Η κυβέρνηση πρέπει να επαναφέρει τις συντάξεις ανασφάλιστων υπερηλίκων που περιέκοψε με το τρίτο Μνημόνιο
Τελευταία έχουν πέσει στην αντίληψή μου περιπτώσεις που σε ανάπηρους υπερήλικες κόπηκε μια ελάχιστη σύνταξη που έπαιρναν από τον ΟΓΑ, λόγω των κριτηρίων που έθεσε ο μνημονιακός νόμος 4093. Τό πρόβλημα είναι εξαιρετικά έντονο και παρακαλούνται οι αρμόδιοι της Κυβέρνησης να το επιλύσουν αμέσως.
Μανώλης Μπασιάς.
Με το Νόμο 1296/12-10-1982 θεσπίστηκε η χορήγηση σύνταξης σε ανασφάλιστους υπερήλικες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, καθώς και σε ομογενείς, κυρίως από τη Βόρεια Ήπειρο και την πρώην ΕΣΣΔ. Με τη σύνταξη αυτή, κατάφεραν να οργανώσουν τη ζωή τους, σημειωτέον δε ότι σήμερα οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι 75 – 80 ετών.
Η κυβέρνηση όμως με το Ν. 4093/2012 (τρίτο Μνημόνιο), έθεσε τρεις απαράδεκτες προϋποθέσεις, οι οποίες οδήγησαν στην κατάργηση ή μείωση χιλιάδων συντάξεων ανασφάλιστων υπερηλίκων: α. Να μη λαμβάνουν οι ίδιοι σύνταξη από οποιονδήποτε Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή το Δημόσιο στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ανεξαρτήτως ποσού, β. Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο τεκμαρτό εισόδημά τους να μην υπερβαίνει το ποσό των 4.320 ευρώ ή, στην περίπτωση εγγάμων, το ποσό των 8.640 ευρώ, γ. Να διαμένουν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι (20) έτη.
Από το νόμο δεν εξαιρέθηκε καμία σύνταξη, με αποτέλεσμα χιλιάδες ανασφάλιστοι υπερήλικες να καταδικάζονται στην απόλυτη φτώχεια και οικονομική εξαθλίωση ή να υποβάλλουν, απελπισμένοι, αίτηση παραίτησης από τις μικρότερες συντάξεις - ακόμα και από την τιμητική για τους αγώνες τους σύνταξη Εθνικής Αντίστασης - ή να ζητούν τη μείωση του επιδόματος αναπηρίας που λαμβάνουν, προκειμένου να μη ξεπεράσουν τα 4.320 ευρώ το χρόνο! Επισημαίνουμε επίσης ότι το εισοδηματικό όριο των 4.320 ευρώ είναι χαμηλότερο από το όριο της φτώχειας, το οποίο για το 2012 ορίστηκε από την ΕΛΣΤΑΤ στα 7.178 ευρώ και ότι λαμβάνεται υπόψη το τεκμαρτό και όχι το πραγματικό εισόδημα, με αποτέλεσμα να περικόπτεται η σύνταξη σε υπερήλικες που έχουν ένα αυτοκίνητο ή ένα ακίνητο στο όνομά τους.
Παραθέτουμε την παράγραφο 5 της υποπαραγράφου ια του νόμου 4093 και τις διατάξεις του νόμου 1296 του 1982.
5. Από 1.1.2013 η μηνιαία σύνταξη ανασφάλιστων υπερηλίκων του ν. 1296/1982 (Α' 128), όπως ισχύει, καταβάλλεται, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι εξής προϋποθέσεις:
α. Έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους.
β. Δεν λαμβάνουν ή δεν δικαιούνται οι ίδιοι σύνταξη από οποιονδήποτε Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης ή το Δημόσιο στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, ανεξαρτήτως ποσού,
και επίσης, σε περίπτωση εγγάμων, δεν λαμβάνει ο/η σύζυγός τους σύνταξη μεγαλύτερη από το πλήρες ποσό της συνταξιοδοτικής παροχής, λόγω γήρατος, του άρθρου
4 του ν. 4169/1961.
γ. Διαμένουν μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα τα τελευταία είκοσι (20) έτη πριν την υποβολή της αίτησης για συνταξιοδότηση και εξακολουθούν να διαμένουν κατά
τη διάρκεια της συνταξιοδότησής τους.
δ. Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημά τους, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό
των τεσσάρων χιλιάδων τριακοσίων είκοσι (4.320) ευρώ ή, στην περίπτωση εγγάμων, το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα, καθώς και το απαλλασσόμενο
ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των οκτώ χιλιάδων εξακοσίων σαράντα (8.640) ευρώ.
Εξαιρούνται της παροχής οι μοναχοί/ες οι οποίοι διαμένουν σε Ιερές Μονές και συντηρούνται από αυτές και όσοι εκτίουν ποινή φυλάκισης.
