NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4931
Γιατρός για όλους, ισότιμη και ποιοτική πρόσβαση στις υπηρεσίες του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας και στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και άλλες επείγουσες διατάξεις.
Άρθρο 59 Μεταφορά του ασθενή κατά την διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας
Μετά από το άρθρο 96 του ν. 2071/1992 (Α΄ 123), περί της διαδικασίας εισαγωγής για ακούσια νοσηλεία, προστίθεται άρθρο 96Α ως εξής:
«Άρθρο 96Α Μεταφορά του ασθενή κατά τη διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας
1.
H μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στη δημόσια ή ιδιωτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, κατόπιν της παραγγελίας (διαταγής) του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, σύμφωνα με τις παρ.
4 και 5 του άρθρου 96, διενεργείται όπως η μεταφορά οποιουδήποτε άλλου ασθενή σε νοσοκομείο για εξέταση ή νοσηλεία υπό συνθήκες ασφάλειας και με σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του ασθενή.
2.
Η εισαγγελική παραγγελία για τη μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή απευθύνεται τόσο προς Κοινοτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας του άρθρου 11 του ν. 2716/1999 (Α΄ 96), η οποία ανήκει σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και εντάσσεται στον Τομέα Ψυχικής Υγείας του τόπου της κατοικίας ή της διαμονής του φερόμενου ως ασθενή, και μόνο όταν δεν υπάρχει τέτοια Μονάδα στον Τομέα Ψυχικής Υγείας του τόπου της κατοικίας ή της διαμονής του ασθενή, σε αντίστοιχη Μονάδα όμορου Τομέα, όσο και προς το αρμόδιο Αστυνομικό Τμήμα. Για τους σκοπούς της έκδοσης της εισαγγελικής παραγγελίας, η αρμόδια Περιφερειακή Διοίκηση Τομέων Ψυχικής Υγείας και, σε περίπτωση αδυναμίας, η Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας της Γενικής Διεύθυνσης Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας, κοινοποιεί, τον Σεπτέμβριο κάθε έτους, στις κατά τόπους Εισαγγελίες Πρωτοδικών και επικαιροποιεί, όταν είναι αναγκαίο, κατάλογο με τα στοιχεία επικοινωνίας των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας.
3.
Αμέσως μετά από την έκδοση της εισαγγελικής παραγγελίας, και χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, εκκινεί η διαδικασία της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή. Η διαδικασία της μεταφοράς, η οποία τελεί υπό τον συντονισμό του Αυτοτελούς Τμήματος Επιχειρήσεων Υγείας του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.) του άρθρου 33 του ν. 4633/2019 (Α΄ 161), εξελίσσεται ως εξής:
α) Αρχικά, πραγματοποιείται επίσκεψη στον τόπο κατοικίας ή διαμονής του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, από μικτό κλιμάκιο, το οποίο αποτελείται από έναν (1) ψυχίατρο, έναν (1) νοσηλευτή της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας της παρ. 2 και έναν (1) αστυνομικό.
β) Αμέσως μετά από την επίσκεψη του μικτού κλιμακίου, ακολουθεί η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Η μεταφορά πραγματοποιείται με κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας της παρ. 2 και με τη συνοδεία του ψυχίατρου και του νοσηλευτή. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή πραγματοποιείται, και με την συνοδεία αστυνομικής δύναμης, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας και εφόσον ο ψυχίατρος με γραπτή βεβαίωση πιθανολογεί ότι θα απαιτηθεί, για την ασφάλεια του ασθενή ή τρίτων, η λήψη περιοριστικών μέτρων του ασθενή, προκειμένου για την αποφυγή επικείμενης αυτοκαταστροφικής ή ετεροκαταστροφικής συμπεριφοράς του, η οποία δεν μπορεί να αποφευχθεί με κατάλληλες τεχνικές αποκλιμάκωσης. Η Ελληνική Αστυνομία καλείται στη μεταφορά αποκλειστικά στην περίπτωση του τρίτου εδαφίου.
