Αλλαγές στις συντάξεις αναπηρίας: Ποιοι μπορούν να βγουν από κοινή νόσο -Ο ορισμός και βαθμός αναπηρίας

Αλλαγές στις συντάξεις αναπηρίας: Ποιοι μπορούν να βγουν από κοινή νόσο -Ο ορισμός και βαθμός αναπηρίας

Αλεξάνδρα Κλειδαρά

18/10

2023

14:52

 

Όλοι οι ασφαλισμένοι ανεξάρτητα του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση και ανεξάρτητα του φορέα στον οποίο ασφαλίζονται μπορούν πλέον να δικαιωθούν σύνταξη αναπηρίας από κοινή νόσο εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι νόμιμες προϋποθέσεις με ιδιαίτερη έμφαση στο κατώτερο ποσοστό πιστοποιημένης αναπηρίας που πλέον καθιερώνεται στο 50%.                                

Ειδικότερα ο π. ΟΓΑ σπό 1.1.2024 έως 31.12.2024 υπάγεται για πρώτη φορά στο νέο ενιαίο καθεστώς της αναπηρίας, με την διαφορά ότι για το έτος 2024 το ελάχιστο ποσοστό αναπηρίας ορίζεται σε 59% που απαιτείται για την χορήγηση σύνταξης αναπηρίας από κοινή νόσο και η βαθμίδα της μερικής αναπηρίας είναι ποσοστού 59% έως και 66,99%.                                     

Ωστόσο από 1.1.2025 γίνεται πλήρης ένταξη στις νέες βαθμίδες αναπηρίας και το ελάχιστο ποσοστό, και γι’ αυτή την κατηγορία ασφαλισμένων ορίζεται το 50%.                                    

Χρόνος ασφάλισης που απαιτείται σε κλάδο κύριας ασφάλισης:                                    

α) τουλάχιστον για 15 έτη (ή 4.500 ημέρες) ασφάλισης, ή                                    

β) τουλάχιστον για 5 έτη (ή 1.500 ημέρες) ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 2 έτη (ή 600 ημέρες ασφάλισης) εντός της 5ετίας πριν την ημερομηνία ή το έτος έναρξης της αναπηρίας.                                    

Ωστόσο, αν κατά τη διάρκεια της 5ετίας ο ασφαλισμένος έχει επιδοτηθεί για ασθένεια ή ανεργία ή έχει συνταξιοδοτηθεί, η περίοδος αυτή επεκτείνεται για ίσο χρόνο με αυτόν της επιδότησης ή συνταξιοδότησης, ή                                    

γ) τουλάχιστον για 1 έτος (ή 300 ημέρες) ασφάλισης, χωρίς να έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας.                                    

Οι ανωτέρω 300 ημέρες ασφάλισης αυξάνονται προοδευτικά σε 1.500, με την προσθήκη 120 ημερών ασφάλισης για κάθε έτος ηλικίας πέραν του 21ου μέχρι τη συμπλήρωση του 31ου. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες που καταβάλλουν εισφορές για κάθε μήνα ασφάλισης, κάθε μήνας ισοδυναμεί με 25 ημέρες ασφάλισης.                                    

Ορισμός και βαθμός αναπηρίας                                    

Συγκεκριμένα οι συνταξιοδοτικές βαθμίδες αναπηρίας διαμορφώνονται ως εξής:

α) Βαριά αναπηρία ποσοστού 80% και άνω: Ο ασφαλισμένος λογίζεται ως βαριά ανάπηρος αν μετά την υπαγωγή του στην ασφάλιση εξαιτίας πάθησης, βλάβης, ή σωματικής ή πνευματικής εξασθένησης, ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας κατά ιατρική πρόβλεψη, δεν μπορεί να κερδίζει από εργασία που ανταποκρίνεται στις δυνάμεις, τις δεξιότητες και τη μόρφωσή του περισσότερο από το 1/5 του ποσού που συνήθως κερδίζει ένας σωματικά και πνευματικά υγιής άνθρωπος ίδιας μόρφωσης.                                    

β) Συνήθης αναπηρία ποσοστού 67% έως 79,99%: Ο ασφαλισμένος λογίζεται ως ανάπηρος αν μετά την υπαγωγή του στην ασφάλιση εξαιτίας πάθησης, βλάβης, ή σωματικής ή πνευματικής εξασθένησης, ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας κατά ιατρική πρόβλεψη, δεν μπορεί να κερδίζει από εργασία που ανταποκρίνεται στις δυνάμεις, τις δεξιότητες, τη μόρφωση και τη συνηθισμένη επαγγελματική του απασχόληση, περισσότερο από το 1/3 του ποσού που συνήθως κερδίζει στην ίδια επαγγελματική κατηγορία σωματικά και πνευματικά υγιής άνθρωπος ίδιας μόρφωσης.                                     

γ)Μερική αναπηρία ποσοστού 50,00% έως 66,99% : Ο ασφαλισμένος λογίζεται ως ανάπηρος αν μετά την υπαγωγή του στην ασφάλιση εξαιτίας πάθησης, βλάβης, ή σωματικής ή πνευματικής εξασθένησης, εξάμηνης τουλάχιστον διάρκειας κατά ιατρική πρόβλεψη, δεν μπορεί να κερδίζει από εργασία που ανταποκρίνεται στις δυνάμεις, τις δεξιότητες, τη μόρφωση και τη συνηθισμένη επαγγελματική του απασχόληση, περισσότερο από το 1/2 του ποσού που συνήθως κερδίζει στην ίδια περιφέρεια και επαγγελματική κατηγορία σωματικά και πνευματικά υγιής άνθρωπος ίδιας μόρφωσης.                                        

 

                                         Οι Υγειονομικές Επιτροπές του ΚΕ.Π.Α. είναι αποκλειστικά αρμόδιες για τον προσδιορισμό του ποσοστού της ιατρικής αναπηρίας, αλλά και για την επίδρασή της στην καθολική ικανότητα για άσκηση του συνήθους ή παρεμφερούς επαγγέλματος ή την ανάκτηση της ικανότητας αυτής (ασφαλιστική αναπηρία) για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας από κοινή νόσο.                                     

Για την κρίση της ασφαλιστικής αναπηρίας λόγω κοινωνικών κριτηρίων ή κριτηρίων αγοράς εργασίας η αρμοδιότητα ανήκει τόσο στο ΚΕ.Π.Α. όσο και στα οικεία ασφαλιστικά όργανα.