Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο: Τα 3+1 νέα μέτρα για τους συνταξιούχους, αναλυτικά παραδείγματα
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
19/10
2023
06:48
Οικονομικές ενισχύσεις, αύξηση συντάξεων για όσους
εργάζονται και επικουρική σύνταξη - εξπρές περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου που
παρουσιάζεται σήμερα από τον υπουργό Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη και τον Υφυπουργό
Πάνο Τσακλόγλου.
Αναλυτικότερα στο νέο νομοσχέδιο που παρουσιάζεται την
Πέμπτη προβλέπονται:
1) Οικονομική ενίσχυση συνταξιούχων με προσωπική
διαφορά
Η κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τις πληθωριστικές πιέσεις στα
εισοδήματα και σε συνέχεια των εξαγγελιών του Πρωθυπουργού, καταβάλει - για
δεύτερη φορά εντός του 2023 - έκτακτη ενίσχυση στους συνταξιούχους με θετική
προσωπική διαφορά που δεν θα δουν αύξηση των συντάξεών τους από 1.1.2024.
Συνταξιούχοι με θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10€
που λαμβάνουν μηνιαία σύνταξη έως και 1.600€, θα λάβουν έκτακτη εφάπαξ
οικονομική ενίσχυση έως και 200€, αναλόγως του ύψους της σύνταξης τους.
Ειδικότερα, οι συνταξιούχοι με μηνιαίο ύψος συντάξεων:
α) έως 700€, θα λάβουν ενίσχυση 200€,
β) από 700,01€ έως 1.100€, θα λάβουν ενίσχυση 150€ και
γ) με μηνιαίο ύψος συντάξεων από 1.100,01€ έως 1.600€, θα
λάβουν ενίσχυση 100€.
Οι κλίμακες του επιδόματος είναι 3 ανάλογα με το ύψος των
συντάξεων και θα διαμορφωθούν ως εξής:
Η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση ανέρχεται:
α) Σε 200 ευρώ για συνταξιούχο του e-ΕΦΚΑ, στον οποίο
καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Οκτωβρίου 2023
αθροιστικώς συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού έως και 700 ευρώ.
β) Σε 150 ευρώ για συνταξιούχο του e-ΕΦΚΑ, στον οποίο
καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Οκτωβρίου 2023
αθροιστικώς συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού από 700,01 ευρώ έως και 1.100 ευρώ.
γ) Σε 100 ευρώ για συνταξιούχο του e-ΕΦΚΑ, στον οποίο
καταβλήθηκαν κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Οκτωβρίου 2023
αθροιστικώς συνολικού καθαρού προ φόρου ποσού από 1.100,01 ευρώ έως και 1.600 ευρώ.
Η παροχή είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, στα
χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν
δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση
και το Δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς
Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα
πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή
οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
2) Κίνητρα απασχόλησης συνταξιούχων - Κατάργηση της
περικοπής της σύνταξης
Κατά την προηγούμενη θητεία της, η κυβέρνηση μείωσε την
περικοπή της σύνταξης του απασχολούμενου συνταξιούχου από 60% που ήταν επί
ΣΥΡΙΖΑ σε 30%. Αποτέλεσμα της παραπάνω ρύθμισης ήταν ο πενταπλασιασμός των
εργαζόμενων συνταξιούχων στην επίσημη αγορά εργασίας, παρότι σε απόλυτους όρους
ο αριθμός των εργαζομένων συνταξιούχων παραμένει χαμηλός.
Παρά τη βελτίωση, η περικοπή αυτή ισχύει είτε ένας
συνταξιούχος εργαστεί για μία ημέρα, είτε έχει πλήρη απασχόληση.
Με την νέα διάταξη, καταργείται η περικοπή του 30% της
σύνταξης, αφήνοντάς την ακέραια στους απασχολούμενους συνταξιούχους. Στόχος
είναι η τόνωση του εισοδήματός των συνταξιούχων, η προώθηση της ενεργού
γήρανσης και η περαιτέρω αύξηση της νόμιμης και δηλωμένης συμμετοχής στην αγορά
εργασίας των συνταξιούχων που επιθυμούν να εργαστούν.
Ταυτόχρονα, θεσπίζεται ένας μη ανταποδοτικός πόρος υπέρ
e-ΕΦΚΑ, ο οποίος για τους μισθωτούς εργαζόμενους συνταξιούχους θα ισούται με το
10% επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους και για τους μη μισθωτούς εργαζόμενους
συνταξιούχους με το 50% επί της επιλεγείσας ασφαλιστικής κλάσης για κύρια
σύνταξη. Θεσπίζεται, επίσης, ετήσιο πλαφόν του πόρου που δεν μπορεί να
υπερβαίνει το 12πλασιο της εθνικής σύνταξης.