γ) Σε κάθε περίπτωση, τόσο κατά την επίσκεψη όσο και κατά τη μεταφορά, μόνο ο αστυνομικός μπορεί να επιβάλει περιοριστικά μέτρα στον φερόμενο ως ψυχικά ασθενή, και μόνο κατ’ εξαίρεση, ως έσχατη λύση, όταν η εφαρμογή τους είναι το μόνο διαθέσιμο μέσο που μπορεί να αποτρέψει άμεση ή επικείμενη βλάβη στον ασθενή ή σε τρίτους.
δ) Η μεταφορά ολοκληρώνεται με την άφιξη στη Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Ο ψυχίατρος και ο νοσηλευτής που συμμετέχουν στη μεταφορά, παραμένουν στον χώρο της Μονάδας Ψυχικής Υγείας, έως ότου διασφαλιστεί η ασφαλής υποδοχή του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή.
4.
Ο έλεγχος της εφαρμογής των παρ. 1 έως 3 πραγματοποιείται, πέραν των άλλων συναρμόδιων οργάνων και φορέων, και από την Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές του άρθρου 2 του ν. 2716/1999.
5.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, καθορίζονται οι προϋποθέσεις, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και τα επιμέρους στάδια της διαδικασίας μεταφοράς, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, ο τρόπος ελέγχου της διαδικασίας και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
6.
α) Μετά από την έκδοση της κοινής απόφασης της παρ. 5 κοινοποιείται για πρώτη φορά ο κατάλογος με τα στοιχεία επικοινωνίας των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, που συντάσσεται σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2.
β) Μέχρι την έκδοση της κοινής απόφασης της παρ. 5, καθώς και μετά από την έκδοσή της, όταν, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, δεν καθίσταται εφικτή η συμμετοχή της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας της παρ. 2 στη διαδικασία της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, όπως αυτή καθορίζεται στην παρ. 3, η μεταφορά πραγματοποιείται με όχημα της αρμόδιας αστυνομικής αρχής και από κλιμάκιο δύο (2) αστυνομικών. Σε κάθε περίπτωση, για τη μεταφορά εφαρμόζονται οι διατάξεις του παρόντος για την προστασία των δικαιωμάτων των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών.
Εισηγητική έκθεση άρθρου 59
Άρθρο 59: Η προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, καθώς ελλείψει μέχρι σήμερα νομοθετικής πρόβλεψης για τον τρόπο και τη διαδικασία της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, στο πλαίσιο της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, η μεταφορά πραγματοποιείται από την αρμόδια αστυνομική αρχή, στην οποία και απευθύνεται η εισαγγελική παραγγελία (βλ. Γνμδ ΕισΑΠ 12/1999, ΠοινΧρ 1999/969, Γνμδ ΕισΑΠ 12/2007, ΔΕφΑθ 506/2015, σκ. 3 και 4, Γνμδ ΕισΠρΠατρ 21/2020, Εγκ ΕισΑΠ 10/2021). Η έλλειψη νομοθετικού πλαισίου και η μεταφορά αποκλειστικά από την αρμόδια αστυνομική αρχή συνιστά πρόβλημα. Πράγματι, το προσωπικό της αστυνομίας δεν έχει την κατάλληλη εκπαίδευση και γνώσεις στην επιστήμη της ψυχιατρικής και της νοσηλευτικής, ούτε γνώσεις σχετικά με την εφαρμογή τεχνικών αποκλιμάκωσης της ψυχολογικής έντασης διεγερτικού ασθενή. Η μεταφορά των ασθενών με περιπολικό, η πιθανή δέσμευσή τους με χειροπέδες και η συνοδεία τους αποκλειστικά από αστυνομικό προσωπικό δεν εξυπηρετεί την ψυχική τους υγεία. Μία τέτοια κατάσταση ομοιάζει με περιοριστικό μέτρο κίνησης του ασθενή και δεν συμπλέει με τις ψυχιατρικές οδηγίες και τις κατευθυντήριες αρχές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας και της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές. Εξαίρεση πρέπει να προβλέπεται, μόνο σε βίαιη, ετεροκαταστροφική ή αυτοκαταστροφική συμπεριφορά των ασθενών και μόνο όταν οι τεχνικές αποκλιμάκωσης και διαχείρισης της διέγερσης και οι ιατρικές διαπραγματευτικές τεχνικές αποδειχθούν αναποτελεσματικές (βλ. Γνμδ ΕισΠρΠατρ 21/2020). Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία η λιγότερη δυνατή συμμετοχή της αστυνομίας στην μεταφορά των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών, κατά τη διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας.