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας μετά γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΓΑ και του ΣΚΑ καθορίζονται τα δικαιολογητικά
που απαιτούνται για την απόδειξη της συνδρομής των προϋποθέσεων που ορίζονται στις περιπτώσεις β' έως δ' της προηγούμενης παραγράφου, και η διαδικασία
ελέγχου των εισοδηματικών κριτηρίων, καθώς και οι κυρώσεις που επιβάλλονται σε όσους υποβάλλουν ανακριβή στοιχεία.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας δύνανται να αναπροσαρμόζονται τα ποσά που αναφέρονται στην περίπτωση
δ'.
Εκκρεμείς αιτήσεις, καθώς και αιτήσεις που υποβάλλονται μέχρι 31.12.2012 κρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος πλην του ορίου ηλικίας που ορίζεται
το 65ο έτος.
Με τα κριτήρια που ορίζονται στις περιπτώσεις β' έως και δ' της παρούσας ρύθμισης, επανακρίνονται από 1.1.2013 και όσοι έχουν ήδη καταστεί συνταξιούχοι.
ΝΟΜΟΣ 1296 1982 ΦΕΚ: Α 128 19821012
Τέθηκε σε ισχύ: 12.10.1982
Τίτλος
"Για την ασφάλιση ανασφαλίστων ομάδων".
Αρθρο: 1
Σχόλια
α) Το πρώτο εδάφιο σε "...." της παρ. 2 τίθεται όπως αντικαθίσταται με το ν. 1745/87 άρθρο 11 παρ. 1. β) Τελευταίο σε "...." της παρ. 2 προστέθηκε με το ν. 1422/84 άρθρο 17 παρ. 2 γ) Το εντός " " προτελευταίο εδάφιο της περ. γ' της παρ. 2 του παρόντος άρθρου αντικαταστάθηκε με την παρ. 13α του άρθρου 20 του Ν. 2556/1997 (Α' 270), ισχύει δε από 24.12.1997.
Κείμενο Αρθρου
1. Στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.), δημιουργείται ειδικός λογαριασμός με τον τίτλο "ειδικός λογαριασμός συνταξιοδότησης ανασφάλιστων υπερήλικων" οικονομικά ανεξάρτητος από τους άλλους κλάδους ασφάλισης.
"2. Από το λογαριασμό αυτόν χορηγείται κάθε μήνα σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη σε Ελληνες υπήκοους και ομογενείς, που μένουν στην Ελλάδα με τις πιο κάτω προϋποθέσεις:
α. Να έχουν συμπληρώσει το 68ο έτος της ηλικίας τους.
β. Να μη παίρνουν αυτοί και οι σύζυγοι τους στις περιπτώσεις ανδρογύνων, σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής η χορήγηση σύνταξης από τον ΟΓΑ στον ένα των συζύγων, στις περιπτώσεις ανδρογύνων, δεν αποτελεί εμπόδιο για τη συνταξιοδότηση του άλλου συζύγου ως υπερήλικα και
γ. Το ετήσιο ατομικό εισόδημα, στις περιπτώσεις ανδρογύνων, από εργασία τους ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή δεν ξεπερνά το ύψος των ετήσιων παροχών συντάξεων, δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και επιδόματος αδείας που χορηγεί ο ΟΓΑ στον αγρότη ή το αγροτικό ζευγάρι. Οταν ο ένας από τους συζύγους παίρνει σύνταξη από τον ΟΓΑ, οι ετήσιες συντάξεις τους, όπως αυτές ορίζονται πιο πάνω, συμπεριλαμβάνονται στο οικογενειακό εισόδημα που θα συγκριθεί με τις ετήσιες συντάξεις που χορηγεί ο ΟΓΑ σε αγροτικό ζευγάρι, προκειμένου να κριθεί αν θα συνταξιοδοτηθεί ο άλλος των συζύγων, ως ανασφάλιστος υπερήλικας". "Κατ' εξαίρεση, δικαιούνται τη σύνταξη του παρόντος άρθρου τα πρόσωπα που παίρνουν τα ίδια ή και οι σύζυγοί τους, σε περίπτωση εγγάμων, σύνταξη ή άλλο περιοδικό βοήθημα από οποιαδήποτε πηγή μικρότερη από τη σύνταξη που χορηγεί ο Ο.Γ.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4169/1961, υπό την προϋπόθεση ότι το ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό τους εισόδημα, από οποιαδήποτε πηγή, των συντάξεων συμπεριλαμβανομένων, δεν υπερβαίνει τις ετήσιες συντάξεις που χορηγεί ο Ο.Γ.Α. στον αγρότη ή το αγροτικό ζεύγος".
"Στην έννοια του περιοδικού βοηθήματος που αναφέρεται πιο πάνω δεν περιλαμβάνονται τα βοηθήματα ή άλλης μορφής οικονομικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε αναξιοπαθούντα πρόσωπα από τα ειδικά προγράμματα του Υπουργείου Υγείας Πρόνοιας ή οποιουδήποτε άλλου φορέα, όπως αυτά ισχύουν κάθε φορά".
