Εργαζόμενοι συνταξιούχοι: Πώς θα πληρώσουν το πέναλτι, τι ισχύει με την παρακράτηση
Αλεξάνδρα Κλειδαρά
05/07
2023
Πώς θα πληρώσουν το πέναλτι, καμία μείωση συντάξεων για τους
εργαζόμενους συνταξιούχους.
Η κατάργηση της παρακράτησης του 30% της σύνταξης τους για
τους εργαζόμενους συνταξιούχους μελετά ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης
και αναμένεται να υιοθετηθεί ένα νέο μοντέλο όπου θα προβλέπει την καταβολή
ενός ποσοστού –πιθανότατα το 10%- από την αμοιβή που λαμβάνουν από την εργασία
τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews το μέτρο αυτό θα οδηγήσει
σε απώλειες εσόδων ύψους 160 εκ.ευρώ τα οποία θα διασφαλιστούν ως εξής: 70 εκ.
ευρώ από το 10% της παρακράτησης του μισθού και το υπόλοιπο, τα 90 εκ. ευρώ,
από την πάταξη της μαύρης και αδήλωτης εργασίας.
Ειδικότερα θα προβλέπεται ένας συνταξιούχος που λαμβάνει
σύνταξη 1.000 ευρώ και εργάζεται λαμβάνοντας μισθό 700 ευρώ να του
παρακρατείται το 10% του μισθού δηλαδή τα 70 ευρώ. Σήμερα ένας συνταξιούχος με
1.000 ευρώ κύρια σύνταξη και 200 επικουρική χάνει το 30% του συνόλου των
αποδοχών του, δηλαδή 360 ευρώ εφόσον εργάζεται.
Να σημειωθεί ότι με το νόμο Βρούτση μειώθηκε η ποινή από 60%
σε 30%, οριζόντια για όλους ανεξάρτητα από τις ημέρες απασχόλησης. Δηλαδή, ακόμα
και να εργαστεί μία ημέρα το μήνα ο συνταξιούχος θα πληρώσει «πέναλτι» με το
ένα τρίτο της σύνταξης. Ο εξορθολογισμός του συστήματος αφενός θα επιφέρει
δικαιοσύνη και αφετέρου θα αποτελέσει κίνητρο για τον περιορισμό της μαύρης
εργασίας.
Στο μεταξύ χιλιάδες εργαζόμενοι συνταξιούχοι αναμένουν τη
διάταξη για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης τους. Σύμφωνα με πληροφορίες η
λίστα του ΕΦΚΑ περιλαμβάνει 38.364 εργαζόμενους συνταξιούχους που θα λάβουν
προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης καθώς και της
επικουρικής σύνταξής τους.
Το μέτρο αφορά τόσο τις περιπτώσεις που γίνεται περικοπή της
σύνταξης κατά 30% όσο και τις περιπτώσεις που γίνεται αναστολή της
σύνταξης.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, Ν. 4670/2020, οι
καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού
μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων
συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους
απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού
στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις που γίνεται
περικοπή όσο και στις περιπτώσεις που γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της
αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, μπορεί, κατόπιν αιτήσεώς του, να
λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
• Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει
με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά
μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
• Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό, που προκύπτει
με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το
χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
Η διάταξη του νόμου μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί με
αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι να χάνουν την μηνιαία προσαύξηση της
σύνταξή τους, η οποία μπορεί να φτάνει και τα 115 ευρώ για επιπλέον απασχόληση
πέντε ετών. Ήδη καταγράφονται έντονες διαμαρτυρίες προς τις αρμόδιες υπηρεσίες,
αλλά και δικαστικές προσφυγές.
Όσοι συνταξιούχοι εργάστηκαν δεν έχουν λάβει τη νόμιμη
αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης, ενώ καταβάλλουν τις αντίστοιχες ασφαλιστικές
εισφορές. Δηλαδή δεν εισπράττουν την ανταποδοτικότητα των εισφορών τους, όπως
προβλέπει ο ισχύον νόμος.
Οι κανόνες της σχετικής εγκυκλίου του υπουργείου Εργασίας
είναι ότι οι συνταξιούχοι που δηλώνουν την απασχόλησή τους στον ΕΦΚΑ μετά τη
συνταξιοδότησή τους:
• Έχουν περικοπή κύριας και επικουρικής σύνταξης κατά
30%.
• Όταν διακόψουν την εργασία τους, σταματά και η μείωση 30%
και η σύνταξη επανέρχεται στο αρχικό ποσό.
• Ο χρόνος της απασχόλησής τους αξιοποιείται με προσαύξηση
της σύνταξής τους.
Η προσαύξηση υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης που
αντιστοιχούν στο χρόνο της απασχόλησής τους ξεκινώντας από το ποσοστό που
αντιστοιχεί στο πρώτο έτος που είναι 0,77% και τις αποδοχές που έχουν κατά το
διάστημα της απασχόλησής τους στις οποίες υπολογίστηκε η κράτηση 20% για τον
κλάδο σύνταξης.
Για παράδειγμα:
* Συνταξιούχος πριν το 2016 που είχε ήδη αναλάβει εργασία
και συμπληρώνει σήμερα 5 χρόνια ως «εργαζόμενος συνταξιούχος», δικαιούνται
προσαύξηση σύνταξης με ποσοστό αναπλήρωσης 3,85% (0,77Χ5=3,85). Αν ο μέσος όρος
της αμοιβής από την απασχόλησή του ήταν 1.200 ευρώ, τότε θα πάρει προσαύξηση
σύνταξης 92,4 ευρώ το μήνα. Αν είχε συντάξιμες αποδοχές 1.500 ευρώ, τότε η προσαύξηση
σύνταξης που δικαιούται για τα 5 έτη απασχόλησης είναι 115,5 ευρώ.
* Συνταξιούχος στα 62 μετά το 2016 που συνέχισε την εργασία και συμπληρώνει σήμερα 8 χρόνια ως «εργαζόμενος συνταξιούχος», με ηλικία 70 ετών, δικαιούνται προσαύξηση σύνταξης με ποσοστό αναπλήρωσης 6,16% (0,77Χ8=6,16). Αν είναι αυτοαπασχολούμενος και πλήρωνε κατά μέσο όρο μηνιαία εισφορά 200 ευρώ στον κλάδο σύνταξης σημαίνει ότι έχει συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ και για τα 8 χρόνια της απασχόλησής του θα πάρει προσαύξηση σύνταξης 123 ευρώ τον μήνα. Αν είχε συντάξιμες αποδοχές 800 ευρώ, (δηλαδή 160 ευρώ μηνιαία εισφορά) τότε η προσαύξηση σύνταξης που δικαιούται για τα 8 έτη απασχόλησης είναι 98,6 ευρώ.