Με την προτεινόμενη διάταξη, προστίθεται
Άρθρο 96Α στον ν. 2071/1992 και η διαδικασία της μεταφοράς των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών σε Μονάδες Ψυχικής Υγείας, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, ανατίθεται στις Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, οι οποίες ανήκουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ενώ η αρμόδια αστυνομική αρχή συμμετέχει εξαιρετικά, όταν η παρουσία της είναι πράγματι αναγκαία. Ειδικότερα, οι Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας (λ.χ. Κέντρα Ημέρας, Οικοτροφεία, Ξενώνες, Κινητές Μονάδες Ψυχικής Υγείας), θα συμβάλλουν στην ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας της διαδικασίας της μεταφοράς των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών, με το εξειδικευμένο προσωπικό τους, με κατάλληλη εκπαίδευση και γνώσεις ψυχιατρικής και νοσηλευτικής, καθώς και με ειδικά διαμορφωμένα για την μεταφορά οχήματα. Από την άλλη πλευρά, η αρμόδια αστυνομική αρχή επιφορτίζεται, αποκλειστικά και μόνο με πράξεις διοικητικού καταναγκασμού, οι οποίες εντάσσονται στην έννοια της άσκησης δημόσιας εξουσίας (πρβλ. ΣτΕΟλ 1934/1998, σκ. 11, ΣτΕ 3946/2002, σκ. 3), και οι οποίες επιβάλλονται κατ’ εξαίρεση κατά την διαδικασία της μεταφοράς, ως έσχατη λύση, όταν η εφαρμογή τους είναι το μόνο διαθέσιμο μέσο, που μπορεί να αποτρέψει άμεση ή επικείμενη βλάβη στον ασθενή ή σε τρίτους.
Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι διαχρονικά ήταν σκοπός του νομοθέτη να συμμετέχουν στην διαδικασία της ακούσιας νοσηλείας, και εν τέλει και στην μεταφορά των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών, οι Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, οι οποίες ανήκουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Οι Μονάδες αυτές είναι ουσιαστικά ενταγμένες στο δημόσιο σύστημα υγείας και τις διαχειρίζονται, υπό την εποπτεία του κράτους εδώ και δεκαετίες στο πλαίσιο της λεγόμενης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, επιχορηγούμενα από τον κρατικό προϋπολογισμό. Περαιτέρω, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του ν. 2716/1999, «Στο πλαίσιο των αρχών και των επιδιώξεων του Εθνικού Συστήματος Υγείας […] στόχος είναι η δημιουργία ενός ενιαίου, αποκεντρωμένου και αποτελεσματικού δικτύου υπηρεσιών ψυχικής υγείας […]» (βλ. σ. 1 της εισηγητικής έκθεσης). Για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με τα δύο πρώτα εδάφια της παρ. 13 του άρθρου 2 του ν. 2716/1999 προβλέπεται ότι, «Οι Μονάδες Ψυχικής Υγείας του Τομέα Ψυχικής Υγείας παρέχουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας στα άτομα με ψυχικές διαταραχές που κατοικούν ή διαμένουν στην περιοχή αρμοδιότητας του Τομέα. Το αυτό ισχύει και στην περίπτωση ακούσιας νοσηλείας.». Στις ανωτέρω Μονάδες, οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες ακούσιας νοσηλείας, προφανώς, εντάσσονται και οι Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, οι οποίες ανήκουν σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Και αυτονόητο είναι, ότι μία από τις βασικές υπηρεσίες ακούσιας νοσηλείας είναι και η μεταφορά των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών.
