωνα με το άρθρο 42 του Ν.4722/20, οι νεοδιοριζόμενοι εκπαιδευτικοί που
ανήκουν στις ειδικές κατηγορίες μετάθεσης, και εφόσον διαθέτουν πιστοποιητικό
αναπηρίας από τα ΚΕΠΑ, δύνανται να αποσπώνται, πλην όμως τα έτη της απόσπασης
δεν υπολογίζονται στα απαιτούμενα 2 έτη με τα οποία κατοχυρώνουν δικαίωμα
μετάθεσης. Η προαναφερόμενη ρύθμιση έχει δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στους
νεοδιοριζόμενους τυφλούς ή με μειωμένη όραση εκπαιδευτικούς, αλλά και στους
εκπαιδευτικούς που έχουν στη φροντίδα τους άτομα τυφλά ή με μειωμένη όραση,
διότι η αυτόνομη διαβίωση σε ένα εντελώς νέο περιβάλλον γίνεται σχεδόν αδύνατη,
εξαιτίας της έλλειψης εκπαιδευτών κινητικότητας, οι οποίοι θα μπορούσαν να
εκπαιδεύσουν το άτομο στις νέες συνθήκες. Επιπλέον, με την παρ. 5 του άρθρου 62
του Ν.4589/2019, οι γονείς-εκπαιδευτικοί μπορούν να πάρουν μόνο απόσπαση και
όχι μετάθεση -όπως προβλέπει το ΠΔ 50/1996, αγνοώντας προφανώς ότι τα
προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα τέκνα τους, όντας άτομα τυφλά ή με μειωμένη
όραση, δε διαρκούν μόνο για ένα έτος, δηλαδή αγνοώντας πως τα προβλήματα και οι
ανάγκες της αναπηρίας δεν έχουν διάρκεια μόνο όσο διαρκεί η απόσπαση που δίνει
ο νομοθέτης του Ν.4589/2019. Ενώ και με την Υ.Α 104627/ΓΔ5/10-08-2020, που
αφορά στις τοποθετήσεις των αναπληρωτών, για τους εκπαιδευτικούς που είναι
γονείς ή έχουν στη φροντίδα τους άτομα με βαριά αναπηρία, δε λαμβάνεται υπόψη
καθόλου η αναπηρία του προστατευόμενου τυφλού ή με μειωμένη όραση
τέκνου-ατόμου. Η σταδιακή κατάργηση όλων των ευεργετικών διατάξεων που είχαν
προβλεφθεί, στο πλαίσιο των εύλογων προσαρμογών στην εργασία- για τις δυσκολίες
που αντιμετωπίζουν οι εν λόγω κατηγορίες εκπαιδευτικών στις τοποθετήσεις τους
σε σχολικές δομές, οι οποίες τους προστάτευαν ώστε να μην τοποθετούνται σε
απομακρυσμένα και δυσπρόσιτα μέρη, διευκολύνοντάς τους στην άσκηση των καθηκόντων
τους στην εκπαίδευση, έχει επιφέρει τεράστια προβλήματα και δυσκολίες στην
επαγγελματική τους σταδιοδρομία, αλλά και στην οικογενειακή τους ζωή και
καθημερινότητα και τους έχει οδηγήσει σε απόγνωση. Στο σημείο αυτό αξίζει να
επισημάνουμε για ακόμη μία φορά την ανάγκη για αναμόρφωση και επικαιροποίηση
του αναχρονιστικού Π.Δ. 50/1996, το οποίο διέπει το σύστημα μεταθέσεων,
αποσπάσεων εκπαιδευτικών με αναπηρίες και εκπαιδευτικών που είναι γονείς ατόμων
με αναπηρία, το οποίο χρονολογείται από το 1996 και το οποίο μερικώς προστάτευε
μία μερίδα τυφλών ή με μειωμένη όραση εκπαιδευτικών. Στο Π.Δ. 50/1996 δε
συμπεριλαμβάνονται κατηγορίες αναπηρίας όπως τυφλοί ή κωφοί, αλλά ακόμα και οι
πάσχοντες από σκλήρυνση κατά πλάκας, οι οποίοι συμπεριλαμβάνονται, πρέπει να καταστούν
παραπληγικοί ή τετραπληγικοί για να κάνουν χρήση της ρύθμισης. Εύκολα γίνεται
αντιληπτό από τα προαναφερόμενα ότι χρειάζεται άμεση αναμόρφωση και
επικαιροποίηση του εν λόγω Π.Δ.
4) Τέλος, επιθυμούμε να επισημάνουμε το τεράστιο πρόβλημα
που αντιμετωπίζουν οι τυφλοί ή με μειωμένη όραση μαθητές, οι οποίοι αιτούμενοι
τον προβλεπόμενο από τον Νόμο και από τη γνωμοδότηση από το αρμόδιο ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.
τεχνικό εξοπλισμό λαμβάνουν αυτόν τέσσερα ή πέντε έτη μετά την αίτηση,
δεδομένου ότι οι σχετικοί διαγωνισμοί από το Υπουργείο προκηρύσσονται αφότου
συγκεντρωθεί ικανός αριθμός αιτήσεων. Προκειμένου να καταστεί δυνατή η άμεση
παράδοση του επιβαλλόμενου τεχνικού εξοπλισμού προτείνουμε το Υπουργείο να
προβαίνει σε προμήθεια τεχνικού εξοπλισμού το οποίο να υπάρχει σε στοκ έτσι
ώστε να μπορεί να αποδοθεί άμεσα μόλις κατατεθεί η σχετική αίτηση του
Διευθυντού του σχολείου. Επίσης, πρέπει να προβλεφθεί η προμήθεια δύο
γραφομηχανών σε κάθε μαθητή εκ των οποίων η μία θα παραμένει στο σχολείο, όπως
γίνεται σήμερα, και η άλλη θα παραχωρείται στο μαθητή στο σπίτι ώστε να μπορεί
να εξασκηθεί αρχικά για την εκμάθηση της γραφής Braille και κατόπιν να γράφει
τις επιβαλλόμενες εργασίες στο σπίτι. Σε αντίθετη περίπτωση, οι γονείς έρχονται
σε απόγνωση διότι πρέπει να καταβάλλουν 1.000€ για την αγορά γραφομηχανής,
κόστος το οποίο είναι εξαιρετικά επιβαρυντικό για τα βαλάντια των περισσοτέρων
γονέων σήμερα.
Με τη βεβαιότητα ότι θα ανταποκριθείτε θετικά στο αίτημά μας
για ορισμό συνάντησης και για επίλυση των αρκούντως τεκμηριωμένων τεθέντων
αιτημάτων, σας ευχαριστούμε εκ των προτέρων.
Με εκτίμηση
Για το Γ.Σ. της Ε.Ο.Τ.
Ο
Πρόεδρος
Η Γενική Γραμματέας
Νικόλαος
Γιαλλούρης
Παρασκευή Τσαβαλιά
Με εκτίμηση
Για το Δ.Σ. του Π.Σ.Τ.
Ο Πρόεδρος
Η Γενική Γραμματέας
Δημήτριος Σηφάκης Θεοδώρα Φαρδέλα