Λύσεις για τους ΑμεΑ υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει βούληση
Σοφία Κατσίγιαννη
Αδυναμία πρόσβασης σε κοινόχρηστους χώρους, δημόσια κτίρια,
διακρίσεις στο εργασιακό περιβάλλον, περιορισμό των δικαιούχων προνοιακών
επιδομάτων και αναπηρικών συντάξεων, αδυναμία ένταξης των παιδιών στη σχολική
εκπαίδευση, είναι μερικά μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ στην
Ελλάδα.
Και φυσικά πρέπει να κάνουμε ιδιαίτερη μνεία, ειδικά μετά
τις πρόσφατες εξελίξεις, στα μέσα μαζικής μεταφοράς όπου «ήρθε» ένας κανονισμός
για τα δικαιώματα των επιβατών, που προβλέπει ότι ένας μεταφορέας θα μπορεί
κατ' εξαίρεση να αρνηθεί σε άτομο με αναπηρία την επιβίβαση στο λεωφορείο,
εφόσον οι υποδομές είναι ακατάλληλες, και θεωρείται δύσκολη ή και επικίνδυνη η
μετακίνησή του μ΄αυτό. Αυτός ο κανονισμός θα είχε νόημα σε μία χώρα που η
έλλειψη προσβασιμότητας είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας. Σε μια χώρα που
διαθέτει ένα ελάχιστο επίπεδο προσβασιμότητας και όχι στην Ελλάδα που μπορεί 1
στις 2 ράμπες να είναι χαλασμένες. Μια τέτοια οδηγία μοιάζει περισσότερο με
παραθυράκι ώστε τα ανάπηρα άτομα να αποκλειστούν και όχι να προστατευτούν.
Θέλω όμως να σταθώ σε μια κατηγορία ΑμεΑ που είναι
ιδιαιτέρως αδικημένη. Είναι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την
ακοή τους.
Η κώφωση -βαρηκοΐα είναι μια μόνιμη και μη αναστρέψιμη
αναπηρία. Δεν σταματά να υφίσταται, ούτε θεραπεύεται. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με
την ισχύουσα νομοθεσία, το επίδομα κώφωσης βαρηκοΐας, διακόπτεται από την
ηλικία των 18 ετών (ή των 25 ετών σε περίπτωση συνέχισης των σπουδών) έως τα 65
έτη! Συνεχίζεται μόνο στην περίπτωση ύπαρξης και άλλης αναπηρίας.
Το θέμα της σημαντικής οικονομικής επιβάρυνσης των
κωφών-βαρήκοων ατόμων εξαιτίας της υψηλής δαπάνης των ακουστικών βαρηκοΐας και
όλων των υποστηρικτικών βοηθημάτων είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Η οικονομική επιβάρυνση που έχουν τα κωφά -βαρήκοα άτομα
εξαιτίας της δαπάνης αυτής είναι δυσβάσταχτη.
Σε αυτό το πρόβλημα θα πρέπει να προστεθεί και η ανάγκη των
κωφών-βαρήκοων ατόμων για λογοθεραπεία, με στόχο τη βελτίωση της άρθρωσής τους,
δαπάνη επίσης υπέρογκη, καθώς και στην προκειμένη περίπτωση η αποζημίωση από τα
ασφαλιστικά ταμεία είναι ελάχιστη, με αποτέλεσμα να καθίσταται απρόσιτο αγαθό
υποστήριξης για τους περισσότερους.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδας το ποσοστό
ανεργίας των κωφών-βαρήκοων ατόμων είναι ιδιαίτερα υψηλό, καθώς υπερβαίνει το
30%. Μάλιστα στις ηλικίες 25-40 ετών υπερβαίνει το 70%.
Η πολιτεία πρέπει να φροντίσει για την ισότιμη πρόσβαση των
ατόμων αυτών στην εκπαίδευση, στην αναζήτηση εργασίας και της ομαλής τους
ένταξης στο εκάστοτε εργασιακό περιβάλλον, εξαλείφοντας όρους κοινωνικής τους
απομόνωσης και αποκλεισμού.
Για τους ΑμεΑ συνάνθρωπους μας το να έχουν δουλειά είναι
ζωτικής σημασίας. Σήμερα όμως, ακόμη, υπάρχει το πραγματικό ζήτημα των ατόμων
με αναπηρία που αποκόπτονται εντελώς από την αγορά εργασίας και μια παράλληλη
κρίση για όσους καταφέρνουν να βρουν εργασία καθώς πληρώνονται κάτω από το κατώτατο
ημερομίσθιο, εργάζονται σε χωριστά περιβάλλοντα και στερούνται τα βασικά τους
δικαιώματα.
Λύσεις υπάρχουν, αρκεί να υπάρχει βούληση, πολιτική αλλά και
κοινωνική!
Πρέπει να να επιτρέπεται στα ΑμεΑ να διατηρούν τα αναπηρικά
επιδόματα αναπηρίας όταν εργάζονται και να καταστεί παράνομη η πρακτική
πληρωμής ατόμων με αναπηρία κάτω από τον κατώτατο μισθό.
Πρέπει να υπάρξει προώθηση μοντέλων απασχόλησης που
διευκολύνουν τη μετάβαση προς την ένταξη στην ανοιχτή αγορά εργασίας, όπως
επίσης και προώθηση αποτελεσματικών πρακτικών για την ισότιμη πρόσβαση και
απασχόληση ατόμων με αναπηρία που επηρεάζονται από όλες τις μορφές
περιθωριοποίησης, είτε αυτό αφορά τις μετακινήσεις, την πρόσβαση στα δημόσια,
και όχι μόνο, κτήρια, το ψηφιακό περιβάλλον και φυσικά την εργασία.
*Η Σοφία Κατσίγιαννη είναι Διδάκτωρ Νομικής Αθηνών και πρόεδρος της κοινωνικής οργάνωσης «Είμαστε Ένα»