Άρθρο 59 Με την προτεινόμενη διάταξη, προστίθεται
Άρθρο 96Α στον ν. 2071/1992. Ειδικότερα:
125
Με την πρώτη παράγραφο προβλέπεται, ότι η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, κατόπιν της παραγγελίας (διαταγής) του αρμόδιου εισαγγελέα πρωτοδικών, σύμφωνα με τις παρ. 4 και 5 του άρθρου 96 του ν. 2071/1992, διενεργείται, όπως η μεταφορά οποιουδήποτε άλλου ασθενή σε νοσοκομείο για εξέταση ή νοσηλεία και διενεργείται υπό συνθήκες ασφάλειας, με σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του ασθενή. Στόχος είναι η προστασία των δικαιωμάτων των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών. Με τη δεύτερη παράγραφο προβλέπεται, ότι η εισαγγελική παραγγελία για την μεταφορά απευθύνεται, τόσο στην αρμόδια αστυνομική αρχή, όσο και σε Κοινοτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας του άρθρου 11 του ν. 2716/1999, η οποία ανήκει σε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Με την τρίτη παράγραφο καθορίζεται η διαδικασία της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή. Η διαδικασία εκκινεί, αμέσως μετά την έκδοση της εισαγγελικής παραγγελίας, τελεί υπό τον συντονισμό του Αυτοτελούς Τμήματος Επιχειρήσεων Υγείας του Ε.Κ.Α.Β. και εξελίσσεται σε τρία στάδια. Η αστυνομική αρχή, η οποία είναι η μόνη αρμόδια για την επιβολή ως ύστατου μέσου περιοριστικών μέτρων στον φερόμενο ως ψυχικά ασθενή, συμμετέχει μόνο κατά το πρώτο και κατ’ εξαίρεση κατά το δεύτερο στάδιο. Ειδικότερα: Κατά το πρώτο στάδιο της διαδικασίας μεταφοράς, πραγματοποιείται επίσκεψη στον τόπο κατοικίας ή διαμονής του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, από μικτό κλιμάκιο, που αποτελείται από έναν (1) ψυχίατρο και έναν (1) νοσηλευτή της Κοινοτικής Μονάδας Ψυχικής Υγείας, καθώς και από έναν (1) αστυνομικό. Η συμμετοχή της αστυνομικής αρχής κατά το πρώτο στάδιο κρίνεται αναγκαία, καθώς κατά τη διάρκεια της επίσκεψης και της απομάκρυνσης του ασθενή από την κατοικία ή διαμονή του, παρίσταται ιδιαίτερα πιθανή η αναγκαιότητα χρήσης περιοριστικών μέτρων. Κατά το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας μεταφοράς, πραγματοποιείται η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Η μεταφορά υλοποιείται με κατάλληλα διαμορφωμένο όχημα και με την συνοδεία του ψυχίατρου και του νοσηλευτή, οι οποίοι όντας εξειδικευμένοι στην ψυχιατρική και την νοσηλευτική, αντίστοιχα, μπορούν να διαχειριστούν αποτελεσματικά την κατάσταση της υγείας του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή. Κατά τη μεταφορά δεν συμμετέχει η αστυνομική αρχή. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η μεταφορά πραγματοποιείται με την συνοδεία και του αστυνομικού, εφόσον ο ψυχίατρος με γραπτή βεβαίωση πιθανολογεί, ότι θα απαιτηθεί, για την ασφάλεια του ασθενή ή τρίτων, η λήψη περιοριστικών μέτρων. Κατά το τρίτο στάδιο της διαδικασίας μεταφοράς, η μεταφορά ολοκληρώνεται με την άφιξη στην Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Ο ψυχίατρος και ο νοσηλευτής παραμένουν στον χώρο της Μονάδας Ψυχικής Υγείας, έως ότου διασφαλιστεί η ασφαλής υποδοχή του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή.
Κατά το τρίτο στάδιο δεν είναι πλέον σκόπιμη, η συμμετοχή της αρμόδιας αστυνομικής αρχής. Με την τέταρτη παράγραφο ορίζεται, ότι ο έλεγχος της εφαρμογής των παρ. 1 έως 3 πραγματοποιείται, και από την Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές. Στόχος είναι να ελέγχεται αποτελεσματικά η νομιμότητα της διαδικασίας της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή και να διασφαλίζονται τα δικαιώματά του.