3. Για τη συνταξιοδότηση και υγειονομική περίθαλψη των προσώπων αυτών επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός.
4. Η διοίκηση και η διαχείριση του Λογαριασμού ασκείται από το Δ.Σ. και τα αρμόδια όργανα του ΟΓΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του Οργανισμού αυτού.
Αρθρο: 2
Σχόλια
Το όριο ηλικίας των 70 ετών της παρ. 1 έγινε 68ο με το ν. 1442/84 άρθρο 17 παρ. 1. και 65ο έτος ηλικίας με το ν. 2084/92 άρθρο 48 παρ. 8.
Κείμενο Αρθρου
1. Το ποσό της παραπάνω σύνταξης είναι το ίδιο με το ποσό που χορηγείται από τον ΟΓΑ στις διάφορες κατηγορίες συνταξιούχων σύμφωνα με τις διακρίσεις του άρθρου 5 του ν. 1469/1961 "Περί Γεωργικών, Κοινωνικών Ασφαλίσεων", όπως ισχύουν κάθε φορά. Για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής νοείται ως όριο ηλικίας το 70ό έτος.
Οι γυναίκες, σύζυγοι συνταξιούχων ανασφάλιστων υπερηλίκων που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του νόμου αυτού, δικαιούνται οι ίδιες και οι σύζυγοί τους, από 1.1.1983 το μηνιαίο ποσό της σύνταξης, που προβλέπεται κάθε φορά από την παράγραφο 3 του άρθρου 5 του Ν. 4169/1961, χωρίς να χρειάζεται η έκδοση απόφασης απονομής της σύνταξης για τις γυναίκες που συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν μέχρι 31.12.1982 το 70ό έτος της ηλικίας τους, οι οποίες θεωρούνται αυτοδικαίως συνταξιούχοι.
Σε περίπτωση που ο σύζυγος συνταξιούχου ανασφάλιστης υπερήλικης συνταξιοδοτηθεί από τον ΟΓΑ, το ποσό της σύνταξης της συζύγου του, που της χορηγήθηκε σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 5 του Ν. 4169/1961, καθορίζεται στο ύψος που ορίζεται κάθε φορά από την παράγραφο 3 του άρθρου 5 του ίδιου Ν. 4169/1961.
2. Σε όσους χορηγείται σύνταξη σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο καθώς και στα μέλη της οικογένειάς τους, παρέχεται επιπλέον και υγειονομική περίθαλψη, που είναι ίδια με αυτή που παρέχεται στους ασφαλισμένους του Ο.Γ.Α. και με την ίδια διαδικασία.
Αρθρο: 3
Σχόλια
- Η παρ. 4 τίθεται όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 άρθρου 69 Ν. 4144/2013 (ΦΕΚ Α' 88/18.04.2013), με έναρξη ισχύος από 01.01.2013 σύμφωνα με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου και νόμου.
Κείμενο Αρθρου
1. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν για την απονομή της σύνταξης καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια απαραίτητη για τη λειτουργία του Λογαριασμού, θα οριστούν με απόφαση του Υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων ύστερα από πρόταση του Δ.Σ. του Ο.Γ.Α..
2. Για την απόδειξη της ηλικίας, την έναρξη καταβολής και διακοπής της σύνταξης, τη διαδικασία και τα όργανα απονομής αυτής, τις κυρώσεις και τα μέσα θεραπείας καθώς και για κάθε περίπτωση, που επηρεάζει τα δικαιώματα, που θεσπίζονται από τον παρόντα νόμο, εφαρμόζεται η νομοθεσία του Ο.Γ.Α..
3. Κατεξαίρεση, αν κατά την κρίση του οργάνου απονομής της σύνταξης, είναι δυσχερής η υποβολή από γυναίκες ή αλλοδαπούς ή ακαθόριστης υπηκοότητας πρόσωπα των αποδεικτικών στοιχείων της ηλικίας που ορίζονται από την νομοθεσία του Ο.Γ.Α., η ηλικία των πιο πάνω προσώπων καθορίζεται από το όργανο απονομής της σύνταξης, με την ίδια απόφαση που χορηγείται η σύνταξη, βάσει στοιχείων, που προκύπτουν από την αστυνομική ταυτότητα, παλαιά δημοτολόγια, διαβατήριο, πιστοποιητικό γέννησης ή βάπτισης ή από οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο.
«4. Αν ο/η σύζυγος του ανασφάλιστου υπερήλικα έχει κηρυχθεί σε αφάνεια σύμφωνα με τις διατάξεις του Α.Κ., δικαιούται σύνταξη, εφόσον έχει και τις λοιπές προϋποθέσεις του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση διάστασης, εφόσον η λύση του γάμου δεν έχει καταστεί οριστική, ο αιτών την παροχή κρίνεται με τις προϋποθέσεις που ισχύουν για τους έγγαμους.»