Παράδειγμα 1
Συνταξιούχος που εργάζεται και δικαιούται σύνταξη ύψους
€1.200, αντιμετωπίζει παρακράτηση ύψους €360 βάσει του ισχύοντος καθεστώτος.
Εάν αυτός ο συνταξιούχος εργάζεται ως μισθωτός, με μικτό μηνιαίο μισθό €780, θα
λαμβάνει ολόκληρη τη σύνταξή του και η παρακράτηση ύψους €360 αντικαθίσταται
από μη ανταποδοτικό πόρο ύψους 78€. Όφελος: €282 μηνιαίως.
Παράδειγμα 2
Εάν ο ίδιος συνταξιούχος εργάζεται ως ελεύθερος
επαγγελματίας και έχει επιλέξει την πρώτη ασφαλιστική κλάση, όπως η μεγάλη
πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών τότε η παρακράτησή ύψους €360
αντικαθίσταται από μη ανταποδοτικό πόρο €169,95x50%=84,98€. Όφελος: €275,02
μηνιαίως.
3) Δυνατότητα συνταξιοδότησης μη μισθωτών με ληξιπρόθεσμες
ασφαλιστικές οφειλές πάνω από 20.000 ευρώ
Με την προτεινόμενη διάταξη, δίνεται λύση στο αδιέξοδο που
αντιμετωπίζουν μη μισθωτοί ασφαλισμένοι, οι οποίοι βρίσκονται σε ηλικία
συνταξιοδότησης, πλην όμως παραμένουν εγκλωβισμένοι λόγω πραγματικής αδυναμίας
αποπληρωμής των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών τους στον e-ΕΦΚΑ.
Ειδικότερα, αυξάνεται το ανώτατο όριο οφειλών ασφαλιστικών
εισφορών για συνταξιοδότηση από €20.000 σε €30.000 (από €6.000 σε €10.000 για
τον π. Ο.Γ.Α.), για οφειλέτες που έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος ηλικίας τους
και, ταυτόχρονα, έχουν καταβάλει εισφορές για τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης. Για
το ποσό από €20.000 έως €30.000 (€6.000 ως €10.000 για τον π. ΟΓΑ),
παρακρατείται ποσοστό τουλάχιστον 60% της μηνιαίας σύνταξης, ενώ για το
υπόλοιπο χρέος, γίνεται παρακράτηση σε 60 δόσεις μέχρι την εξόφλησή του, όπως
γίνεται και σήμερα. Ως κριτήριο υπαγωγής στη ρύθμιση τίθεται όριο τραπεζικών
καταθέσεων του οφειλέτη στις €12.000 (€6.000 για οφειλέτες του π. ΟΓΑ).
Παράδειγμα
Ασφαλισμένος με οφειλές €29.000 δικαιούται μηνιαία σύνταξη
€750. Αυτό σημαίνει ότι η παρακράτηση αρχικά θα ανέρχεται σε €750 x 60% = €450,
και αυτός θα λαμβάνει €300. Εντός 20 μηνών η οφειλή του θα έχει μειωθεί κατά
€450 x 20 = €9.000, με το υπόλοιπό του να ανέρχεται σε €20.000. Από αυτό το
σημείο και έπειτα θα ενταχθεί στο καθεστώς των 60 δόσεων. Η νέα του παρακράτηση
θα είναι €20.000/60 = €333,33 ως την αποπληρωμή της οφειλής και θα λαμβάνει
σύνταξη € 416,67 το μήνα για 60 μήνες.
4) Ενιαιοποίηση κανόνων θεμελίωσης δικαιώματος επικουρικής
σύνταξης και επιτάχυνση της απονομής επικουρικών συντάξεων
Κατά την προηγούμενη τετραετία ο χρόνος έκδοσης απόφασης για
κύριες συντάξεις μειώθηκε σημαντικά και πλέον αποδίδεται κύρια σύνταξη κατά
μέσο όρο εντός δύο μηνών από την υποβολή της αίτησης.
Σε συνέχεια της επιτυχημένης προσπάθειας επιτάχυνσης του
συστήματος ενιαιοποιούνται πλέον οι προϋποθέσεις θεμελίωσης επικουρικής
σύνταξης για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με τη συμπλήρωση 15 ετών επικουρικής
ασφάλισης (4.500 ένσημα) είτε σε έναν φορέα είτε διαδοχικά.
Με τη διάταξη αυτή υπηρετείται η ενοποίηση των κανόνων του ασφαλιστικού συστήματος για όλους με άμεση συνέπεια την ένταξη των επικουρικών συντάξεων στο σύστημα fast track, ώστε οι εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις, οι οποίες υπολογίζονται σήμερα περίπου στις 40.000, να μειωθούν σημαντικά σε σύντομο χρονικό διάστημα.