Με την πέμπτη παράγραφο παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για την έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών Υγείας, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, προκειμένου να καθοριστεί κάθε ειδικότερος όρος και λεπτομέρεια σχετικά με τη μεταφορά των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών. Στην περ. β) της έκτης παραγράφου περιλαμβάνεται μεταβατική διάταξη, σύμφωνα με την οποία, μέχρι την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης της παρ. 5, η διαδικασία της μεταφοράς των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών υλοποιείται, όπως και σήμερα, από την αρμόδια αστυνομική αρχή. Το ίδιο συμβαίνει, ακόμα και μετά την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης της παρ. 5, όταν σε εξαιρετικές περιπτώσεις δεν καθίσταται εφικτή η συμμετοχή των αρμόδιων Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας στη διαδικασία της μεταφοράς. Στόχος είναι να υπάρχει πάντοτε αρμόδιο όργανο για τη μεταφορά των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών, προκειμένου να μην κωλύεται η πρόοδος της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και όταν η μεταφορά πραγματοποιείται μόνο από την αρμόδια αστυνομική αρχή, εφαρμόζονται όλες οι προβλέψεις της προτεινόμενης διάταξης, οι οποίες είναι προστατευτικές για τα δικαιώματα των φερόμενων ως ψυχικά ασθενών.
Άρθρο 60 Δυνατότητα αναγνώρισης ενώσεων ή συλλόγων ασθενών ως συνομιλητών της Πολιτείας σε θέματα παροχής υπηρεσιών υγείας
Με απόφαση του Υπουργού Υγείας δύνανται να αναγνωρίζονται ενώσεις ή σύλλογοι ασθενών, όπως η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) και η Ένωση Ασθενών Ελλάδος, ως συνομιλητές της Πολιτείας σε θέματα που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών υγείας. Οι ενώσεις ή οι σύλλογοι ασθενών του πρώτου εδαφίου μετέχουν με εκπρόσωπο ή εκπροσώπους τους στα αρμόδια όργανα της Πολιτείας, που είναι αρμόδια να λαμβάνουν αποφάσεις που αφορούν:
α) στον σχεδιασμό των πολιτικών υγείας και στην αξιολόγηση των ακολουθούμενων πρακτικών,
β) στην οργάνωση των αντίστοιχων φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών,
γ) στα δικαιώματα των ασθενών.
Με την ίδια ή όμοια απόφαση ρυθμίζονται όλα τα ειδικότερα ζητήματα που αφορούν στη συμμετοχή των ενώσεων ή των συλλόγων ασθενών στα αρμόδια όργανα της Πολιτείας.
Εισηγητική έκθεση
Άρθρο 60 Με την προτεινόμενη ρύθμιση διατυπώνεται πανηγυρικά η πρόθεση της Πολιτείας για συνεκτίμηση - συναξιολόγηση της γνώμης εκπροσώπων ενώσεων ή συλλόγων ασθενών, όπως της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία, κατά τη διαδικασία διαλογικής συζήτησης των αρμόδιων οργάνων της για τον σχεδιασμό των πολιτικών υγείας και την αξιολόγηση των ακολουθούμενων πρακτικών, την οργάνωση των δημοσίων και ιδιωτικών φορέων υγείας και των δικαιωμάτων των ασθενών. Με τον τρόπο αυτό η Πολιτεία αποδεικνύει εκ νέου ότι κύριο μέλημά της για την αναδιάρθρωση και τον εκσυγχρονισμό του χώρου της Υγείας αποτελεί ο άνθρωπος, ο ασθενής, ο ασφαλισμένος, ο οποίος θα πρέπει να εισακούεται και να επωφελείται κάθε μεταρρύθμισης, βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.
Εισηγητική έκθεση
Άρθρο 60: Με την προτεινόμενη ρύθμιση προβλέπεται η δυνατότητα αναγνώρισης ενώσεων ή συλλόγων ασθενών, όπως η Ένωση Ασθενών Ελλάδας και η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ), ως συνομιλητών της Πολιτείας σε θέματα παροχής υπηρεσιών υγείας.